Η κρίση, η διπλωματία και το θερμό επεισόδιο ως ύστατη επιλογή για την Ελλάδα
06:36 - 23 Ιουλίου 2020
«H προσέγγιση του κατευνασμού έναντι της Τουρκίας δοκιμάστηκε και απέτυχε», τόνιζε σε μια ωμή παραδοχή μόλις την περασμένη Παρασκευή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, αξιώνοντας μαζί τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη από την Ε.Ε., επιβολή αυστηρών κυρώσεων στην Άγκυρα προς αποτροπή των παράνομων ενεργειών της στην κυπριακή ΑΟΖ και των απειλών της για ανάλογες ενέργειες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Δεν χρειάστηκε να περάσουν πολλά 24ωρα από την συζήτηση της τουρκικής προκλητικότητας σε επίπεδο ευρωπαίων ηγετών, για να έρθει με εκκωφαντικό τρόπο η επιβεβαίωση από την Άγκυρα πως ουδόλως ιδρώνει το αυτί της από νουθεσίες και παραινέσεις για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και τερματισμό της παραβατικής συμπεριφοράς της, αλλά και ότι μόνο στα σοβαρά δεν φαίνεται να λαμβάνει τα όποια μηνύματα της στέλνονται για πιθανά μέτρα ή κυρώσεις εναντίον της.
Δεν χρειάστηκε να περάσουν πολλά 24ωρα από την συζήτηση της τουρκικής προκλητικότητας σε επίπεδο ευρωπαίων ηγετών, για να έρθει με εκκωφαντικό τρόπο η επιβεβαίωση από την Άγκυρα πως ουδόλως ιδρώνει το αυτί της από νουθεσίες και παραινέσεις για σεβασμό του διεθνούς δικαίου και τερματισμό της παραβατικής συμπεριφοράς της, αλλά και ότι μόνο στα σοβαρά δεν φαίνεται να λαμβάνει τα όποια μηνύματα της στέλνονται για πιθανά μέτρα ή κυρώσεις εναντίον της.
Αντιθέτως, σε μια ακόμη κίνηση επίδειξης ισχύος και έκδηλης αποφασιστικότητας για υλοποίηση των σχεδιασμών της στην ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία εξέδωσε navtex για σεισμογραφικές έρευνες από το «Ορούτς Ρέις» νοτίως του Καστελόριζου, αμφισβητώντας έτσι και επί του… εδάφους τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, μάλιστα, να ισχυρίζεται πως οι ενέργειες της Άγκυρας αφορούν τουρκική υφαλοκρηπίδα και τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να διαμηνύει με ύφος χιλίων καρδιναλίων πως για τα σεισμογραφικά της σκάφη και τα πλωτά της γεωτρύπανα, η χώρα του δεν χρειάζεται την άδεια κανενός…
Η κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας προκάλεσε συναγερμό και κινητοποίησε όπως ήταν αναμενόμενο Αθήνα και Λευκωσία, με τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου να έχουν αποδοθεί σε ένα νέο μπαράζ διπλωματικών ενεργειών, προκειμένου-έστω και τώρα- η Άγκυρα να μην μετουσιώσει σε πράξη τις απειλές της και ν’ αποσοβηθεί αυτό που άπαντες απεύχονται να συμβεί. Ένα θερμό επεισόδιο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, που αναπόφευκτα θα επηρεάσει και την Κύπρο. Συναφώς, είναι αυτονόητη η διαπίστωση που προκύπτει, πως μια στρατιωτική εμπλοκή με την Τουρκία μόνο καθόλου εύκολη υπόθεση είναι και ότι θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου, με απρόβλεπτες για την επόμενη μέρα συνέπειες και κινδύνους.
Το πώς θα κινηθεί η Άγκυρα τις επόμενες καθοριστικές ώρες είναι το πλέον κρίσιμο ερώτημα που περιμένει να τύχει απάντησης, με τις εκτιμήσεις που γίνονται σε Αθήνα και Λευκωσία να συγκλίνουν στην πρόβλεψη πως από τη στιγμή που αποφάσισε να κάνει το πρώτο απτό βήμα κλιμάκωσης της έντασης μέσω της navtex που εξέδωσε, και δεδομένης της αρνητικής προϊστορίας που την θέλει να υλοποιεί αυτό που αποφασίζει, πολύ δύσκολα θα κάνει πίσω και δεν θα επιχειρήσει να στείλει τελικά το «Ορούτς Ρέις» στην περιοχή που έχει δεσμεύσει.
Σε μια τέτοια εξέλιξη, σύμφωνα με τις ίδιες εκτιμήσεις, η Ελλάδα δεν θα έχει ενώπιον της πολλές ουσιαστικές επιλογές, αφού θα είναι αναγκασμένη να υπερασπιστεί την κυριαρχία της (σ.σ. κάτι που ούτως ή άλλως είναι αναγκασμένη να κάνει), έστω και αν κάτι τέτοιο αυτή τη φορά θα προϋποθέτει-δεδομένου πως η οδός της διπλωματίας θα έχει οδηγηθεί σε αδιέξοδο- την εμπλοκή ακόμα και σε ένα θερμό επεισόδιο με τους Τούρκους. Την αποφασιστικότητά της για υπεράσπιση της κυριαρχίας της χώρας με κάθε τρόπο άλλωστε, η ελληνική Κυβέρνηση φρόντισε να την τονίζει ιδιαιτέρως εμφαντικά και με κάθε ευκαιρία τις τελευταίες ημέρες, έχοντας ως σαφή παραλήπτρια των σχετικού μηνύματός της, τόσο την ίδια την Τουρκία όσο και τα κράτη εκείνα που θα μπορούσαν να ασκήσουν την επιρροή τους στην τουρκική κυβέρνηση, ώστε να αποκλιμακώσει την ένταση.
Το όποιο θερμό επεισόδιο πάντως, που είναι πιθανό να οδηγήσει σε μια γενικευμένη στρατιωτική σύρραξη, παραμένει όπως έχει προαναφερθεί η έσχατη επιλογή για την Ελλάδα, εξ’ ου και βάσει των σεναρίων αντίδρασης που μελετώνται, σύμφωνα με τα όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας στην Αθήνα, ακόμη και στην περίπτωση που το «Ορούτς Ρέις» αποπλεύσει από το λιμάνι της Αττάλειας για το Καστελόριζο, η ελληνική απάντηση που θα δοθεί θα είναι ανάλογη των κινήσεων στις οποίες θα προβεί, και δη ανάλογη του πλαισίου στο οποίο η Άγκυρα, διά των εντολών που θα δώσει στο ωκεανογραφικό της αλλά και των παράπλευρων ενεργειών της, θα επιλέξει να τεντώσει ακόμη περισσότερο το ήδη τεντωμένο σχοινί στην περιοχή. Με απλά λόγια, η Ελλάδα θα εξαντλήσει κάθε περιθώριο για εξεύρεση «αναίμακτης» λύσης και μόνο στη περίπτωση που η εν εξελίξει τουρκική πρόκληση φθάσει στο απροχώρητο καταπατώντας και την τελευταία κόκκινη γραμμή των Αθηνών, θα απαντήσει με στρατιωτικά μέσα.
Τις εξελίξεις, ευρισκόμενη σε πλήρη συντονισμό και σε διαρκή ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με την Αθήνα, παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα και η Λευκωσία. Σε συνέχεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν προχθές ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης με τον Ελλαδίτη ομόλογό του Νίκο Δένδια, την διαμορφωθείσα κατάσταση συζήτησαν χθες τηλεφωνικώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα έχει σήμερα στο Παρίσι συνάντηση με τον Γάλλο ομόλογό του Εμανουέλ Μακρόν, στο επίκεντρο της οποίας θα βρεθεί ασφαλώς η τουρκική προκλητικότητα στην κυπριακή ΑΟΖ, στη σκιά και της επιχειρούμενης από την Άγκυρα δημιουργίας τετελεσμένων στην ελληνική υφαλοκρηπίδα.
