Σχέδιο δράσης για τη βελτίωση καταπολέμησης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος, προτείνει η Κομισιόν

Μια νέα "ολοκληρωμένη προσέγγιση" για την περαιτέρω ενίσχυση της καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, μια νέα μεθοδολογία για τον εντοπισμό τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου και μια επικαιροποιημένη λίστα με χώρες με στρατηγικές ελλείψεις στα πλαίσια κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, ενέκρινε χθες το Κολέγιο των Επιτρόπων, δημοσίευσε σήμερα η Κομισιόν και παρουσίασε στον Τύπο στις Βρυξέλλες, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Βάλντις Ντομπρόβσκις.

Το νέο σχέδιο της Κομισιόν, βασίζεται σε έξι πυλώνες και καθορίζει συγκεκριμένα μέτρα για τους επόμενους 12 μήνες για την καλύτερη επιβολή, εποπτεία και συντονισμό των κανόνων της ΕΕ για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ώστε να κλείσει εναπομένοντα κενά και να αρθούν τυχόν αδυναμίες στους υφιστάμενους κανόνες. Η Κομισιόν ξεκίνησε δημόσια διαβούλευση σήμερα σχετικά με το σχέδιο δράσης και οι αρχές, οι ενδιαφερόμενοι και οι πολίτες θα έχουν στη διάθεσή τους έως τις 29 Ιουλίου για να δώσουν τα σχόλιά τους.

Οι έξι πυλώνες έχουν ως εξής:
1) Αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ: ​​η Κομισιόν θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ από τα κράτη μέλη για να διασφαλίσει ότι οι εθνικοί κανόνες είναι σύμφωνοι με τα υψηλότερα δυνατά πρότυπα. Ενθαρρύνει δε την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΑΤ) να αξιοποιήσει πλήρως τις νέες της εξουσίες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

2) Ένα ενιαίο βιβλίο κανόνων της ΕΕ: ​​ενώ οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ είναι εκτεταμένοι και αποτελεσματικοί, τα κράτη μέλη τείνουν να τους εφαρμόζουν με μεγάλη ποικιλία διαφορετικών τρόπων. Επομένως, οι αποκλίνουσες ερμηνείες των κανόνων οδηγούν σε κενά στο σύστημά μας, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν από εγκληματίες. Για να αντιμετωπιστεί αυτό, η Κομισιόν θα προτείνει ένα πιο εναρμονισμένο σύνολο κανόνων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021.

3) Επίβλεψη σε επίπεδο ΕΕ: επί του παρόντος εναπόκειται σε κάθε κράτος μέλος να εποπτεύει μεμονωμένα τους κανόνες της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα και, ως εκ τούτου, μπορούν να αναπτυχθούν κενά στον τρόπο εποπτείας των κανόνων. Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, η Κομισιόν θα προτείνει τη σύσταση εποπτικού επιπέδου σε επίπεδο ΕΕ.

4) Ένας μηχανισμός συντονισμού και υποστήριξης για τις μονάδες χρηματοοικονομικής πληροφόρησης των κρατών μελών: Οι μονάδες χρηματοοικονομικής πληροφόρησης στα κράτη μέλη διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στον εντοπισμό συναλλαγών και δραστηριοτήτων που θα μπορούσαν να συνδέονται με εγκληματικές δραστηριότητες Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2021, η Κομισιόν θα προτείνει τη θέσπιση ενός μηχανισμού της ΕΕ για τον περαιτέρω συντονισμό και υποστήριξη των εργασιών αυτών των οργάνων.

5) Επιβολή διατάξεων ποινικού δικαίου σε επίπεδο ΕΕ και ανταλλαγή πληροφοριών: η δικαστική και αστυνομική συνεργασία, βάσει μέσων και θεσμικών ρυθμίσεων της ΕΕ, είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της σωστής ανταλλαγής πληροφοριών. Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί επίσης να διαδραματίσει ρόλο στην καταπολέμηση των χρημάτων στη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τρομοκρατία. Η Κομισιόν θα εκδώσει οδηγίες σχετικά με το ρόλο των συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για τη διευκρίνιση και την ενίσχυση της ανταλλαγής δεδομένων.

6) Ο παγκόσμιος ρόλος της ΕΕ: ​​η ΕΕ συμμετέχει ενεργά στην Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης και στην παγκόσμια σκηνή στη διαμόρφωση διεθνών προτύπων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Ειδικότερα, η ΕΕ θα πρέπει να προσαρμόσει την προσέγγισή της σε τρίτες χώρες με ελλείψεις στο καθεστώς τους σχετικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την αντιμετώπιση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που θέτει σε κίνδυνο την Ενιαία Αγορά. Η νέα μεθοδολογία που εκδόθηκε παράλληλα με αυτό το Σχέδιο Δράσης παρέχει σήμερα στην ΕΕ τα απαραίτητα εργαλεία για να το πράξει. Εν αναμονή της εφαρμογής της αναθεωρημένης μεθοδολογίας, ο σημερινός ενημερωμένος κατάλογος της ΕΕ διασφαλίζει καλύτερη εναρμόνιση με την τελευταία λίστα FATF (Financial Action Task Force).

Επιπλέον, όπως ανακοινώθηκε, η Κομισιόν δημοσίευσε σήμερα μια νέα μεθοδολογία για τον εντοπισμό τρίτων χωρών υψηλού κινδύνου που έχουν στρατηγικές ελλείψεις στα εθνικά καθεστώτα κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, τα οποία αποτελούν σημαντικές απειλές για το χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ. Ο στόχος αυτής της νέας μεθοδολογίας είναι να παρέχει μεγαλύτερη σαφήνεια και διαφάνεια στη διαδικασία αναγνώρισης αυτών των τρίτων χωρών.

Τα βασικά νέα στοιχεία αφορούν:
(i) την αλληλεπίδραση μεταξύ της διαδικασίας καταχώρισης ΕΕ και FATF,
(ii) ενισχυμένη δέσμευση από τρίτες χώρες και
(iii) ενισχυμένη διαβούλευση με εμπειρογνώμονες των κρατών μελών.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα έχουν πρόσβαση σε όλες τις σχετικές πληροφορίες στα διάφορα στάδια των διαδικασιών, με την επιφύλαξη των κατάλληλων απαιτήσεων χειρισμού.

Σύμφωνα με την οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (AMLD), η Κομισιόν έχει νομική υποχρέωση να εντοπίσει τρίτες χώρες υψηλού κινδύνου με στρατηγικές ελλείψεις στο καθεστώς τους όσον αφορά την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την αντιμετώπιση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Εν αναμονή της εφαρμογής της προαναφερθείσας βελτιωμένης μεθοδολογίας, η Κομισιόν αναθεώρησε σήμερα τον κατάλογό της, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο από το 2018. Η νέα λίστα ευθυγραμμίζεται καλύτερα με τις λίστες που δημοσιεύθηκαν από το FATF.

Χώρες που έχουν καταχωρηθεί είναι οι ακόλουθες: Μπαχάμες, Μπαρμπάντος, Μποτσουάνα, Καμπότζη, Γκάνα, Τζαμάικα, Μαυρίκιος, Μογγολία, Μιανμάρ, Νικαράγουα, Παναμάς και Ζιμπάμπουε.

Από τη λίστα αφαιρέθηκαν οι: Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Αιθιοπία, Γουιάνα, Λαϊκή Δημοκρατία του Λάος, Σρι Λάνκα και Τυνησία.

Η Κομισιόν τροποποίησε τον κατάλογο με τη μορφή κατ `εξουσιοδότηση κανονισμού. Θα υποβληθεί τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για έγκριση εντός ενός μηνός (με πιθανή παράταση ενός μηνός).