«Μου είπε “θέλεις να αφήσεις το παιδί σου ορφανό;”... Αποφάσισα ότι θα παλέψω»

«Θυμάμαι πριν πάω στην πρώτη μου χημειοθεραπεία, με είχε πιάσει ο πανικός και έκλαιγα με λυγμούς. Πήρα μία φίλη μου τηλέφωνο και της έλεγα ότι δεν ήθελα να πάω και ότι θα πεθάνω και γιατί να πάω, γιατί να το παλέψω και κάτι τέτοια. Και μου είπε “θέλεις να αφήσεις το παιδί σου ορφανό σίγουρα ή θέλεις να το παλέψεις;”. Οπότε όταν μου είπε αυτό, είπα θα το παλέψω, θα κάνω χημειοθεραπεία για να κερδίσω κάτι».

Εβδομήντα έξι λέξεις γροθιά στο στομάχι. Εβδομήντα έξι λέξεις που δείχνουν τι περνά από το μυαλό μίας γυναίκας, όταν γίνεται η διάγνωση. Η διάγνωση ότι πάσχει με καρκίνο του μαστού. Αυτές ήταν οι σκέψεις της Άννας Μαρίας Κόττη, που σε ηλικία 34 ετών διαγνώστηκε με καρκίνο του μαστού. Αν και επαγγελματίας υγείας, όταν έγινε η διάγνωση, ένιωσε ότι ο κόσμος της χάθηκε.

Οι σκέψεις της είναι λίγες ώρες πριν την πρώτη χημειοθεραπεία, στην οποία έπρεπε να υποβληθεί. Μέσα σε αυτές τις εβδομήντα έξι λέξεις κρύβεται όλος ο φόβος, που έστω και στιγμιαία, την διακατείχε και την παρέλυσε, αλλά και τη σημαντικότητα να έχεις ένα δίκτυο ανθρώπων γύρω σου, που είναι έτοιμοι να σε αρπάξουν από τα μαλλιά αν χρειαστεί και να σε τραβήξουν πάνω.

Η 48χρονη Άννα Μαρία είδε τον καρκίνο στα μάτια, όχι μία αλλά δύο φόρες και σήμερα στέκεται πιο δυνατή, γεμάτη εμπειρίες και βιώματα και βλέπει τη ζωή με άλλο μάτι. Στέκεται στο πλευρό κάθε γυναίκας, που μαθαίνει ότι πάσχει από καρκίνο και είναι έτοιμη να ακούσει τις σκέψεις και τους φόβους κάθε νεαρής. Μάλιστα, ήταν ανάμεσα στις γυναίκες που εκπροσώπησαν την Κύπρο, στην ανάβαση στις Άλπεις, το 2018. 

Η πρώτη διάγνωση και οι σκέψεις μετά

Η πρώτη διάγνωση ήρθε πριν από δεκαπέντε χρόνια. Συγκεκριμένα, το 2006, όταν η Άννα Μαρία ήταν σε ηλικία 34 ετών και είχε στο σπίτι ένα ανήλικο παιδί, σε ηλικία μόλις δέκα ετών.

«Ήμουν πάρα πολύ μικρή τότε, δεν πίστευα ποτέ ότι θα μπορούσε να είναι καρκίνος. Τελικά ήταν. Μπήκα σε μία διαδικασία με χημειοθεραπείες και χειρουργεία. Ήταν μία δύσκολη φάση στη ζωή μου, επειδή είχα και ένα μικρό παιδάκι τότε. Ήταν γενικά δύσκολο, στα 34 μου να διαγνωστώ με καρκίνο του μαστού και να πρέπει να μπω σε όλη αυτή τη διαδικασία.

Είμαι συστηματική στον έλεγχο και στις εξετάσεις. Όταν βρήκα ένα κουβαράκι στο στήθος μου, το ψηλάφισα. Από την πρώτη στιγμή το κατάλαβα, με το που το άγγιξα, παρ’ όλο που ήμουν 34 ετών. Κανένας γιατρός δεν το πίστευε ότι αυτό ήταν καρκίνος, αλλά εγώ επέμενα και ήθελα να κάνω μαστογραφία. Βρήκα το κουβαράκι τέλος Απριλίου και για να κάνω βιοψία έγινε τέλος Ιουνίου, επειδή δεν το πίστευαν οι γιατροί. Αν δεν επέμενα εγώ ότι θέλω να το δούμε, μπορεί να μην ήμουν εδώ σήμερα. Πιθανόν, λόγω του επαγγέλματος, επειδή είμαι νοσηλεύτρια, να ήμουν πιο υποψιασμένη. 

Στην αρχή έκλαψα πάρα πολύ, δεν το πίστευα ότι είχα καρκίνο, πίστευα ότι με είχαν στον πάτο και δεν το περίμενα. Πέρασαν από το μυαλό μου μαύρες σκέψεις, ότι μπορεί και να πεθάνω, ειδικά στις πρώτες μέρες της διάγνωσης. Ήταν μία πολύ δύσκολη φάση. Δύο μέρες ήταν. Μετά μάζεψα τα κομμάτια μου, για χάρη της οικογένειάς μου. Είχα ένα μικρό παιδί, έπρεπε να το παλέψω επειδή δεν είχα επιλογή. Επειδή είμαι πολύ πρακτικό άτομο και έβαζα τα πράγματα σε σειρά, είπα "βάλε τα πράγματα σε μία σειρά και ξεκινούμε ένα-ένα να παλεύουμε". Να μην βλέπουμε το βουνό, αλλά βήμα-βήμα. 

Έγινε η διάγνωση, μετά μπήκα χειρουργείο και επειδή ήμουν κάτω των 40, το πρωτόκολλο έλεγε να γίνουν τα πάντα. Χημειοθεραπεία και ορμονοθεραπεία. Δηλαδή για πέντε χρόνια έπρεπε να παίρνω φάρμακα, που με έβαλαν σε τεχνική εμμηνόπαυση, με όλα τα συνεπακόλουθα. Ήταν πολύ δύσκολο, σε ηλικία 34 ετών να μπεις σε τεχνική εμμηνόπαυση και να κρατηθείς νέα και σε φόρμα, να μην βάλεις βάρος, να μην πάθεις οστεοπόρωση, να μην αραιώσουν τα μαλλιά σου. Ήταν μία πολύ δύσκολη πενταετία».

Η ανακοίνωση στο παιδί της

«Στην αρχή δεν ήθελα να το πω στο παιδί μου. Με τη βοήθεια του ψυχολόγου του είπα την αλήθεια, αλλά σε πιο παιδική έκδοση, χωρίς να του πούμε τη λέξη καρκίνο. Είπαμε ότι η μάμα έχει αυτό το πράγμα, ότι θα πάρει κάποιες θεραπείες, ότι υπήρχε δυνατότητα να πέσουν τα μαλλιά της, ότι θα είναι πιο κουρασμένη και ίσως να μην μπορεί να κάνει πράγματα, όπως κάναμε πριν όλη η οικογένεια, αλλά ήταν παροδικό. Τη λέξη καρκίνος δεν την είχαμε αναφέρει τότε.

Το παιδί, σε κάποια φάση, μου είπε “μάμα έχεις καρκίνο. Γιατί δεν μου το λες;”. Προφανώς μας άκουσε μέσα στο σπίτι και με ρώτησε αν θα πεθάνω. Του είπα "δεν θα πεθάνω και θα είμαι εδώ για πάντα μαζί σου και θα το παλέψω". Έτσι έγινε. Προσπάθησα, μέσα από την όλη διαδικασία να μην αλλάξει η καθημερινότητα του παιδιού και της οικογένειας, παρόλο που έκανα τις θεραπείες, αλλά το παλέψαμε ως οικογένεια και νικήσαμε.

Το παιδί μού ζήτησε να μην πέσουν τα μαλλιά μου, όταν του το είπα. Υπάρχει ένα ειδικό καπελάκι, που είναι παγωμένο στους -35 βαθμούς και το βάζεις κατά τις χημειοθεραπείες και μπορείς να κρατήσεις τα μαλλιά σου. Αραιώνουν μεν αλλά δεν πέφτουν. Το χρησιμοποιήσαμε εκείνο το καπελάκι, αραιώσαν τα μαλλιά μου, αλλά δεν έπεσαν και μπορούσα να κυκλοφορώ, χωρίς να χρειαστεί να φορέσω περούκα ή καπελάκι. Ήμουν εντάξει.

Το πιο δύσκολο κομμάτι για μένα ήταν η χρήση της κορτιζόνης, επειδή είχα τρομερές παρενέργειες. Μου προκαλούσαν αϋπνία και μπορεί να μην κοιμόμουν για τέσσερις μέρες, αλλά μετά ήμουν φυτό. Δεν μπορούσα να χαλαρώσω και ήμουν συνέχεια με νεύρα».

Η δεύτερη διάγνωση

Μετά από πέντε χρόνια και πολλές θεραπείες, νόμιζε ότι ήρθε η ώρα να πάρει μία ανάσα και να επιστρέψει στην καθημερινότητά της. Όμως, αυτή η χαρά δεν κράτησε για πολύ. Σε μία από τις εξετάσεις ρουτίνας της, βρέθηκε κουβαράκι στον άλλο μαστό.

«Εκεί που έλεγα ότι θα μπει η ζωή μου σε μία ρουτίνα, πίσω στην κανονικότητα, ήρθε το δεύτερο χτύπημα, το οποίο μπορώ να πω ότι δυσκολεύτηκα να διαχειριστώ παραπάνω από το πρώτο. Και όταν πήγα να κάνω χημειοθεραπείες ήμουν δύσκολη ασθενής. Στην ουσία μου πήρε μία δεκαετία όλη η διαδικασία με τις δύο διαγνώσεις. Δεν ήταν μετάσταση, ήταν δύο διαφορετικές διαγνώσεις. Δεν συμβαίνει σε πολλές γυναίκες να έχεις διαφορετικές διαγνώσεις. Ήμουν από τις άτυχες.

Στην πρώτη πενταετία, το παιδί μου δεν κατάλαβε τις δυσκολίες του αγώνα που έδινα. Στη δεύτερη νομίζω ναι, επειδή ήταν πλέον έφηβος. Κάποια στιγμή, μετά την πρώτη πενταετία, του είπα πάνω στα νεύρα μου “εν να με πεθάνεις εσύ” και μου απάντησε “εν θέλω να μου το ξαναπείς αυτό. Εγώ ξέρω τι επέρασα τούτα τα χρόνια, που θα μπορούσες να πεθάνεις”. Ήταν κάτι το οποίο με σόκαρε τόσο πολύ. Λέω "φαντάσου αυτό το παιδί, τι τραβούσε δέκα χρόνια και δεν έλεγε τίποτε".

Είναι πιο δύσκολα για ένα έφηβο να αντιμετωπίσει κάτι τέτοιο μέσα στο σπίτι. Του είπα από την πρώτη ημέρα “έλα, θέλω να σου πω κάτι” και του είπα αυτό και αυτό συμβαίνει. Η αλήθεια στην αρχή μου είπε ότι θα το παλέψουμε μαζί, αλλά υπήρχαν στιγμές που προσπαθούσε να κάνει λες και δεν υπήρχε αυτό το πράγμα. Μπορεί να ήμουν κουρασμένη και να ήθελε να κάνουμε κάποια πράγματα. Δεν ήθελε να με δυσκολέψει, το έκανε στην προσπάθεια να με πείσει ότι δεν συμβαίνει κάτι, αλλά αυτό μπορεί και να με δυσκόλευε σε κάποια στιγμή. Γενικά επειδή είναι και μοναχοπαίδι περάσαμε ήπια τα πράγματα, αλλά πιστεύω ότι δυσκολεύτηκε».

Η διπλή μαστεκτομή και η άμεση αποκατάσταση

Ο καρκίνος του μαστού, εκτός από την δύσκολη φύση της ασθένειας, έχει ένα επιπλέον τίμημα, το οποίο πρέπει να πληρώσει η κάθε γυναίκα, που λαμβάνει τη συγκεκριμένη διάγνωση. Τη μαστεκτομή. Αυτό καλέστηκε να κάνει και η Άννα Μαρία.

«Και τις δύο φορές χρειάστηκε να αφαιρέσω τον μαστό. Ήταν αρκετά δύσκολο, επειδή είναι ένας ακρωτηριασμός του γυναικείου σώματος. Ένα σημείο που είναι συνυφασμένο με την μητρότητα και τη θηλυκότητα. Ήταν πάρα πολύ δύσκολο να πρέπει να πάρω μία τέτοια απόφαση.

Θυμάμαι ότι την πρώτη φορά, δεν ήταν σίγουρο αν θα μου κάνουν άμεσα αποκατάσταση, επειδή επιθυμία μου ήταν να μπει άμεσα σιλικόνη. Δεν ήθελα να βγω από το χειρουργείο χωρίς. Μέσα στο χειρουργείο ήταν δύο φίλες μου, η μία νοσηλεύτρια και η άλλη γιατρός. Δεν ξυπνούσα από το αναισθητικό και όταν μου είπαν “ξύπνα σου έβαλαν σιλικόνη”, θυμάμαι ότι ξύπνησα.

Ήθελα άμεση αποκατάσταση, επειδή δεν θα μπορούσα να δω τον εαυτό μου μετά στον καθρέφτη, δεν θα μπορούσα να το διαχειριστώ. Είχα στο μυαλό μου και την εικόνα της γιαγιάς μου, που πέρασε καρκίνο του μαστού και την είχα δει ως παιδί με μία ουλή αρκετά μεγάλη και μου είχε μείνει στο μυαλό και δεν ήθελα με τίποτα να έχω αυτή την εικόνα.

Οι διαγνώσεις μου ήταν σε διαφορετικούς μαστούς και σήμερα είναι και τα δύο σιλικόνη. Την πρώτη φορά που  χειρουργήθηκα και υποβλήθηκα σε μαστεκτομή ήταν 6 Ιουλίου 2006. Τέλος Αυγούστου ήμουν στην παραλία με μπικίνι, επειδή είχαμε προγραμματισμένες διακοπές. Δεν με δυσκόλεψε η σιλικόνη στην καθημερινότητά μου, ενσωματώνεται».

Η ανάγκη της στήριξης από την οικογένεια και τους φίλους

«Η στήριξη που είχα ήταν κατά κύριο λόγο από την οικογένειά μου, αλλά και από τους φίλους μου, που ήταν εκεί να με σηκώσουν, αν έπεφτα, να με τραβήξουν από τα μαλλιά. Θυμάμαι πριν πάω στην πρώτη μου χημειοθεραπεία, με είχε πιάσει ο πανικός και έκλαιγα με λυγμούς. Πήρα μία φίλη μου τηλέφωνο και της έλεγα ότι δεν ήθελα να πάω και ότι θα πεθάνω και γιατί να πάω, γιατί να το παλέψω και κάτι τέτοια. Και μου είπε “θέλεις να αφήσεις το παιδί σου ορφανό σίγουρα ή θέλεις να το παλέψεις;”. Οπότε όταν μου είπε αυτό, είπα θα το παλέψω, θα κάνω χημειοθεραπεία για να κερδίσω κάτι».

Πρώτη επαφή με την Europa Donna

Η Στέλλα Κυριακίδου ήταν ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην Άννα Μαρία και την Europa Donna. Η σημερινή Ευρωπαία Επίτροπος Υγείας ήταν από τα πρώτα άτομα που ενημερώθηκαν για την διάγνωση της Άννας Μαρίας και στάθηκε στο πλευρό της.

«Δούλευα στο Μακάρειο Νοσοκομείο και εκεί γνώρισα την κ. Στέλλα Κυριακίδου, η οποία ήταν ψυχολόγος. Όταν διαγνώστηκα, την πήρα τηλέφωνο και της είπα “Στέλλα, θέλω να σου πω κάτι”. Ήταν λες και το ήξερε και μου είπε ”τελειώνω από το κομμωτήριο και έρχομαι, πες μου τη διεύθυνσή σου”. Ήρθε και ξεκίνησε να με εμψυχώνει και να με καθοδηγεί και να μου λέει τι πρέπει να κάνω και τι όχι, πώς να γίνουν κάποια πράγματα. Ναι μεν ήμουν επαγγελματίας υγείας, αλλά όταν σου συμβαίνει εσένα είναι λες και πέφτει ο ουρανός στο κεφάλι σου. Ήθελα κάποιο να με βοηθήσει να έχω μία συγκροτημένη σκέψη, να με καθοδηγήσει στα πρώτα μου βήματα, για να προχωρήσω και να παίρνω τις αποφάσεις μου μόνη μου στην πορεία.

Στην πορεία γνώρισα και άλλες κυρίες που ήταν στην Europa Donna, αλλά όχι στην ηλικία μου. Ήταν μεγαλύτερες και είναι διαφορετικές οι ανάγκες μίας 34χρονης με ένα μικρό μωρό και άλλες μίας 50χρονης και μίας 60χρονης. Σίγουρα δεν θα μπορούσα να πω σε μία κυρία 50 ετών κάποιους προβληματισμούς που είχα ως γυναίκα, μητέρα σύζυγος. Τώρα είναι πιο εύκολο να μιλήσει μία 34χρονη με μία 40χρονη επειδή είναι πάνω κάτω στην ίδια ηλικιακή ομάδα, ακόμη και για τις πιο προσωπικές στιγμές, όπως για παράδειγμα τι κάνει στο κρεβάτι, πώς φαίνεται. Είναι κάποια πράγματα που δεν μπορείς να τα πεις στον γιατρό σου, αλλά μπορείς να τα πεις πιο εύκολα σε μία γυναίκα που το έχει περάσει και μπορεί να σε καθοδηγήσει κάπως.

Έτσι, είπα ότι αφού μου το έστειλε ο Θεός αυτό το πράγμα, θα το χρησιμοποιήσω για να βοηθώ νέες κοπέλες. Έτσι, είτε η Στέλλα Κυριακίδου, είτε η γιατρός του Ογκολογικού με έπαιρναν και μου έλεγαν ότι ήθελαν βοήθεια. Όσο μπορούσα το έκανα. Όταν ένιωθα δυνατή, βοηθούσα, όταν δεν είχα χρόνο, λόγω δουλειάς και οικογένειας, ή δεν ένιωθα δυνατή, τραβούσα πίσω.

Μέσα από τον οργανισμό, η Άννα Μαρία κατάφερε να κάνει γνωριμίες και να γεμίσει τη ζωή της με νέα άτομα, που πλέον τα θεωρεί οικογένεια.

«Οι καλύτερες μου φίλες, οι άλλες μου αδελφές ήρθαν στη ζωή μου, μέσα από την Europa Donna. Είναι απίστευτος ο δεσμός που έχουμε δημιουργήσει με αυτά τα άτομα. Αυτές οι φίλες είναι αδελφές μου. Θα πάρει τηλέφωνο η μία την άλλη, για να της πει τα προβλήματά της. Αυτή η ομάδα δημιουργήθηκε όταν το 2012-2013 η Europa Donna είχε κάνει μία ομάδα για ψυχοθεραπεία, πήγαμε κάποιες γυναίκες για να βοηθηθούμε, έγινε αυτή η ομάδα και δέσαμε. Στην πορεία μπήκαν κι άλλες κοπέλες και είμαστε μία ομάδα πολύ δυνατή».

«Στην πρώτη πορεία ήμασταν 200 άτομα»

«Συμμετείχα σε όλες τις πορείες της Europa Donna. Η πρώτη ήταν το 2006. Έκανα ακόμη χημειοθεραπείες και τότε γνώρισα την σοπράνο Μαριλένα Σολωμού. Είχαμε την ίδια ηλικία, αλλά την χάσαμε μετά από τρία χρόνια. Αυτό που θυμούμαι από την πρώτη εκείνη πορεία, είναι το πόσο λίγες ήμασταν. Περπατήσαμε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων μέχρι την Πλατεία Ελευθερίας και μπορεί να ήμασταν 200-300 άτομα. Στην τελευταία πορεία, πριν τον κορωνοϊό, ήμασταν 10,000 άτομα. Είναι εντυπωσιακό πόσο μεγάλη ήταν η προσέλευση του κόσμου. Σημαίνει ότι η Europa Donna κάνει καλή δουλειά, όσον αφορά στο κομμάτι της διαφώτισης.

Σήμερα είμαι μέλος του ΔΣ της Europa Donna. Λόγω της φύσης του επαγγέλματός μου, νιώθω την ανάγκη να προσφέρω και μπήκα επειδή θα μπορούσα να βοηθήσω προσφέροντας στον συνάνθρωπό μου. Ήδη υπάρχουν κάποια προγράμματα, όπως οι υπηρεσίες που προσφέρουμε με τον ψυχολόγο ή οι ομάδες που δημιουργούμε».

Το μήνυμα στο κοινό

«Ο καρκίνος του μαστού είναι κάτι που υπάρχει στις ζωές μας. Δεν πρέπει να φοβόμαστε να ψάχνουμε τον εαυτό μας και οποιαδήποτε ηλικία κι αν είμαστε πρέπει να γνωρίζουμε ότι μπορεί να μας συμβεί. Να μην το αμελήσουμε, επειδή η πρόληψη σώζει ζωές και όταν το πιάσεις σε αρχικό στάδιο, μπορείς να το παλέψεις και να το νικήσεις. Η ζωή συνεχίζεται και είναι πιο ωραία μετά τον καρκίνο. Μαθαίνεις πολλά πράγματα και μπορείς να εκτιμήσεις περισσότερα πράγματα μετά».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• «Για έξι μήνες ήμουν ετοιμοθάνατη… Η πρώτη μου σκέψη ήταν τα μωρά μου»
• Η γενναία μάχη του Κυριάκου με τον καρκίνο του μαστού-«Έκανα 16 χειρουργεία»
• «Έθαψα τον καλύτερο μου φίλο και ποδηλάτουν για τη Νικολέτα...»
• «Είπα του, γιατρέ μου αν μου απαγορεύσεις να ξανά τρέξω, άφησμε να φύγω...»
• «Πέθανα σχεδόν τρεις φορές αλλά τα κατάφερα… Είμαι πλέον αθάνατη…»