Την μερική άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο ανακοίνωσαν οι ΗΠΑ
19:27 - 01 Σεπτεμβρίου 2020
Αυτό ανακοίνωσαν στη διάρκεια δημοσιογραφικής διάσκεψης, που παραχώρησαν τηλεφωνικά στους Ελληνες ανταποκριτές οι βοηθοί Υφυπουργοί Εξωτερικών, Μάθιου Πάλμερ για ευρωασιατικές υποθέσεις και Μάικ Μίλερ για στρατιωτικές. Η μερική άρση θα ισχύει για ένα χρόνο – με δυνατότητα ανανέωσης - και θα αφορά «μη φονικά» (non lethal) συστήματα. Δεν έκαναν σαφή διάκριση μεταξύ φονικών και μη φονικών συστημάτων, ωστόσο διευκρίνισαν ότι κάθε αίτημα της Κύπρου για προμήθεια αμερικανικών συστημάτων θα εξετάζεται χωριστά, όπως συμβαίνει πάντοτε σε ανάλογες περιπτώσεις.
☎️ Για την απόφαση ΗΠΑ για μερική άρση εμπάργκο #ITAR κατά 🇨🇾 ενημέρωσε ο Υπ.Εξ. @SecPompeo τον ΠτΔ @AnastasiadesCY. Ενίσχυση σχέσεων 🇨🇾🇺🇲 στους τομείς άμυνας & ασφαλείας μετά την υπογραφή Δήλωσης Προθέσεων τον 11/18. Ανταλλαγή απόψεων για κατάσταση σε #EastMed #CYprob #Famagusta pic.twitter.com/TrllBGfVC2
— Cyprus MFA (@CyprusMFA) September 1, 2020
Αναφερόμενος στην τηλεφωνική συνομιλία Πομπέο–Αναστασιάδη ανέφερε ότι ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι «προσδιόρισε πως είναι προς το συμφέρον της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ να άρει προσωρινά το βέτο στην εμπορική πώληση μη φονικών αμυντικών συστημάτων και υπηρεσιών στην Κυπριακή Δημοκρατία, στο οικονομικό έτος 2020-21… Δεν έχουν αυτή τη στιγμή ληφθεί αποφάσεις σε σχέση με το τι θα συμβεί σε μελλοντικά έτη».
«Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε μία συνολική διευθέτηση που θα επανενώνει τη νήσο σε διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, η οποία θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους, όπως και την ευρύτερη περιοχή», είπε ο κ. Πάλμερ, επισημαίνοντας ότι οι περιορισμοί για την εμπορική πώληση «φονικών» αμυντικών συστημάτων παραμένουν.
«Για την προώθηση μεγαλύτερης σταθερότητας, ασφάλειας και ευημερίας κάνουμε αυτό το βήμα συνεχίζοντας την ενδυνάμωση της στρατηγικής σχέσης με την Κύπρο και τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο», είπε ο κ. Πάλμερ, υπενθυμίζοντας και το μνημόνιο συναντίληψης μεταξύ Κύπρου – ΗΠΑ, το 2018 και το νόμο East Med. Συνέδεσε επίσης την απόφαση με τις επισκέψεις αμερικανικών πλοίων σε κυπριακά λιμάνια, τα προγράμματα εκπαίδευσης Κυπρίων στρατιωτικών, την παρουσία Κύπριου στρατιωτικού ακόλουθου κ.α.
«Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών προέβησαν σε λεπτομερή ανασκόπηση των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, των κινδύνων για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή ως αποτέλεσμα των προκλήσεων της Τουρκίας, με σαφή την τοποθέτηση του κ. Πομπέο ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και την επιτακτική ανάγκη προσήλωσης στον διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία και εδραίωση συνθηκών σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή», ανέφερε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενημέρωσε τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών για τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις απειλές της καθόσον αφορά το θέμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης τόνισε την ανάγκη αποστολής σαφών μηνυμάτων προς την τουρκική πλευρά προς αποτροπή της υλοποίησης των παράνομων σχεδιασμών της που όχι μόνο αντιβαίνουν στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ, αλλά περαιτέρω δημιουργούν δυσκολίες στην προσπάθεια για επανέναρξη των συνομιλιών, πρόσθεσε ο κ. Κούσιος.
During our phone call with @SecPompeo, we both expressed our serious concerns on the volatile situation in the Eastern Mediterranean. We further stressed the importance to ease tensions in the region, in view of #Turkey's aggressive behaviour. pic.twitter.com/hmZpEd6hr1
— Nicos Anastasiades (@AnastasiadesCY) September 1, 2020
Στο πλαίσιο της συνομιλίας, ο κ. Πομπέο ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για την απόφαση των ΗΠΑ να άρουν το εμπάργκο που επιβλήθηκε στην Κύπρο το 1987, καθόσον αφορά μη φονικούς εξοπλισμούς (non-lethal).
«Η εν λόγω εξέλιξη, ως κοινή διαπίστωση, συνιστά αναγνώριση του ρόλου της Κύπρου στην περιοχή καθώς και ένδειξη της σημασίας που αποδίδεται από τις δύο χώρες στην ενίσχυση των διμερών τους σχέσεων, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας. Αυτό άλλωστε πιστοποιείται και από την πρόοδο που σημειώνεται στα εν λόγω θέματα μετά την υπογραφή της Δήλωσης Προθέσεων Κυπριακής Δημοκρατίας-ΗΠΑ στις 6 Νοεμβρίου 2018 από τον Υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Χριστοδουλίδη και τον τότε Υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, αρμόδιο για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, κ. Γουές Μίτσιελ», τόνισε ο κ. Κούσιος.
Η εν λόγω εξέλιξη, συνιστά αναγνώριση του ρόλου της Κύπρου στην περιοχή καθώς και ένδειξη της σημασίας που αποδίδεται από τις δύο χώρες στην ενίσχυση των διμερών τους σχέσεων, ιδιαίτερα στον τομέα της άμυνας και ασφάλειας. https://t.co/3LKr8RuhIp
— Kyriacos J. Koushos (@KJKoushos) September 1, 2020
Ο κ. Πομπέο εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη συνεργασία που αναπτύχθηκε μεταξύ των ΗΠΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Τέλος, ο Πρόεδρος και ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών επιβεβαίωσαν την ιδιαίτερα ικανοποιητική πορεία ευρύτερα των σχέσεων Κύπρου - ΗΠΑ και επαναβεβαίωσαν την κοινή τους δέσμευση για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς.
Επανάληψη της στήριξης
Στις διευκρινίσεις του, ο βοηθός Υφυπουργός για στρατιωτικές υποθέσεις Μάικ Μίλλερ είπε ότι οι αποφάσεις για τα μη φονικά στρατιωτικά συστήματα που θα πωλούνται θα λαμβάνονται χωριστά για κάθε περίπτωση, όπως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις.
Ο κ. Πάλμερ είπε πως το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έδωσε το πράσινο φως για την πώληση, σε σχέση με τα δύο σημεία του νόμου που αφορούσαν το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και τις επισκέψεις ρωσικών πλοίων σε κυπριακά λιμάνια, διότι «αποφασίσαμε ότι είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ να το πράξουμε», εκφράζοντας την ελπίδα η Κύπρος να είναι σε θέση να σημειώσει πρόοδο στους τομείς αυτούς.
Σε ερώτηση του ΚΥΠΕ για το ποια είναι τα φονικά και μη φονικά όπλα, ο Μάικ Μίλερ είπε ότι οι κανονισμοί δεν δίνουν επίσημο ορισμό, ωστόσο όλοι που σχετίζονται με την αμυντική βιομηχανία γνωρίζουν ποια είναι και ποια δεν είναι. Μάλιστα απαντώντας σε άλλη σχετική ερώτηση, ο Μάθιου Πάλμερ είπε πως σίγουρα στα μη φονικά δεν θα περιλαμβάνονταν αεροσκάφη F-35.
Σε ερώτηση του ΚΥΠΕ ο Μάθιου Μίλερ είπε πως ο προσωρινός χαρακτήρας της άρσης και ο περιορισμός σε μη φονικά αμυντικά συστήματα δεν έχει καμιά σχέση με τη Ρωσία.
«Έχει να κάνει με την απόφασή μας να προχωρήσουμε με αυτές τις αλλαγές κατά τρόπο που είναι προσεκτικός και ελεγχόμενος και συμβάλλει στην ειρήνη και ασφάλεια της περιοχής. Δεν επιθυμούμε να δούμε μία κούρσα απόκτησης όπλων στο νησί, ούτε θεμελιώδη αλλαγή στο ισοζύγιο δυνάμεων, που θα αποσταθεροποιούσε την κατάσταση. Προχωρούμε αργά και προσεκτικά, βήμα προς βήμα».
Πρόσθεσε ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα και θα είναι σε θέση να το εξετάσουν αργότερα, μαζί με τις επιπτώσεις του στην ευρύτερη περιοχή, πριν προχωρήσουν με το επόμενο.
Σε ερώτηση αν η κυπριακή πλευρά ζήτησε κάτι συγκεκριμένο, ο Μάθιου Πάλμερ είπε πως η αμερικανική κυβέρνηση είναι σε συνεχή επικοινωνία με την κυπριακή για θέματα που αφορούν παραγγελίες αμυντικών συστημάτων.
Σε σχέση με την αμερικανική θέση στο θέμα των τουρκικών παραβιάσεων, ο Μάιου Πάλμερ είπε: «Αυτό που οι ΗΠΑ θα ήθελαν να δουν είναι αποκλιμάκωση στο Αιγαίο. Την Τουρκία να σταματά τις έρευνες στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ. Θα θέλαμε να δούμε επιστροφή στοΝ διάλογο και μείωση των εντάσεων. Και τις διαφορές μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου, σε σχέση με τα θέματα θαλάσσιας οριοθέτησης να επιλύονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να μην μεταφράζονται σε αναμετρήσεις ανοιχτής θαλάσσης που έχουν ως αποτέλεσμα εντάσεις και υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα».
Σε άλλη ερώτηση ο Μάθιου Πάλμερ ξεκαθάρισε ότι η απόφαση για μερική άρση του εμπάργκο δεν αφορά την Τουρκία, την Ελλάδα, ή το Αιγαίο, αλλά την Κύπρο και την εταιρική της σχέση με τις ΗΠΑ. «Θα υπάρξουν κάποιοι οι οποίοι θα θελήσουν να διασυνδέσουν αυτή την απόφαση με την τρέχουσα ένταση στο Αιγαίο, αλλά η διασύνδεση αυτή είναι τεχνητή», είπε.
Τέλος, σε ερώτηση για το αν υπάρχει πρόταση για μορατόριουμ όλων των ενεργειακών ερευνών, ο Μάθιου Πάλμερ ξεκαθάρισε ότι οι τουρκικές έρευνες δημιουργούν εντάσεις και θα πρέπει να σταματήσουν, ενώ επανέλαβε τη στήριξη στο δικαίωμα της Κύπρου να ερευνά και να εκμεταλλεύεται ενεργειακούς πόρους στην ΑΟΖ της.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: