Το οικονομικό κραχ στην Τουρκία, οι πολιτικές αναταραχές και το τέλος Ερντογάν

Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα την κατάσταση που επικρατεί στην Τουρκία, με τον Πρόεδρο της χώρας να βρίσκεται ενώπιον μίας από τις μεγαλύτερες κρίσης της σύγχρονης ιστορίας της. Την ίδια ώρα που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καλείται να αντιμετωπίσει και την αντιπολίτευση, η οποία βάλλει εναντίον του, ο κόσμος έχει ήδη ξεχυθεί στους δρόμους της Άγκυρας, ζητώντας την παραίτησή του, ενώ τα πράγματα όσον αφορά την οικονομία χειροτερεύουν.

Το μαύρο ιστορικό ρεκόρ, που σημείωσε η πτώση της τουρκικής λίρας, εν μία νυκτί, τόσο έναντι του δολαρίου, όσο και έναντι του ευρώ, έχει προκαλέσει αναταραχές εντός της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να βράζει η κοινωνία, ενώ οι διαδηλώσεις κατά της Κυβέρνησης Ερντογάν έχουν ήδη ξεκινήσει. Στο μεταξύ, το οικονομικό κραχ είχε ως αποτέλεσμα ο καφές, η ζάχαρη και το λάδι θα πωλούνται με δελτίο στους πολίτες, ώστε να μην υπάρξει ο κίνδυνος στοκαρίσματος.

Την ίδια ώρα που γίνονται όλα αυτά στην κοινωνία, ο Τούρκος Πρόεδρος και η Κυβέρνησή του, το κυβερνών κόμμα, αλλά και ο φιλοτουρκικός τύπος κλείνουν τα μάτια και τα αυτιά τους και κρατούν σιγή ιχθύος. Μέχρι στιγμής, δεν έχει γίνει κανένας σχολιασμός για την οικονομική κρίση, την οποία φαίνεται ότι αντιμετωπίζει η Τουρκία. Κάτι που, ωστόσο, δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, αφού οι οικονομολόγοι, τόσο από την Τουρκία, όσο και από το εξωτερικό, είχαν κρούσει τον κώδωνα κινδύνου εδώ και αρκετούς μήνες.

«Χωρίς να είμαι οικονομολόγος, εκτιμώ πως η συνεχής πτώση της τουρκικής λίρας οφείλεται στο γεγονός ότι ο πρόεδρος Ερντογάν επιβάλλει, στον εκάστοτε διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας, τη διατήρηση χαμηλών δανειστικών επιτοκίων, παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός έχει φτάσει το 20% κόντρα στους κανόνες της οικονομίας, που σε μία τέτοια περίπτωση, επιτάσσουν ψηλά επιτόκια. Στόχος του Ερντογάν, η διατήρηση ψηλού ρυθμού ανάπτυξης και η ενθάρρυνση των εξαγωγών», εξήγησε στον REPORTER ο διεθνολόγος, Πέτρος Ζαρούνας. 

Η εξωτερική πολιτική που ακολουθεί ο Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται ότι συμβάλλει στην κατρακύλα της τουρκικής λίρας, με τον κ. Ζαρούνα να εκτιμά ότι αντιστροφή της εν λόγω πολιτικής, πιθανό να φέρει ξένες επενδύσεις στη χώρα.

 «Σε κάποιο βαθμό, η εμπλοκή της Τουρκίας σε πολεμικές περιπέτειες, συμβάλλει και αυτή στη πτώση της λίρας, αφού αποθαρρύνει τις ξένες επενδύσεις, χωρίς, όμως, αυτό να είναι ο καθοριστικός λόγος. Η αντιστροφή αυτής της συμπεριφοράς, στην περίπτωση των ΗΑΕ, αναμένεται να φέρει ξένες επενδύσεις από το συγκεκριμένο κράτος».  

Οι φωνές από την αντιπολίτευση και το σενάριο για το τέλος διακυβέρνησης Ερντογάν

Η κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην χώρα, εκτός από αναταραχές στην κοινωνία, έχει εντείνει και τις φωνές της αντιπολίτευσης, που καλεί τον Ερντογάν να προκηρύξει εκλογές, πριν το 2023, που είναι προκαθορισμένες.

«Η αντιπολίτευση ζητάει εκλογές σήμερα, αντί τον Ιούνιο του 2023 που είναι προγραμματισμένες, γιατί βλέπει ότι τα νούμερα στις δημοσκοπήσεις την ευνοούν. Για τον ίδιο λόγο ο Ερντογάν δεν θα της  κάνει το χατίρι, αλλά θα προσπαθήσει πρώτα να βελτιώσει τα πράγματα και μετά να πάει σε εκλογές. Η πλειοψηφία που διαθέτει στην Εθνοσυνέλευση δεν απειλείται. Ο ίδιος έχει συγκεντρώσει, από το 2018, σημαντικές εξουσίες ως Πρόεδρος, οπότε η αντιπολίτευση δεν μπορεί να τον εμποδίσει από του να κυβερνά τη Τουρκία, σχεδόν ανεξέλεγκτος. Μόνο αν οι πρώτες λαϊκές διαμαρτυρίες μετατραπούν σε λαϊκό κίνημα θα είναι δυνατόν ο Ερντογάν να υποχρεωθεί να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές». 

Ερωτηθείς για τυχόν πολιτικές αναταραχές, σε περίπτωση που η κατάσταση παραμείνει ως έχει, ο κ. Ζαρούνας εξήγησε πως «αν υπάρχει ένας παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε πολιτικές αναταράξεις στη Τουρκία, αυτός είναι η κατάσταση της υγείας του Ερντογάν, η οποία όπως διάφορα περιστατικά δεικνύουν δεν είναι και στα καλύτερα της. Αντιπαραθέσεις εντός του ΑΚΡ είναι δυνατόν να προκληθούν και λόγω των λαϊκών αντιδράσεων, αν αυτές κλιμακωθούν και τεθεί εν αμφιβόλω η παραμονή στην εξουσία».

Λόγω της οικονομικής κρίσης που υπάρχει στην Τουρκία, τα σενάρια για πρόωρο τέλος της διακυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ δίνουν και παίρνουν. Μάλιστα, αξιοσημείωτες είναι και οι δηλώσεις του Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος διετέλεσε πρωθυπουργός επί διακυβέρνησης Ερντογάν. «Καλώ όλους τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων και το αγαπημένο μας έθνος να ξεκινήσουν έναν πραγματικό οικονομικό πόλεμο της ανεξαρτησίας σε αυτήν την προδοσία», είχε γράψει στο twitter.

«Προσωπικά εκτιμώ ότι ο Ερντογάν είναι πολύ ικανός και αρκετά ισχυρός, για να αφήσει τους αντιπάλους του να τον κερδίσουν στις εκλογές του 2023. Μέχρι τότε, ο Ερντογάν δύναται να εφαρμόσει τη γνωστή τακτική Πούτιν. Δηλαδή, να αλλάξει το σύνταγμα (κάτι που ήδη συζητείται)  και να οδηγήσει τη χώρα σε επιστροφή στο κοινοβουλευτικό σύστημα, ώστε μετά από μία νίκη στις βουλευτικές εκλογές, να αναλάβει και πάλι την εξουσία ως Πρωθυπουργός. Παραμονές, μάλιστα, των εκλογών είναι πιθανόν να απαγορεύσει τη λειτουργία του κουρδικού κόμματος HDP (κάτι που από καιρό εξετάζει), ώστε το νέο κουρδικό κόμμα, που πιθανότατα θα δημιουργηθεί, να μην προλάβει να οργανωθεί και να εισέλθει στην εθνοσυνέλευση. Πέραν από τα εκλογικά κόλπα, ο Ερντογάν μπορεί να κινηθεί και στην εξωτερική πολιτική ώστε να παρουσιάσει μία σημαντική νίκη. Συγκεκριμένα, θα μπορούσε σε συνεννόηση με το κ. Τατάρ να οργανώσει δημοψήφισμα, με θέμα την παραχώρηση της περιοχής Λευκόνοικο (αεροπορική βάση) – Μπογάζι (υπό σχεδιασμό ναυτική βάση) στη Τουρκία, ως μίας ενιαίας  κυρίαρχης βάσης, στα πρότυπα των Βρετανικών σε Ακρωτήρι και Δεκέλεια».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• Η λίρα κατακρημνίζεται, ο Ερντογάν εθελοτυφλεί και η οργή των πολιτών... φουντώνει
• Η νέα κατάρρευση της λίρας βυθίζει τη Τουρκία πιο βαθιά στην κρίση
• ΒΙΝΤΕΟ: Βγήκαν στους δρόμους οι Τούρκοι-Ζητούν παραίτηση Ερντογάν
• Πανικός στην Άγκυρα λόγω της απότομης πτώσης της λίρας-Φωνάζει η αντιπολίτευση