Πώς επιθυμούν επανεκκίνηση της Οικονομίας ΚΕΒΕ και ΟΕΒ

Εισηγήσεις για το πώς θα γίνει η επανεκκίνηση της Οικονομίας απέστειλαν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας οι εργοδοτικές οργανώσεις ΚΕΒΕ και ΟΕΒ, στο πλαίσιο της άρσης των περιοριστικών μέτρων και λίγο πριν την λήψη τελικών πολιτικών αποφάσεων.

ΚΕΒΕ
Σε υπόμνημα του για την οικονομία προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το ΚΕΒΕ επισημαίνει πως πρώτιστο μέλημα και ευθύνη όλων παραμένει η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των πολιτών δεδομένου ότι η αξία της ζωής δεν αποτιμάται με οποιοδήποτε κόστος. Εκτιμά πως οι οικονομικές επιπτώσεις από την συνεχιζόμενη κρίση λόγω της πανδημίας θα είναι τεράστιες τόσο για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, όσο και για το ίδιο το κράτος.
 
Το ΚΕΒΕ εκφράζει την πεποίθηση ότι ευθύνη όλων πρέπει να είναι η σωστή και συντεταγμένη διαχείριση του θέματος με στόχο τη στήριξη των επιχειρήσεων και την διασφάλιση των θέσεων εργασίας, την παραχώρηση των όποιων επιδομάτων με προσοχή, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη τις οικονομικές δυνατότητες και αντοχές του κράτους, την σταδιακή επαναλειτουργία διαφόρων επιχειρήσεων/κλάδων, δεδομένου ότι διασφαλίζεται η τήρηση των κανόνων υγιεινής για προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και την διασφάλιση ύπαρξης των αναγκαίων οικονομικών πόρων για στήριξη των παραγωγικών δυνάμεων και στη φάση επανεκκίνησης της οικονομίας.
 
Το ΚΕΒΕ εισηγείται όπως οι ενέργειες στραφούν προς 6 κατευθύνσεις που αφορούν την τόνωση της ζήτησης για αύξηση της ντόπιας κατανάλωσης και ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων καθιστόντας τις ικανές να πληρώνουν το προσωπικό τους, μειώνοντας σταδιακά την εξάρτηση τους από το κράτος.
 
Επίσης την άμεση έναρξη υλοποίησης των έτοιμων κυβερνητικών έργων για τόνωση της οικονομίας, επισπεύδοντας ταυτόχρονα όσα είναι ώριμα να υλοποιηθούν, την παραχώρηση κινήτρων για προσέλκυση κεφαλαίων/επενδύσεων που θα ενισχύσουν τα ταμεία του κράτους, δημιουργώντας παράλληλα αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, την περαιτέρω ενίσχυση και προώθηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κύπρου στους τομείς των διεθνών δραστηριοτήτων.
 
Ακόμη, τη στήριξη της εγχώριας Βιομηχανίας, ιδιαίτερα των εξαγωγών κυπριακών προϊόντων και την σταδιακή λήψη μέτρων για ενίσχυση των δημόσιων οικονομικών. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να συνδέονται με την πορεία ανάκαμψης της οικονομίας και τις οικονομικές δυνατότητες των επιχειρήσεων και των πολιτών.
 
Το ΚΕΒΕ θεωρεί υψίστης σημασίας «την άμεση και έντονη προβολή της άριστης διαχείρισης της πανδημίας από την Κυπριακή Δημοκρατία και την προβολή των εξαιρετικά ικανοποιητικών αποτελεσμάτων που είχαμε ως το πρώτο μέτρο δημιουργίας διεθνώς θετικής εικόνας για την Κύπρο».
 
Αναφέρει πως θα πρέπει να στηρίξουμε με κάθε νόμιμο τρόπο τις επιχειρήσεις μας παρέχοντας τους κάθε μορφή οικονομικής ή άλλης στήριξης που δεν θα επιτρέπετο υπό κανονικές συνθήκες λόγω κρατικών ενισχύσεων, πρόσθεσε. Αυτό, συνέχισε, θα κάνουν όλα τα άλλα κράτη για να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα και την επιβίωση των δικών τους επιχειρήσεων και δεν θα πρέπει η Κύπρος να αδικήσει τις δικές της επιχειρήσεις στερώντας τους αυτή τη μοναδική ευκαιρία για ενισχυμένη στήριξη.
 
Για την επίτευξη αυτών επεσήμανε, χρειάζονται μέτρα οριζόντιου χαρακτήρα, που αφορούν όλο το φάσμα της οικονομίας, ανεξαρτήτως τομέα οικονομικής δραστηριότητας, κυρίως δημοσιονομικού και νομισματικού χαρακτήρα, τα οποία και αναλύει, και μέτρα τομεακού χαρακτήρα, τα οποία επίσης αναλύει.
 
Μεταξύ άλλων το ΚΕΒΕ ζητεί μέτρα φορολογικές ελαφρύνσεις προς τις επιχειρήσεις όπως επιμήκυνση της περιόδου μεταφοράς ζημιών από πέντε σε δέκα χρόνια, επαναφορά του μέτρου της επιταχυνόμενης απόσβεσης για ενθάρρυνση των επενδύσεων, αναστολή της λογιζόμενης διανομής μερίσματος για μερικά χρόνια κατόπιν μελέτης έτσι που να υποβοηθηθεί/ενθαρρυνθεί τόσο η ρευστότητα των επιχειρήσεων όσο και η επενδυτική δραστηριότητα.
 
Επίσης, μείωση διαφόρων φορολογιών για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση, κατάργηση της Έκτακτης Αμυντικής Εισφοράς για τα ενοίκια, μείωση ή ακόμα και κατάργηση της φορολογίας κεφαλαιουχικών κερδών για κάποια χρονική περίοδο, π.χ. τρία χρόνια,επιτάχυνση πληρωμών του κράτους προς τις επιχειρήσεις.
 
«Συναφές με το πιο πάνω σημείο είναι και η ενίσχυση του νομοθετικού πλαισίου για τις έγκαιρες πληρωμές τόσο από το δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Οι πληρωμές να γίνονται με τραπεζικό έμβασμα και εντός προθεσμίας 60 ημερών το αργότερο», επεσήμανε.
 
Ταυτόχρονα, ανέφερε, θα πρέπει να επισπευθούν οι διαδικασίες ολοκλήρωσης και προσφοροδότησης όσων άλλων έργων είναι ώριμα να υλοποιηθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα, προσθέτει. Ζητεί δε αναθεώρηση των διαδικασιών για ενστάσεις στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφορών, με ψηλό τέλος προσφυγής και σύντμηση του χρόνου μεταξύ των διαφόρων σταδίων.
 
Ζητεί ακόμη επίσπευση Σχεδίου Πολιτογραφήσεων, «χωρίς τυμπανοκρουσίες της εξέτασης των αιτήσεων σύμφωνα πάντα με τα συμφωνημένα νέα κριτήρια προς αποφυγή άλλων προβλημάτων φήμης της Κύπρου που είχαμε πρόσφατα».
 
Το ΚΕΒΕ προτείνει δε όταν αρχίσει να ανακάμπτει η οικονομία να ξαναδούμε το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, πχ Χρηματιστήριο, σύμφωνα με τις εισηγήσεις διεθνών οργανισμών όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα. «Οι ιδιωτικοποιήσεις πέραν του γενικότερου οφέλους για την οικονομία θα αποβούν ιδιαίτερα χρήσιμες όσον αφορά την άντληση κεφαλαίων για αποπληρωμή των δανείων που θα επωμισθεί το κράτος για αντιμετώπιση της κρίσης. Θα μπορούσαν δε να παραχωρηθούν κίνητρα για τους στρατηγικούς επενδυτές, περιλαμβανομένων και πολιτογραφήσεων».
 
ΟΕΒ
Σε επιστολή της προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας η ΟΕΒ εισηγείται όπως η επανεκκίνηση της Οικονομίας γίνει σε τρεις φάσεις.

ΦΑΣΗ Α
Χιλιάδες εργαζόμενοι μπορούν να επιστρέψουν στην εργασία και ταυτόχρονα να δοθεί ώθηση και σε άλλες συναφείς επιχειρήσεις. Όλα τα εργοτάξια μπορούν να ξεκινήσουν να λειτουργούν χωρίς περιορισμό στον αριθμό των εργαζομένων, λαμβάνοντας πάντοτε τα προβλεπόμενα μέτρα προστασίας, σύμφωνα με την φύση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε εργοταξίου. Να εισαχθεί λειτουργία με κλιμακωτό ωράριο εργασίας ή και βάρδιας για αποφυγή συνωστισμού στα εργοτάξια, όπου αυτό είναι εφικτό. Να αξιολογηθούν όλοι οι κοινόχρηστοι χώροι εστίασης εντός των εργοταξίων και ο κάθε εργαζόμενος να παίρνει το πρόγευμα και το μεσημεριανό του στον χώρο εργασίας ή όπου κριθεί κατάλληλο σύμφωνα με την αξιολόγηση του κινδύνου.
 
Οι επιχειρήσεις Λιανικού Εμπορίου σε όλες σχεδόν τις χώρες εντάσσονται στο πρώτο κύμα επαναδραστηριοποίησης. Οι περισσότερες χώρες θέτουν περιορισμούς στο εμβαδό των καταστημάτων που ανοίγουν στην πρώτη φάση και το αυξάνουν στην/ις επόμενη/ες φάση/εις.

Η άλλη επιλογή που μπορεί η Κύπρος να ακολουθήσει, είναι να τεθεί διαφορετικό όριο τετραγωνικών μέτρων ανά άτομο, για όσα καταστήματα υπερβαίνουν το όριο που θα καθοριστεί. Πχ, για όσα είναι μέχρι 800τμ θα είναι ένα άτομο ανά 8τμ και για όσα είναι άνω των 800τμ θα είναι 10τμ ή όσα κρίνουν αναγκαίο οι λοιμοξιολόγοι και οι άλλοι ειδικοί της επιδημιολογικής ομάδας.

Επίσης, η ΟΕΒ εισηγείται όπως στα εμπορικά κέντρα θα είναι ανοιχτά μόνο τα καταστήματα ενώ θα είναι κλειστά όλα τα εστιατόρια, καφετέριες, παγωταρίες, κινηματογράφοι, παγοδρόμια και κάθε τι στο οποίο συναθροίζονται άτομα. Θα απομακρυνθούν όλα τα καθίσματα από τους κοινόχρηστους χώρους ενώ θα επιβληθεί αυστηρό πρωτόκολλο καθαρισμού και απολύμανσης των χώρων σύμφωνα με τις υποδείξεις των ειδικών. Η ΟΕΒ θεωρεί επιβεβλημένο να ξεκινήσει αμέσως η δραστηριότητα στο λιανικό εμπόριο, με τους όρους που οι ειδικοί θεωρούν καταλληλότερους. Πιστεύουμε στην ορθότητα της προσέγγισης μας αλλά επουδενί θέτουμε το ζήτημα υπό τύπον «ή όλοι ή κανένας».

ΦΑΣΗ Β
Οι επιχειρήσεις εστίασης (εστιατόρια, κέντρα αναψυχής, μπαρ, καφετέριες κ.ο.κ.),οι οποίες σε μεγάλο βαθμό είναι εξαρτημένες από τον τουρισμό και κατά συνέπεια οι επιπτώσεις της πανδημίας είναι δυσανάλογα μεγάλες, θα πρέπει να επαναδραστηριοποιηθούν το συντομότερο δυνατό. Για τον σκοπό αυτό εισηγούμαστε τα εξής σε σχέση με την σειρά χαλάρωσης των μέτρων:

•Να οριστεί η ημερομηνία κατά την οποία θα επιτραπεί η πλήρης λειτουργίατων επηρεαζόμενων επιχειρήσεων σε δραστηριότητες πέραν της εξυπηρέτησης πελατών με κατ’ οίκον παράδοση (delivery) ή/και μέσω ταχείας εξυπηρέτησης από το παράθυρο (drivethrough& takeaway).

•Στους χώρους εξυπηρέτησης του κοινού, να οριοθετηθούν ελάχιστοι αριθμοί ατόμων ανά τετραγωνικό μέτρο. Οι περιορισμοί να είναι λιγότερο αυστηροί σε ανοικτούς χώρους εστίασης.

Διοργάνωση Εκθέσεων και Συνεδρίων (κλειστού χώρου) από την 1η Σεπτεμβρίου με ελεγχόμενη είσοδο εκθετών/ συνέδρων/ επισκεπτών (δήλωση συμμετοχής εκ των προτέρων, εγγραφή με πλήρη στοιχεία κατά την είσοδο, καθορισμός ανώτατου αριθμού ατόμων που θα βρίσκονται ταυτόχρονα στην έκθεση/συνέδριο) λαμβάνοντας όλα τα απαιτούμενα μέτρα προστασίας στις αυτά θα καθοριστούν από στις αρμόδιες υπηρεσίες.

ΦΑΣΗ Γ
Άρση των απαγορεύσεων σε ότι αφορά τη λειτουργία ΟΛΩΝ επιχειρήσεων. Μέσα στα πλαίσια της ευελιξίας του μηχανισμού παρακολούθησης, ενδεχόμενα να κριθεί χρήσιμο κάποιες επιχειρήσεις να λειτουργήσουν χωρίς περιορισμούς από πιο νωρίς. Ξενοδοχεία, ταξιδιωτικά γραφεία και τουριστικές επιχειρήσεις. Πέραν των οποιωνδήποτε άλλων οριζόντιων μέτρων, ο τομέας αυτός θα πρέπει να στηριχθεί με ειδικά κίνητρα και διευκολύνσεις για προσέλκυση τουρισμού. Άνοιγμα των αεροδρομίων υπό προϋποθέσεις και συνεχείς ελέγχους.