Το διπλωματικό ντεμαράζ, το μήνυμα στους Ευρωπαίους και ο ρόλος της Μόσχας

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το διπλωματικό ντεμαράζ της Λευκωσίας, με τις σημερινές επαφές του Προέδρου της Δημοκρατίας και του υπουργού Εξωτερικών, να χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικά σημαντικές, ιδιαίτερα σε ότι έχει να κάνει με το Κυπριακό και τις τουρκικές προκλήσεις στο Βαρώσι και στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.   

Έχοντας ανά χείρας τα σημαντικά μηνύματα στα οποία κατέληξε με τους ομολόγους του κατά τη διάρκεια της τριμερούς συνάντησης, Κύπρου, Ελλάδας και Αιγύπτου στην Αθήνα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, βρίσκεται σήμερα στις Βρυξέλλες για να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής, η οποία πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στην έδρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Στην ατζέντα της Συνόδου βρίσκονται οι συνεχιζόμενες προσπάθειες για αντιμετώπιση του COVID-19, ο ψηφιακός μετασχηματισμός, το Μεταναστευτικό, το Εμπόριο και οι Εξωτερικές Σχέσεις της ΕΕ. Οι ηγέτες των κρατών μελών της ΕΕ θα συζητήσουν, επίσης, τρόπους αντιμετώπισης των συνεπειών της αύξησης των τιμών στον τομέα της Ενέργειας, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, να δράττεται της ευκαιρίας για να ενημερώσει σε διμερές επίπεδο Ευρωπαίους ομολόγους του για τις τελευταίες εξελίξεις, με τη σκέψη να είναι στις διαβουλεύσεις που πραγματοποιούνται στη Νέα Υόρκη σε επίπεδο Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά και να στείλει το μήνυμα πως αυτή τη φορά με την παρενόχληση του Nautical Geo, δεν πλήττονται μόνο τα συμφέροντα της Κύπρου, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης, αφού το σκάφος ενεργούσε για λογαριασμό του East Med, που έχει ως στόχο να τροφοδοτήσει με Φ.Α. ολόκληρη την ήπειρο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η κοινή διακήρυξη της Τριμερούς-Αυστηρά μηνύματα σε Άγκυρα για ΑΟΖ και Κυπριακό

Ειδικότερα σε σχέση με το κεφάλαιο «εξωτερικές σχέσεις» που περιλαμβάνεται στην ατζέντα, τους Ευρωπαίους ηγέτες αναμένεται να απασχολήσουν οι προετοιμασίες για: 

• την ευρωασιατική σύνοδο κορυφής που θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά στις 25-26 Νοεμβρίου 2021,
• τη σύνοδο κορυφής της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης στις 15 Δεκεμβρίου 2021,
• τη σύνοδο της COP26 για την κλιματική αλλαγή στις 31 Οκτωβρίου-12 Νοεμβρίου 2021 στη Γλασκόβη,
• τη σύνοδο της COP15 σχετικά με τη βιολογική ποικιλότητα στο Kunming,

ενώ δεν αποκλείεται, όπως σημειώνεται, ανάλογα με τις εξελίξεις, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να ασχοληθεί και με άλλα συγκεκριμένα θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, αναμένεται να υπάρξουν παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με επίκεντρο την Κύπρο και τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία, την ίδια ώρα που ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης θα πραγματοποιεί μια εξίσου σημαντική συνάντηση στη Μόσχα, με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ. Οι επαφές του Νίκου Χριστοδουλίδη στη ρωσική πρωτεύουσα θα επικεντρωθούν στο Κυπριακό τις προοπτικές επανέναρξης των συνομιλιών και την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας έναντι της Κύπρου. 

Μάλιστα οι δυο Υπουργοί θα υπογράψουν, σε ειδική τελετή, το Στρατηγικό Πλαίσιο Συνεργασίας μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας για τα έτη 2022 – 2024, καθώς και τη Συμφωνία για Συνεργασία κατά τη Διάρκεια Ανθρωπιστικών Επιχειρήσεων σε Περίπτωση Καταστάσεων Διαχείρισης Κρίσεων. Εξάλλου τόσο κατά την κατ΄ιδίαν συνάντηση όσο και κατά τις διευρυμένες διαβουλεύσεις με τη συμμετοχή υπηρεσιακών αντιπροσωπειών των δύο Υπουργείων, θα ανασκοπηθούν οι διμερείς σχέσεις και θα συζητηθούν, η παρούσα κατάσταση στις σχέσεις ΕΕ - Ρωσίας, με τις προοπτικές και προκλήσεις που υπάρχουν, όπως επίσης περιφερειακά και διεθνή ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος. Η συνάντηση αποκτά ιδιαίτερη σημασία, λόγω του σημαντικού ρόλου που έχει η Μόσχα στο Συμβούλιο Ασφλαείας του ΟΗΕ και των διαβουλεύσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη για το θέμα του διορισμού ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Deja vu με κυρώσεις για τις τουρκικές προκλήσεις

Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών συμμετείχε στη Σύνοδο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. όπου μεταξύ άλλων ενημέρωσε τους ομολόγους του για τις τελευταίες εξελίξεις και εξασφάλισε την ομόφωνη γνώμη τους για να παρακολουθείται από κοντά η κατάσταση και να ετοιμασθεί από την αρμόδια υπηρεσία της Ε.Ε. έγγραφο επιλογών με πιθανές κυρώσεις που θα μπορούσαν να επιβληθούν στην Άγκυρα, σε περίπτωση που συνεχισθούν οι προκλήσεις. 

Την Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών μετέβη στη Βουδαπέστη όπου είχε διμερείς επαφές με τον υπουργό Εξωτερικών και Εμπορίου της Ουγγαρίας Πέτερ Σζίγιάρτο. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, επιχείρησε να καταστήσει σαφές στον ομόλογό του πως οι παραβιάσεις της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανάμεσα σε άλλα σημείωσε, επηρεάζουν ζωτικά και τα συμφέροντα και τους στόχους της ΕΕ και των κρατών-μελών της, αφού στόχο έχουν και την ακύρωση των όποιων προοπτικών της Ανατολικής Μεσογείου να αναπτυχθεί ως εναλλακτική ενεργειακή επιλογή για την ΕΕ.

Ξεκαθάρισε ότι η όποια απόφαση για υιοθέτηση θετικής ατζέντας στις σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας, εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την Άγκυρα που θα πρέπει, ανάμεσα σε άλλα, να τερματίσει τις οποίες παράνομες ενέργειες, τόσο επί εδάφους όσο και επί θαλάσσης, αλλά και να συμβάλει ουσιαστικά προς την επίλυση ενός κατεξοχήν ευρωπαϊκού προβλήματος όπως το Κυπριακό, στην βάση των σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ και των αρχών και αξιών της ΕΕ.

Οι δύο Υπουργοί υπέγραψαν Μνημόνιο Κατανόησης για Πολιτικές Διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο Υπουργείων Εξωτερικών, το οποίο, είπε ο κ. Χριστοδουλίδης, θέτει ισχυρές βάσεις για εμβάθυνση της συνεργασίας και της αλληλοκατανόησης σε μια σειρά θεμάτων, θεσμοθετώντας συνάμα σε ετήσια βάση, τις διαβουλεύσεις και την ανταλλαγή επισκέψεων σε πολιτικό και υπηρεσιακό επίπεδο.

Πάντως σε ότι αφορά το Κυπριακό, οι Βρετανοί συνεχίσουν να ανακινούν τις ιδέες τους, οι οποίες ωστόσο έχουν εδώ και καιρό απορριφθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατία. Υπενθυμίζεται ότι ο αξιωματούχος του βρετανικού ΥΠΕΞ Αζάι Σάρμα, βρέθηκε στην Κύπρο για επαφές τη Δευτέρα και την Τρίτη, ενώ ζήτησε να συναντήσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Από την πλευρά των Βρετανών, εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας, υπέδειξε πως τη συνάντηση του κ. Σάρμα με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δεν απασχόλησε το θέμα διορισμού απεσταλμένου από τον Γενικό Γραμματέα. Αντίθετα ο κ. Σάρμα, σύμφωνα πάντα με βρετανικές διπλωματικές πηγές, ήρθε στην Κύπρο για να συζητήσει και με τους δύο ηγέτες,  εκ νέου της βρετανικές ιδέες που εδώ και μήνες διακινεί στο τρίγωνο, Αθήνας, Άγκυρας και Λευκωσίας, δίδοντας επεξηγήσεις και λεπτομέρειες. Μάλιστα οι ίδιες πηγές σημείωναν πως οι εν λόγω προτάσεις εμπίπτουν στα συμφωνημένα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία και προνοούν αποκέντρωση εξουσιών στις συνιστώσες πολιτείες. 

Την ίδια ώρα η Κυβέρνηση αναμένει ενημέρωση από την έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για το τι μέλλει γενέσθαι με το ζήτημα διορισμού ειδικού απεσταλμένου για το Κυπριακό. Το μήνυμα που δίδεται από κυβερνητικές πηγές, είναι πως μέχρι στιγμής, δεν έχει υπάρξει κανένα νεότερο, ωστόσο υπάρχουν διαβεβαιώσεις πως σε κατοπινό στάδιο ο Γενικός Γραμματέας θα διορίσει απεσταλμένο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι συναντήσεις, τόσο του Προέδρου της Δημορκατίας όσο και του υπουργού Εξωτερικών, Νικου Χριστοδουλίδη, αποκτούν ιδιαίτερη σημασία, έτσι ώστε το κυπριακό να παραμένει στις προτεραιότητες των διπλωματικών επαφών ανάμεσα στα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και παράλληλα να ασκούνται οι ανάλογες πιέσεις προς την άλλη πλευρά. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Το ροζ βίντεο που έκαψε τον Σανέρ-Μαφία, εκβιασμοί και πολιτικές προεκτάσεις
• Έγιναν... Τούρκοι στην Άγκυρα-Οργισμένη αντίδραση για την διακήρυξη Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου
• Κυματοθραύστες αστάθειας-Πώς εξελίχθηκαν οι τριμερείς Κύπρου, Ελλάδας, Αιγύπτου