Ο Κύπριος ερευνητής πίσω από το express test της Οξφόρδης-«Αποτέλεσμα σε δύο λεπτά»

Ένα νέο γρήγορο διαγνωστικό τεστ για τον κορωνοϊό, με το αποτέλεσμα να επιστρέφει σε ελάχιστα λεπτά, αναπτύσσει ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στην οποία κυρίαρχο είναι το ελληνικό στοιχείο.

Επικεφαλής της ομάδας είναι ο εξ Ελλάδος καθηγητής Βιοφυσικής στο Τμήμα Φυσικής του αγγλικού πανεπιστημίου Αχιλλέας Καπανίδης. Μέλος της ομάδας και εμπνευστής της ιδέας για το τεστ είναι ο Κύπριος διδακτορικός ερευνητής Νικόλας Σιαέλης, ο οποίος εξήγησε στο ΚΥΠΕ την τεχνολογία πίσω από το τεστ.

«Σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες που ανιχνεύουν μια καθυστερημένη αντίδραση αντισωμάτων ή απαιτούν ακριβή και χρονοβόρα επεξεργασία δείγματος σε εργαστήριο, η μέθοδός μας ανιχνεύει αυτοστιγμεί άθικτα σωματίδια του ιού, που σημαίνει ότι η ανάλυση είναι απλή, εξαιρετικά γρήγορη και οικονομική», είπε ο κ. Σιαέλης.

Όπως συμπλήρωσε, η νέα μέθοδος χρησιμοποιεί δείγμα από τον φάρυγγα χωρίς την ανάγκη για εξαγωγή γενετικού υλικού από το δείγμα αυτό, για καθαρισμό και μεγέθυνσή του [όπως στην επικρατούσα μέχρι τώρα μοριακή μέθοδο (RT-PCR)]. Αυτό που κάνει το τεστ είναι να ανιχνεύει γρήγορα τα σωματίδια του κορωνοϊού στο φαρυγγικό δείγμα «βάφοντάς» τα με μικροποσότητα φθορίζοντος DNA. Τα σωματίδια που έχουν ανιχνευθεί τοποθετούνται στη συνέχεια σε μια επιφάνεια και με μικροσκόπιο συλλέγονται εικόνες-«φωτογραφίες» του δείγματος οι οποίες ταυτοποιούνται με ένα πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης ώστε να επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για σωματίδια κορωνοϊού και όχι άλλου ιού.

«Όλη η διαδικασία από την ανίχνευση έως την ανάλυση της εικόνας παίρνει λιγότερο από δύο λεπτά. Η προσέγγισή μας αξιοποιεί το γεγονός ότι διακριτοί τύποι ιού έχουν διαφορές στη φθορίζουσα επισήμανσή τους λόγω των διαφορών στη χημεία της επιφάνειάς τους, στο μέγεθος και στο σχήμα», πρόσθεσε ο Κύπριος ερευνητής.

Η ανάπτυξη του τεστ αποτελεί το αντικείμενο της διπλωματικής εργασίας του κ. Σιαέλη, ο οποίος είχε την ιδέα αλλά και εφηύρε τον αλγόριθμο τόσο της προεπεξεργασίας της εικόνας του σωματιδίου όσο και της τεχνητής νοημοσύνης. Είναι άλλωστε ο κύριος συντάκτης της προέκδοσης αναφορικά με την έρευνα που έχει δημοσιευθεί σε επιστημονικό ιστότοπο.

Ο κ. Σιαέλης, από τη Λέμπα της Πάφου, κατέχει πτυχίο Φυσικής από την Οξφόρδη και τώρα διεκδικεί τον διδακτορικό του τίτλο πάνω στις Διεπιστημονικές Βιοεπιστήμες εργαζόμενος με τον καθηγητή Καπανίδη στην Οξφόρδη και τον Δρ Λουκ Κλίφτον στο φημισμένο εργαστήριο φυσικής Rutherford Appleton. Ειδικεύεται στη μονομοριακή μικροσκοπία, τη μηχανική μάθηση, τη διασπορά νετρονίων και τους ιικούς φακέλους.

Η ερευνητική ομάδα αναμένει να έχει τα πρώτα τεστ διαθέσιμα προς χρήση σε διάστημα από τρεις έως έξι μήνες. «Πολλά θα εξαρτηθούν από την επένδυση και την υποστήριξη που μπορούμε να εξασφαλίσουμε, καθώς και από το χρόνο που απαιτείται για να πάρουμε τις κατάλληλες ρυθμιστικές εγκρίσεις. Αλλά προχωράμε όσο πιο πολύ γίνεται», επισήμανε ο κ. Σιαέλης.

Μετά από τις πρώτες σχετικές ανακοινώσεις από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, η ομάδα είχε προσεγγίσεις από εταιρείες και άτομα που μπορούν να συμβάλουν στη γρήγορη ανάπτυξη του τεστ, μεταξύ των οποίων και αξιωματούχοι δημόσιας υγείας.

«Πρέπει να εξασφαλίσουμε τους σωστούς συνεταίρους και χρηματοδότες για να μπορέσουμε να αναπτύξουμε το τεστ. Προτιθέμεθα να παραγάγουμε μια φορητή συσκευή απεικόνισης (με την οποία θα διενεργείται το τεστ) που θα μπορούσε να χρησιμοποιείται από ταξιδιώτες για να εξαλειφθούν οι περίοδοι απομόνωσης, από το NHS για να επιτρέπει την πρόσβαση στα νοσοκομεία και από τους τομείς της εστίασης, της διασκέδασης, των εκδηλώσεων και του αθλητισμού για να επιτραπεί η πρόσβαση σε χώρους εκδηλώσεων και εγκαταστάσεις, ώστε να μπορέσουμε όλοι να αρχίσουμε να διασκεδάζουμε ξανά», εξήγησε ο κ. Σιαέλης αναφερόμενος στην πρακτική χρησιμότητα ενός τόσο γρήγορου διαγνωστικού τεστ. Ήδη υπάρχει ενδιαφέρον αξιοποίησης από ένα μεγάλο βρετανικό αεροδρόμιο.

Ο νεαρός Κύπριος ερευνητής χαρακτήρισε «εξαιρετικά ενθαρρυντικά» τα νέα της τελευταίας περιόδου περί γρήγορων τεστ και εμβολίων κατά του SARS-COV-2. Σημείωσε δε πως ο τρόπος διαχείρισης της πανδημίας είναι «εγγενώς» πολιτικό ζήτημα και απόφαση. «Δεν είναι ζήτημα του αν μπορούμε να θέσουμε τον ιό υπό έλεγχο, αλλά να ισορροπήσουμε τις επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού με την οικονομία», είπε.

«Είναι εύκολο να πούμε πώς θα έπρεπε να χειριστούμε τα πράγματα κοιτώντας πίσω, αυτό που είναι πολύ δυσκολότερο είναι να λαμβάνει κανείς αποφάσεις υπό πίεση. Νομίζω πως ο καθένας θα συμφωνούσε πως το να έχουμε εγκαίρως περισσότερες πληροφορίες για τη διάδοση του ιού στον πληθυσμό και για την ανίχνευση των ατόμων που έχουν προσβληθεί από τη νόσο είναι ύψιστης σημασίας. Τα γρήγορα και συχνά τεστ μπορούν να βοηθήσουν στον πιο αποτελεσματικό έλεγχο του ιού χωρίς  τις καταστροφικές συνέπειες των lockdown στην ψυχική υγεία και στην οικονομία. Αν και οι πανδημίες δεν είναι σπάνιο φαινόμενο, είναι προφανές ότι όλος ο κόσμος δεν ήταν επαρκώς προετοιμασμένος. Ελπίζω ότι μεμονωμένες χώρες και η Ευρώπη συνολικά θα επενδύσουν στις αναγκαίες διαγνωστικές υποδομές και θα διασφαλίσουν ότι με τους απαραίτητους νόμους και πολιτικές μια μελλοντική πανδημία θα έχει ελάχιστο αντίκτυπο στην οικονομία», κατέληξε ο κ. Σιαέλης.

 

Πηγή: ΚΥΠΕ

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Καταρτίστηκε πλάνο εμβολιασμού στην Κύπρο-Παραγγέλθηκαν πάνω από ένα εκ. εμβόλια
• Ματαιώθηκαν λόγω βροχών οι δειγματοληψίες στο χώρο στάθμευσης Πισσαρίδη
• Απεβίωσε ακόμη μία ασθενής με κορωνοϊό από το Σωκράτειο που μεταφέρθηκε στο Νοσοκομείο Αναφοράς
• Αυτά είναι τα σημεία για rapid test που θα λειτουργήσουν αύριο