Κρίση στην αν. Μεσόγειο-Τρεις πρώην υπουργοί Εξωτερικών αναλύουν στον REPORTER

Τις θέσεις και τις εκτιμήσεις τους, για τη νέα, υπό εξέλιξη κρίση στην ανατολική Μεσόγειο, μετά την κλιμάκωση της έντασης από την Τουρκία, που προκάλεσε την άμεση αντίδραση της Ελλάδας, καταγράφουν, τρεις πρώην υπουργοί Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
 
Η Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή, ο Μάρκος Κυπριανού και ο Γιώργος Λιλλήκας, αναλύουν με το φακό της διπλωματίας, στον REPORTER, τις κινήσεις στην σκακιέρα της ανατολικής Μεσογείου, στέλνουν τα δικά τους μηνύματα προς την πολιτική ηγεσία, ενώ καταγράφουν και τις προθέσεις άλλων κρατών που θα μπορούσαν, υπό προϋποθέσεις να επηρεάσουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τις εξελίξεις.  

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Γιατί δεν βγήκε ακόμα το Oruc Reis-H αδυναμία, η αποθράσυνση και ο αιφνιδιασμός
 
Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή
Η Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή, σημείωσε πως η περίοδος που διανύουμε είναι κομβική, ιδιαίτερα όσο αφορά τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις, σημειώνοντας πως, δυστυχώς, όσο αφορά την Κυπριακή Δημοκρατία η Τουρκία μπόρεσε μέχρι στιγμής ανενόχλητη να διεξάγει τόσο αναρίθμητες έρευνες όσο και πέντε συνολικά γεωτρήσεις μέσα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
 
«Οι φραστικές καταδίκες», συνέχισε, «και οι επιδερμικές κυρώσεις που επιβλήθηκαν μέχρι σήμερα από την Ε.Ε., δεν έδρασαν αποτρεπτικά και έδωσαν τα λανθασμένα μηνύματα στην Τουρκία. Τώρα, όμως, μετά την υπογραφή του παράνομου μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης, τις απειλές για έρευνες και γεωτρήσεις στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα και την NAVTEX που εκδόθηκε πρόσφατα , οι σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας οδηγούνται στα άκρα, γιατί η Ελλάδα έχοντας τη στρατιωτική ισχύ έχει δηλώσει κατηγορηματικά ότι δεν θα επιτρέψει την παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και θα αποτρέψει την όποια προσπάθεια της Τουρκίας προς αυτό τον στόχο. Επομένως, η ώρα της αλήθειας για τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις έχει φτάσει».
 
Αναφορικά με την τουρκική προκλητικότητα και την δράση των τουρκικών ερευνητικών σκαφών στην Κύπρο η πρώην υπουργός, επεσήμανε ότι, «από το 2003 που η Κυπριακή Δημοκρατία υπέγραψε την συμφωνία οριοθέτησης με την Αίγυπτο και αργότερα με τον Λίβανο και το Ισραήλ, η Τουρκία πρόβαλε τις αστήρικτες διεκδικήσεις της και προχώρησε στις παράνομες της ενέργειες, τόσο στην Κυπριακή ΑΟΖ όσο και στα ίδια τα χωρικά μας ύδατα. Οι πολλές και έντονες διπλωματικές μας ενέργειες δυστυχώς δεν έδρασαν αποτρεπτικά. Μόνο κατά την περίοδο εντατικών διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό υπήρχε μια προσωρινή παύση των παράνομων δραστηριοτήτων της Τουρκίας, με την απόλυτη επιδείνωση της κατάστασης αμέσως μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά».
 
«Στην περίπτωση της όμως», πρόσθεσε η κ. Μαρκουλλή, «λόγω της στρατιωτικής της ισχύος και πέραν των διπλωματικών ενεργειών που είναι δεδομένες, προβάλλεται αποφασιστικά ένα πιο δυνατό αποτρεπτικό χαρτί για αντιμετώπιση των Τουρκικών προκλήσεων. Η Τουρκία θα πρέπει να σκεφτεί διπλά και τριπλά προτού προχωρήσει με τις απειλές της για παραβίαση των Ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Θα πρέπει να προσμετρήσει το πραγματικό κόστος που θα υποστεί τόσο στρατιωτικά όσο και στην οικονομία της, σε περίπτωση που η ίδια με τις ενέργειες της οδηγήσει τα πράγματα σε μια σύγκρουση».
 
Εξέφρασε παράλληλα την εκτίμηση, ότι, «δεν συμφέρει στην Τουρκία μια σύγκρουση με την Ελλάδα, όπως δεν συμφέρει ούτε στην Ελλάδα, ούτε στην ΕΕ, ούτε στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ. Επομένως, αναμένω ότι θα καταβληθούν έγκαιρα εκ μέρους των προαναφερθέντων, εκείνες οι προσπάθειες για αποτροπή μιας σύγκρουσης, που θα ήταν καταστροφική από κάθε άποψη. Αυτό που με ανησυχεί, όμως, είναι το γεγονός ότι η Τουρκία θα συνεχίσει ανενόχλητη τις παρανομίες της όσο αφορά την Κυπριακή ΑΟΖ και με αυτό τον τρόπο η αναποτελεσματικότητα της ΕΕ στην περίπτωση της Κύπρου θα ερμηνευθεί ως μήνυμα προς την Τουρκία να συνεχίσει και ως πίεση προς την δική μας πλευρά να προβεί σε υποχωρήσεις».
 
Αναφορικά με τις επιλογές που έχει ενώπιον της η Κυπριακή Δημοκρατία, απέναντι στην Τουρκία, με στόχο να μην βγει χαμένη η Κυπριακή Δημοκρατία, η πρώην υπουργός, εξέφρασε την εκτίμηση πως θα βγει κερδισμένη «αν, εν όψει της απειλής μιας Ελληνοτουρκικής σύγκρουσης και για να την αποτρέψει, η ΕΕ προχωρήσει με πραγματικές κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας, του τύπου των κυρώσεων που έχει υιοθετήσει από το 2014 εναντίον της Ρωσίας. Η Τουρκική οικονομία δεν βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση, ιδιαίτερα μετά από μια παρατεταμένη κρίση, ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Αν, όμως, η ΕΕ δεν είναι διατεθειμένη να σπρώξει τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση και αρκεστεί σε διπλωματικές ενέργειες για την έναρξη ενός διαλόγου μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για εξεύρεση λύσης στη μεταξύ τους διαφορά, αυτό αναμφισβήτητα θα αποτελέσει μια θετική εξέλιξη, νοουμένου βέβαια ότι κάτι τέτοιο δεν θα πραγματοποιηθεί υπό καθεστώς απειλών και ότι στο τραπέζι του διαλόγου θα υπάρχει μόνο το θέμα του καθορισμού  της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ των δύο χωρών και όχι οι υπόλοιπες απαράδεκτες αξιώσεις της Τουρκίας».
 
«Η Κυπριακή Δημοκρατία», πρόσθεσε, «θα πρέπει να συνεχίσει να απαιτεί την επιβολή κυρώσεων μια και η Τουρκία δεν θα αποδεχθεί πριν τη λύση του Κυπριακού να προχωρήσει σε ένα διάλογο μαζί μας για καθορισμό της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών, λόγω του ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία. Επομένως, για την Κύπρο αυτό που θα συμβάλει στον τερματισμό των προκλήσεων είναι είτε η επίλυση του Κυπριακού, είτε κυρώσεις που θα ασκήσουν αποτελεσματική πίεση στην Τουρκία».
 
Όσο αφορά το θέμα των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού, η κα. Μαρκουλλή, αναφέρθηκε στην ανάγκη για συνέχιση των διαπραγματεύσεων. «Θα πρέπει να συνεχίσει να αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα μας, γιατί χωρίς λύση του Κυπριακού η Τουρκία θα συνεχίσει τις προκλήσεις της προβάλλοντας τα γνωστά επιχειρήματα περί δήθεν προστασίας των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων. Μπορεί αυτό να αποτελεί μια εξόφθαλμη απάτη, όμως κάποιοι καλοθελητές στην διεθνή κοινότητα επηρεάζονται και με την απραξία τους δίνουν κάλυψη στην Τουρκία. Είναι γι’ αυτό που αμέσως μετά τις ΤΚ «εκλογές» στις κατεχόμενες περιοχές, θα πρέπει να επιδιώξουμε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων με στοχοπροσήλωση και αποφασιστικότητα για λύση του Κυπριακού το συντομότερο».
 
Αναφορικά με τη στάση της Γαλλίας, η Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή την χαρακτήρισε μια αισιόδοξη νότα στις όλες δυσάρεστες εξελίξεις των τελευταίων ημερών. «Ιδιαίτερα», πρόσθεσε, «μετά την αναβλητικότητα και αναποφασιστικότητα που επιδείχθηκε από πλευράς ΕΕ στο πρόσφατο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων και το πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Εν μέσω πρωτοφανών και κατά συρροή προκλήσεων εκ μέρους της Τουρκίας, η ΕΕ μετά βίας αποφάσισε να εξετάσει το θέμα των περαιτέρω κυρώσεων και να συνέλθει εκ νέου τον Σεπτέμβριο για συζήτηση των Ευρωτουρκικών σχέσεων».
«Σίγουρα η Τουρκία ερμήνευσε την εν λόγω στάση το ολιγότερο ως ανοχή στις παρανομίες της, αν όχι πράσινο φως για να συνεχίσει», επεσήμανε η πρώην υπουργός. «Η Γαλλική αποφασιστική στάση, που ελπίζουμε να συνοδευτεί και με συγκεκριμένες ενέργειες, στέλνει προς κάθε κατεύθυνση πιο ισχυρά μηνύματα. Ως μια Μεσογειακή χώρα με έντονα συμφέροντα στην περιοχή, η Γαλλία βλέπει υπό ένα διαφορετικό πρίσμα τις εξελίξεις και γνωρίζει από πρώτο χέρι τις συνέπειες της Τουρκικής προκλητικότητας».
 
Εξέφρασε παράλληλα της ελπίδα της, «μαζί με την Γερμανία, να δράσουν συντονισμένα προς όλες τις κατευθύνσεις, τόσο για να αποσοβηθεί μια καταστροφική σύγκρουση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, όσο και για να ασκηθούν εκείνες οι πιέσεις προς την Τουρκία, σε περίπτωση μη ανταπόκρισης στις διπλωματικές παραινέσεις, που να την συνετίσουν. Θα πρέπει βέβαια να είμαστε πάντα ρεαλιστές και να μην αναμένουμε ότι η Γαλλία ή η οποιαδήποτε άλλη χώρα θα κηρύξει πόλεμο εναντίον της Τουρκίας για να προασπίσει τα δικά μας κυριαρχικά δικαιώματα και συμφέροντα. Στο μέτρο όμως που επηρεάζονται και τα δικά της οικονομικά και στρατηγικά συμφέροντα είμαι βέβαιη ότι η Γαλλία θα προχωρήσει με τέτοιες πρωτοβουλίες, που θα είναι βοηθητικές και θα φέρουν αποτελέσματα».
 
Όσο αφορά περιπτώσεις άλλων χωρών που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις εξελίξεις στην περιοχή, η κα. Μαρκουλλή, σημείωσε πως η διπλωματική μας προσπάθεια θα πρέπει να είναι πολύπλευρη και να καλύψει όλες τις χώρες μέλη της ΕΕ στο ψηλότερο δυνατό επίπεδο, με ουσιαστικές παρεμβάσεις, τόσο από πλευράς Προέδρου όσο και από πλευράς του υπουργού Εξωτερικών προς τους ομολόγους τους.
 
«Έχω την αίσθηση ότι υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά περιθώρια για ευαισθητοποίηση όλων των κρατών μελών της ΕΕ, τα οποία δυστυχώς επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από την Τουρκική διπλωματία και το πλέγμα συμφερόντων που τους συνδέουν με την Τουρκία (οικονομικά, εμπορικά, ΝΑΤΟϊκά και άλλα). Θα πρέπει να βρούμε εκείνους τους τρόπους ούτως ώστε να πείσουμε όλους τους εταίρους μας ότι οι εξελίξεις αυτές με τις παρανομίες της Τουρκίας, αν επιτραπεί να συνεχίσουν ανεξέλεγκτες, θα έχουν μακροπρόθεσμα επιπτώσεις σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και της ΕΕ στο σύνολο της».
 
«Με τις ΗΠΑ», συνέχισε, «θα πρέπει να δουλέψουμε περισσότερο, ιδιαίτερα σε μια προεκλογική περίοδο όπου και οι δύο κύριοι υποψήφιοι χρειάζονται την ψήφο των Ελληνοαμερικανών για την εκλογή τους. Υπάρχουν πάρα πολλά περιθώρια που δεν έχουν αξιοποιηθεί. Το ίδιο θέλω να πιστεύω ότι ισχύει και με την Ρωσία, παρόλο που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αυξανόμενη αποστασιοποίηση της χώρας αυτής από την Κυπριακή Δημοκρατία, κάτι που πλήττει τα συμφέροντα μας. Επίσης, δεν έχω δει ακόμα καμία αντίδραση από τον άλλο εταίρο μας, το Ισραήλ, στον οποίο όλο αυτό το διάστημα έχουμε επενδύσει, καταβάλλοντας τεράστιες προσπάθειες και αφήνοντας τους πολίτες μας να πιστέψουν ότι η εν λόγω συμμαχίες έχουν θωρακίσει την Κυπριακή Δημοκρατία».
 
«Αναμένω ακόμα να δω την αντίδραση του Ισραήλ σε αυτές τις προκλητικές και παράνομες ενέργειες. Περνούμε πραγματικά μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο, με την Τουρκία όχι μόνο να απειλεί αλλά να κάνει καθημερινά πράξη τις απειλές της, τόσο όσο αφορά τα θέματα της ΑΟΖ  όσο και όσο αφορά το Κυπριακό, ιδιαίτερα το ευαίσθητο θέμα της Αμμοχώστου που προβλέπω θα είναι σύντομα η επόμενη κίνηση της Τουρκίας στην σκακιέρα των προκλήσεων», κατέληξε η κ. Μαρκουλλή.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μπαίνοντας στα παπούτσια του Ερντογάν-Η παρανοϊκή τριλογία της 24ης Ιουλίου
 
Μάρκος Κυπριανού
Στην πάγια τακτική της Τουρκίας να αυξάνει την ένταση στην περιοχή, αναφέρθηκε μιλώντας στον REPORTER και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών,  Μάρκος Κυπριανού. «Η Τουρκία επιδιώκει να αποδείξει ότι έχει ηγετικό και καθοριστικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και την ευρύτερη περιοχή. Και να κάνει  πραγματικότητα αυτό που συνεχώς ισχυρίζεται, δηλαδή ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει στην περιοχή χωρίς την έγκριση και συμμετοχή της. Θέλει να αναγκάζει τους γείτονες της να δέχονται τις θέσεις της και τους όρους της».
 
Εξέφρασε παράλληλα την άποψη πως «το τεταμένο κλίμα δεν ωφελεί καμία χώρα ούτε βεβαίως και την Κυπριακή Δημοκρατία. Από την άλλη όμως αποδεικνύει και στους πιο αφελείς, ή έστω καλόπιστους, παράγοντες στον διεθνή χώρο ότι η Τουρκία είναι ο ταραχοποιός της περιοχής και ότι ο κ. Ερντογάν ασκεί επικίνδυνη πολιτική όχι μόνο για την Κύπρο αλλά για την διεθνή ασφάλεια και ειρήνη. Ίσως τώρα επιτέλους να παραδεχθούν ότι τα επιχειρήματα της Κύπρου για την Τουρκία είναι σωστά και αντικειμενικά».
 
Όσον αφορά τη στάση της Ελλάδας απέναντι στις εξελίξεις και τους κινδύνους για την Κυπριακή Δημοκρατία, ο κ. Κυπριανού, σημείωσε ότι «είναι σημαντικό το ότι η Ελλάδα αντιστέκεται στις προκλήσεις της Τουρκίας. Στέλνει το μήνυμα ότι στις διεθνείς σχέσεις υπάρχουν όρια ανοχής. Θεωρώ ότι είναι θετικό και για την Κύπρο το να αντιληφθεί ο κ. Ερντογάν ότι δεν μπορεί πάντα να κάνει ότι θέλει. Επίσης η ένταση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας θα ανησυχήσει περισσότερο, και ίσως κινητοποιήσει, τους εταίρους μας στην ΕΕ, και τον διεθνή παράγοντα γενικότερα, που μέχρι σήμερα δείχνουν απαράδεκτη ανοχή στις προκλήσεις της Τουρκίας στην  Κύπρο. Όσο αφορά την ίδια την Τουρκία η επιθετική πολιτική της και οι διεκδικήσεις της έναντι της Κύπρου είναι πάγιες και δεν νομίζω ότι θα αυξηθούν λόγω της έντασης με την Ελλάδα», ανέφερε ο κ. Κυπριανού.
 
Ερωτηθείς για το που θα πρέπει να επικεντρώσει τις δυνάμεις της αυτή την περίοδο η Κυπριακή Δημοκρατία, ο Μάρκος Κυπριανού εξέφρασε τη λύπη του γιατί, οι κυρώσεις που αποφασίστηκαν μέχρι τώρα αλλά και αυτές που συζητούνται είναι αναποτελεσματικές για την Τουρκία. «Πολλοί από τους εταίρους μας δεν είναι έτοιμοι για δραστικά μέτρα έχοντας κριτήριο τα δικά τους συμφέροντα. Εν πάση περιπτώσει ο κ. Ερντογάν δείχνει να μη πτοείται από κυρώσεις ή άλλα μέτρα. Αντίθετα τα εκμεταλλεύεται πολιτικά  στο εσωτερικό της χώρας. Παρουσιάζει μια εικόνα ότι δήθεν όλος ο κόσμος είναι εναντίον της Τουρκίας και αυτός είναι ο μόνος που μπορεί να αντισταθεί. Γι ’ αυτό όσο πέφτει η δημοτικότητα του τόσο αυξάνει την ένταση με άλλες χώρες. Πιστεύει ότι έτσι κερδίζει πολιτικά. Βέβαια ακόμα και η Τουρκία έχει όρια αντοχής, ειδικά με την οικονομία της σε άσχημη κατάσταση.  Αλλά οικονομικά μέτρα και κυρώσεις χρειάζονται πολύ χρόνο και για να αποφασιστούν αλλά και για να έχουν αποτέλεσμα».
 
«Από την άλλη η Κύπρος δεν έχει πολλές επιλογές», σημείωσε. «Θα πρέπει να εντείνει τον διπλωματικό αγώνα για να πεισθούν όλοι για την ανάγκη λήψης άμεσων και αποτελεσματικών μέτρων. Είναι σημαντικό να σταλεί το μήνυμα στον κ. Ερντογάν ότι η ΕΕ αλλά και άλλες χώρες δεν θα ανεχθούν την συνέχιση αυτής της τακτικής και ότι θα υπάρξουν σημαντικές συνέπειες. Και ειδικά ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να παρέμβει έμπρακτα και δυναμικά αν χρειαστεί.  Δεν θα είναι καθόλου εύκολο να το πετύχουμε. Η ΕΕ κινείται με άλλους ρυθμούς και διαφορετική φιλοσοφία για το πώς πρέπει να αντιδρά. Εμείς όμως θα πρέπει να επιμείνουμε».
 
Αναφορικά με τη στάση του Εμμανουέλ Μακρόν απέναντι στις εξελίξεις ο πρώην υπουργός επεσήμανε πως η Γαλλία είναι ο μόνος από τους σημαντικούς παίκτες τον διεθνή χώρο που δεν αποδέχεται και δεν ανέχεται τον τυχοδιωκτισμό της Τουρκίας. «Όχι μόνο στην Ανατ. Μεσόγειο», είπε, «αλλά και στην Συρία και στην Λιβύη. Δυστυχώς οι υπόλοιποι εξακολουθούν να ακολουθούν τακτική κατευνασμού απέναντι στην Τουρκία. Δεν μπορώ να ξέρω ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβει η Γαλλία αλλά είναι ιδιαίτερα σημαντική για μας η ταύτιση θέσεων και απόψεων. Διαχρονικά η Γαλλία είναι από τους στενότερους συμμάχους της Κύπρου. Δεν είναι κάτι πρόσφατο ή ευκαιριακό. Όμως αυτήν την ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο είναι σημαντικό το ότι συνεχίζει να στέκεται στο πλευρό μας».
 
«Βέβαια υπάρχουν πολλοί παράγοντες που θα καθορίσουν τις επόμενες κινήσεις της Γαλλίας και υπάρχουν εκ των πραγμάτων και όρια σε αυτές. Δεν μπορώ να προβλέψω ποιες θα είναι αυτές οι κινήσεις αλλά σημειώνω ότι αυτήν την στιγμή είναι η μόνη χώρα που αντιδρά έμπρακτα στον κ. Ερντογάν. Πιστεύω ότι οι όποιες κινήσεις θα είναι σε αυτά τα πλαίσια. Π.χ. θα το θεωρούσα χρήσιμο να στάθμευαν για ένα χρονικό διάστημα Γαλλικά πλοία και αεροπλάνα στην Κύπρο για να σταλεί το  μήνυμα ότι η Κύπρος και η Ελλάδα δεν στέκουν μόνες», ανέφερε ο κ. Κυπριανού.
 
Στην ερώτηση για το ποιες άλλες χώρες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις εξελίξεις στην περιοχή, εξέφρασε την άποψη ότι, «οι ΗΠΑ και η Ρωσία είναι πάντα σημαντικοί παράγοντες στην περιοχή. Και λόγω της δύναμης τους αλλά και των στενών σχέσεων των Πρόεδρων τους με τον κ. Ερντογάν. Και Η Γερμανία μπορεί να παίξει ρόλο λόγω της ηγετικής θέσης της εντός της ΕΕ αλλά και των σχέσεων της με την Τουρκία. Όμως αυτές οι χώρες, πέραν από τις υποστηρικτικές δηλώσεις τους,  δεν φαίνονται έτοιμες για κινήσεις που θα είχαν κόστος για την Τουρκία και τον κ. Ερντογάν. Αυτήν την στιγμή δείχνουν να έχουν άλλες προτεραιότητες. Από την άλλη δεν πρέπει να ξεχνάμε την Αίγυπτο ιδιαίτερα σε σχέση με την Λιβύη», κατέληξε ο Μάρκος Κυπριανού.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η κρίση, η διπλωματία και το θερμό επεισόδιο ως ύστατη επιλογή για την Ελλάδα

Γιώργος Λιλλήκας
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Λιλλήκας, υπέδειξε πως ο μέχρι σήμερα χειρισμός του ζητήματος από την Ελλάδα, είναι προς την ορθή κατεύθυνση. »Έπρεπε να δείξει πως είναι έτοιμη να διαχειριστεί ένα θερμό επεισόδιο. Ξέρει ότι η Τουρκία θέλει το θερμό επεισόδιο για να τη σύρει σε διαπραγμάτευση για το Αιγαίο και όχι μόνο. Άρα έπρεπε να αποδείξει έμπρακτα πως αν η Τουρκία ήθελε σύρραξη θα την είχε. Αυτό ήταν που κινητοποίησε και τους Γερμανούς για να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να μην ξεσπάσει μια μεγάλη κρίση κατά τη διάρκεια της γερμανικής προεδρίας».
 
Μάλιστα, εξέφρασε την ελπίδα η Ελλάδα να μην κάνει το λάθος να πάει σε διαπραγμάτευση διότι η Ελλάδα δεν έχει τη να διαπραγματευτεί. «Για να έχεις αποτέλεσμα σε μια διαπραγμάτευση τότε θα πρέπει να έχεις απαιτήσεις και να ζητάς κάτι. Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δεν ζητά τίποτα από την Τουρκία, μόνο η Τουρκία ζητά και απαιτεί από την Ελλάδα».
 
Όσον αφορά τις επόμενες κινήσεις στις οποίες θα πρέπει να προβεί η Κυπριακή Δημοκρατία, εξήγησε πως έχει ήδη θέσει ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας τις προτάσεις του.
 
«Ήδη έχω προτείνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να σκεφτούμε έξω από το κουτί σε ότι αφορά τα ενεργειακά θέματα. Του πρότεινα να συστήσει μια ομάδα, η οποία θα προχωρούσε σε μελέτη αναφορικά το μοντέλο και τη νομική βάση πάνω στο οποίο βασίζονται κάποιες χώρες σήμερα, οι οποίες δίνουν τη διαχείριση του εναέριου τους χώρου σε κάποια άλλη πιο ισχυρή χώρα. Σημειώνω ότι δίνουν απλά τη διαχείριση, δεν παραχωρούν τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Θεωρώ ότι μια ομάδα ειδικών θα μπορούσε να προβεί σε μια τέτοια μελέτη για να εξετάσουμε κατά πόσο θα μπορούσαμε εμείς να το κάνουμε με την κυπριακή ΑΟΖ και τη Γαλλία, προσφέροντας μάλιστα κάποια οικονομικά ανταλλάγματα».
 
Ο Γιώργος Λιλλήκας πρόσθεσε πως στην παρούσα φάση θα πρέπει να προχωρήσουμε πάραυτα με την ενίσχυση της Εθνικής Φρουράς καθώς και να θωρακίσουμε τον ενεργειακό μας τομέα.
 
Όσο αφορά τις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η Γαλλία το επόμενο διάστημα, τις οποίες προανήγγειλε και ο Εμμανουέλ Μακρόν, ο κ. Λιλλήκας εκτίμησε πως, «η Γαλλία σε διπλωματικό επίπεδο θα πάει μαζί μας μέχρι το τέλος και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και παντού. Και νομίζω πως αυτό που θα κάνει τώρα με βάσει κάποια πράγματα που γράφτηκαν στον γαλλικό Τύπο, είναι να ενισχύσει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο, έναντι της Τουρκίας. Διαβλέπω ότι εκεί θα στηρίξουν την Αίγυπτο στρατιωτικά, ανεπίσημα».
 
«Η Ελλάδα», πρόσθεσε, «έχασε μια χρυσή ευκαιρία με τη Γαλλία. Όταν ο Εμμανουέλ Μακρόν είχε βγει και δηλώσει δημόσια ότι είναι έτοιμος να στείλει στρατεύματα στον Έβρο για προάσπιση των ευρωπαϊκών συνόρων και από την Αθήνα δεν υπήρξε αντίδραση. Κατ’ εμένα έπρεπε αμέσως ο Κυριάκος Μητσοτάκης να ζητήσει τη γαλλική βοήθεια».
 
Ερωτηθείς για τον ρόλο της Γαλλίας στην ευρύτερη περιοχή, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, υπέδειξε πως «οι σχέσεις της Κύπρου με τη Γαλλία γύρισαν το 2006 με την συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που υπογράψαμε. Έκτοτε, οι Γάλλοι έγιναν πολύ πιο δραστήριοι στην Κύπρο. Παράλληλα ανέπτυξαν στενότερους δεσμούς μια μία σειρά χωρών στην περιοχή μας με τις οποίες υπήρξε ρήξη στο παρελθόν, όπως ο Λίβανος, η Τυνησία, η Αλγερία και το Μαρόκο. Για αυτό όταν η Τουρκία άρχισε να κάνει πιο έντονη την παρουσία της στην ανατολική Μεσόγειο, εγώ είχα την πληροφόρηση από το Παρίσι ότι θα υπάρξει αντίδραση, για να μην επικρατήσει η Άγκυρα στην περιοχή».
 
«Σήμερα», πρόσθεσε, «τα συμφέροντα μας συγκλίνουν και γεωπολιτικά και ενεργειακά με την παρουσία της Total στην Κύπρο. Θεωρώ πως θα έπρεπε ήδη να είχαμε αναπτύξει πιο στενή σχέση με το Παρίσι, γιατί η πολιτική είναι γεμάτη συγκυρίες. Η Γαλλία το 2004 ήταν πιο κοντά στην Τουρκία ενώ τα επόμενα χρόνια στράφηκε προς εμάς. Το ίδιο συνέβη και με τη Ρωσία. Ως μικρό κράτος που είμαστε θα πρέπει να εκμεταλλευόμαστε τα παράθυρα που μας δίνουν ευκαιρίες. Ελπίζω από τη συνάντηση του Προέδρου με τον Γάλλο Πρόεδρο να έβγαλε κάτι ουσιαστικό».
 
Όσον αφορά, άλλα κράτη που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ρόλο στις εξελίξεις, ο κ. Λιλλήκας σημείωσε πως «με τη σύνθεση αυτή τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ουσιαστικά οι παράγοντες που έμειναν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο, είναι δύο, η Γαλλία και Γερμανία. Με αυτά τα δεδομένα, πλέον είναι ζήτημα συμμαχιών. Η Γερμανία δηλαδή, επιμένει με τις Βόρειες χώρες, ενώ η Γαλλία με τις Μεσογειακές Χώρες, εξού και η Σύνοδος που εξήγγειλε ο Εμμανουέλ Μακρόν».
 
«Η Γαλλία πλέον θέτει πλήρους αυτονόμησης της Ε.Ε. από τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, το οποίο σε επίσημη δήλωση του ο Εμμανουέλ Μακρόν, αποκάλεσε «κλινικά νεκρό». Η Γαλλία πλέον, θέλει να δει μια Ευρώπη με στρατιωτική ισχύ που θα μπορεί να υπερασπιστεί τα εξωτερικά της σύνορα, κάτι ωστόσο που δεν θέλει η Γερμανία. Υποψιάζομαι πως πίσω από αυτή την άρνηση της Γερμανίας βρίσκεται το γεγονός ότι η Γαλλία επειδή έχει τα πυρηνικά όπλα και τον πιο ισχυρό στρατό στην Ε.Ε. σήμερα και ως εκ τούτου ο Αρχηγός του επιτελείου θα είναι Γάλλος», κατέληξε ο Γιώργος Λιλλήκας.