Την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου με θέμα «Ορεινές περιοχές μεγάλων μεσογειακών νήσων» κήρυξε ο Πρόεδρος
22:03 - 28 Ιανουαρίου 2020
Την έναρξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου με θέμα «Ορεινές περιοχές μεγάλων μεσογειακών νήσων: ευρωπαϊκές προκλήσεις, εθνικές και περιφερειακές πολιτικές και τοπικοί μηχανισμοί" κήρυξε την Τρίτη το βράδυ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδη. Το συνέδριο θα διεξαχθεί στις 29 και 30 Ιανουαρίου στο Πολιτιστικό Κέντρο Πλατρών και στις 31 Ιανουαρίου, στο Οινοποιείο "Οίνου Γη", στο Όμοδος.
Το συνέδριο θα φιλοξενήσει 25 σημαντικούς φορείς και 35 επιστήμονες από οκτώ χώρες της ΕΕ, ενώ τα συμπεράσματα που θα εξαχθούν από αυτό θα ενσωματωθούν στη "Δήλωση του Τροόδους - Κύπρος", η οποία θα ανακοινωθεί στην τελευταία θεματική Συνεδρία της διοργάνωσης.
Επίσης, στο Συνέδριο συμμετέχουν διακεκριμένοι καθηγητές από χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Αυστρία.
Σε χαιρετισμό του, κατά την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι η Κύπρος, ακολουθώντας τις υποδείξεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τις ευρωπαϊκές πολιτικές, και λαμβάνοντας υπόψη βέλτιστες πρακτικές και πρωτοβουλίες των νήσων της Μεσογείου όσον αφορά την ανάπτυξη των ορεινών τους περιοχών υιοθέτησε το 2018 τη δική της ειδικά διαμορφωμένη Ολοκληρωμένη Πολιτική Ανάπτυξης για την Ορεινή Κύπρο, για να σημειώσει ότι η απόφαση για ουσιαστική παρέμβαση στην αναγέννηση των ορεινών κοινοτήτων οδήγησε στην εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, η οποία μετά την ολοκλήρωσή της, εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2019.
Όπως είπε, στο πλαίσιο αυτό, σηματοδοτήθηκε η απαρχή μιας νέας εποχής, με στόχο τη σταδιακή αναβίωση των ορεινών κοινοτήτων της οροσειράς Τροόδους, προσθέτοντας ότι μέσω της εφαρμογής της Στρατηγικής, οι ορεινές περιοχές συγκροτούνται, αντιμετωπίζονται και υποστηρίζονται πλέον ως μία ενιαία αναπτυξιακή οντότητα, καθιστώντας την Ορεινή Κύπρο ελκυστικό τόπο κατοικίας και δραστηριοποίησης.
Για την εκπόνηση της εν λόγω Στρατηγικής, ανέφερε ο κ Αναστασιάδης εργάστηκε πολυπληθής διεπιστημονική ομάδα, πέραν των 90 καθηγητών και εμπειρογνωμόνων διαφορετικών ειδικοτήτων, προερχόμενων από Σχολές έγκριτων Πανεπιστημίων, η οποία διαβουλεύτηκε συστηματικά με τεχνοκράτες, κυβερνητικά Τμήματα, αλλά και με όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια των 112 κοινοτήτων της οροσειράς του Τροόδους.
Είπε ακόμα ότι η Στρατηγική σχεδιάστηκε στη βάση ευρωπαϊκών αναπτυξιακών προτύπων και αποτελείται από 14 μελέτες, που καλύπτουν όλο το φάσμα θεμάτων, που αφορούν τη συγκεκριμένη περιοχή, ενώ υιοθετώντας παράλληλα τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης εναρμονίζει τις τρεις μεγάλες διαστάσεις της ανθρώπινης δράσης: την οικονομία, τον κοινωνικό ιστό και το περιβάλλον.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε, εξάλλου, ότι την ίδια στιγμή προς την επίτευξη των στόχων της προτείνει 250 ομαδοποιημένες δράσεις, διασφαλίζοντας ότι οι όποιες πολιτικές και ενέργειες θα είναι αλληλοσυμπληρούμενες και δημιουργικές, αποδίδοντας στην τοπική κοινωνία και οικονομία τα αναμενόμενα οφέλη.
Επιπλέον, είπε ότι η υλοποίηση της Στρατηγικής αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός δεκαετίας, με ορίζοντα υλοποίησης το 2030 και συνολικό προϋπολογισμό δαπανών 250 εκατομμύρια ευρώ.
«Προς την άμεση εφαρμογή της Στρατηγικής», σημείωσε, «πέραν των έργων ύψους 36 εκατομμυρίων, που βρίσκονται ήδη υπό εξέλιξη, και των ήδη εξαγγελθέντων έργων αναβάθμισης του οδικού δικτύου, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε δέσμη βραχυπρόθεσμων δράσεων για τα έτη 2019-2020 ύψους 34 εκ. ευρώ».
Στο μεταξύ, ανέφερε ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι η εν λόγω Στρατηγική να αποτελέσει τη βάση για την εκπόνηση αντίστοιχης μελέτης και στρατηγικής και για τις ορεινές περιοχές Λάρνακας και Πάφου, ενώ συμπλήρωσε ότι προωθείται θέσπιση νομοθεσίας που να προβλέπει την «Αρχή της Ορεινότητας» και της πολιτικής ορεινών περιοχών.
Σε χαιρετισμό του, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, Κώστας Χαμπιαούρης, είπε ότι προσβλέπει στην υποστήριξη και συνεργασία, ώστε να επιτευχθεί μια βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Κύπρου και να υποστηριχθούν οι άνθρωποι των ορεινών και ειδικά οι νέες γενιές να παραμείνουν στον τόπο τους, να δραστηριοποιηθούν και να δημιουργήσουν.
«Θα υποστηρίξουμε κάθε πρωτοβουλία για συνεργασία στους τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης και της εφαρμογής σχεδίων ανάπτυξης. Η δέσμευση αυτή αφορά, επίσης, την προώθηση της ένταξης της Κύπρου στην ευρωπαϊκή ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, εξειδικευμένη στις ορεινές πολιτικές, καθώς και την ενεργό συμμετοχή της σε παγκόσμια και διεθνή εταιρικά δίκτυα για το βουνό», είπε.
Αναφερόμενος στην οροσειρά του Τροόδους, είπε πως καταλαμβάνει το 25% των εδαφών της Κύπρου, αποτελεί μια ζωτικής και στρατηγικής σημασίας εδαφική συνιστώσα της πατρίδας μας, με πόρους και δυναμική, τεράστια και ανεξάντλητη, με αξιόλογα και μοναδικά χαρακτηριστικά, όπως τη γεωλογία, η οποία παρουσιάζει παγκόσμιο επιστημονικό ενδιαφέρον.
«Το πυκνό δίκτυο οικισμών, που για αιώνες αποτέλεσε καταφύγιο επιβίωσης για τον κυπριακό πληθυσμό, την τοπογραφία και το ανάγλυφο που είναι οι κύριοι ρυθμιστές των κλιματολογικών συνθηκών της Κύπρου, καθιστώντας το Τρόοδος, τον «Υδατόπυργο της Κύπρου», το αξιόλογο αγρο-οικοσύστημα με τις παραδοσιακές μεσογειακές καλλιέργειες, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, η οποία είναι ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας Νatura 2000 και τα πέντε κρατικά δάση που καλύπτουν το 34% του Τροόδους (Δάσος Πάφου, Τροόδους, Αδελφοί, Μαχαιρά και Λεμεσού)», είπε.
Πρόσθεσε ότι σε αυτό το μοναδικό φυσικό περιβάλλον και τη συναρπαστική τοπική γεωλογία ζει και δημιουργεί διαχρονικά ο άνθρωπος, τα αποτυπώματα του οποίου είναι έκδηλα, είτε στα υλικά αντικείμενα είτε στις άυλες εκφάνσεις του πολιτισμού, όπως για παράδειγμα η πληθώρα βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων, μεταξύ των οποίων 155 αρχαία μνημεία και 10 Μνημεία παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Σημείωσε ότι «η οροσειρά του Τροόδους είναι ταυτόχρονα διαχειριστής μεγάλης και μοναδικής, εθνικής αξίας, φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου», ωστόσο, επισήμανε ότι «ενώ οι ορεινές κοινότητες αποτελούν έναν τόπο πολύπλευρης και ανεκτίμητης αξίας για τη χώρα, εντούτοις, η αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών τους πόρων δεν εξασφαλίζει την προστιθέμενη αξία, η οποία τους αναλογεί, ενώ η διαχρονική απουσία μιας ειδικά προσαρμοσμένης και στοχευμένης ορεινής πολιτικής, είχε ως αποτέλεσμα τη συνεχή πληθυσμιακή μείωση, επιφέροντας στις ορεινές περιοχές ένα τεράστιο δημογραφικό πλήγμα».
Παράλληλα, ο κ. Χαμπιαούρης είπε ότι «το βουνό παραμένει ένας χώρος εύθραυστος, απειλούμενος από τη διατάραξη των οικοσυστημάτων, από φυσικούς κινδύνους, αλλά και τον τρόπο ενσωμάτωσής του στον αστικό κόσμο», για να προσθέσει πως «η αδυναμία αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων - διαχείριση των φυσικών πόρων, βιοποικιλότητα, κλιματική αλλαγή κ.ά. - θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες και κόστος για την Κύπρο».
Στην τελετή έναρξης του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου χαιρετισμό απηύθυνε και ο Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης, Γιώργος Αλεξάκης.
Το συνέδριο θα φιλοξενήσει 25 σημαντικούς φορείς και 35 επιστήμονες από οκτώ χώρες της ΕΕ, ενώ τα συμπεράσματα που θα εξαχθούν από αυτό θα ενσωματωθούν στη "Δήλωση του Τροόδους - Κύπρος", η οποία θα ανακοινωθεί στην τελευταία θεματική Συνεδρία της διοργάνωσης.
Επίσης, στο Συνέδριο συμμετέχουν διακεκριμένοι καθηγητές από χώρες όπως η Ιταλία, η Γαλλία, η Ελβετία, η Αυστρία.
Σε χαιρετισμό του, κατά την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε ότι η Κύπρος, ακολουθώντας τις υποδείξεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, τις ευρωπαϊκές πολιτικές, και λαμβάνοντας υπόψη βέλτιστες πρακτικές και πρωτοβουλίες των νήσων της Μεσογείου όσον αφορά την ανάπτυξη των ορεινών τους περιοχών υιοθέτησε το 2018 τη δική της ειδικά διαμορφωμένη Ολοκληρωμένη Πολιτική Ανάπτυξης για την Ορεινή Κύπρο, για να σημειώσει ότι η απόφαση για ουσιαστική παρέμβαση στην αναγέννηση των ορεινών κοινοτήτων οδήγησε στην εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, η οποία μετά την ολοκλήρωσή της, εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο το 2019.
Όπως είπε, στο πλαίσιο αυτό, σηματοδοτήθηκε η απαρχή μιας νέας εποχής, με στόχο τη σταδιακή αναβίωση των ορεινών κοινοτήτων της οροσειράς Τροόδους, προσθέτοντας ότι μέσω της εφαρμογής της Στρατηγικής, οι ορεινές περιοχές συγκροτούνται, αντιμετωπίζονται και υποστηρίζονται πλέον ως μία ενιαία αναπτυξιακή οντότητα, καθιστώντας την Ορεινή Κύπρο ελκυστικό τόπο κατοικίας και δραστηριοποίησης.
Για την εκπόνηση της εν λόγω Στρατηγικής, ανέφερε ο κ Αναστασιάδης εργάστηκε πολυπληθής διεπιστημονική ομάδα, πέραν των 90 καθηγητών και εμπειρογνωμόνων διαφορετικών ειδικοτήτων, προερχόμενων από Σχολές έγκριτων Πανεπιστημίων, η οποία διαβουλεύτηκε συστηματικά με τεχνοκράτες, κυβερνητικά Τμήματα, αλλά και με όλα τα Κοινοτικά Συμβούλια των 112 κοινοτήτων της οροσειράς του Τροόδους.
Είπε ακόμα ότι η Στρατηγική σχεδιάστηκε στη βάση ευρωπαϊκών αναπτυξιακών προτύπων και αποτελείται από 14 μελέτες, που καλύπτουν όλο το φάσμα θεμάτων, που αφορούν τη συγκεκριμένη περιοχή, ενώ υιοθετώντας παράλληλα τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης εναρμονίζει τις τρεις μεγάλες διαστάσεις της ανθρώπινης δράσης: την οικονομία, τον κοινωνικό ιστό και το περιβάλλον.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε, εξάλλου, ότι την ίδια στιγμή προς την επίτευξη των στόχων της προτείνει 250 ομαδοποιημένες δράσεις, διασφαλίζοντας ότι οι όποιες πολιτικές και ενέργειες θα είναι αλληλοσυμπληρούμενες και δημιουργικές, αποδίδοντας στην τοπική κοινωνία και οικονομία τα αναμενόμενα οφέλη.
Επιπλέον, είπε ότι η υλοποίηση της Στρατηγικής αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός δεκαετίας, με ορίζοντα υλοποίησης το 2030 και συνολικό προϋπολογισμό δαπανών 250 εκατομμύρια ευρώ.
«Προς την άμεση εφαρμογή της Στρατηγικής», σημείωσε, «πέραν των έργων ύψους 36 εκατομμυρίων, που βρίσκονται ήδη υπό εξέλιξη, και των ήδη εξαγγελθέντων έργων αναβάθμισης του οδικού δικτύου, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε δέσμη βραχυπρόθεσμων δράσεων για τα έτη 2019-2020 ύψους 34 εκ. ευρώ».
Στο μεταξύ, ανέφερε ότι πρόθεση της κυβέρνησης είναι η εν λόγω Στρατηγική να αποτελέσει τη βάση για την εκπόνηση αντίστοιχης μελέτης και στρατηγικής και για τις ορεινές περιοχές Λάρνακας και Πάφου, ενώ συμπλήρωσε ότι προωθείται θέσπιση νομοθεσίας που να προβλέπει την «Αρχή της Ορεινότητας» και της πολιτικής ορεινών περιοχών.
Σε χαιρετισμό του, ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων, Κώστας Χαμπιαούρης, είπε ότι προσβλέπει στην υποστήριξη και συνεργασία, ώστε να επιτευχθεί μια βιώσιμη και ολοκληρωμένη ανάπτυξη των ορεινών περιοχών της Κύπρου και να υποστηριχθούν οι άνθρωποι των ορεινών και ειδικά οι νέες γενιές να παραμείνουν στον τόπο τους, να δραστηριοποιηθούν και να δημιουργήσουν.
«Θα υποστηρίξουμε κάθε πρωτοβουλία για συνεργασία στους τομείς της έρευνας, της εκπαίδευσης και της εφαρμογής σχεδίων ανάπτυξης. Η δέσμευση αυτή αφορά, επίσης, την προώθηση της ένταξης της Κύπρου στην ευρωπαϊκή ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, εξειδικευμένη στις ορεινές πολιτικές, καθώς και την ενεργό συμμετοχή της σε παγκόσμια και διεθνή εταιρικά δίκτυα για το βουνό», είπε.
Αναφερόμενος στην οροσειρά του Τροόδους, είπε πως καταλαμβάνει το 25% των εδαφών της Κύπρου, αποτελεί μια ζωτικής και στρατηγικής σημασίας εδαφική συνιστώσα της πατρίδας μας, με πόρους και δυναμική, τεράστια και ανεξάντλητη, με αξιόλογα και μοναδικά χαρακτηριστικά, όπως τη γεωλογία, η οποία παρουσιάζει παγκόσμιο επιστημονικό ενδιαφέρον.
«Το πυκνό δίκτυο οικισμών, που για αιώνες αποτέλεσε καταφύγιο επιβίωσης για τον κυπριακό πληθυσμό, την τοπογραφία και το ανάγλυφο που είναι οι κύριοι ρυθμιστές των κλιματολογικών συνθηκών της Κύπρου, καθιστώντας το Τρόοδος, τον «Υδατόπυργο της Κύπρου», το αξιόλογο αγρο-οικοσύστημα με τις παραδοσιακές μεσογειακές καλλιέργειες, την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, η οποία είναι ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας Νatura 2000 και τα πέντε κρατικά δάση που καλύπτουν το 34% του Τροόδους (Δάσος Πάφου, Τροόδους, Αδελφοί, Μαχαιρά και Λεμεσού)», είπε.
Πρόσθεσε ότι σε αυτό το μοναδικό φυσικό περιβάλλον και τη συναρπαστική τοπική γεωλογία ζει και δημιουργεί διαχρονικά ο άνθρωπος, τα αποτυπώματα του οποίου είναι έκδηλα, είτε στα υλικά αντικείμενα είτε στις άυλες εκφάνσεις του πολιτισμού, όπως για παράδειγμα η πληθώρα βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων, μεταξύ των οποίων 155 αρχαία μνημεία και 10 Μνημεία παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Σημείωσε ότι «η οροσειρά του Τροόδους είναι ταυτόχρονα διαχειριστής μεγάλης και μοναδικής, εθνικής αξίας, φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου», ωστόσο, επισήμανε ότι «ενώ οι ορεινές κοινότητες αποτελούν έναν τόπο πολύπλευρης και ανεκτίμητης αξίας για τη χώρα, εντούτοις, η αξιοποίηση των φυσικών και πολιτιστικών τους πόρων δεν εξασφαλίζει την προστιθέμενη αξία, η οποία τους αναλογεί, ενώ η διαχρονική απουσία μιας ειδικά προσαρμοσμένης και στοχευμένης ορεινής πολιτικής, είχε ως αποτέλεσμα τη συνεχή πληθυσμιακή μείωση, επιφέροντας στις ορεινές περιοχές ένα τεράστιο δημογραφικό πλήγμα».
Παράλληλα, ο κ. Χαμπιαούρης είπε ότι «το βουνό παραμένει ένας χώρος εύθραυστος, απειλούμενος από τη διατάραξη των οικοσυστημάτων, από φυσικούς κινδύνους, αλλά και τον τρόπο ενσωμάτωσής του στον αστικό κόσμο», για να προσθέσει πως «η αδυναμία αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων - διαχείριση των φυσικών πόρων, βιοποικιλότητα, κλιματική αλλαγή κ.ά. - θα έχει ανυπολόγιστες συνέπειες και κόστος για την Κύπρο».
Στην τελετή έναρξης του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου χαιρετισμό απηύθυνε και ο Αντιπεριφερειάρχης Κρήτης, Γιώργος Αλεξάκης.