Ενέκρινε μηχανισμό για τη διαφάνεια στις εξαγωγές εμβολίων από την ΕΕ η Κομισιόν

H Koμισιόν προτείνει στα κράτη μέλη να υιοθετήσουν ένα μηχανισμό για τη διαφάνεια στις εξαγωγές εμβολίων από την ΕΕ, ο οποίος θα προβλέπει τη δυνατότητα απαγόρευσης εξαγωγών ποσοτήτων εμβολίων που προορίζονται για εκτέλεση συμβολαίων εταιρειών με την ΕΕ, αλλά κατά παράβαση των συμβατικών υποχρεώσεων των εταιρειών ανακατευθύνονται σε τρίτες χώρες, κάτι το οποίο θα κρίνεται κατά περίσταση και με βάση μια σειρά κριτηρίων.

Ο μηχανισμός θα χρησιμοποιηθεί πιθανότατα από την επόμενη εβδομάδα και ως το τέλος Μαρτίου και θα ειδοποιηθεί σχετικά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου.

Όλες οι εξαγωγές εμβολίων θα υπόκεινται σε άδεια εξαγωγής. Ως προς τη λειτουργία, τα κράτη μέλη θα ειδοποιούν την Κομισιόν κάθε φορά που θα πρέπει να εγκρίνουν μια εξαγωγή. Η γνώμη της Κομισιόν θα είναι δεσμευτική για την κάθε έγκριση.

Aπό την πρόβλεψη εξαιρούνται οι 93 χώρες του προγράμματος COVAX, του EFTA (Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών), του ΕΟΧ (Eυρωπαϊκός Οικονομικός Χώρος) και της γειτονίας της ΕΕ για τις οποιές η ΕΕ έχει αναλάβει υποχρεώσεις. Το ΗΒ δεν είναι μια από αυτές.

Ο κανονισμός θα έχει τρίμηνη αναδρομική ισχύ. Η εκτελεστική πράξη, η οποία εκδόθηκε με επείγουσα διαδικασία και δημοσιεύθηκε σήμερα, προβλέπει την έγκριση εξαγωγών εμβολίων COVID-19 εκτός ΕΕ έως το τέλος Μαρτίου 2021. Αυτό το καθεστώς ισχύει μόνο για εξαγωγές από εταιρείες με τις οποίες η ΕΕ έχει συνάψει εκ των προτέρων συμφωνίες αγοράς.

Με βάση την προηγούμενη εμπειρία με παρόμοιο μέτρο σχετικά με τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας την άνοιξη του 2020, η Κομισιόν θα βοηθήσει τα κράτη μέλη στη δημιουργία του σχετικού μηχανισμού για να εξασφαλίσει την ομαλή και συντονισμένη εφαρμογή του κανονισμού.

Το μέτρο αυτό είναι στοχευμένο, αναλογικό, διαφανές και προσωρινό. Είναι απόλυτα σύμφωνο με τη διεθνή δέσμευση της ΕΕ στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και της G20, και σύμφωνα με όσα έχει προτείνει η ΕΕ στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας εμπορίου και υγείας του ΠΟΕ, αναφέρει η Κομισιόν.

Το μηχανισμό, ο οποίος θα πρέπει να εγκριθεί από το Συμβούλιο για να αρχίσει να λειτουργεί, παρουσίασαν στον Τύπο στις Βρυξέλλες, η αρμόδια Επίτροπος Κυριακίδου και o αρμόδιος για το εμπόριο και τα τελωνεία Αντιπρόεδρος Βάλντις Ντομπρόβσκις.

Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις τόνισε ότι «η κατάσταση που βιώνουμε δεν μας αφήνει άλλη επιλογή» και πως «δεν μπορούμε να χάσουμε χρόνο».

«Πληρώσαμε τις εταιρείες αυτές να αυξήσουν την παραγωγή τους και αναμένουμε να το κάνουν σωστά».

Περιέγραψε δε το μηχανισμό ως μηχανισμό απαίτησης εξουσιοδότησης για εξαγωγή συγκεκριμένων προϊόντων.

Η αρμόδια Επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου, εξήγησε ως προς το σκεπτικό της απόφασης ΕΕ, ότι η ΕΕ μαζί με τα κράτη μέλη της, υπήρξε συνεπής στη στήριξη των εταιρειών, των ρυθμιστικών αρχών και επί της διανομής των εμβολίων.

«Είναι μια ασφαλιστική δικλείδα», ανέφερε.

Υπενθύμισε ότι η ΕΕ κινητοποίησε περί τα  2,9 δισ.ευρώ από το μέσο υποστήριξης έκτακτης ανάγκης για το σκοπό αυτό, και προέβη σε επένδυση στην έρευνα την επιστήμη και τη βιομηχανία, ενώ κατάφερε να βρει λύσεις καθώς εμφανίστηκαν προκλήσεις, κάτι που επιδιώκει και σήμερα.

Η ίδια τόνισε ότι η προσέγγιση αυτή βασίζεται στην εμπιστοσύνη, τη διαφάνεια και την ευθύνη, τονίζοντας ότι οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρηθούν και οι συμβάσεις των εταιρειών με την ΕΕ είναι δεσμευτικές.

Εξήγησε δε ότι σήμερα η ΕΕ αναπτύσσει ένα σύστημα που θα της επιτρέψει να γνωρίζει πότε και εάν εμβόλια εξάγονται από την ΕΕ, για τρεις λόγους:

- για τη διασφάλιση αποδεικτικών στοιχείων και πληροφοριών ακριβείας, ως προς το τι συμβαίνει,

- για να ενισχυθεί η ικανότητά της ΕΕ να εφαρμόσει τις Προκαταρκτικές Συμφωνίες Αγοράς, έτσι ώστε οι πολίτες από την ΕΕ και πέραν αυτής να έχουν πρόσβαση στα εμβόλια, και

- για την προστασία της ακεραιότητας των σημαντικών επενδύσεών από τον προϋπολογισμό της ΕΕ προς της εταιρείες.

«Σε αυτήν την προσπάθεια, η δέσμευσή μας για παγκόσμια ευθύνη είναι ακλόνητη. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για όλους, για τους γείτονές μας και τις χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα μέσω του προγράμματος COVAX», επεσήμανε και τόνισε ότι «οι ανθρωπιστικές αποστολές και οι δωρεές COVAX δεν θα επηρεαστούν, ούτε θα επηρεάσουν τους γείτονές μας».

Επεσήμανε τις προσπάθειες της Κομισιόν και ξεκαθάρισε ότι αυτές πρέπει να συνεχιστούν από όλες τις πλευρές και

όλα τα μέρη πρέπει να εκπληρώσουν τις συμβατικές, κοινωνικές και ηθικές ευθύνες τους.

«Σήμερα κάνουμε ένα βήμα για να διασφαλίσουμε ότι η λογοδοσία θα συνεχίσει να αποτελεί μία από τις βασικές αρχές της δέσμευσής μας προς τους πολίτες», σημείωσε.

Πηγή: ΚΥΠΕ