Πώς παρέκαμψαν Ρώσοι αστροναύτες την ποτοαπαγόρευση στο… διάστημα

Mπορεί να έχει επιβληθεί ποτοαπαγόρευση στο... διάστημα, αλλά αυτό δεν εμπόδισε ορισμένους Ρώσους αστροναύτες να πάρουν μαζί τους προμήθειες σε αλκοόλ όσο βρίσκονταν σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη μας.

Κάποιοι εξ’ αυτών ομολόγησαν κατά καιρούς ότι μετέφεραν λαθραία φιάλες κονιάκ μέσα στις διαστημικές στολές τους, ή σε μπουκάλια χυμών ή ακόμη και μέσα σε κούφια βιβλία! Ένας Ρώσος αστροναύτης αποκάλυψε μάλιστα ότι είχε κρύψει μια μικρή φιάλη αλκοόλ σε μια συσκευή στον καρπό του, που μετρούσε την πίεσή του, ενώ ορισμένοι συνάδελφοί του υποβλήθηκαν σε εξαντλητική δίαιτα πριν την εκτόξευση, ώστε να κρύψουν μπουκάλια με αλκοόλ στις στολές τους, χωρίς να υπερβαίνουν τα επιτρεπόμενα όρια βάρους.

Χαρακτηριστική η φωτογραφία από ένα «πάρτι κονιάκ» που είχε τραβήξει τη δεκαετία του 1990 ένας αστροναύτης της NASA με Ρώσους συναδέλφους του στον διαστημικό σταθμό Mir.

Επισήμως η κατανάλωση αλκοόλ απαγορεύεται στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, επειδή η αιθανόλη που περιέχει είναι ένα πτητικό συστατικό, που μπορεί να προκαλέσει ζημιά στον ευαίσθητο εξοπλισμό του σταθμού, όταν ο χρήστης επισκεφθεί την τουαλέτα. Γι’ αυτό και απαγορεύονται ακόμη και προϊόντα, που μπορεί να περιέχουν αλκοόλ, όπως τα στοματικά διαλύματα, τα αντισηπτικά τζελ και τα αρώματα. 

Ωστόσο, δεν ίσχυε πάντα η… ποτοαπαγόρευση στο διάστημα. «Σε παρατεταμένες διαστημικές αποστολές, ειδικά στην αρχή της Διαστημικής Εποχής, οι μερίδες των κοσμοναυτών [όπως αποκαλούνται στη Ρωσία οι αστροναύτες] περιλάμβαναν και αλκοολούχα ποτά», είχε πει ο πρώην αστροναύτης Αλεξάντερ Λαζούτκιν στο πρακτορείο Interfax το 2010. Οι γιατροί συνιστούσαν, όπως υποστήριξε, τη χρήση κονιάκ «για τη διέγερση του ανοσοποιητικού μας συστήματος και την διατήρηση της ευδιαθεσίας μας». Αργότερα, όμως, όταν η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos απαγόρευσε το αλκοόλ, ορισμένοι αστροναύτες εξήντλησαν την επινοητικότητά τους για να βρουν τρόπους να παίρνουν λαθραία ποτά μαζί τους.

O Aμερικανός αστροναύτης Τζεφ Γκράνσφελντ πίνει μια γουλιά από ειδική συσκευασία, υπό το βλέμμα των Ρώσων συναδέλφων του Βαλέρι Κορσούν και Αλεξάντερ Καλέρι στο διαστημικό σταθμό Mir το 1997 / Φωτογραφία αρχείου: NASA
Ο κοσμοναύτης Ιγκόρ Βολκ είπε ότι μαζί με συναδέλφους του είχαν χάσει βάρος προτού επιβιβαστούν στο Salyut 7, έναν πρόδρομο του Μir, ώστε να κρύψουν αλκοόλ σε ειδικές θήκες στις στολές τους. «Μια εβδομάδα πριν την εκτόξευση δεν τρώγαμε τίποτε, εκτός από ψωμί και τσάι και χάσαμε περίπου δύο κιλά. Βάλαμε τα ποτά σε μικρές σακούλες από σελοφάν και τα κρύψαμε στις διαστημικές στολές μας». Ο Βολκ αποκάλυψε μάλιστα ότι είχε δημιουργήσει ένα κούφωμα μέσα σ’ ένα βιβλίο για να κρύψει μέσα μια μποτίλια κονιάκ. «Ήταν ένα χοντρό βιβλίο, που χωρούσε περίπου ενάμιση λίτρο. Το σημαντικό ήταν να είναι γεμάτη μέχρι επάνω η φιάλη για να μην κάνει θόρυβο κατά τη μετακίνησή της».

Ένας άλλος αστροναύτης του Salyut, ο Γκιόργκι Γκρέτσκο, είπε ότι είχε βρει μια φιάλη μισού λίτρου μέσα σε μια ειδική στολή, που φορούσαν τα μέλη του πληρώματος για την αντιμετώπιση της μυϊκής ατροφίας, ενώ ο συνάδελφός του Βαλέρι Ριίμιν αποκάλυψε ότι πριν από μια διαστημική αποστολή είχε αδειάσει το περιεχόμενο 12 μπουκαλιών κονιάκ σε ειδικές πλαστικές σακούλες, που έκρυψε επιμελώς στη στολή του.

Τα πειράματα της NASA με το αλκοόλ στο διάστημα
Όταν η ΝASA έθεσε το 1973 σε τροχιά το Skylab, σκεφτόταν να προσθέσει sherry στο μενού των αστροναυτών, αλλά η έντονη οσμή του ενόχλησε ορισμένα από τα μέλη του πληρώματος και η κοινή γνώμη δεν συμβιβαζόταν με την ιδέα ότι οι αστροναύτες «το τσούζουν» στη διάρκεια αποστολών τους κι έκτοτε η αμερικανική διαστημική υπηρεσία απαγόρευσε την κατανάλωση αλκοόλ στο διάστημα.

Ωστόσο, κάποιοι επιστήμονές της φλέρταραν με την ιδέα καλλιέργειας ζύθου στο διαστημικό σταθμό (ΙSS) στο πλαίσιο ενός πειράματος, αλλά η κατανάλωση της μπύρας εκεί ήταν προβληματική, αφού ο αφρός δεν καθόταν στον πάτο του στομαχιού και μπορούσε να προκαλέσει λόξυγγα κι άλλες ανεπιθύμητες παρενέργειες. Το 2011 έστειλαν στο διαστημικό σταθμό ουίσκι για να διαπιστώσουν σε πιο βαθμό επηρεάζει η μικροβαρύτητα την διαδικασία παλαίωσης του αλκοολούχου ποτού. Σύμφωνα με τη ΝΑSA η ατμόσφαιρα μέσα στον ISS επηρέασε τα κομμάτια ξύλου που χρησιμοποιήθηκαν στη διαδικασία με αποτέλεσμα να παρατηρηθούν αξιοσημείωτες διαφορές στο άρωμα και τη γεύση του ποτού. Επισήμως, τουλάχιστον, το ουίσκι αυτό δεν καταναλώθηκε μέσα στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.

Οι Αμερικανοί αστροναύτες απαγορεύεται να καταναλώνουν αλκοόλ 12 ώρες πριν την εκτόξευση, αλλά δεν το τήρησαν όλοι, αφού σε δύο περιπτώσεις εντοπίστηκαν κάποιοι τόσο μεθυσμένοι, που οι συνάδελφοί τους και το ιατρικό προσωπικό αμφέβαλαν κατά πόσον θα ήταν σε θέση να φέρουν σε πέρας τα καθήκοντά τους. Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις τους επετράπη να πετάξουν. Ειδικοί, πάντως, θεωρούν ότι η κατανάλωση αλκοόλ σε συνθήκες μηδενικής βαρύτητες δεν επιτείνει τις επιπτώσεις της μέθης. Μια μελέτη της αμερικανικής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (FAA) έδειξε ότι οι αστροναύτες που είχαν πιει βότκα ανταποκρίθηκαν εξίσου καλά στις υποχρεώσεις τους σε ύψος 12.500 ποδιών όσο και στο έδαφος…

Πηγή: iefimerida.gr