Μ. Κλείτου: Κάθε κρίση και ευκαιρία
07:25 - 20 Ιουλίου 2020

Αν στο επόμενο τρίμηνο παρατηρηθεί βελτίωση της δραστηριότητας και δεν έχουμε οποιαδήποτε έξαρση της πανδημίας, τότε η τελική μείωση μπορεί να είναι μικρή τονίζει ο Μάριος Κλείτου, Διευθύνων Σύμβουλος Baker Tilly South East Europe.
Ισχυρό το πλήγμα του 2020
Το 2020, με βάση τα σημερινά στοιχεία, ο κύκλος των δραστηριοτήτων μας θα επηρεαστεί αρνητικά, λόγω του γεγονότος ότι αρκετές από τις επιχειρήσεις των πελατών μας έχουν δεχθεί πλήγμα.
Η πρόβλεψη του ρυθμού αύξησης του κύκλου εργασιών μίας εταιρείας δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση, ούτε καν στις καλύτερες περιόδους και ιδιαίτερα τώρα, που υπάρχει αβεβαιότητα με την τρέχουσα πανδημία.
Όλα θα εξαρτηθούν από τον χρόνο που θα χρειαστεί για να δραστηριοποιηθεί ξανά η οικονομία. Αν στο επόμενο τρίμηνο παρατηρηθεί βελτίωση της δραστηριότητας και δεν έχουμε οποιαδήποτε έξαρση της πανδημίας, τότε η τελική μείωση μπορεί να είναι μικρή.
Θετικές προβλέψεις για το 2021
Οι προβλέψεις για το 2021 είναι θετικές, αλλά όλα εξαρτώνται από τη διαχείριση της πανδημίας και την ανάκαμψη της οικονομίας, δύο πράγματα που σχετίζονται άμεσα.
Ο χειρισμός της έκτακτης κατάστασης από την Κύπρο και η διατήρηση του ποσοστού θνησιμότητας σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη θα λειτουργήσει θετικά. Η εμπιστοσύνη είναι πιθανό να επιστρέψει πιο γρήγορα στη χώρα μας, σε σύγκριση με άλλες, επιτρέποντας τη χαλάρωση των περιορισμών και την επιστροφή σε πιο φυσιολογικούς ρυθμούς.
Ανεπηρέαστο το προσωπικό
Μέσα σε συνθήκες πρωτόγνωρες και σε ένα αβέβαιο κι ασταθές περιβάλλον, οι εταιρείες μας συνεχίζουν να εργάζονται κανονικά, με τους περισσότερους ανθρώπους μας να δουλεύουν από το σπίτι, αξιοποιώντας τις σύγχρονες πρακτικές εργασίας, μέσω της ισχυρής τεχνολογικής μας υποδομής.
Καθοδηγούμενοι από την κουλτούρα και τις αξίες του οργανισμού μας, θέσαμε την ασφάλεια του κόσμου μας πάνω απ’ όλα, διατηρώντας τόσο την εργοδότηση του προσωπικού μας όσο και το ύψος των απολαβών του.
Νέοι τρόποι επικοινωνίας
Η σημερινή κρίση επιβάλλει προσεκτική διαχείριση των εισπράξεων και των πληρωμών, η οποία γίνεται με μεγάλη προσοχή. Από την πρώτη στιγμή θέσαμε σε εφαρμογή μέτρα για την υποστήριξη των εταιρειών και των πελατών μας, διασφαλίζοντας την ομαλή συνέχιση των εργασιών τους. Η στρατηγική μας για προώθηση των υπηρεσιών μας δεν διαφοροποιείται. Το μόνο που αλλάζει είναι ο τρόπος επικοινωνίας με τους πελάτες μας.
Θα μας πάρει 1-2 χρόνια
Δύο πολύ βασικοί πυλώνες της κυπριακής οικονομίας είναι ο τουρισμός και τα ακίνητα, που μαζί με την πολιτική των διαβατηρίων αποτελούν μεν τομείς με σημαντικά έσοδα από το εξωτερικό, αλλά υπάρχει πάντοτε το στοιχείο της διασύνδεσης. Είναι απολύτως εξαρτημένοι από τις παγκόσμιες συνθήκες ή ακόμη και από εκείνες που ισχύουν σε συγκεκριμένες χώρες - εταίρους. Προσωπική μου εκτίμηση, αν και πολύ νωρίς, είναι πως θα υπάρξει σημαντικό πρόβλημα, όχι όμως σε βαθμό που δεν θα μπορέσει η οικονομία να το ξεπεράσει εντός ενός πλαισίου ενός - δύο χρόνων. Θα πρέπει να γίνουν, όμως, πολύ προσεγμένα βήματα και να παρθούν αποφάσεις για να απαγκιστρωθεί η κυπριακή οικονομία από αυτούς τους δυο πυλώνες.
Κάθε κρίση και ευκαιρία
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να επισημάνουμε πως δεν υπάρχει κρίση που να μην εμφανίζει ευκαιρίες. Η δική μου φιλοσοφία είναι πως τίποτα στη ζωή δεν μένει στάσιμο. Το ίδιο μπορεί να πει κάποιος και για την οικονομία, ειδικά στο σημερινό της μοντέλο.
Το έχουμε δει πολλές φορές να επαναλαμβάνεται στο παρελθόν και δεν νομίζω να είναι κάτι που θα αλλάξει. Είναι στην ίδια τη φύση του συστήματος. Η οικονομία βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση, κάνει κύκλους. Ναι, τώρα μπορεί να δέχτηκε ένα ισχυρό σοκ από εξωγενείς παράγοντες, που δεν όταν, όμως, τόσο αναπάντεχο για τους γνωρίζοντες.
Στροφή στην αειφόρο δράση
Οι υγειονομικές κρίσεις είναι συστατικό της περιβαλλοντικής εκμετάλλευσης και υπήρχαν προειδοποιήσεις, όπως και τώρα υπάρχουν, για πολλά άλλα και πολύ χειρότερα.
Λέγοντας αυτά, μια πρώτη ευκαιρία είναι η στροφή προς την αειφόρο ανάπτυξη, σε επενδύσεις φιλικές προς το περιβάλλον και σε καινοτόμα προγράμματα.
Υπάρχουν πολλοί νέοι επιστήμονες - ερευνητές με λαμπρές ιδέες, που θα μπορούσαν να διαπρέψουν στο πεδίο αυτό.
Έμφαση σε έρευνα και γνώση
Ένας άλλος σημαντικός τομέας είναι αυτός της έρευνας, ιδιαίτερα στο πεδίο της υγείας, αλλά και η ελεύθερη πρόσβαση και η γρήγορη μεταφορά της γνώσης. Ένα παράδειγμα εμφάνισης ευκαιριών στον τομέα αυτό και όχι μόνο αποτελεί η Ελλάδα, όπου η Κυβέρνηση προχώρησε σε προκήρυξη έργων για προώθηση των δραστηριοτήτων των συμβουλευτικών εταιρειών. Έχουμε ευτυχίσει να είμαστε συνεργάτες σε κάποια από αυτά, αποκτώντας σημαντικές εμπειρίες.

Ισχυρό το πλήγμα του 2020
Το 2020, με βάση τα σημερινά στοιχεία, ο κύκλος των δραστηριοτήτων μας θα επηρεαστεί αρνητικά, λόγω του γεγονότος ότι αρκετές από τις επιχειρήσεις των πελατών μας έχουν δεχθεί πλήγμα.
Η πρόβλεψη του ρυθμού αύξησης του κύκλου εργασιών μίας εταιρείας δεν είναι ποτέ εύκολη υπόθεση, ούτε καν στις καλύτερες περιόδους και ιδιαίτερα τώρα, που υπάρχει αβεβαιότητα με την τρέχουσα πανδημία.
Όλα θα εξαρτηθούν από τον χρόνο που θα χρειαστεί για να δραστηριοποιηθεί ξανά η οικονομία. Αν στο επόμενο τρίμηνο παρατηρηθεί βελτίωση της δραστηριότητας και δεν έχουμε οποιαδήποτε έξαρση της πανδημίας, τότε η τελική μείωση μπορεί να είναι μικρή.
Θετικές προβλέψεις για το 2021
Οι προβλέψεις για το 2021 είναι θετικές, αλλά όλα εξαρτώνται από τη διαχείριση της πανδημίας και την ανάκαμψη της οικονομίας, δύο πράγματα που σχετίζονται άμεσα.
Ο χειρισμός της έκτακτης κατάστασης από την Κύπρο και η διατήρηση του ποσοστού θνησιμότητας σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη θα λειτουργήσει θετικά. Η εμπιστοσύνη είναι πιθανό να επιστρέψει πιο γρήγορα στη χώρα μας, σε σύγκριση με άλλες, επιτρέποντας τη χαλάρωση των περιορισμών και την επιστροφή σε πιο φυσιολογικούς ρυθμούς.
Ανεπηρέαστο το προσωπικό
Μέσα σε συνθήκες πρωτόγνωρες και σε ένα αβέβαιο κι ασταθές περιβάλλον, οι εταιρείες μας συνεχίζουν να εργάζονται κανονικά, με τους περισσότερους ανθρώπους μας να δουλεύουν από το σπίτι, αξιοποιώντας τις σύγχρονες πρακτικές εργασίας, μέσω της ισχυρής τεχνολογικής μας υποδομής.
Καθοδηγούμενοι από την κουλτούρα και τις αξίες του οργανισμού μας, θέσαμε την ασφάλεια του κόσμου μας πάνω απ’ όλα, διατηρώντας τόσο την εργοδότηση του προσωπικού μας όσο και το ύψος των απολαβών του.
Νέοι τρόποι επικοινωνίας
Η σημερινή κρίση επιβάλλει προσεκτική διαχείριση των εισπράξεων και των πληρωμών, η οποία γίνεται με μεγάλη προσοχή. Από την πρώτη στιγμή θέσαμε σε εφαρμογή μέτρα για την υποστήριξη των εταιρειών και των πελατών μας, διασφαλίζοντας την ομαλή συνέχιση των εργασιών τους. Η στρατηγική μας για προώθηση των υπηρεσιών μας δεν διαφοροποιείται. Το μόνο που αλλάζει είναι ο τρόπος επικοινωνίας με τους πελάτες μας.
Θα μας πάρει 1-2 χρόνια
Δύο πολύ βασικοί πυλώνες της κυπριακής οικονομίας είναι ο τουρισμός και τα ακίνητα, που μαζί με την πολιτική των διαβατηρίων αποτελούν μεν τομείς με σημαντικά έσοδα από το εξωτερικό, αλλά υπάρχει πάντοτε το στοιχείο της διασύνδεσης. Είναι απολύτως εξαρτημένοι από τις παγκόσμιες συνθήκες ή ακόμη και από εκείνες που ισχύουν σε συγκεκριμένες χώρες - εταίρους. Προσωπική μου εκτίμηση, αν και πολύ νωρίς, είναι πως θα υπάρξει σημαντικό πρόβλημα, όχι όμως σε βαθμό που δεν θα μπορέσει η οικονομία να το ξεπεράσει εντός ενός πλαισίου ενός - δύο χρόνων. Θα πρέπει να γίνουν, όμως, πολύ προσεγμένα βήματα και να παρθούν αποφάσεις για να απαγκιστρωθεί η κυπριακή οικονομία από αυτούς τους δυο πυλώνες.
Κάθε κρίση και ευκαιρία
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να επισημάνουμε πως δεν υπάρχει κρίση που να μην εμφανίζει ευκαιρίες. Η δική μου φιλοσοφία είναι πως τίποτα στη ζωή δεν μένει στάσιμο. Το ίδιο μπορεί να πει κάποιος και για την οικονομία, ειδικά στο σημερινό της μοντέλο.
Το έχουμε δει πολλές φορές να επαναλαμβάνεται στο παρελθόν και δεν νομίζω να είναι κάτι που θα αλλάξει. Είναι στην ίδια τη φύση του συστήματος. Η οικονομία βρίσκεται διαρκώς σε κίνηση, κάνει κύκλους. Ναι, τώρα μπορεί να δέχτηκε ένα ισχυρό σοκ από εξωγενείς παράγοντες, που δεν όταν, όμως, τόσο αναπάντεχο για τους γνωρίζοντες.
Στροφή στην αειφόρο δράση
Οι υγειονομικές κρίσεις είναι συστατικό της περιβαλλοντικής εκμετάλλευσης και υπήρχαν προειδοποιήσεις, όπως και τώρα υπάρχουν, για πολλά άλλα και πολύ χειρότερα.
Λέγοντας αυτά, μια πρώτη ευκαιρία είναι η στροφή προς την αειφόρο ανάπτυξη, σε επενδύσεις φιλικές προς το περιβάλλον και σε καινοτόμα προγράμματα.
Υπάρχουν πολλοί νέοι επιστήμονες - ερευνητές με λαμπρές ιδέες, που θα μπορούσαν να διαπρέψουν στο πεδίο αυτό.
Έμφαση σε έρευνα και γνώση
Ένας άλλος σημαντικός τομέας είναι αυτός της έρευνας, ιδιαίτερα στο πεδίο της υγείας, αλλά και η ελεύθερη πρόσβαση και η γρήγορη μεταφορά της γνώσης. Ένα παράδειγμα εμφάνισης ευκαιριών στον τομέα αυτό και όχι μόνο αποτελεί η Ελλάδα, όπου η Κυβέρνηση προχώρησε σε προκήρυξη έργων για προώθηση των δραστηριοτήτων των συμβουλευτικών εταιρειών. Έχουμε ευτυχίσει να είμαστε συνεργάτες σε κάποια από αυτά, αποκτώντας σημαντικές εμπειρίες.