Η τουρκική προκλητικότητα, το σκληρό πόκερ στην Ε.Ε. και οι… κυρώσεις
06:50 - 18 Ιουλίου 2020
Σκληρό πόκερ που σχετίζεται με την πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων, σε συνδυασμό με τις παράνομες δραστηριότητες της Άγκυρας στην ανατολική Μεσόγειο και πώς αυτές αντιμετωπίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά τρόπο αποτρεπτικό, βρίσκεται σε εξέλιξη στους κόλπους της Ε.Ε.
Η χθεσινή σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην οποία τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης όσο και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήγειραν με έντονο ύφος το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας, αποφάσισε ομόφωνα, όπως ανακοίνωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος, τη σύγκληση ειδικής συνεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο, στην οποία να συζητηθεί η στρατηγική σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας υπό το πρίσμα των διαδραματιζομένων στην ανατολική Μεσόγειο και των τουρκικών ενεργειών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο μικροσκόπιο της Ε.Ε. η τουρκική προκλητικότητα-Καυτός Σεπτέμβρης
Η χθεσινή σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στην οποία τόσο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης όσο και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ήγειραν με έντονο ύφος το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας, αποφάσισε ομόφωνα, όπως ανακοίνωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κυριάκος Κούσιος, τη σύγκληση ειδικής συνεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Σεπτέμβριο, στην οποία να συζητηθεί η στρατηγική σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας υπό το πρίσμα των διαδραματιζομένων στην ανατολική Μεσόγειο και των τουρκικών ενεργειών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Στο μικροσκόπιο της Ε.Ε. η τουρκική προκλητικότητα-Καυτός Σεπτέμβρης
Οι δύο όψεις του νομίσματος
Η εξέλιξη αυτή, από την μια κρίνεται θετικά, υπό την έννοια ότι καθίσταται σαφές από τους ευρωπαίους ηγέτες πως η προκλητική συμπεριφορά της Άγκυρας, όπως αυτή εκδηλώνεται μέσα από τις έκνομες ενέργειες της στην κυπριακή ΑΟΖ και διά των απειλών της κατά της Ελλάδας, αποτελεί καθοριστικής σημασίας κριτήριο για το άνοιγμα ή όχι επίσημου διαλόγου μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας. Από την άλλη ωστόσο, αρμόδιες πηγές υποδεικνύουν τον κίνδυνο, συγκεκριμένες κυβερνήσεις να προσπαθήσουν να επιτύχουν σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δηλαδή σε επίπεδο ηγετών, αυτό που δεν κατάφεραν την περασμένη Δευτέρα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Δηλαδή, την εξασφάλιση εντολής για επίσημη διαπραγμάτευση με την Τουρκία, έστω και αν αυτή συνεχίζει ή και κλιμακώσει τις παράνομες δραστηριότητες της. Κάτι τέτοιο, θα ήταν ασφαλώς ό,τι χειρότερο για την προσπάθεια που καταβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία ν' ανακόψει τον τουρκικό επεκτατισμό στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
Είναι σε αυτό το πλαίσιο, που και στην παρέμβασή του χθες ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, φρόντισε να διαμηνύσει με έμφαση πως ενόσω η τουρκική προκλητικότητα συνεχίζεται, δεν μπορεί να υπάρξει συναίνεση σε πρωτοβουλίες που αντιτίθενται ή διαβρώνουν τις ομόφωνες αποφάσεις που έχει λάβει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Υπενθυμίζεται ότι κατά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της περασμένης Δευτέρας, δόθηκε μεν στον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ η εξουσιοδότηση να συντηρήσει ανοικτό τον διάλογο με την Τουρκία προς εξερεύνηση νέων οδών για μείωση των εντάσεων, στη βάση αυστηρά των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου που κατά καιρούς υιοθετήθηκαν, δεν του δόθηκε όμως η εντολή, όπως συγκεκριμένοι κύκλοι εντός της Ε.Ε. επιδίωξαν, για επίσημη διαπραγμάτευση με την Τουρκία.
Η εξέλιξη αυτή, από την μια κρίνεται θετικά, υπό την έννοια ότι καθίσταται σαφές από τους ευρωπαίους ηγέτες πως η προκλητική συμπεριφορά της Άγκυρας, όπως αυτή εκδηλώνεται μέσα από τις έκνομες ενέργειες της στην κυπριακή ΑΟΖ και διά των απειλών της κατά της Ελλάδας, αποτελεί καθοριστικής σημασίας κριτήριο για το άνοιγμα ή όχι επίσημου διαλόγου μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας. Από την άλλη ωστόσο, αρμόδιες πηγές υποδεικνύουν τον κίνδυνο, συγκεκριμένες κυβερνήσεις να προσπαθήσουν να επιτύχουν σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, δηλαδή σε επίπεδο ηγετών, αυτό που δεν κατάφεραν την περασμένη Δευτέρα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων. Δηλαδή, την εξασφάλιση εντολής για επίσημη διαπραγμάτευση με την Τουρκία, έστω και αν αυτή συνεχίζει ή και κλιμακώσει τις παράνομες δραστηριότητες της. Κάτι τέτοιο, θα ήταν ασφαλώς ό,τι χειρότερο για την προσπάθεια που καταβάλλει η Κυπριακή Δημοκρατία ν' ανακόψει τον τουρκικό επεκτατισμό στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
Είναι σε αυτό το πλαίσιο, που και στην παρέμβασή του χθες ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, φρόντισε να διαμηνύσει με έμφαση πως ενόσω η τουρκική προκλητικότητα συνεχίζεται, δεν μπορεί να υπάρξει συναίνεση σε πρωτοβουλίες που αντιτίθενται ή διαβρώνουν τις ομόφωνες αποφάσεις που έχει λάβει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Υπενθυμίζεται ότι κατά το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της περασμένης Δευτέρας, δόθηκε μεν στον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ η εξουσιοδότηση να συντηρήσει ανοικτό τον διάλογο με την Τουρκία προς εξερεύνηση νέων οδών για μείωση των εντάσεων, στη βάση αυστηρά των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου που κατά καιρούς υιοθετήθηκαν, δεν του δόθηκε όμως η εντολή, όπως συγκεκριμένοι κύκλοι εντός της Ε.Ε. επιδίωξαν, για επίσημη διαπραγμάτευση με την Τουρκία.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δίνει καρότο, δείχνει μαστίγιο η Ε.Ε. στην Τουρκία-Οι νέοι οδοί και οι κυρώσεις
Τα μηνύματα Αναστασιάδη
Κατά τη χθεσινή παρέμβασή του ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εμφανίστηκε ιδιαιτέρως δεικτικός σε ό,τι αφορά την τουρκική συμπεριφορά και τη στάση που τηρεί απέναντι της η Ε.Ε., υπογραμμίζοντας πως η προσέγγιση του κατευνασμού έναντι της Τουρκίας δοκιμάστηκε και απέτυχε, και ότι πρέπει οι δηλώσεις αλληλεγγύης να μετουσιωθούν σε πράξεις.
Τα μηνύματα Αναστασιάδη
Κατά τη χθεσινή παρέμβασή του ενώπιον του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εμφανίστηκε ιδιαιτέρως δεικτικός σε ό,τι αφορά την τουρκική συμπεριφορά και τη στάση που τηρεί απέναντι της η Ε.Ε., υπογραμμίζοντας πως η προσέγγιση του κατευνασμού έναντι της Τουρκίας δοκιμάστηκε και απέτυχε, και ότι πρέπει οι δηλώσεις αλληλεγγύης να μετουσιωθούν σε πράξεις.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Νίκος Αναστασιάδης κινήθηκε σε δύο παράλληλους άξονες, ζητώντας από τους ευρωπαίους ηγέτες:
Πρώτο: Επέκταση των κυρώσεων της Ε.Ε. έναντι φυσικών και νομικών προσώπων που εμπλέκονται στο παράνομο γεωτρητικό πρόγραμμα της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Δεύτερο: Στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην απόφαση που ήδη έχει ληφθεί στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, για ετοιμασία δέσμης περαιτέρω μέτρων που θα επιβληθούν στην Τουρκία.
Η επιβολή κυρώσεων
Σημειώνεται πως σε ό,τι αφορά τον πρώτο άξονα, αυτόν δηλαδή των κυρώσεων για φυσικά και νομικά πρόσωπα, προχθές Πέμπτη ξεκίνησε σε τεχνοκρατικό επίπεδο η συζήτηση επί των νέων προτάσεων που υπέβαλε η Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόκειται για μια διαδικασία, η οποία βρίσκεται στα αρχικά της στάδια και η επεξεργασία των προτάσεων σε τεχνοκρατικό επίπεδο θα συνεχιστεί. Υπενθυμίζεται συναφώς, ότι τον περασμένο Φεβρουάριο, στον κατάλογο των κυρώσεων καταχωρήθηκαν τα πρώτα δύο φυσικά πρόσωπα, που είναι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της τουρκικής εταιρείας πετρελαίου ΤΡΑΟ.
Όσον αφορά τον δεύτερο άξονα, αυτόν δηλαδή της ετοιμασίας δέσμης περαιτέρω μέτρων για την Τουρκία, η εργασία επί των προτάσεων της Κύπρου συνεχίζεται, ενώ την ίδια ώρα αναμένεται να προετοιμαστεί από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και δεύτερος κατάλογος επιλογών νέων κυρώσεων. Πρόκειται για τομεακές κυρώσεις, οι οποίες να επιβληθούν στην Τουρκία σε περίπτωση κλιμάκωσης της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιλογές για περαιτέρω μέτρα εναντίον της Τουρκίας διερευνά η Ε.Ε.
Πρώτο: Επέκταση των κυρώσεων της Ε.Ε. έναντι φυσικών και νομικών προσώπων που εμπλέκονται στο παράνομο γεωτρητικό πρόγραμμα της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Δεύτερο: Στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην απόφαση που ήδη έχει ληφθεί στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, για ετοιμασία δέσμης περαιτέρω μέτρων που θα επιβληθούν στην Τουρκία.
Η επιβολή κυρώσεων
Σημειώνεται πως σε ό,τι αφορά τον πρώτο άξονα, αυτόν δηλαδή των κυρώσεων για φυσικά και νομικά πρόσωπα, προχθές Πέμπτη ξεκίνησε σε τεχνοκρατικό επίπεδο η συζήτηση επί των νέων προτάσεων που υπέβαλε η Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόκειται για μια διαδικασία, η οποία βρίσκεται στα αρχικά της στάδια και η επεξεργασία των προτάσεων σε τεχνοκρατικό επίπεδο θα συνεχιστεί. Υπενθυμίζεται συναφώς, ότι τον περασμένο Φεβρουάριο, στον κατάλογο των κυρώσεων καταχωρήθηκαν τα πρώτα δύο φυσικά πρόσωπα, που είναι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της τουρκικής εταιρείας πετρελαίου ΤΡΑΟ.
Όσον αφορά τον δεύτερο άξονα, αυτόν δηλαδή της ετοιμασίας δέσμης περαιτέρω μέτρων για την Τουρκία, η εργασία επί των προτάσεων της Κύπρου συνεχίζεται, ενώ την ίδια ώρα αναμένεται να προετοιμαστεί από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και δεύτερος κατάλογος επιλογών νέων κυρώσεων. Πρόκειται για τομεακές κυρώσεις, οι οποίες να επιβληθούν στην Τουρκία σε περίπτωση κλιμάκωσης της έντασης στην ανατολική Μεσόγειο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιλογές για περαιτέρω μέτρα εναντίον της Τουρκίας διερευνά η Ε.Ε.
Οι ευρωπαίοι ΥπΕξ
Επισημαίνεται πως η τουρκική παραβατικότητα στην ανατολική Μεσόγειο σε συνάρτηση με την πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων πρόκειται να συζητηθούν εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, που θα πραγματοποιηθεί περί τα τέλη Αυγούστου στο Βερολίνο. Θεωρείται ωστόσο βέβαιο, πως σε περίπτωση κλιμάκωσης των προκλήσεων από πλευράς Τουρκίας στο μεσοδιάστημα, θα υπάρξει έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων πριν από την προγραμματισμένη άτυπη σύνοδό του στη γερμανική πρωτεύουσα.
Επισημαίνεται πως η τουρκική παραβατικότητα στην ανατολική Μεσόγειο σε συνάρτηση με την πορεία των ευρωτουρκικών σχέσεων πρόκειται να συζητηθούν εκ νέου στο άτυπο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών, που θα πραγματοποιηθεί περί τα τέλη Αυγούστου στο Βερολίνο. Θεωρείται ωστόσο βέβαιο, πως σε περίπτωση κλιμάκωσης των προκλήσεων από πλευράς Τουρκίας στο μεσοδιάστημα, θα υπάρξει έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων πριν από την προγραμματισμένη άτυπη σύνοδό του στη γερμανική πρωτεύουσα.