Από τα αυγά στον Μητσοτάκη, στην καραμπόλα και τις πρώτες βοήθειες της Νατάσας
06:52 - 30 Ιουλίου 2019
Μάλιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως η επίσκεψη του δεν έχει μόνο εθιμοτυπικό χαρακτήρα, αλλά και ουσιαστικό, αφού η περίοδος που διανύουμε είναι ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω της αυξανόμενης τουρκικής προκλητικότητας, αλλά και σημαντική, μετά τις τελευταίες εξελίξεις στις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών.
Όπως θα δείτε όμως και οι επισκέψεις των προηγούμενων Ελλήνων Πρωθυπουργών στο νησί μας υπήρξαν ιδιαίτερα σημαντικές. Ο REPORTER έψαξε και βρήκε πότε και κάτω από ποιες συνθήκες οι Έλληνες Πρωθυπουργοί επισκέφθηκαν την Κύπρο και πώς ο Τύπος της εποχής κάλυψε τις επισκέψεις αυτές.
Θερμή υποδοχή με τον παλμό
της Ένωσης για τον Παπαδόπουλο
Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος τέσσερις μήνες μετά την επιβολή της Δικτατορίας της Χούντας των Αθηνών, επισκέφθηκε την Κύπρο. Σημειώνεται πως ο Παπαδόπουλος επισκέφθηκε το νησί μας, όχι ως Πρωθυπουργός, αλλά ως υπουργός Προεδρίας. Ο Δικτάτορας Παπαδόπουλος ανέλαβε το συγκεκριμένο πόστο από την 21η Απριλίου του 1967, μέχρι τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, όταν και ανέλαβε Πρωθυπουργός.
Ο Τύπος της εποχής χαρακτηρίζει την επίσκεψη ως «υψίστης σημασίας δια την Κύπρον», ενώ ο Φιλελεύθερος γράφει στο πρωτοσέλιδο του πως, «προετοιμάζεται θερμή υποδοχή εις την Λευκωσίας δια τον κ. Γ. Παπαδόπουλο», που «θα ιδή από κοντά τον παλμόν της Ενώσεως».
Η επίσκεψη Παπαδόπουλου πραγματοποιήθηκε μετά από επιθυμία που εξέφρασε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Την πρόσκληση στον Γιώργο Παπαδόπουλο απεύθυναν κατά τη μετάβαση τους στην Αθήνα ο Σπύρος Κυπριανού και ο Πολύκαρπος Γιωργκάτζης.
Η επίσκεψη Παπαδόπουλου στην Κύπρο ήταν τριήμερη, με τον υπουργό Προεδρίας να διαμένει στο Προεδρικό Μέγαρο κατά την παραμονή του στο νησί. Αρκετοί αντιμακαριακοί κύκλοι προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν την επίσκεψή του στην Κύπρο και να καταγγείλουν τον Μακάριο ως ανθενωτικό.
Σε κάθε βήμα του Παπαδόπουλου στην Κύπρο στο πλευρό του ήταν ο Σπύρος Κυπριανού και ο Πολύκαρπος Γιωρκάτζης με τον δεύτερο να ξεναγεί τον υπουργό Προεδρίας της Ελλάδας στα φυλακισμένα μνήματα.
Οι συνομιλίες Μακαρίου-Παπαδόπουλου ήταν αξιοσημείωτες, αφού είχαν διάρκεια τριών ημερών για ατέλειωτες ώρες, με μόνους παρόντες τους δύο άντρες και χωρίς να γνωρίζει κανείς το περιεχόμενο των συνομιλιών. Συγκεκριμένα, κατά την πρώτη ημέρα, οι συνομιλίες διήρκησαν τέσσερις ώρες, την δεύτερη μέρα πέντε ώρες, «άνευ της παρουσίας τρίτου» όπως τόνιζαν οι εφημερίδες της εποχής, ενώ συνεχίστηκαν και την τρίτη ημέρα πριν την αναχώρησή του από την Κύπρο.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος μετά τις συνομιλίες με τον Παπαδόπουλο, εξέφρασε την ικανοποίηση του για όσα άκουσε και τόνισε ότι διαπιστώθηκε, «δια μιαν εισετι φορά ο κοινός εθνικός σκοπός και η ανάγκη στενής επαφής και ειλικρινούς συνεργασίας δια τον χεισισμόν του εθνικού θέματος προς την ορθή και οριστικής αυτού λύσιν, ήτις δεν δύναται να είναι άλλη από την Ένωσιν.
Από την πλευρά του από το αεροδρόμιο Λευκωσίας ο Γεώργιος Παπαδόπουλος είπε μεταξύ άλλων. «Η υποδοχή η οποία μου επιφυλάχθηκε, ο παλμός της ψυχής, της αγνής ελληνικής ψυχής που πάλλει τόσο έντονα κάτω από τον πόθον για την Ένωση όπως τον αντικρίζει κάνεις στο λαμπερό βλέμμα όλων εδώ, με γεμίζει με συγκίνηση ενθουσιασμό υπερηφάνεια και αισιοδοξία».
Όταν ο ήλιος του Ανδρέα
ανέτειλε στην Κύπρο
Ο Ανδρέας Παπανδρέου υπήρξε ο πρώτος εν ενεργεία Έλληνας Πρωθυπουργός που επισκέφθηκε την Κύπρο. Ανήμερα της επίσκεψης του, στις 27 Φεβρουαρίου 1982, η εφημερίδα Φιλελεύθερος κυκλοφόρησε με τον τίτλο, «Παλλαϊκός Συναγερμός, περιμένοντας τον Αντρέα».
Η Κύπρος, γράφει ο Φιλελεύθερος, ζει στιγμές πρωτοφανούς παλμού, περιμένοντας όχι μόνο με συγκίνηση αλλά και πολλές προσδοκίες τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας κ. Ανδρέα Παπανδρέου, στον οποίο επιφυλάσσεται μια χωρίς προηγούμενο υποδοχή από όλο τον λαό. Όλα τα κόμματα από δεξιά μέχρι αριστερά κι όλες οι οργανώσεις συμμετέχουν, ενώ ο προσφυγικός κόσμος θα δώσει ιδιαίτερα το παρών του.
Η Αστυνομία από την πλευρά της, προχώρησε σε πρωτοφανείς μέτρα, απαγορεύοντας την κυκλοφορία στους δρόμους φορτηγών και χωματουργικών και γεωργικών ελκυστήρων.
Οι μαθητές όλης της Κύπρου συμμετείχαν στην υποδοχή του Ανδρέα Παπανδρέου. Οι μαθητές της Λάρνακας τον υποδέχτηκαν στον αεροδρόμιο και στην πορεία του εντός της πόλης, ενώ οι μαθητές της Λεμεσού και της Πάφου μετά από διευθετήσεις συμμετείχαν στους εορτασμούς, τόσο στη Λάρνακα, όσο και στη Λευκωσία.
Την επόμενη ημέρα ο Φιλελεύθερος κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Ανατέλλει στην Κύπρο ο ήλιος της Ελλάδας». Συγκεκριμένα γράφει ο Φιλελεύθερος. «Ο ήλιος ανατέλλει στο βάθος της σήραγγας. Φαίνεται ήδη φως. Αυτό το μήνυμα διαβίβασε χθες συγκινημένος ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Ανδρέας Παπανδρέου προς τον λαό της Κύπρου, ενώ ταυτόχρονα με βαρυσήμαντη δήλωσή του στο αεροδρόμιο Λάρνακας, τοποθέτησε το Κυπριακό πάνω σε διεθνή πλαίσια, υπογραμμίζοντας με έμφαση την αμέριστη και ολόπλευρη ελλαδική συμπαράσταση.
Σε κάθε βήμα του χιλιάδες λαού ακλουθούσαν τον Ανδρέα Παπανδρέου στην Κύπρο. Μιλώντας λίγο αργότερα στην κατ΄ιδίαν συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο Σπύρο Κυπριανού ο Ανδρέα Παπανδρέου, ομολόγησε πως σπάνια στη ζωή του έζησε τόση συγκίνηση όσο κατά την υποδοχή του στην Κύπρο.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου έμεινε στο νησί για τρεις ημέρες και μεταξύ άλλων είχε καθημερινές κατ΄ιδίαν συναντήσεις με τον Σπύρο Κυπριανού, κατέθεσε στεφάνι στον τάφο του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στη Μονή Κύκκου, συνάντησε τους Αρχηγούς όλων των κομμάτων, επισκέφθηκε τον Τύμβο της Μακεδονίτισσας και τα Φυλακισμένα Μνήματα, ενώ επισκέφθηκε και το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ.
Στην επίσκεψη είχε δοθεί ιδιαίτερη σημασία και τονίσθηκε από όλες τις πλευρές πως ο Ανδρέας Παπανδρέου μηδένισε τις αποστάσεις και κατάστησε το Κυπριακό, μέρος της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδος, σε αντίθεση με την προηγούμενη Κυβέρνησης Καραμανλή με τον τύπο να υπενθυμίζει τη δήλωση Καραμανλή ότι «η Κύπρος κείται μακράν», αλλά και το γεγονός ότι δεν επισκέφθηκε την Κύπρο ποτέ.
Τα αυγά, οι συλλήψεις το τροχαίο
και μια επίσκεψη που δεν έγινε ποτέ
Μετά το σκάνδαλο Κοσκωτά και τα γνωστά γεγονότα που ακολούθησαν στην Ελλάδα το 1989, ο Ανδρέας Παπανδρέου έχασε την εξουσία και μετά από δύο Κυβερνήσεις συνασπισμού, κάτοικος στο Μέγαρο Μαξίμου έγινε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, πατέρας του σημερινού Πρωθυπουργού της Ελλάδος Κυριάκου.
Σημειώνεται πως η πολυδιαφημιζόμενη πανεθνική δεν έγινε ούτε στην Αθήνα, ούτε στη Λευκωσία. Ενδεχομένως ένας από τους λόγους που τελικά ο Έλληνας Πρωθυπουργός δεν έκανε ποτέ το ταξίδι προς την Κύπρο, ήταν και η κακή εμπειρία που είχε αποκομίσει στην προηγούμενη επίσκεψη του στο νησί ως υπουργός Εξωτερικών.
Η συγκεκριμένη επίσκεψη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στην Κύπρο ήταν από όλες τις πλευρές επεισοδιακή. Επισκέφθηκε την Κύπρο τον Αύγουστο του 1980, ως υπουργός Εξωτερικών της Κυβέρνησης Γεώργιου Ράλλη και επί της ουσίας, ήταν η πρώτη επίσημη επίσκεψη Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στο νησί μας.
Κατά την άφιξη του στο Αεροδρόμιο σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια, όταν χίλιοι περίπου διαδηλωτές επιτέθηκαν εναντίον του αυτοκινήτου που μετέφερε τον κ. Μητσοτάκη από την Λάρνακα στη Λευκωσία. Το κτύπησαν με πλακάτ και έριξαν εναντίον του αυγά, ντομάτες και γιαούρτια.
Οι διαδηλωτές φώναζαν επίσης συνθήματα όπως «η Κύπρος πληρώνει την αποστασία» και «θέλουμε να πάμε στην Κερύνεια». Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, οι περισσότεροι διαδηλωτές ήταν Κερυνιώτες, μέλη και φίλοι της Αδούλωτης Κερύνειας. Κατά τη διάρκεια των επεισοδίων έγιναν δύο συλλήψεις, του Παπα-Σάββα Χριστοφόρου από το Μπέλαπαϊς και του διάκου Μιχαήλ Πιριπίτση.
Σαν να μην έφτανε αυτό, την επόμενη ημέρα η αυτοκινητοπομπή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ενεπλάκη σε τροχαίο ατύχημα στον Δρόμο Λευκωσίας-Λεμεσού. Το ατύχημα συνέβη όταν όχημα από την αντίθετη κατεύθυνση συγκρούστηκε με μοτοσικλετιστή της Αστυνομίας με αποτέλεσμα να ακολουθήσει καραμπόλα. Από το τροχαίο τραυματίστηκε σοβαρά ένας αστυνομικός ενώ τόσο ο κ. Μητσοτάκης, όσο και ο κ. Ρολάνδης που βρισκόταν στο ίδιο αυτοκίνητο δεν έπαθαν τίποτε.
Η κάτω από ιδιαίτερες περιστάσεις
επίσκεψη του Κώστα Σημίτη
Μετά την επίσκεψη του Ανδρέα Παπανδρέου το 1982 η επόμενη επίσκεψη Έλληνα Πρωθυπουργού έγινε 21 χρόνια μετά. Συγκεκριμένα ο Κώστας Σημίτης επισκέφθηκε την Κύπρο το 2003 κατά μια ιδιαίτερη περίσταση για το νησί.
Λίγους μήνες μετά τις Προεδρικές Εκλογές που έφεραν στην εξουσία τον Τάσσο Παπαδόπουλο και λίγες μέρες μετά πριν την ένταξη της Κύπρου ως πλήρες μέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο Κώστας Σημίτης πραγματοποίησε την πρώτη του επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο και είχε επαφές με όλους τους πολιτικούς και πολιτειακούς παράγοντες του νησιού.
Μείζον ζήτημα εκείνη την περίοδο ήταν το Σχέδιο Ανάν με τον Έλληνα Πρωθυπουργό να τονίζει προς πάσα κατεύθυνση πως ήρθε η ώρα για λύση του Κυπριακού. Μάλιστα ο Κώστας Σημίτης ήταν ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός ο οποίος στα πλαίσια εκείνης της επίσκεψης του συναντήθηκε με εκπροσώπους των κομμάτων των κατεχομένων και συνομίλησε με την τουρκοκυπριακή πολιτική ηγεσία.
Επίσκεψη Κώστα Καραμανλή
με ισχυρά μηνύματα
Η επόμενη επίσκεψη Έλληνα Πρωθυπουργού στην Κύπρο δεν άργησε. Πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο αργότερα το 2004, τρεις μήνες μετά την εκλογή του Κώστα Καραμανλή στον πρωθυπουργικό θώκο.
Σε μια ιδιαίτερα τεταμένη περίοδο, λίγους μήνες μετά την απόρριψη του Σχεδίου Ανάν από τον κυπριακό ελληνισμό, εκείνη η επίσκεψη έστειλε ισχυρά μηνύματα και καθιέρωσε τις επισκέψεις Ελλήνων Πρωθυπουργών στην Κύπρο ως πρώτο τους ταξίδι.
Μείζων ζήτημα εκείνη την περίοδο ήταν η χάραξη στρατηγικής αναφορικά με την Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. η οποία θα εξέταζε το Κυπριακό υπό τα νέα δεδομένα που είχαν δημιουργηθεί αλλά και το ζήτημα χορήγησης ημερομηνίας έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Τουρκία.
Μεταξύ άλλων ο Κώστας Καραμανλής συναντήθηκε με τον Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο, τους αρχηγούς των κομμάτων ενώ προσφώνησε και τη Βουλή.
Οι πρώτες βοήθειες της Νατάσας και η
επίσκεψη του Καραμανλή στο Κελλάκι
Το 2009, ένα χρόνο μετά την ανάληψη της Προεδρίας από τον Δημήτρη Χριστόφια, επισκέφθηκε ξανά την Κύπρο ο τότε Έλληνας Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής. Βασικό θέμα κατά την εδώ παρουσία του, ήταν το Κυπριακό και τα επόμενα βήματα με τα ελληνοτουρκικά να έχουν ιδιαίτερο ρόλο, λόγω της αξιολόγησης που θα εγίνετο λίγες μέρες μετά στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προς την Ε.Ε.
Τον Κώστα Καραμανλή συνόδεψε στην Κύπρο η σύζυγος του Νατάσα η οποία χρειάστηκε να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες σε κινηματογραφιστή τηλεοπτικού σταθμού που κάλυπτε την επίσκεψη της στο Αρχαιολογικό Μουσείο. Συγκεκριμένα ο κινηματογραφιστής έχασε τις αισθήσεις του και αμέσως η Νατάσα η οποία είναι γιατρός έτρεξε και του πρόσφερε της πρώτες βοήθειες. Κατά την παραμονή του στην Κύπρο ο Κώστας Καραμανλής, είχε την ευκαιρία να επισκεφθεί τον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος νοσηλευόταν στο Μέλαθρον Αγωνιστών της ΕΟΚΑ ενώ επισκέφθηκε και το εξοχικό του Δημήτρη Χριστόφια στο Κελλάκι όπου είχε την ευκαιρία να δειπνήσει.
Στο βασικό μενού περιλαμβανόταν η σπεσιαλιτέ του Προέδρου Χριστόφια, το οφτό κλέφτικό. Μεταξύ άλλων ο Κώστας Καραμανλής συναντήθηκε με εκπροσώπους όλων των κομμάτων ενώ επισκέφθηκε τον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, τα Φυλακισμένα Μνήματα, ενώ προσφώνησε και την Ολομέλεια της Βουλής.
Η επίσκεψη Γιώργου Παπανδρέου
Στις 19 Οκτωβρίου του 2009, λίγες ημέρες μετά την εκλογή του ο Γιώργος Παπανδρέου επισκέφθηκε την Κύπρο.
Ο νεοεκλεγής τότε Έλληνας Πρωθυπουργός, έστειλε το μήνυμα μετά τις συναντήσεις του με τον Δημήτρη Χριστόφια, ότι η Ελλάδα είναι και πάλι ενεργή, όχι στα λόγια αλλά στην πράξη δίπλα στην Κύπρο ενώ εξέφρασε την ετοιμότητα του να δουλέψει στενά για να πετύχει μαζί με τον Κύπριο Πρόεδρο αυτό που επιθυμεί ο λαός της Κύπρου.
Ως είθισται ο Γιώργος Παπανδρέου συναντήθηκε με τους αρχηγούς όλων των κομμάτων, με τον Αρχιεπίσκοπο καθώς και με συγγενείς των αγνοουμένων.
Οι επισκέψεις Σαμαρά-Τσίπρα
Τα επόμενα χρόνια ουκ ολίγες επισκέψεις πραγματοποίησαν στο νησί μας τόσο ο Αντώνης Σαμαράς που υπηρέτησε ως Πρωθυπουργός από τον Ιούνιο του 2012 μέχρι το 2015, όσο και ο Αλέξης Τσίπρας που τον διαδέχθηκε.
Η πρώτη επίσκεψη του Αντώνη Σαμαρά ως Πρωθυπουργού δεν είχε τον χαρακτήρα της επίσημης επίσκεψης, αφού ήρθε στην Κύπρο, μετά από πρόσκληση της οικογένειας του Τάσσου Παπαδόπουλου για να είναι ομιλητής στο μνημόσυνο του.
Μάλιστα το βράδυ πριν το μνημόσυνο έγινε δεκτός στο εξοχικό του Δημήτρη Χριστόφια στο Κελλάκι για δείπνο.
Από τότε ακολούθησαν αρκετές επισκέψεις τόσο για συντονισμό των ενεργειών Αθηνών-Λευκωσίας, όσο και στα πλαίσια των Τριμερών με τις γειτονικές χώρες που καθιερώθηκαν επί της διακυβερνήσεώς του.
Η πρώτη επίσημη επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Κύπρο, πραγματοποιήθηκε λίγες μόνο μέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του στις 2 Φεβρουαρίου του 2015. Όπως καταγράφεται στις εφημερίδες της εποχής κατά την επίσκεψη του κ. Τσίπρα είχε, όπως ήταν αναμενόμενο, πέραν του αίσιου αποτελέσματος στα «εύκολα», να τύχουν χειρισμού, θέματα όπως Κυπριακό και η ΑΟΖ, όμως εκεί που «σκάλωσαν» τα πράγματα, ήταν στα θέματα της οικονομίας.
Δημοσίως φυσικά τόσο ο Πρωθυπουργός Τσίπρας, όσο και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έστειλαν μήνυμα πλήρους συντονισμού και σύμπλευσης. Όμως, πίσω από τις κλειστές πόρτες υπήρξε -και ήταν ξεκάθαρη- η διαφορετική ανάγνωση, κυρίως σε ό,τι αφορά την Τρόικα και τις πολιτικές που επιβάλλει.