Λακκοτρύπης: Μορατόριουμ εργασιών θα ήταν το τέλος της ενεργειακής προοπτικής

Αν η Κυπριακή Δημοκρατία κηρύξει μορατόριουμ εργασιών στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ), λόγω Κυπριακού ή τουρκικών προκλήσεων, αυτό θα είναι «το τέλος της οποιασδήποτε ενεργειακής προοπτικής της χώρας» δήλωσε τη Δευτέρα ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Λακκοτρύπης.
 
Ο κ. Λακκοτρύπης μιλούσε κατά τη διάρκεια διάσκεψης Τύπου, στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Υπουργείου Οικονομικών, όπου προέβη σε απολογισμό έργου για την περίοδο της θητείας του το διάστημα 2013-2020, ενόψει της αποχώρησης του από το Υπουργείο την Παρασκευή. Είπε εξάλλου ότι οι εταιρείες που ανέστειλαν τις εργασίες τους στην κυπριακή ΑΟΖ λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, έχουν ενημερώσει γραπτώς για την πρόθεσή τους να επαναρχίσουν μόλις αυτό γίνει εφικτό, τον Μάρτιο-Απρίλιο του 2021. «Εάν το επιτρέπουν οι συνθήκες της πανδημίας, εάν το επιτρέπουν οι συνθήκες της αγοράς, εννοώ της βιομηχανίας των υδρογονανθράκων παγκοσμίως, θα προχωρήσουν κανονικά» οι εργασίες, ανέφερε.

Κληθείς να σχολιάσει την άποψη ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα μπορούσε να κηρύξει μονομερώς μορατόριουμ εντός της ΑΟΖ της προς εκτόνωση της κατάστασης που δημιουργείται με τις ενέργειες της Τουρκίας, αλλά και για να δοθεί ώθηση στον διάλογο για το Κυπριακό και ερωτηθείς αν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο στη βάση των συμβατικών υποχρεώσεων με τις εταιρείες, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι «η απάντηση είναι ξεκάθαρα όχι».
 
«Αν φτάσει εκείνη η στιγμή όπου εμείς οι ίδιοι θα πούμε στις εταιρείες μας ‘σταματήστε ό,τι κάνετε ελέω Κυπριακού ή ελέω τουρκικών προκλήσεων’, εκεί θα είναι και το τέλος της οποιασδήποτε ενεργειακής προοπτικής της χώρας, ξεκάθαρα» είπε. Παρέπεμψε ακολούθως σε δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, που λένε ότι δεν θα σταματήσουν τις ενέργειές τους στις περιοχές της ΑΟΖ που διεκδικεί η Τουρκία.
 
Ερωτηθείς αν είναι ικανοποιημένος από την αντίδραση της ΕΕ, χωρών και εταιρειών αναφορικά με τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι «θα πρέπει να ξεχωρίσουμε τις εταιρείες από τα κράτη». Ζήτησε επίσης να μην συγχέονται οι εξελίξεις στο γεωπολιτικό πεδίο με τη δέσμευση των εταιρειών αυτών να προχωρήσουν. Είπε ακόμη ότι η προσπάθεια της Κύπρου σε όλα τα επίπεδα - αυτό του Προέδρου της Δημοκρατίας και των Υπουργών Εξωτερικών και Ενέργειας – είναι να ευθυγραμμίσουμε τα συμφέροντά μας με αυτά της ΕΕ.
 

Αφροδίτη και γεωτρήσεις
Ο κ. Λακκοτρύπης αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στον προγραμματισμό για έναρξη άλλων 5-8 ερευνητικών/ επιβεβαιωτικών γεωτρήσεων το 2021, καθώς αναβλήθηκαν οι γεωτρήσεις που ήταν προγραμματισμένες για το 2020. «Αυτή την περίοδο θα έπρεπε να ολοκληρώνουμε την πρώτη [γεώτρηση] στο τεμάχιο 6, στον ‘Κρόνο’» είπε.
 
Σημείωσε επίσης την άδεια εκμετάλλευσης για ανάπτυξη του κοιτάσματος «Αφροδίτη» που δόθηκε το 2019 και είπε ότι οι εταιρείες της κοινοπραξίας δεν είχαν οποιεσδήποτε σημαντικές προγραμματισμένες δράσεις για φέτος, καθώς η δεύτερη επιβεβαιωτική γεώτρηση είναι προγραμματισμένη για το 2021. «Βλέπω στον Τύπο διάφορα δημοσιεύματα ότι οι εταιρείες ενδεχομένως να αναπροσαρμόσουν αυτό το χρονοδιάγραμμα. Δεν έχουμε πάρει οτιδήποτε επίσημα» είπε. Αν η εταιρεία έχει κάποιες διαφορετικές σκέψεις, θα πρέπει να τις παρουσιάσει στο Υπουργείο για να εξεταστούν, πρόσθεσε.

Εξάλλου, ανέφερε ότι το σχέδιο ανάπτυξης του Αφροδίτη προβλέπει τη διαδρομή προς το Ίντκου της Αιγύπτου. «Αυτό είναι, σύμφωνα με τα δεδομένα των εταιρειών, ενδεχομένως και η μοναδική υπό αυτές τις συνθήκες λύση που προσφέρεται για το Αφροδίτη» είπε, ωστόσο δεν απέκλεισε να υπάρξουν στο μέλλον και άλλες συνέργειες.
 
Για τις συζητήσεις με το Ισραήλ αναφορικά με το κοίτασμα «Ισάι» που διαρκούν από το 2011, ο Υπουργός είπε ότι τον περασμένο Μάιο η Κύπρος έδωσε ξανά τις αναθεωρημένες θέσεις της για την επίλυση του θέματος και είπε ότι «δεν μιλάμε για ποσοστά». Υπάρχει μια θεσμοθετημένη διαδικασία, η οποία ακολουθείται, συμπλήρωσε.
 
Επίσης, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι «ένας νέος γύρος αδειοδότησης πάντοτε βρίσκεται στα σκαριά, αναλόγως των εξελίξεων». Χαρακτήρισε τις αγορές «την πιο περίπλοκη εξίσωση σε αυτή την προσπάθεια της Κύπρου» και αναφέρθηκε στις κρίσεις του 2016 και στην παρούσα κρίση στην αγορά υδρογονανθράκων. Σημείωσε την άποψη ότι το φυσικό αέριο αποτελεί «καύσιμο-γέφυρα» προς ένα ανανεώσιμο μέλλον και είπε ότι «η ζήτηση για φυσικό αέριο θα διαρκέσει για αρκετά ακόμη χρόνια». Από εκεί και πέρα είπε ότι εξαρτάται πως βλέπει η κάθε εταιρεία την εξέλιξη των πραγμάτων σε 5-10 χρόνια από τώρα.
 
Για το τερματικό υγροποίησης στην Κύπρο είπε ότι «τόσο εμπορικά, όσο και γεωπολιτικά προσφέρει τις πιο καλές λύσεις» ωστόσο το αν είναι εφικτό είναι μια άλλη συζήτηση. Σημείωσε ότι για την Κυπριακή Δημοκρατία ωριμάζουν όλες οι επιλογές ταυτόχρονα, καθώς «και μελέτες για τον EastMed γίνονται αυτή τη στιγμή, τον οποίο στηρίζει και η ΕΕ και οι σχεδιασμοί για τα υπόλοιπα, μέχρι να έρθει η στιγμή, η Δημοκρατία να αποφασίσει τι θα επιλέξει».
 
Ο απερχόμενος Υπουργός αναφέρθηκε και στην έναρξη των εργασιών κατασκευής του τερματικού επαναεροποίησης φυσικού αερίου, στο Βασιλικό. Από τη μια ευελπιστούμε ότι θα αποφέρει μείωση στις τιμές του ηλεκτρικού και από την άλλη ότι θα μας επιτρέψει να παράξουμε καθαρότερη ενέργεια, είπε.
 

Απολογισμός του έργου
Προβαίνοντας στον απολογισμό της θητείας του, ο κ. Λακκοτρύπης, είπε ότι πολλοί δεν αντιλαμβάνονται πως το Υπουργείο Ενέργειας είναι το μικρότερο από όλα τα Υπουργεία σε σχέση με τον προϋπολογισμό του, καθώς το 2019 αντιπροσώπευε το 0,84% των συνολικών δαπανών των Υπουργείων, ενώ το 2020 είχε τον δεύτερο μικρότερο προϋπολογισμό λόγω συμπερίληψης ποσού ύψους €66 εκ. που θα δοθούν ΔΕΦΑ για το έργο επαναεροποίησης φυσικού αερίου. Επανέλαβε ότι είναι πολύ σημαντικό «ως πολιτεία να βάλουμε βεβαίως τα χρήματά μας εκεί που είναι και οι πολλές προτεραιότητές μας», λέγοντας ότι το Υπουργείο θα πρέπει να ενισχυθεί.
 
Αναφέρθηκε στον τουρισμό, που ενέπιπτε στις αρμοδιότητες του Υπουργείου μέχρι το 2018, λέγοντας ότι το 2015 «ανατράπηκε μια πορεία στασιμότητας» δεκαπέντε ετών σε ό,τι αφορά τις αφίξεις. Είπε ότι από το 2015 άρχισε η ανοδική πορεία, φτάνοντας το 2018 τα 4 εκ. αφίξεις περίπου, ενώ η πορεία συνεχίστηκε και το 2019 με τη δημιουργία του Υφυπουργείου Τουρισμού. Μεταξύ άλλων, είπε ότι ήταν συνειδητή η απόφαση για επικέντρωση στη βελτίωση και αύξηση των αφίξεων των τουριστών, ενώ αδειοδοτήθηκαν και έργα υποδομής, δίνοντας το μήνυμα ότι η Κύπρος επενδύει στον τουρισμό της.

Στον τομέα του εξωτερικού εμπορίου, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι από το 2013-2014 άρχισε να υπάρχει μια ισορροπία στο ισοζύγιο της χώρας. «Εξάγουμε συνολικά όσα εισάγουμε» είπε , λέγοντας ότι τα ελλείμματα στις εισαγωγές προϊόντων ισοσκελίζονται από πολύ μεγάλα πλεονάσματα στο εξωτερικό εμπόριο υπηρεσιών. Για το διάστημα 2013-2019 οι εξαγωγές υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 60% ενώ οι εξαγωγές προϊόντων κατά το ίδιο διάστημα αυξήθηκαν κατά 121% συμπλήρωσε.
 
Όσον αφορά τις εξαγωγές εγχώριων προϊόντων, ο Υπουργός είπε ότι τα φαρμακευτικά προϊόντα αυξήθηκαν την περίοδο αυτή κατά 85% ενώ το χαλλούμι σημείωσε άνοδο της τάξης του 263%. Σε σχέση με την ιστορία της απώλειας του εμπορικού σήματος, που επανήλθε, ο κ. Λακκοτρύπης είπε ότι «δεν υπήρξε οποιαδήποτε επίπτωση πάνω στις εξαγωγές μας».
 
Όσον αφορά τις εξαγωγές υπηρεσιών, αναφέρθηκε στους τομείς που παρουσίασαν άνοδο το 2013-2019, όπως οι υπηρεσίες ταξιδιών κατά 60%, οι μεταφορές κατά 25%, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες κατά 53%, ενώ στάθηκε στις Τεχνολογίες Επικοινωνιών Τεχνολογίες που αυξήθηκαν κατά 245%.
 
Στη βιομηχανία, ο κ. Λακκοτρύπης αναφέρθηκε στα προγράμματα της ΕΕ για ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που για την περίοδο 2014-2021 ανήλθαν στα €121 εκ. ενώ η διάθεση των κονδυλίων στους δικαιούχους άγγιξε το 100%. Για τη νέα προγραμματική περίοδο 2021-2027, είπε ότι έχουν ετοιμαστεί προτάσεις για υπερδιπλάσια ποσά ύψους για €254 εκ.
 
Ο κ. Λακκοτρύπης αναφέρθηκε αναλυτικά και στις ενέργειες τους Υπουργείου για την προστασία των καταναλωτών, λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι την περίοδο 2013-2020 πάρθηκαν 76 διοικητικές αποφάσεις που αφορούσαν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές ή τη γενική ασφάλεια προϊόντων, Συγκριτικά, το 2008-2012 πάρθηκαν 7 αποφάσεις, πρόσθεσε.

Ο κ. Λακκοτρύπης είπε εξάλλου ότι η συνολική διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) έχει διπλασιαστεί από το 2013 μέχρι το 2018, από 7% σε 14%, σύμφωνα με τη Eurostat, επιτυγχάνοντας τον κύριο στόχο του 2020 (που ήταν 13%) δύο χρόνια νωρίτερα. Εάν υλοποιηθούν όλα τα έργα που έχουν αδειοδοτηθεί, τότε η συνολική διείσδυση των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή υπολογίζεται ότι θα φτάσει στο 22%, πρόσθεσε. Ανέφερε επίσης ότι ο ενδεικτικός στόχος του 16% των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να επιτευχθεί εντός του 2020.
 
Όσον αφορά την ανταγωνιστική αγορά ηλεκτρισμού, είπε ότι οι μόνες εκκρεμότητες που έχουν απομείνει είναι το λογισμικό του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς (MDMS) ενόψει της έναρξης λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς τον Νοέμβριο του 2021 και να κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για την ανεξαρτησία του Διαχειριστή, που σήμερα βρίσκεται στη Νομική Υπηρεσία.
 
Ο απερχόμενος Υπουργός χαρακτήρισε εξάλλου τη μετακίνηση των πετρελαιοειδών από τη Λάρνακα ως «το πιο περίπλοκο έργο το οποίο έχουμε διαχειριστεί» καθώς προνοούσε δράσεις από 25 διαφορετικές υπηρεσίες του κράτους. Ανέφερε ότι στις 30 Ιουνίου η ΕΚΟ/Ελληνικά Πετρέλαια, η μοναδική εταιρεία που παραμένει στη Λάρνακα, παρέλαβε το πρώτο της φορτίο υγρών καυσίμων στο Βασιλικό.
 
Καταληκτικά ο κ. Λακκοτρύπης ευχαρίστησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τη στήριξή του, αλλά και τους συνεργάτες του, ενώ είπε ότι το Υπουργείο παραλαμβάνει η Νατάσα Πηλείδου, «μια ικανότατη νέα Υπουργός» στην οποία ευχήθηκε κάθε επιτυχία.

 

Πηγή: ΚΥΠΕ