Ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής των Ελλήνων το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος
13:28 - 05 Αυγούστου 2019
Ψηφίζεται σήμερα, από την Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων, το πρώτο νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και το οποίο αφορά τις αλλαγές στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού.
Στόχος της κυβέρνησης είναι, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, Γ. Γεραπετρίτη, η αποτελεσματική λειτουργία του κρατικού μηχανισμού ανεξαρτήτως πολιτικών εναλλαγών, η εξασφάλιση διαφάνειας και ακεραιότητας στην κρατική λειτουργία και ο αποτελεσματικός συντονισμός της κυβερνητικής δράσης. Βασική φιλοσοφία του νέου νομοθετήματος είναι η δημόσια πολιτική να παράγεται, πλέον, από πάνω προς τα κάτω, μέσω ενός συνεκτικού σχεδίου επιχειρησιακής κυβερνητικής πολιτικής το οποίο θα εκπονείται στο υπουργικό συμβούλιο.
Επέρχεται επίσης σαφής διαχωρισμός της πολιτικής από την υπηρεσιακή διοίκηση, ώστε οι ρόλοι να είναι ξεκάθαροι και να διασφαλίζεται η συνέχεια του κράτους. Στην οργανική δομή της υπηρεσιακής διοίκησης θα προΐσταται ο Υπηρεσιακός Γενικός Γραμματέας, ένας ανά κάθε υπουργείο, πρόσωπο προερχόμενο από τη δημοσιοϋπαλληλία.
Με το νομοσχέδιο δημιουργείται μια νέα δημόσια αρχή, η Γενική Γραμματεία καλής νομοθέτησης και νομοτεχνικής. Εισάγεται επίσης σύστημα προγραμματισμού και παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου και σε επίπεδο κεντρικό, αυτό ανατίθεται στην Προεδρία της Κυβέρνησης. Δημιουργείται, τέλος, μια νέα δομή, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, η οποία θα ενσωματώσει όλα τα ελεγκτικά όργανα και που θα λειτουργεί στο πλαίσιο νέων δομών, κυρίως ηλεκτρονικού ελέγχου, δεν θα υπάγεται λειτουργικά στην πολιτική ηγεσία, θα ελέγχεται από τη Βουλή, θα αναδεικνύεται από αυξημένη πλειοψηφία από κοινοβουλευτική επιτροπή.
Το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, πάντως, έχει δεχθεί σφοδρή κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για δημιουργία υπερσυγκεντρωτικής, πρωθυπουργικοκεντρικής δομής η οποία μειώνει το κύρος των υπουργών. Στην αιχμή της κριτικής έχει τεθεί και η νέα Εθνική Αρχή Διαφάνειας, για την οποία η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι το μόνο που επιδιώκει είναι η κατάργηση του θεσμού του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και ο ασφυκτικός έλεγχος του νέου φορέα με τον ενταφιασμό όλων των εκκρεμών υποθέσεων που αφορούν τη δημόσια σφαίρα.
Από την πλευρά του το ΚΙΝΑΛ έχει καταψηφίσει επί της αρχής το νομοσχέδιο, χαρακτηρίζοντας, όμως, θετικές ορισμένες διατάξεις. Στο επίκεντρο της κριτικής του Κινήματος Αλλαγής βρίσκεται η Προεδρία της Κυβέρνησης, για την οποία αναφέρει ότι θα αποτελέσει μια θηριώδη υπηρεσία η οποία ενισχύει ακόμη περισσότερο το πρωθυπουργοκεντρικό μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας, την ώρα που το αναγκαίο είναι η διαμόρφωση θεσμικών αντίβαρων στη συγκέντρωση εξουσιών.
Στόχος της κυβέρνησης είναι, σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό, Γ. Γεραπετρίτη, η αποτελεσματική λειτουργία του κρατικού μηχανισμού ανεξαρτήτως πολιτικών εναλλαγών, η εξασφάλιση διαφάνειας και ακεραιότητας στην κρατική λειτουργία και ο αποτελεσματικός συντονισμός της κυβερνητικής δράσης. Βασική φιλοσοφία του νέου νομοθετήματος είναι η δημόσια πολιτική να παράγεται, πλέον, από πάνω προς τα κάτω, μέσω ενός συνεκτικού σχεδίου επιχειρησιακής κυβερνητικής πολιτικής το οποίο θα εκπονείται στο υπουργικό συμβούλιο.
Επέρχεται επίσης σαφής διαχωρισμός της πολιτικής από την υπηρεσιακή διοίκηση, ώστε οι ρόλοι να είναι ξεκάθαροι και να διασφαλίζεται η συνέχεια του κράτους. Στην οργανική δομή της υπηρεσιακής διοίκησης θα προΐσταται ο Υπηρεσιακός Γενικός Γραμματέας, ένας ανά κάθε υπουργείο, πρόσωπο προερχόμενο από τη δημοσιοϋπαλληλία.
Με το νομοσχέδιο δημιουργείται μια νέα δημόσια αρχή, η Γενική Γραμματεία καλής νομοθέτησης και νομοτεχνικής. Εισάγεται επίσης σύστημα προγραμματισμού και παρακολούθησης του κυβερνητικού έργου και σε επίπεδο κεντρικό, αυτό ανατίθεται στην Προεδρία της Κυβέρνησης. Δημιουργείται, τέλος, μια νέα δομή, η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, η οποία θα ενσωματώσει όλα τα ελεγκτικά όργανα και που θα λειτουργεί στο πλαίσιο νέων δομών, κυρίως ηλεκτρονικού ελέγχου, δεν θα υπάγεται λειτουργικά στην πολιτική ηγεσία, θα ελέγχεται από τη Βουλή, θα αναδεικνύεται από αυξημένη πλειοψηφία από κοινοβουλευτική επιτροπή.
Το νομοσχέδιο για το επιτελικό κράτος, πάντως, έχει δεχθεί σφοδρή κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για δημιουργία υπερσυγκεντρωτικής, πρωθυπουργικοκεντρικής δομής η οποία μειώνει το κύρος των υπουργών. Στην αιχμή της κριτικής έχει τεθεί και η νέα Εθνική Αρχή Διαφάνειας, για την οποία η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση ότι το μόνο που επιδιώκει είναι η κατάργηση του θεσμού του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και ο ασφυκτικός έλεγχος του νέου φορέα με τον ενταφιασμό όλων των εκκρεμών υποθέσεων που αφορούν τη δημόσια σφαίρα.
Από την πλευρά του το ΚΙΝΑΛ έχει καταψηφίσει επί της αρχής το νομοσχέδιο, χαρακτηρίζοντας, όμως, θετικές ορισμένες διατάξεις. Στο επίκεντρο της κριτικής του Κινήματος Αλλαγής βρίσκεται η Προεδρία της Κυβέρνησης, για την οποία αναφέρει ότι θα αποτελέσει μια θηριώδη υπηρεσία η οποία ενισχύει ακόμη περισσότερο το πρωθυπουργοκεντρικό μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας, την ώρα που το αναγκαίο είναι η διαμόρφωση θεσμικών αντίβαρων στη συγκέντρωση εξουσιών.
Πηγή:ΚΥΠΕ