Ο αντισυμβατικός Πρωθυπουργός του Η.Β. και τα σενάρια εξόδου
06:41 - 24 Ιουλίου 2019

Τις τελευταίες της ερωτήσεις ως Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου θα δεχθεί σήμερα η Τερέζα Μέι. Ακολούθως θα προβεί σε αποχαιρετιστήρια ομιλία και θα μεταβεί στο παλάτι για να υποβάλει επίσημα παραίτηση στη βασίλισσα Ελισάβετ. Αμέσως μετά, η βασίλισσα θα καλέσει τον Μπόρις Τζόνσον να σχηματίσει Κυβέρνηση.
Εν μέσω έντονα συμβατικών παραδόσεων, το Ηνωμένο Βασιλείου θα αποκτήσει ίσως τον πιο αντισυμβατικό Πρωθυπουργό του. Κάποιοι τον λατρεύουν, κάποιοι τον μισούν. Κανείς, όμως, δεν θεωρεί τον Μπόρις Τζόνσον αδιάφορο.
Βαθιά ευρωσκεπτικιστής και συντηρητικός, που συχνά ξεπερνά τα όρια της πολιτικής ορθότητας, ο Μπόρις αποτελούσε ανέκαθεν μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της βρετανικής πολιτικής σκηνής, της οποίας είναι πλέον ο κεντρικός πρωταγωνιστής.
Χωρίς να περάσει από τη βάσανο της λαϊκής ψήφου, ένας από τους φανατικότερους υποστηρικτές του Brexit καλείται τώρα να το εφαρμόσει, ισορροπώντας ανάμεσα σε όλες τις αποκλίνουσες τάσεις εντός και εκτός του κόμματός του κι έχοντας δώσει μεγαλόστομες υποσχέσεις τόσο πριν όσο και μετά το δημοψήφισμα. Υποσχέσεις που θεωρείται σχεδόν αδύνατον να τηρηθούν στην ολότητά τους.
Τα σενάρια ως προς τα επόμενα του βήματα ποικίλλουν, καθώς είναι σαφές πως το Brexit που υποσχέθηκε στον λαό, ως κυρίαρχη φυσιογνωμία της τότε εκστρατείας, και το Brexit στο οποίο συμφώνησε η απερχόμενη Πρωθυπουργός με την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν πολύ μεγάλη απόσταση, την οποία οι Βρυξέλλες δεν είναι διατεθειμένες από την πλευρά τους να καλύψουν.
Σύμφωνα με την Guardian, τα κυρίαρχα σενάρια, σε ό,τι αφορά στο Brexit, είναι τα ακόλουθα:
Σενάριο πρώτο
Ιούλιος: Ο Τζόνσον διορίζει ένα φρέσκο Υπουργικό Συμβούλιο και καταφέρνει να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Η Βουλή κλείνει για τις καλοκαιρινές διακοπές και η νέα Κυβέρνηση έχει τον απαιτούμενο χρόνο να καταρτίσει τους σχεδιασμούς της για το Brexit.
Αύγουστος: Ο νέος Πρωθυπουργός ξεκινά τα ταξίδια στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καταφέρνοντας να πετύχει μικρές υποχωρήσεις, σε συνδυασμό με αλλαγές του λεκτικού στην πολιτική διακήρυξη. Ταυτόχρονα πραγματοποιεί δημόσιες εμφανίσεις, σε μία προσπάθεια να αποδείξει πως τυγχάνει λαϊκής υποστήριξης.
Σεπτέμβρης: Ο Τζόνσον επιστρέφει στη Βουλή, αντιμετωπίζοντας τις διάφορες τάσεις, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων υποστηρικτών του. Εάν καταφέρει να κερδίσει, θα ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου για να περάσουν οι απαραίτητες νομοθεσίες πριν από τις 31 Οκτωβρίου, κάτι που πολλοί ειδικοί θεωρούν αδύνατον.
Οκτώβριος: Με θριαμβευτικό ύφος ο Βρετανός Πρωθυπουργός μεταβαίνει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και προχωρεί με αποχώρηση στις 31 Οκτωβρίου ή ζητά μια σύντομη «τεχνική» επέκταση για να ολοκληρώσει το νομοθετικό έργο (παρά τη δεδηλωμένη αντίθεσή του με κάτι τέτοιο).
Το μετά: Έχοντας πετύχει τον στόχο του, προκηρύσσει εκλογές, με στόχο να αυξήσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία, ώστε να μπορεί να προωθήσει την υπόλοιπή του ατζέντα.
Σενάριο δεύτερο
Ιούλιος: Ο Τζόνσον στήνει μία Κυβέρνηση γεμάτη φανατικούς του Brexit. Αποφεύγει ή κερδίζει την ψήφο εμπιστοσύνης.
Αύγουστος: Συναντά τους Ευρωπαίους ηγέτες και τους εξηγεί ότι θέλει να εξασφαλίσει την αποχώρηση του Η.Β. πριν από τον Νοέμβριο, με μία κοινή συμφωνία να συνεχιστούν οι υφιστάμενες εμπορικές συμφωνίες για μια σύντομη περίοδο, ενώ θα οριστικοποιούνται οι νέες ρυθμίσεις.
Σεπτέμβρης: Οι βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν το σχέδιο του Τζόνσον, με έντονες διαφωνίες. Εάν κερδίσει, το Brexit πραγματοποιείται κανονικά και εάν χάσει η χώρα οδηγείται σε εκλογές, σε μία προσπάθεια ο Πρωθυπουργός να λάβει λαϊκή εντολή.
Οκτώβριος: Πραγματοποιούνται οι εκλογές λίγες ημέρες πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία αποχώρησης.
Το μετά: Εάν κερδίσουν οι Εργατικοί, θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα προχωρήσουν με νέο δημοψήφισμα ή με διαπραγμάτευση μίας δικής τους συμφωνίας για το Brexit. Εάν κερδίσουν οι Συντηρητικοί, ο Μπόρις Τζόνσον θα γίνει ο ηγέτης που υποσχέθηκε.
Σενάριο τρίτο
Ιούλιος: Ο Τζόνσον επιμένει ότι το no-deal δεν είναι η πρώτη του επιλογή, παρόλο που μπορεί να συμβεί. Απαιτεί από τους νέους Υπουργούς να υποστηρίξουν αυτή τη γραμμή. Ξεκινά μία μεγάλη δημόσια εκστρατεία για το ενδεχόμενο της αποχώρησης χωρίς συμφωνία.
Αύγουστος: Πραγματοποιούνται οι επαφές με τους Ευρωπαίους. Ο Τζόνσον επιμένει ότι η συμφωνία αποχώρησης και ειδικά το backstop πρέπει να εγκαταλειφθούν και δεν πετυχαίνει τίποτα. Στη σύνοδο των G7 παρουσιάζεται πιο κοντά στον Τραμπ παρά στους Ευρωπαίους.
Σεπτέμβρης: Ο νέος Πρωθυπουργός επιστρέφει στη Βουλή, λέγοντας ότι μετά από τις συζητήσεις κατέληξε ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το no-deal, προκαλώντας χάος, με τους βουλευτές να ψάχνουν τρόπο να τον αντιμετωπίσουν.
Οκτώβριος: Ο Τζόνσον έρχεται σε αντιπαράθεση με τους βουλευτές εντός και εκτός του κόμματός του. Προσπαθούν να του δέσουν τα χέρια και, αναλόγως αποτελέσματος, επιλέγει την πραγματοποίηση εκλογών.
Το μετά: Ο Τζόνσον αιτείται μικρή επέκταση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, λόγω των εκλογών, με το αποτέλεσμα να παραμένει άγνωστο δεδομένων των ισορροπιών.
Σενάριο τέταρτο
Ιούλιος: Η πλειοψηφία του νέου Πρωθυπουργού είναι πολύ μικρή. Όμως η Βουλή αποφασίζει να μην τον δοκιμάσει πριν από το καλοκαίρι, για να του δώσουν χρόνο να ολοκληρώσει τους σχεδιασμούς του.
Αύγουστος: Οι Τόρις χάνουν τις προγραμματισμένες εκλογές σε κάποιες περιοχές, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τον αριθμό των βουλευτών τους και αυξάνεται η πίεση στον Μπόρις από το εσωτερικό του κόμματος.
Σεπτέμβρης: Οι Εργατικοί κινούν τις διαδικασίες αμφισβήτησης της Κυβέρνησης αμέσως μετά το καλοκαίρι. Δεν αποκλείεται να δημιουργηθεί μία διακομματική ομάδα από βουλευτές που αντιτίθενται στην αποχώρηση χωρίς συμφωνία, με στόχο να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές.
Οκτώβριος: Ο Τζόνσον θα είναι υπό μεγάλη πίεση να ζητήσει καθυστέρηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο για τις εσωκομματικές του ισορροπίες.
Το μετά: Εκτός αν τον αμφισβητήσει το ίδιο του το κόμμα, ο Τζόνσον θα είναι υποψήφιος στις εκλογές και θα απαγορεύσει σε βουλευτές των Συντηρητικών που θα ψηφίσουν ενάντια στην κομματική γραμμή να είναι ξανά υποψήφιοι.
Εν μέσω έντονα συμβατικών παραδόσεων, το Ηνωμένο Βασιλείου θα αποκτήσει ίσως τον πιο αντισυμβατικό Πρωθυπουργό του. Κάποιοι τον λατρεύουν, κάποιοι τον μισούν. Κανείς, όμως, δεν θεωρεί τον Μπόρις Τζόνσον αδιάφορο.
Βαθιά ευρωσκεπτικιστής και συντηρητικός, που συχνά ξεπερνά τα όρια της πολιτικής ορθότητας, ο Μπόρις αποτελούσε ανέκαθεν μία αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της βρετανικής πολιτικής σκηνής, της οποίας είναι πλέον ο κεντρικός πρωταγωνιστής.
Χωρίς να περάσει από τη βάσανο της λαϊκής ψήφου, ένας από τους φανατικότερους υποστηρικτές του Brexit καλείται τώρα να το εφαρμόσει, ισορροπώντας ανάμεσα σε όλες τις αποκλίνουσες τάσεις εντός και εκτός του κόμματός του κι έχοντας δώσει μεγαλόστομες υποσχέσεις τόσο πριν όσο και μετά το δημοψήφισμα. Υποσχέσεις που θεωρείται σχεδόν αδύνατον να τηρηθούν στην ολότητά τους.
Τα σενάρια ως προς τα επόμενα του βήματα ποικίλλουν, καθώς είναι σαφές πως το Brexit που υποσχέθηκε στον λαό, ως κυρίαρχη φυσιογνωμία της τότε εκστρατείας, και το Brexit στο οποίο συμφώνησε η απερχόμενη Πρωθυπουργός με την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν πολύ μεγάλη απόσταση, την οποία οι Βρυξέλλες δεν είναι διατεθειμένες από την πλευρά τους να καλύψουν.
Σύμφωνα με την Guardian, τα κυρίαρχα σενάρια, σε ό,τι αφορά στο Brexit, είναι τα ακόλουθα:
Σενάριο πρώτο
Ιούλιος: Ο Τζόνσον διορίζει ένα φρέσκο Υπουργικό Συμβούλιο και καταφέρνει να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Η Βουλή κλείνει για τις καλοκαιρινές διακοπές και η νέα Κυβέρνηση έχει τον απαιτούμενο χρόνο να καταρτίσει τους σχεδιασμούς της για το Brexit.
Αύγουστος: Ο νέος Πρωθυπουργός ξεκινά τα ταξίδια στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καταφέρνοντας να πετύχει μικρές υποχωρήσεις, σε συνδυασμό με αλλαγές του λεκτικού στην πολιτική διακήρυξη. Ταυτόχρονα πραγματοποιεί δημόσιες εμφανίσεις, σε μία προσπάθεια να αποδείξει πως τυγχάνει λαϊκής υποστήριξης.
Σεπτέμβρης: Ο Τζόνσον επιστρέφει στη Βουλή, αντιμετωπίζοντας τις διάφορες τάσεις, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων υποστηρικτών του. Εάν καταφέρει να κερδίσει, θα ξεκινήσει ένας αγώνας δρόμου για να περάσουν οι απαραίτητες νομοθεσίες πριν από τις 31 Οκτωβρίου, κάτι που πολλοί ειδικοί θεωρούν αδύνατον.
Οκτώβριος: Με θριαμβευτικό ύφος ο Βρετανός Πρωθυπουργός μεταβαίνει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και προχωρεί με αποχώρηση στις 31 Οκτωβρίου ή ζητά μια σύντομη «τεχνική» επέκταση για να ολοκληρώσει το νομοθετικό έργο (παρά τη δεδηλωμένη αντίθεσή του με κάτι τέτοιο).
Το μετά: Έχοντας πετύχει τον στόχο του, προκηρύσσει εκλογές, με στόχο να αυξήσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία, ώστε να μπορεί να προωθήσει την υπόλοιπή του ατζέντα.
Σενάριο δεύτερο
Ιούλιος: Ο Τζόνσον στήνει μία Κυβέρνηση γεμάτη φανατικούς του Brexit. Αποφεύγει ή κερδίζει την ψήφο εμπιστοσύνης.
Αύγουστος: Συναντά τους Ευρωπαίους ηγέτες και τους εξηγεί ότι θέλει να εξασφαλίσει την αποχώρηση του Η.Β. πριν από τον Νοέμβριο, με μία κοινή συμφωνία να συνεχιστούν οι υφιστάμενες εμπορικές συμφωνίες για μια σύντομη περίοδο, ενώ θα οριστικοποιούνται οι νέες ρυθμίσεις.
Σεπτέμβρης: Οι βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν το σχέδιο του Τζόνσον, με έντονες διαφωνίες. Εάν κερδίσει, το Brexit πραγματοποιείται κανονικά και εάν χάσει η χώρα οδηγείται σε εκλογές, σε μία προσπάθεια ο Πρωθυπουργός να λάβει λαϊκή εντολή.
Οκτώβριος: Πραγματοποιούνται οι εκλογές λίγες ημέρες πριν την προγραμματισμένη ημερομηνία αποχώρησης.
Το μετά: Εάν κερδίσουν οι Εργατικοί, θα πρέπει να αποφασίσουν εάν θα προχωρήσουν με νέο δημοψήφισμα ή με διαπραγμάτευση μίας δικής τους συμφωνίας για το Brexit. Εάν κερδίσουν οι Συντηρητικοί, ο Μπόρις Τζόνσον θα γίνει ο ηγέτης που υποσχέθηκε.
Σενάριο τρίτο
Ιούλιος: Ο Τζόνσον επιμένει ότι το no-deal δεν είναι η πρώτη του επιλογή, παρόλο που μπορεί να συμβεί. Απαιτεί από τους νέους Υπουργούς να υποστηρίξουν αυτή τη γραμμή. Ξεκινά μία μεγάλη δημόσια εκστρατεία για το ενδεχόμενο της αποχώρησης χωρίς συμφωνία.
Αύγουστος: Πραγματοποιούνται οι επαφές με τους Ευρωπαίους. Ο Τζόνσον επιμένει ότι η συμφωνία αποχώρησης και ειδικά το backstop πρέπει να εγκαταλειφθούν και δεν πετυχαίνει τίποτα. Στη σύνοδο των G7 παρουσιάζεται πιο κοντά στον Τραμπ παρά στους Ευρωπαίους.
Σεπτέμβρης: Ο νέος Πρωθυπουργός επιστρέφει στη Βουλή, λέγοντας ότι μετά από τις συζητήσεις κατέληξε ότι δεν έχει άλλη επιλογή από το no-deal, προκαλώντας χάος, με τους βουλευτές να ψάχνουν τρόπο να τον αντιμετωπίσουν.
Οκτώβριος: Ο Τζόνσον έρχεται σε αντιπαράθεση με τους βουλευτές εντός και εκτός του κόμματός του. Προσπαθούν να του δέσουν τα χέρια και, αναλόγως αποτελέσματος, επιλέγει την πραγματοποίηση εκλογών.
Το μετά: Ο Τζόνσον αιτείται μικρή επέκταση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, λόγω των εκλογών, με το αποτέλεσμα να παραμένει άγνωστο δεδομένων των ισορροπιών.
Σενάριο τέταρτο
Ιούλιος: Η πλειοψηφία του νέου Πρωθυπουργού είναι πολύ μικρή. Όμως η Βουλή αποφασίζει να μην τον δοκιμάσει πριν από το καλοκαίρι, για να του δώσουν χρόνο να ολοκληρώσει τους σχεδιασμούς του.
Αύγουστος: Οι Τόρις χάνουν τις προγραμματισμένες εκλογές σε κάποιες περιοχές, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τον αριθμό των βουλευτών τους και αυξάνεται η πίεση στον Μπόρις από το εσωτερικό του κόμματος.
Σεπτέμβρης: Οι Εργατικοί κινούν τις διαδικασίες αμφισβήτησης της Κυβέρνησης αμέσως μετά το καλοκαίρι. Δεν αποκλείεται να δημιουργηθεί μία διακομματική ομάδα από βουλευτές που αντιτίθενται στην αποχώρηση χωρίς συμφωνία, με στόχο να οδηγήσουν τη χώρα σε εκλογές.
Οκτώβριος: Ο Τζόνσον θα είναι υπό μεγάλη πίεση να ζητήσει καθυστέρηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο για τις εσωκομματικές του ισορροπίες.
Το μετά: Εκτός αν τον αμφισβητήσει το ίδιο του το κόμμα, ο Τζόνσον θα είναι υποψήφιος στις εκλογές και θα απαγορεύσει σε βουλευτές των Συντηρητικών που θα ψηφίσουν ενάντια στην κομματική γραμμή να είναι ξανά υποψήφιοι.