Πώς ΞΑΝΑαρχίζουμε;

Οι εκπαιδευτικοί ως άτομα που επίσης βρίσκονται στην πρώτη γραμμή, καλούνται να απορροφήσουν αρκετούς κραδασμούς. Η αγωνία και το άγχος είναι αναπόφευκτα, αλλά συνάμα πολύ φυσιολογικά και αποδεκτά.

Επικυρώστε τα συναισθήματα τους
Δείξετε αποδοχή και ενσυναίσθηση στα συναισθήματα που ενδέχεται να βιώνουν οι μαθητές τις πρώτες μέρες, όπως άγχος, φόβο, βαρεμάρα, δυσφορία, αποφεύγοντας φράσεις όπως “Μην νιώθεις…”. Αντιθέτως φράσεις όπως “Είναι εντάξει να νιώθεις…” ή “Όλοι νιώθουμε...όταν…”, μπορούν να βοηθήσουν στην κανονικοποίηση της εμπειρίας των μαθητών και να βιώσουν εμπιστοσύνη και ασφάλεια. Άλλωστε ασφαλείς σχέσεις με σημαντικούς ενήλικες, όπως οι εκπαιδευτικοί, μπορεί να αποτελέσουν σημαντικό προστατευτικό παράγοντα, ως προς την διαχείριση στρεσσογόνων γεγονότων. Αν κάποιες συμπεριφορές ή συναισθήματα εμμένουν, παρά τις παρεμβάσεις σας, ζητήστε την συνεργασία του οικείου εκπαιδευτικού ψυχολόγου του σχολείου σας.
 
Αντλώντας νόημα από τα γεγονότα
Είναι αναπόφευκτο να μην γίνει νύξη, να μην υπάρχει σωρεία ερωτήσεων από τους μαθητές. Δώστε χρόνο για συζητήσεις και απορίες που ενδεχομένως να υποβάλλουν και προσπαθήστε μέσα από την συζήτηση να αναδυθεί το νόημα που μπορεί να αντλήσουμε από καταστάσεις που ενέχουν προκλήσεις. Για παράδειγμα, μιλήστε για δεξιότητες που μπορούμε να αποκτήσουμε και στοιχεία που μπορούμε να μάθουμε για τον εαυτό μας, τα οποία δεν γνωρίζαμε πριν.

Και πως επιστρέφουμε πίσω στην κανονικότητα; Πίσω σε μια διαφορετική πραγματικότητα με νέες συνθήκες; Το μυστικό είναι η έμφαση στις ανθρώπινες σχέσεις. Μέσω της ανθρώπινης επαφής και της σχέσης που αναπτύσσουμε με τους άλλους δίνει την αίσθηση ότι ανήκουμε σε μια ομάδα, δίνει την αίσθηση ασφάλειας που τόσο πολύ έχουν ανάγκη τα παιδιά σε αυτό το διαφορετικό ξεκίνημα της φετινής σχολικής χρονιάς. Οι εκπαιδευτικοί λοιπόν, καλούνται να μεταφέρουν στα παιδιά το μήνυμα ότι η τάξη λειτουργεί ως μια ομάδα που παρέχει  αλληλοϋποστήριξη και προσδίδει το αίσθημα στα παιδιά ότι δεν είμαστε μόνοι στα δύσκολα.

Ξαναχτίζοντας τις ρουτίνες της τάξης
Ως εκπαιδευτικοί είναι πολύ σημαντικό να δώσετε στα παιδιά  χρόνο προσαρμογής στην νέα πραγματικότητα και να τα βοηθήσετε  να επανακτήσουν τον έλεγχο μέσω εποικοδομητικών διαδικασιών όπως: η συμμετοχή των παιδιών στη δημιουργία κανόνων λειτουργίας της τάξης, ανταλλαγή απόψεων και συμμετοχή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με θέματα που αφορούν στη σχολική τάξη κτλ.  Παράλληλα, επιδιώξτε ως τάξη να πετυχαίνετε μικρούς καθημερινούς στόχους που θα θέτετε σε επίπεδο μάθησης, ομάδας ή και σχέσεων που θα συμβάλλουν στην μείωση του άγχους και θα ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση και την ικανότητα των παιδιών ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Επιπλέον, επιβραβεύστε και ενισχύστε τη θετική συμπεριφορά των παιδιών όταν υλοποιούν τους στόχους που τέθηκαν. Γενικότερα, ενθαρρύνετε το διάλογο όσον αφορά τη υποχρεωτική χρήση μάσκας για τους εκπαιδευτικούς αναζητώντας μαζί με τα παιδιά λύσεις, προκειμένου να προσαρμοστείτε όλοι μαζί με ευελιξία στα νέα δεδομένα.

Τέλος, μην ξεχνάτε τον εαυτό σας 
Προϋπόθεση για να ανταπεξέλθετε στα πιο πάνω, είναι φυσικά η δικής σας αυτό-φροντίδα. Μην ξεχνάτε πόσο σημαντικοί είστε για τους μαθητές και τα παιδιά, πόσο πολύτιμοι είστε και πόσο απαραίτητο είναι να φροντίσετε τον εαυτό σας προτού φροντίσετε και τους άλλους. Δείξτε κατανόηση και συμπόνοια στον εαυτό μας και αποδοχή στα πράγματα που δεν είναι υπό τον έλεγχο σας. Μην ξεχνάτε ότι κάνετε το καλύτερο που μπορείτε ένεκα των συνθηκών και των δεδομένων. Είναι πολύ σημαντικό να αναζητείτε συνεργασία και υποστήριξη από τους συναδέλφους σας, να ανταλλάξετε απόψεις, ιδέες και εμπειρίες από τις πρώτες μέρες προσαρμογής στην νέα πραγματικότητα λειτουργίας της σχολικής κοινότητας. Αναζητήστε βοήθεια από ειδικούς, όταν παρατηρήσετε έντονη σωματική ή/και ψυχολογική επιβάρυνση στην καθημερινότητα σας.
 
Καλή σχολική χρονιά και καλή δύναμη!
 
Στυλιανή Σταύρου και Άρτεμις Θεοφάνους
Εγγεγραμμένες Σχολικοί/Εκπαιδευτικοί Ψυχολόγοι
 
Harris, R. (2015). How to develop self-compassion: In just about anyone. Retrieved from www.ImLearningACT.com .
Hatzichristou, C., Yfanti, T., Lampropoulou, A., Lianos. P., Georgouleas, G., Athanasiou, D., Fragiadaki, D., & Mihou, S. (2020). Return to the school and fostering psychological resilience after the stay-at-home period of the COVID-19 pandemic: Useful tips and activity worksheets. Athens: Laboratory of School Psychology, Department of Psychology, National and Kapodistrian University of Athens. Retrieved from http://www.centerschoolpsych.psych.uoa.gr/