«Η προσελήνωση του πρώτου ανθρώπου πριν 50 χρόνια, η μεγαλύτερη επιτυχία της ανθρωπότητας»

Ως την μεγαλύτερη επιτυχία της ανθρωπότητας για τον 20ό αιώνα χαρακτήρισε ο πυρηνικός φυσικός και επικεφαλής επιστήμονας του Πανεπιστημίου του Σικάγο, Θανάσης Οικονόμου, την προσελήνωση του πρώτου ανθρώπου στο φεγγάρι πριν από 50 χρόνια.

Σε διάλεξη που έδωσε στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, ο κ. Οικονόμου, προσωπικός φίλος του Νιλ Αρμστρονγκ, του πρώτου ανθρώπου που πάτησε στη Σελήνη, αναφέρθηκε στη δική του συνεισφορά στην κατάκτηση της Σελήνης, όταν ήταν μέλος μιας ομάδας της ΝΑΣΑ που επινόησε και κατασκεύασε ένα επιστημονικό όργανο το οποίο στάληκε στο φεγγάρι δίδοντας πολύτιμα πρώτα στοιχεία για τη χημική σύσταση του δορυφόρου της Γης.

Τότε, είπε, οι γνώσεις των επιστημόνων για το διάστημα και το φεγγάρι ήταν πολύ περιορισμένες. Το όργανο όμως που κατασκεύασε η ομάδα του, συνέβαλε στην κατανόηση του εδάφους της Σελήνης, το οποίο φάνηκε ότι ήταν αρκετά στερεό για να μπορέσουν να προσεδαφιστούν με ασφάλεια οι πρώτοι άνθρωποι, κάτι που έγινε λίγα χρόνια μετά, το 1969 με τον Νιλ Αρμστρονγκ και τον Μπαζ Ολτριν.

Το όργανο αυτό, το οποίο η ομάδα του κ. Οικονόμου εμπλούτισε με άλλους αισθητήρες και βελτίωσε σημαντικά, χρησιμοποιείται από τη ΝΑΣΑ αλλά και άλλες διαστημικές υπηρεσίες στις αποστολές σε άλλους πλανήτες, αστεροειδείς αλλά και κομήτες.

Ο κ. Οικονόμου είπε ότι η αποστολή έγινε περισσότερο για πολιτικούς και όχι για επιστημονικούς λόγους, και υπενθύμισε τον τεράστιο ανταγωνισμό που επικρατούσε μεταξύ ΕΣΣΔ και ΗΠΑ.

Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι το διαστημικό πρόγραμμα είχε στοιχίσει σχεδόν 50 δισεκατομμύρια δολάρια την εποχή εκείνη, που εάν μεταφραστούν σε σημερινά δεδομένα, φθάνουν τα μερικά τρισεκατομμύρια δολάρια.

Παρά την πολιτική πτυχή του θέματος, ανέφερε, η επιστήμη επωφελήθηκε από τον διαστημικό εκείνο ανταγωνισμό.

Ο κ. Οικονόμου έφερε στη μνήμη του διάφορες στιγμές από την πρώτη προσελήνωση ανθρώπου, λέγοντας ότι τα τελευταία δευτερόλεπτα πριν το διαστημόπλοιο προσεδαφιστεί, ήταν πολύ δραματικά καθώς ο Νιλ Αρμστρονγκ αντιλήφθηκε ότι το σημείο προσελήνωσης δεν ήταν κατάλληλο και είχε μόνο 30 δευτερόλεπτα στη διάθεσή του να αλλάξει το σημείο διαφορετικά θα επέρχετο η καταστροφή.

Τα τελευταία δευτερόλεπτα ήταν έντονα και δραματικά, είπε, προσθέτοντας ότι όταν ο Αρμστρονγκ είπε το γνωστό `ο Αετός προσεληνώθηκε" αναφερόμενος στη σεληνάκατο, τότε η ανακούφιση όλων στη Γη ήταν τεράστια.

Μόνο 12 άνθρωποι άφησαν τα ίχνη τους στη Σελήνη, όλοι άντρες και Αμερικανοί με τον Eugene Cernan να είναι ο τελευταίος άνθρωπος στο φεγγάρι το 1972. Εκτοτε, το ενδιαφέρον για επιστροφή στο φεγγάρι εξανεμίστηκε αλλά πριν μερικούς μήνες η ΝΑΣΑ ανακοίνωσε επιστροφή για το 2024.  Ο κ. Οικονόμου εξέφρασε αμφιβολία κατά πόσον αυτή η χρονολογία θα είναι  ρεαλιστική, κάνοντας λόγο για χαμηλό προϋπολογισμό της ΝΑΣΑ.

Ο Ελληνας επιστήμονας, ο οποίος έχει εξοπλίσει με διαστημικά όργανα αμέτρητες διαστημικές αποστολές όπως στον Άρη και τον Κρόνο, και συνέβαλε στην ιστορική αποστολή Ροζέττα, που πέτυχε την πρώτη προσεδάφιση σε κομήτη, είπε ότι δεν υπάρχει ωραιότερο τοπίο στο διάστημα από τον δικό μας πλανήτη, την Γη.

Αυτός ο γαλανόλευκος πλανήτης που βρίσκεται στο άπειρο, είναι το σπίτι μας και οφείλουμε να το προστατεύσουμε, τόνισε.

Σημειώνεται ότι ο κ. Οικονόμου τιμήθηκε από τη ΝΑΣΑ για τη μακρόχρονη συνδρομή του στη διαστημική έρευνα.

Τη διάλεξη διοργάνωσαν το Αστεροσχολείο, το Αμερικανικό Τμήμα Σπουδών Πανεπιστημίου Λευκωσίας, το Starlab Planetarium  και το Πλανητάριο Θεσσαλονίκης.