Η προπαγάνδα, τα φυλλάδια και μια ραδιοφωνική εκπομπή που δεν έγινε ποτέ

Σε κάθε πόλεμο, οποιασδήποτε μορφής, ο πόλεμος προπαγάνδας αποτελεί το άλφα και το ωμέγα. Για να φτάσουν όμως τα όσα θες να μεταφέρεις στα αυτιά του λαού, θα πρέπει να ελέγχεις τα μέσα, μέσω των οποίων ο λαός ενημερώνεται. Στα χρόνια της ΕΟΚΑ, τα μέσα αυτά ήταν το ραδιόφωνο και ο Τύπος της εποχής, τα οποία όμως ελέγχονταν πλήρως από τους Βρετανούς. 

Αναμφίβολα η έναρξη του αγώνα της ΕΟΚΑ, αιφνιδίασε τους Βρετανούς και τους βρήκε σε πολλούς τομείς απροετοίμαστους. Ένας εξ αυτών των τομέων ήταν ο πόλεμος για να κερδηθεί η κοινή γνώμη. Να πείσουν δηλαδή τους Κύπριους πως δεν θα έπρεπε να πυκνώσουν τις τάξεις της οργάνωσης. Σε αυτό το πλαίσιο με μηνύματα μέσω του κρατικού ραδιοφώνου αλλά και του ελληνικού προγράμματος του ΒΒC παραπληροφορούσαν τον κυπριακό ελληνισμό για διάφορα γεγονότα που είχαν να κάνουν με τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. 

Με ψέματα κατά του Διγενή, χαρακτηρίζοντας τους αγώνες τρομοκράτες και αρχικά με επιθετική ρητορική προσπάθησαν ανεπιτυχώς να πείσουν τον λαό. Είναι ενδεικτικό ότι στα τέσσερα χρόνια της διάρκειας του αγώνα της ΕΟΚΑ, οι Βρετανοί άλλαξαν τέσσερις φορές των επικεφαλής του τμήματος επικοινωνίας, που είχε ως καθήκον να σχεδιάζει την επικοινωνιακή γραμμή των αποικιοκρατών. 

Από την άλλη πλευρά, η ΕΟΚΑ είχε πενιχρά μέσα στη διάθεση της. Ραδιόφωνο, ήταν αδύνατο να λειτουργήσει γιατί θα εντοπιζόταν την ίδια ώρα από τους Βρετανούς. Εξίσου δύσκολο ήταν και η κυκλοφορία εφημερίδων αφού απαιτείτο η λειτουργία τυπογραφείου αλλά και μηχανισμού διανομής σε ολόκληρη την Κύπρο. 

Για αυτό το λόγο, όπως ο ίδιος ο Γεώργιος Γρίβας Διγενής εξηγεί στα απομνημονεύματα του, επιλέχθηκε η τακτική των προκηρύξεων που κάποιες φορές είχαν την υπογραφή του Αρχηγού, όταν αυτός ήθελε να απευθυνθεί στο λαό, ενώ κάποιες φορές την υπογραφή της οργάνωσης, όταν ήθελε να σταλεί κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα προς τον λαό. 

Οι προκηρύξεις της ΕΟΚΑ, είχαν πραγματικά καταστεί το ευαγγέλιο του λαό. Με ένα μοναδικό στα παγκόσμια χρονικά σύστημα η Οργάνωση κατάφερε να φτάνει σε κάθε σπίτι. Για τον σκοπό αυτό, από νωρίς η ΕΟΚΑ εξασφάλισε πολυγράφους από διάφορες δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες διοχετεύτηκαν στους γραφείς της οργάνωσης, οι οποίοι ήταν επιφορτισμένοι με την γραφή των φυλλαδίων. Ακολούθως μέσω τρίτων οι προκηρύξεις έφταναν σε παιδιά και γυναίκες που ήταν μυημένα στην οργάνωση και αναλάμβαναν την ριψοκίνδυνη αποστολή της διανομής. 

Σε πολλές περιπτώσεις η διανομή γινόταν της Κυριακές, όταν ο κόσμος πήγαινε στις εκκλησίες και είχαν τη δυνατότητα να κάνουν τη διανομή εντός των ιερών ναών. Γράφει χαρακτηριστικά ο Διγενής: «Οι ομάδες διανομής φυλλαδίων μόνον τον θαυμασμό μπορούν να προκαλέσουν με το σύστημα και τα τεν χάσματα τα οποία χρησιμοποίησαν για να εξαπατήσουν τις δυνάμεις ασφαλείας. Με την πανουργία του Οδυσσέα και την τόλμη του Αχιλλέα οι μικροί διανομείς, μερικοί μόλις 12 χρονών προέβαιναν αρχικώς εις αναγνώριση των οδών, κατέστρωναν σχέδιο και ακολούθως εξορμούσαν ακάθεκτοι για να ρίξουν τα φυλλάδια. Αντιμετώπιζαν τις δυνάμεις ασφαλείας ξεφεύγοντας μεταξύ του πλήθος ενώ οι αστυνομικοί και οι στρατιώτες όταν αντιλαμβάνονταν περί τίνος επρόκειτο δεν είχαν τι άλλο να κάνουν από το να σκουπίσουν τους δρόμους για να μαζέψουν τα φυλλάδια, κάτω μάλιστα από τα ειρωνικά σχόλια του λαού.

«Μόνο όσοι έζησαν την περίοδο του αγώνα στην Κύπρο μπορούν να διαπιστώσουν τη στοργή των Ελλήνων Κυπρίων προς τα φυλλάδια της ΕΟΚ και την αδημονία τους όταν καθυστερούσε η κυκλοφορίας τους, αλλά και τον ενθουσιασμό τους όταν έβλεπαν τους μικρούς διανομείς να τα ρίχνουν τους δρόμους και ατρόμητοι να εξαφανίζονται». 

Η ραδιοφωνική εκπομπή που δεν έγινε ποτέ
Τον Αύγουστο του 1956 οι αδελφοί Ευσταθόπουλου απέστειλαν επιστολή στον Γεώργιο Γρίβα Διγενή από την Αθήνα, ενημερώνοντάς τον ότι είχαν εξασφαλίσει ραδιοπομπό και ήταν σε θέση να κάνουν μυστικές εκπομπές για την Κύπρο  με τίτλο «η φωνή της Κύπρου». Σε απαντητική επιστολή του ο Γεώργιος Γρίβας Διγενής τους ενημέρωσε πως τον ενδιαφέρει να ετοιμαστούν αυτές οι εκπομπές. Παράλληλα ενημέρωσε τον Έλληνα Πρόξενο στην Κύπρο Φρυδάν. Ο κ. Φρυδάς συμφώνησε ότι η εκπομπή αυτή θα ήταν ωφέλιμη. Ο σταθμός όμως ουδέποτε λειτούργησε γιατί επενέβησαν «και πάλι», όπως σημειώνει ο ίδιος ο Γεώργιος Γρίβας άλλα πρόσωπα τα οποία δυσκόλεψαν το έργο του. 

Μετά από τέσσερα χρόνια όταν ο αγώνας της ΕΟΚΑ έληξε και ο Γεώργιος Γρίβας μετέβη στην Αθήνα οι αδελφοί Ευσταθόπουλου τον ενημέρωσαν ότι μετά τη θετική απάντηση του Γρίβα, οι Ευσταθόπουλοι ζήτησαν βοήθεια από τον προϊστάμενο ασυρμάτων του ΟΤΕ ο οποίος τους παρέδωσε ένα ασύρματο και εξαρτήματα μεγάλης εντάσεως. Μάλιστα έγινε δοκιμαστική εκπομπή η οποία πέτυχε, πράγμα το οποίο είχε δημοσίευση την ίδια ημέρα η εφημερίδα «Βραδυνή». 

Τα δύο αδέλφια βρήκαν μάλιστα και κότερο πάνω στο οποίο θα εγκαθίστατο ο ασύρματος και πάνω από το οποίο θα έβγαιναν οι εκπομπές. Τα δύο αδέρφια ακολούθως ενημέρωσαν τον σύνδεσμο της ΕΟΚΑ στην Αθήνα, Αζίνα,  ο οποίος είχε αναλάβει να ενημερώσει με τη σειρά του με επιστολή προς τον Διγενή, ώστε να λάβουν την τελική έγκριση. 

Ωστόσο η επιστολή δεν έφτασε ποτέ στον Αρχηγό της ΕΟΚΑ, ο Αζίνας εξαφανίσθηκε και η εκπομπή δεν βγήκε ποτέ στον αέρα, με αποτέλεσμα τέσσερα χρόνια μετά, δηλαδή μετά το τέλος του αγώνα ο Διγενής να εκφράζει τη δυσφορία του για το γεγονός ότι με ευθύνη του Αζίνα η εκπομπή δεν βγήκε στον αέρα.