«Οι γιορτές στην Αφρική είναι πάντα ξεχωριστές… Είσαι ελεύθερος»

«Οι γιορτές στην Αφρική είναι πάντα ξεχωριστές. Με μουσικές, τύμπανα και χορευτικές κινήσεις. Στον δυτικό κόσμο έχουμε μάθει να κουμπωνόμαστε λίγο και να κλεινόμαστε, ενώ εκεί συνειδητοποιείς πως δεν χρειάζεσαι πολλά πράγματα. Ένα τύμπανο, να βρεις ένα ρυθμό και να χορεύεις. Να εκφράζεσαι όπως θέλεις, χωρίς να σκεφτείς τι θα πει ο άλλος, αν είμαι καλός σε αυτό που κάνω. Είσαι ελεύθερος. Το πραγματικό νόημα των γιορτών είναι να είμαστε δίπλα στον άλλο χωρίς κάποιο αντάλλαγμα και μας λείπει αυτό φέτος».
 
Αυτά είναι τα λόγια που χρησιμοποίησε ο Ελπιδοφόρος Χρυσοβέργης, για να περιγράψει την εμπειρία του, να αλλάξει τον χρόνο στην Αφρική. Κάτι που κάνει τα τελευταία τέσσερα χρόνια, αφού μέσω του Wheeling2help και με μία παρέα εθελοντών από Κύπρο και Ελλάδα, επισκέπτονται κοινότητες της Αφρικής και της Ασίας, για να ενδυναμώσουν τους κάτοικους και να συνεισφέρουν, με το δικό τους τρόπο στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους. Κάτι που φέτος δεν θα γίνει, λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού. Μία κατάσταση που δεν είναι ευχάριστη, αφού όχι μόνο δεν γιόρτασαν με τους κατοίκους εκεί την αλλαγή του χρόνου, αλλά και τα project που έχουν ξεκινήσει, θα μείνουν στάσιμα.
 
«Η βοήθειά μας είναι αρκετά σημαντική, έχουμε ξεκινήσει κάποια project που τρέχουνε, τα οποία έχουν κάποια έξοδα για να λειτουργήσουν και να προχωρήσουν. Ο στόχος μας είναι να χρηματοδοτήσουμε αυτές τις υποδομές στο ξεκίνημά τους και μετά να μπορέσουν να μην είναι εξαρτώμενα από ξένο κόσμο. Είναι μία χρονιά που δεν είμαστε εκεί. Είναι λες και ξεκινάμε να τους δώσουμε ένα σχολείο, ένα νοσοκομείο, αλλά δεν μπορούμε να είμαστε εκεί για να προχωρήσουμε. Είναι κάπως στενάχωρο αυτό και είναι και δύσκολο, επειδή είναι κάποια project σημαντικά. Είναι μεγάλο το αντίκτυπο. Δεν αισθανόμαστε και τόσο καλά, προσπαθούμε, έστω και από απόσταση να στηρίξουμε και να κάνουμε πράγματα, αλλά ανυπομονούμε του χρόνου με το καλό να πάμε εκεί».
 
Και από ό,τι φαίνεται τα αισθήματα των ντόπιων δεν διαφέρουν και πολύ. Τα τελευταία χρόνια έχουν συνηθίσει να κάνουν γιορτές μαζί τους και φέτος δεν θα το έχουν αυτό.
 
«Τους λυπεί το γεγονός. Μας είπαν ότι κάθε φορά που πηγαίνουμε, φέρνουμε άλλο αέρα. Σίγουρα είναι ευγνώμονες για αυτά που έχουν, αλλά η αλληλεπίδραση μαζί μας είναι διαφορετική. Τα παιδιά ξετρελαίνονται, επειδή είναι η στιγμή που έχουν να παίξουν με άλλους ανθρώπους, να μάθουν νέα παιχνίδια, μπορούμε να τους διαβάσουμε κάτι καινούργιο. Είναι πράγματα που δεν τα έχουν υπό άλλες συνθήκες και τους λείπουν. Προσεύχονται για να είμαστε καλά, τώρα με την πανδημία και ανυπομονούν να ξαναπάμε πίσω». Πώς ξεκίνησαν όλα
Κάνοντας ένα ταξίδι στο πρόσφατο παρελθόν, ο Ελπιδοφόρος θυμάται πως όλα ξεκίνησαν πριν από πέντε χρόνια, όταν έκανε ένα ταξίδι με την κοπέλα του, τη Δώρα στην Αφρική και άρχισε ο κόσμος να τους ζητά να πάει μαζί τους.
 
«Το ανακοινώσαμε στο Facebook και άρχισε να παίρνει μεγαλύτερο μέγεθος. Ο κόσμος που έρχεται κάθε χρόνο είναι από τον στενό μας κύκλο, αλλά αυτό δεν αποκλείει να έρθουν και άτομα που δεν ανήκουν σε αυτό τον κύκλο. Είχαν έρθει φίλοι φίλων, είχαν έρθει άτομα που μένουν στο Βέλγιο, στη Δανία, αλλά η βάση είναι σε Ελλάδα και Κύπρο. Πάμε είκοσι με εικοσιπέντε άτομα. Είναι ένας αριθμός ατόμων διαχειρίσιμος από πλευράς εργασίας. Κάνουμε χειρονακτικές εργασίες, που αν ήταν ένας μικρότερος αριθμός ατόμων δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε το ίδιο. Αλλά και από την άλλη, αν ήταν περισσότερα άτομα δεν θα μπορούσαμε να προσφέρουμε ουσιαστικά βοήθεια. Δεν υπάρχει η ίδια εμπειρία, εις βάθος.
 
Έτσι, κάθε χρόνο, εδώ και πέντε χρόνια, με το Wheeling2help πάμε στις ίδιες κοινότητες κάθε χρόνο, επειδή είναι ωραίο να υπάρχει μία επανάληψη. Βλέπουμε τα αποτελέσματα. Δεν θέλαμε να είναι σαν πυροτέχνημα, που πάμε μία φορά, προσφέρουμε βοήθεια και φεύγουμε. Θέλαμε να βλέπουμε την εξέλιξη αυτού του project που κάνουμε. Στην Αφρική πάμε στην Ταζανία και στην Κένυα και στην Ασία είναι στο Νεπάλ και στο Βιετνάμ. Είναι συνήθως ομάδες είκοσι ατόμων, από Κύπρο και Ελλάδα.
 
Σε αυτά τα ταξίδια βλέπουμε την αλληλεπίδραση που υπάρχει με τα άτομα εκεί. Εμείς προσφέρουμε πράγματα και δίνουμε την ευκαιρία σε κάποια άτομα να έχουν πρόσβαση σε παραπάνω αγαθά. Από την άλλη πλευρά, παίρνουμε αρκετά μαθήματα ζωής από αυτούς τους ανθρώπους, οπότε όσο πιο έντονη είναι αυτή η αλληλεπίδραση, τόσο περισσότερα μαθαίνουμε. Είναι μαθήματα ζωής. Τα συναισθήματα και οι εικόνες, κάθε φορά που πηγαίνουμε, δεν περιγράφονται».

Εμπειρίες που έμειναν στο μυαλό
«Η αλήθεια είναι πως κάθε φορά που πάμε, είναι μία ξεχωριστή εμπειρία. Είναι διαφορετική η ομάδα, κάνουμε άλλα project οπότε αλλάζει η εμπειρία κάθε φορά. Δημιουργούνται πολλά και διαφορετικά συναισθήματα και εικόνες, επειδή ενώνονται οι άνθρωποι και υπάρχει καλοσύνη, αγάπη, χαμόγελο. Θυμάμαι πολλές διαφορετικές στιγμές. Όταν χτίστηκε μία σχολική αίθουσα και οι μαθητές ήταν με το χαμόγελο στα χείλη επειδή δεν θα χρειάζονταν να κάνουν το μάθημα έξω. Όταν οι ντόπιοι είχαν πρόσβαση σε καθαρό νερό και πόση διαφορά μπορεί να κάνει για αυτούς τους ανθρώπους, επειδή δεν χρειάζεται να τα κουβαλούν για πολλές ώρες νερό που δεν ήταν στην ουσία καθαρό. Ήταν ένα πηγάδι και μπορούσαν να βγάλουν νερό.
 
Η ενδυνάμωση των γυναικών ήταν κάτι που μας έμεινε στο μυαλό. Οι γυναίκες στην Ταζανία είναι δυναμικές, χαμογελαστές και ικανές, αλλά δεν είχαν την δυνατότητα να έχουν το χώρο και την υποστήριξη, για να κάνουν όλα αυτά που θέλανε. Μέσα από τα προγράμματα που κάναμε εμείς εκεί, τους δώσαμε το χώρο και είδαμε στο χαμόγελο, την αγάπη τους».

Οι γιορτές στην Αφρική
«Κάθε χρόνο, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, αλλάζουμε χρόνο στην Ταζανία. Κάθε χρόνο είμαστε στη φύση, όλοι μαζί, μοιραζόμαστε φαγητό, τρώμε καρπούς, φρούτα, κάνουμε πράγματα ο ένας για τον άλλο, ως κοινότητα. Είναι πάντα ξεχωριστές οι γιορτές εκεί. Με μουσικές, τύμπανα και χορευτικές κινήσεις. Στον δυτικό κόσμο έχουμε μάθει να κουμπωνόμαστε λίγο και να κλεινόμαστε, ενώ εκεί συνειδητοποιείς πως δεν χρειάζεσαι πολλά πράγματα. Ένα τύμπανο, να βρεις ένα ρυθμό και να χορεύεις. Να εκφράζεσαι όπως θέλεις, χωρίς να σκεφτείς τι θα πει ο άλλος, αν είμαι καλός σε αυτό που κάνω. Είσαι ελεύθερος. Το πραγματικό νόημα των γιορτών είναι να είμαστε δίπλα στον άλλο χωρίς κάποιο αντάλλαγμα και μας λείπει αυτό φέτος».
 
-Μπορείτε να μας περιγράψετε μία παραμονή Πρωτοχρονιάς στην Αφρική            ;
«Από το πρωί ασχολούμασταν με τις δουλειές μας, κάναμε εργασίες για το πρόγραμμα που είχαμε αναλάβει. Οι ρυθμοί ήταν κανονικοί. Το μεσημέρι ξεκουραζόμασταν λίγο κι από το απόγευμα ξεκινούσε η προετοιμασία για το βράδυ. Θέλαμε όλοι μαζί να κάνουμε ένα ιδιαίτερο γεύμα, με τους κατοίκους της περιοχής και να φτιάξουμε ένα παραδοσιακό πιάτο, με μία διαφορετική νότα, που θα ήταν συνθηματικό για την παραμονή Πρωτοχρονιάς. Βάζαμε τοπικά φρούτα, λαχανικά και μαγειρεύαμε όλοι μαζί, με μουσική και χαμόγελα. Μετά τρώγαμε όλοι μαζί και το πιο ξεχωριστό γεγονός ήταν όταν μαζευόμασταν στο κέντρο του χωριού, με όλα τα άτομα εκεί, περίπου 1000-1500 άτομα. Αυτοί που ξέρουν να παίζουν κάποια όργανα, ήταν προετοιμασμένοι να παίξουν κάποια τραγούδια, οι γυναίκες τραγουδούσαν, υπήρχαν λιχουδιές που μοιραζόταν ο κόσμος και μέσα στη μουσική και τη φωτιά, που χορεύουμε όλοι, αλλάζαμε χρόνο.
 
Είναι κάτι πολύ ξεχωριστό για μας και είναι κάτι που μένει ανεξίτηλο στις καρδιές μας. Όταν ξεκινάει μία χρονιά έτσι, πώς είναι δυνατό να πάει λάθος; Κάτω από τους φοίνικες, με ωραία μουσική και ωραίους ανθρώπους. Αυτό θα μας λείψει φέτος, επειδή έχουμε δημιουργήσει τρομερούς δεσμούς. Οπότε για μας, ζώντας σε μία τέτοια κοινότητα, μας έχει κάνει πολύ καλύτερους ανθρώπους και μας έχουν  διδάξει τρομερά μαθήματα ζωής, αυτοί οι άνθρωποι που έχουν τόσα λίγα, αλλά εκτιμούν αυτά που έχουν και μοιράζονται». 
 
Φιλίες ζωής με τους κατοίκους εκεί
«Μέσα από τα ταξίδια μας, σίγουρα έχουμε δημιουργήσει φιλίες ζωής, επειδή πάμε σε αρκετά απομονωμένες περιοχές και οι κάτοικοι δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν άλλους λευκούς ανθρώπους. Στην αρχή ήταν πολύ περίεργο που μας έβλεπαν εκεί, οπότε μετά τον ενθουσιασμό ακολούθησε και η φιλία. Το γεγονός ότι πηγαίνουμε κάθε χρόνο είναι πολύ σημαντικό. Δημιουργείται η εμπιστοσύνη στην κοινότητα. Στην Αφρική, οι άνθρωποι είναι πιο ανοικτοί και φιλόξενοι. Από την αρχή μας αγκάλιασαν και πλέον υπάρχει μία απίστευτη σχέση και είναι σαν οικογένεια. Ανυπομονούν και αυτοί να έρθει η περίοδος του χειμώνα, ο Νοέμβριος και ο Δεκέμβριος, για να ανταμώσουμε και πάλι. Άνθρωποι από το χωριό μου είπαν, πριν λίγες ημέρες, ότι πάντα τέτοιες μέρες τις περνούσαμε μαζί, αλλά φέτος θα είναι διαφορετικά τα πράγματα. Υπάρχει μία στενή και όμορφη σχέση και ελπίζουμε πως θα είναι ένα μικρό διάλειμμα φέτος και του χρόνου με το καλό θα είμαστε όλοι μαζί.
 
Σε αυτά τα μέρη αισθανόμαστε σαν στο σπίτι μας. Εκεί νιώθεις τρομερή ελευθερία. Είναι άνθρωποι που είναι πάντα με το χαμόγελο, με την αγάπη, την καλοσύνη και μας βγάζουν τον καλύτερο μας εαυτό. Είμαστε μία ομάδα ατόμων με διαφορετικό τρόπο ζωής και ηλικία, αλλά έχουμε ένα κοινό σκοπό. Πάμε εκεί για να στηρίξουμε ανθρώπους. Γεμίζει ολόκληρη η μέρα με συναισθήματα που στον δυτικό κόσμο δεν τα έχεις. Καταλαβαίνεις πόσο απλή είναι η ζωή και πόσο εναρμονισμένοι πρέπει να νιώθουμε με τη φύση. Είναι πιο αργός ο ρυθμός ζωής και προλαβαίνουμε να σκεφτούμε όλα αυτά που ζούμε. Κάθε βράδυ κάνουμε και ένα κύκλο ευγνωμοσύνης, που λέει ο καθένας για τι είναι ευγνώμων, από τα πράγματα που έζησε εκείνη τη μέρα. Εκεί βλέπεις πρόσωπα να λάμπουν, να συνειδητοποιούν ότι εκεί ταιριάζουν. Είναι οι μικρές στιγμές της καθημερινότητας που έχουν τόσο μεγάλη σημασία, που σε γεμίζουν τόσο πολύ, οι βαθιές ανάσες που παίρνεις και απολαμβάνεις τη φύση. Σε κάνουν πραγματικά τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο του κόσμου. Οπότε, ξαναγυρνώντας σε αυτά τα μέρη, μας κάνουν πολύ ευτυχισμένους, επειδή μας ταιριάζει αυτή η φιλοσοφία ζωής, όχι στα υλικά αγαθά, όχι στις υλικές ανάγκες, αλλά συναισθήματα, η καλοσύνη, η ευγνωμοσύνη. Αυτά μας γεμίζουν περισσότερο».

• Ο Ελπιδοφόρος και η Δώρα παραδίδουν μαθήματα ανθρωπιάς, κάνοντας το γύρο του κόσμου
• «Κάποιοι δεν έχουν όσα εμείς θεωρούμε δεδομένα... Είναι χρέος μας να βοηθούμε»
• Η απόφαση στιγμής που άλλαξε τα πάντα-Ο εθελοντισμός και η σχέση ζωής
• «Φοιτητές είκοσι ετών μας ζητούν βοήθεια για τις γιορτές...»
• «Πώς να περάσουμε καλά τις γιορτές όταν οι διπλανοί μας δεν έχουν ούτε γάλα;»