Λευκός καπνός από τις Βρυξέλλες-Συμφωνία των «27» για την Τουρκία

«Λευκός καπνός» από την Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Οι «27» συμφώνησαν λίγο πριν τις 2 τα ξημερώματα για το προσχέδιο συμπερασμάτων, για την στάση της ΕΕ έναντι της Τουρκίας, σύμφωνα με διπλωμάτες και αναμένονται οι επίσημες δηλώσεις από την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν και τον Σαρλ Μισέλ.

Εκτός της Τουρκίας, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, αποφασίστηκε και το πλάνο με τις πιθανές κυρώσεις για την Λευκορωσία, με αφορμή τις προεδρικές εκλογές της χώρας, όπου ο Αλεξάντερ Λουκασένκο επανεκλέχτηκε, κάτω από την έντονη αμφισβήτηση για το εκλογικό αποτέλεσμα.

Η Σύνοδος Κορυφής θα συνεχιστεί το πρωί της Παρασκευής, στις 9:30 (ώρα Βρυξελλών), ενώ το μεσημέρι είναι προγραμματισμένη η κοινή συνέντευξη Τύπου των Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για το κλείσιμο των διήμερων εργασιών.

Τι σκοπεύουν να προσφέρουν οι Ευρωπαίοι στην Άγκυρα

Σύμφωνα με πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, οι ηγέτες της ΕΕ σκοπεύουν να προσφέρουν στην Άγκυρα «να ξεκινήσει μια θετική πολιτική ατζέντα ΕΕ-Τουρκίας με ιδιαίτερη έμφαση στον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και στη διευκόλυνση του εμπορίου», υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία να ενεργεί υπεύθυνα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη υποσχεθεί στην Άγκυρα τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης το 2016, στο πλαίσιο της συμφωνίας μετανάστευσης ΕΕ-Τουρκίας. Ωστόσο, οι εμπορικές συνομιλίες δεν ξεκίνησαν ποτέ καθώς οι χώρες της ΕΕ δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν να δώσουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντολή για τις διαπραγματεύσεις.

Το κύριο ζήτημά τους είναι το εξής: Στο πλαίσιο του εκσυγχρονισμού, η Τουρκία θέλει καθεστώς παρατηρητή σε ευαίσθητες ενημερώσεις σχετικά με τις εμπορικές διαπραγματεύσεις της ΕΕ. Αυτό αναφέρθηκε ως απόλυτη απαγόρευση από πολλές χώρες της ΕΕ εκείνη την εποχή - συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, η οποία είναι τώρα κύριος υποστηρικτής της προσφοράς της Άγκυρας στην αναβάθμιση.

Ο εκσυγχρονισμός θα διευρύνει την τελωνειακή ένωση - η οποία σήμερα καλύπτει βιομηχανικά αγαθά και ορισμένα τρόφιμα - στη γεωργία, τις υπηρεσίες και τις δημόσιες συμβάσεις. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων το 2016 και το 2017, ορισμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης εξέφρασαν φόβους ότι η απελευθέρωση των οδικών μεταφορών θα οδηγούσε σε αθέμιτο ανταγωνισμό από τούρκους οδηγούς φορτηγών.

Τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η Κύπρος είχε αντιρρήσεις ότι δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε διεύρυνση των οικονομικών σχέσεων με την Άγκυρα, αρκεί να παραμείνει κλειστή από την τρέχουσα τελωνειακή ένωση, ιδίως μέσω της τουρκικής απαγόρευσης για πλοία με κυπριακή σημαία ή κυπριακή κυριότητα. Τα πλοία που αναχωρούν από κυπριακά λιμάνια δεν μπορούν επίσης να ελλιμενίζονται σε τουρκικά λιμάνια.

Παρά τα εμπόδια αυτά, ωστόσο, οι επιχειρηματικές ενώσεις και από τις δύο πλευρές συμφωνούν ότι απαιτείται επειγόντως μια αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης και θα ωφελήσει και τις δύο πλευρές οικονομικά.