Οι τουρκικές μεθοδεύσεις στην υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου

Η Άγκυρα επενδύει πολιτικό κεφάλαιο με στόχο το κλείσιμο της επιτήρησης της υπόθεσης της Τιτίνας Λοϊζίδου, λέει ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, Σπύρος Αττάς. Μπορεί κατά την τελευταία συνάντηση της Επιτροπής Υπουργών, τον Ιούνιο, να μην έκλεισε η υπόθεση, όπως ήταν η επιθυμία της Τουρκίας, όπως όμως λέει ο κ. Αττάς «η συνέχεια αναμένεται δύσκολη».
 
Σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Πρέσβης χαρακτηρίζει δύσκολη και συχνά άνιση τη μάχη της Λευκωσίας έναντι των τουρκικών μεθοδεύσεων σε μια σειρά από υποθέσεις που χειρίζεται η Μόνιμη Αντιπροσωπείας στο Στρασβούργο, οι οποίες αφορούν τα περιουσιακά δικαιώματα των εκτοπισμένων, τους αγνοούμενους και τους εγκλωβισμένους. Σημειώνει ωστόσο, πως η συνέχιση της επιτήρησης των κυπριακών υποθέσεων δημιουργεί έντονη πίεση στην κατοχική δύναμη, εξ’ου και η σπουδή την οποία, όπως λέει, επιδεικνύει η Άγκυρα στο να τερματισθεί η επιτήρηση, χωρίς μέχρι στιγμής να το έχει επιτύχει.
 
Σε ό,τι αφορά το περιουσιακό, ο κ. Αττάς λέει ότι κύριος στόχος της Τουρκίας είναι να πείσει ότι ο μόνος τρόπος για την επίλυση του ζητήματος, πριν ή μετά την επίλυση του Κυπριακού, είναι μέσω της λεγόμενης Επιτροπής Ακίνητης Περιουσίας στα κατεχόμενα.
 
Οι εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις της Κύπρου και της Τουρκίας, οδήγησαν τις σχετικές συζητήσεις σε αδιέξοδο επί σειρά ετών, λέει ο Πρέσβης και υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή Υπουργών – που είναι αρμόδια για την επιτήρηση των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων – είναι πολιτικο-διπλωματικό όργανο και δεν παραμείνει ανεπηρέαστη από σκοπιμότητες, οι οποίες, όπως λέει, συντηρούνται και από κύκλους του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ).
 
«Αφήνοντας κατά μέρος τον άκρως προβληματικό και αναποτελεσματικό τρόπο λειτουργίας στην πράξη της Επιτροπής Ακινήτου Περιουσίας στα κατεχόμενα, η Τουρκία συνεχίζει συστηματικά την πολιτική εκμηδένισης και απώτερης τουρκοποίησης των ελληνοκυπριακών περιουσιών» σημειώνει, ενώ παραπέμπει σε σχετικές δηλώσεις που κάνουν δημοσίως οι ιθύνοντες της Επιτροπής. «Πρόκειται για συνέχιση με πιο ‘πολιτισμένα’ μέσα της εθνοκάθαρσης που εφαρμόζει η Τουρκία στα κατεχόμενα από το 1974» λέει ο Πρέσβης.
 
Ερωτηθείς εξάλλου για τις υποθέσεις στο ΕΔΑΔ που αφορούν ε/κ περιουσίες εντός της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, ο Πρέσβης λέει ότι το θέμα «βρίσκεται εν εξελίξει και αφ’ής στιγμής τυγχάνει χειρισμού από τις αρμόδιες αρχές δεν θα ήταν ορθό να πούμε οτιδήποτε».
 
Σε ό,τι αφορά την υπόθεση Λοϊζίδου, η οποία χρησιμοποιήθηκε ως αφορμή από την Άγκυρα για να απέχει για σχεδόν ένα χρόνο από τις συνεδριάσεις της Επιτροπής Υπουργών για θέματα κυπριακού ενδιαφέροντος. ο κ. Αττάς λέει η Τουρκία επιδεικνύει «ιδιαίτερη εμμονή, επενδύοντας και μεγάλο μέρος πολιτικού κεφαλαίου σε ανώτερο επίπεδο» με στόχο το κλείσιμο της επιτήρησης της υπόθεσης.
 
«Η Τουρκία όχι μόνο δεν εφάρμοσε την απόφαση του ΕΔΑΔ του 1996, αλλά αντίθετα επέδειξε  ιδιαίτερη σπουδή στο να σφετερισθεί την περιουσία της κ. Λοιζίδου, δίδοντάς την δήθεν σε Τουρκοκύπριους πρόσφυγες» συνεχίζει ο Πρέσβης.
 
Σημειώνει παράλληλα ότι στην προκειμένη περίπτωση, η Τουρκία δεν έπεισε ακόμη την Επιτροπή Υπουργών ότι έπραξε ό,τι ήταν δυνατό και ότι ενήργησε καλή τη πίστει προκειμένου να αποκαταστήσει τα δικαιώματα της κ. Λοιζίδου στην περιουσία της. Εξ’ου και στην τελευταία συνάντησή της του Ιουνίου η Επιτροπή Υπουργών δεν αποφάσισε, όπως ήταν η επιθυμία της Τουρκίας, να τερματίσει την επιτήρηση της εφαρμογής της απόφασης, λέει.
 
Πάντως, σύμφωνα με τον Μόνιμο Αντιπρόσωπο, η συνέχεια αναμένεται δύσκολη, καθότι η Τουρκία προσπαθεί έντονα να πείσει με διάφορες μεθόδους τα κράτη μέλη να αποφασίσουν το κλείσιμο της επιτήρησης. «Όλα οδηγούν και πάλι στην προσπάθεια της να οδηγήσει το περιουσιακό στην ολότητά του ενώπιον της Επιτροπής Ακινήτου Περιουσίας» σημειώνει.
 
«Δύσκολη και άνιση μάχη»
 «Η μάχη στο Στρασβούργο ναι μεν είναι δύσκολη και συχνά άνιση, πλην όμως το Υπουργείο Εξωτερικών και η Νομική Υπηρεσία και η εδώ Μόνιμη Αντιπροσωπεία δίδουν πάντα σκληρή μάχη με στόχο να διατηρηθούν εν ζωή τα δικαιώματα των πολιτών μας» λέει στο ΚΥΠΕ ο κ. Αττάς.
 
Ως προς την επιτήρηση των υποθέσεων που αφορούν ε/κ περιουσίες στα κατεχόμενα, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος λέει ότι η Κύπρος ζητά από την Επιτροπή Υπουργών να λάβει μέτρα με τα οποία η Τουρκία θα τερματίσει τον σφετερισμό των περιουσιών αυτών. Εξηγεί ότι η Κύπρος όλα αυτά τα χρόνια εκφράζει ενώπιον της Επιτροπής Υπουργών την άποψη ότι, προκειμένου η Τουρκία να συμμορφωθεί με την κύρια απόφαση του ΕΔΑΔ του 2001 στην Τέταρτη Διακρατική, θα πρέπει να λάβει μέτρα θέτοντας τέρμα σε όλες τις μεταβιβάσεις ακίνητης περιουσίας Ελληνοκυπρίων και απαγορεύοντας όλες τις οικοδομικές δραστηριότητες που εκτελούνται στις περιουσίες αυτές χωρίς τη συναίνεση του νόμιμου ιδιοκτήτη.
 
Η Άγκυρα από την άλλη εκμεταλλεύεται την άποψη που εξέφρασε το ΕΔΑΔ στην απόφαση «Δημόπουλος και άλλοι» του 2010, ότι η ‘νομοθεσία’ την οποία θέσπισε η Τουρκία για τη δημιουργία της Επιτροπής Ακίνητης Περιουσίας αποτελεί ένα προσβάσιμο και αποτελεσματικό πλαίσιο προσφυγής σε σχέση με παράπονα Ελληνοκυπρίων για τις περιουσίες τους, συμπληρώνει. «Με τη βοήθεια και κύκλων του Συμβουλίου της Ευρώπης, η Τουρκία ισχυρίζεται ότι έπραξε ό,τι είχε να πράξει σύμφωνα με το ΕΔΑΔ» λέει ο κ. Αττάς.
 
Η προσπάθειά της Κύπρου έγκειται στο να πείσει τα κράτη μέλη του ΣτΕ για τα πραγματικά σχέδια της Τουρκίας, αλλά «αυτά που θεωρούνται ως εύλογα και είναι ευκόλως εννοούμενα από τον μέσο συνετό άνθρωπο, δυστυχώς δεν είναι αυτονόητα σε διεθνή όργανα, έστω και του κύρους της Επιτροπής Υπουργών του ΣτΕ» συμπληρώνει.
 
Πάντως, ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος σημειώνει ότι τόσο οι υπηρεσίες του ΣτΕ, όσο και τα κράτη μέλη είναι κατηγορηματικά στο ότι η Τουρκία θα πρέπει άμεσα και άνευ όρων να καταβάλει την αποζημίωση την οποία επεδίκασε το ΕΔΑΔ στην Τέταρτη Διακρατική Προσφυγή και στην ομάδα υποθέσεων «Ξενίδη-Αρέστη». Παρατηρεί, ωστόσο ότι σε περίπτωση συστηματικής παραβίασης δεν υπάρχει μηχανισμός εξαναγκασμού σε συμμόρφωση, εκτός από την αποβολή, κάτι το οποίο, όπως λέει, μέχρι στιγμής δεν έχει συμβεί.
 
Ο κ. Αττάς ρωτήθηκε και για ενδεχόμενους παραλληλισμούς των κυπριακών υποθέσεων με την υπόθεση «Ιλγκάρ Μαμάντοφ», στην οποία το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε τον περασμένο Μάιο ότι το Αζερμπαϊτζάν απέτυχε να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του να συμμορφωθεί με την δικαστική απόφαση. «Ασφαλώς και είναι ιδιαίτερης σημασίας η καταδίκη από το Δικαστήριο κράτους μέλους για μη συμμόρφωση του σε προηγούμενή απόφαση του και μάλιστα κατόπιν παραπομπής από την Επιτροπή Υπουργών» λέει και προσθέτει ότι η εξέλιξη αυτή δημιουργεί προηγούμενο και λειτουργεί παραδειγματικά για τα υπόλοιπα κράτη μέλη.
 
Υπενθυμίζει ότι για περίπου δώδεκα χρόνια, η Τουρκία δεν έχει καταβάλει την επιδικασθείσα αποζημίωση για την ομάδα υποθέσεων «Ξενίδη-Αρέστη, ενώ εκκρεμούν και οι αποζημιώσεις για την Τέταρτη Διακρατική του Μαΐου του 2014 και του αγνοουμένου Βαρνάβα.
 
«Φροντίζουμε να υπενθυμίζουμε στην Επιτροπή Υπουργών ότι η υποχρέωση για καταβολή δίκαιης αποζημίωσης εκ μέρους της Τουρκίας είναι άμεσα και άνευ όρων εκτελεστή. Αυτό γίνεται κατανοητό. Μένει να αποφασισθεί το εάν και πότε η Επιτροπή Υπουργών θα κινηθεί κατά της Τουρκίας, προκειμένου η τελευταία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της έναντι της Σύμβασης και του Δικαστηρίου» λέει.
 
Ως προς την πρόσφατη εκλογή της νέας ΓΓ του Συμβουλίου της Ευρώπης και νυν Υπουργού Εξωτερικών της Κροατίας, Μαρίας Μπούριτς, ο κ. Αττάς αναφέρει ότι η κύρια πρόκληση που θα έχει να αντιμετωπίσει είναι η αποκατάσταση της ενότητας του διεθνούς οργανισμού, ο οποίος συμπληρώνει φέτος 70 χρόνια από την ίδρυσή του.
 
«Οι Ευρωπαίοι πολίτες βλέπουν τα πολιτικά, αστικά και κοινωνικά δικαιώματά τους να απειλούνται από αυταρχικές και λαϊκίστικες ηγεσίες, αλλά και από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης και των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών. Συνεπώς η διατήρηση της ενότητας και αποτελεσματικότητας του οργανισμού, προκειμένου να προστατεύσει το άτομο αποτελούν την κύρια πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει η νέα Γενική Γραμματέας» λέει.
 
Ερωτηθείς τέλος για την επιστροφή της ρωσικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας στους κόλπους της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο κ. Αττάς λέει ότι ανοίγει το δρόμο για την ομαλοποίηση, υποδεικνύει ωστόσο τις αντιδράσεις που υπάρχουν από την πλευρά της Ουκρανίας. Σε κάθε περίπτωση, λέει ότι έχει αρχίσει ένας ενισχυμένος διάλογος μεταξύ της Επιτροπής Υπουργών και της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης προκειμένου να ενισχυθεί η ικανότητά του οργανισμού να αντιμετωπίζει καταστάσεις όπου ένα κράτος μέλος παραβιάζει τις καταστατικές του υποχρεώσεις ή δεν σέβεται τα πρότυπα και τις θεμελιώδεις αρχές επί των οποίων εδράζεται το Συμβούλιο της Ευρώπης.