Πώς τοποθετήθηκε η Κυπριακή Δημοκρατία για το Αρχιπέλαγος Τσάγκος

Οι αποικιακές δυνάμεις τελούν υπό διαρκή υποχρέωση να εφαρμόζουν πλήρως το δικαίωμα αυτοδιάθεσης σε χώρες και εδάφη που στερούνται του δικαιώματος αυτού και δεν μπορούν να επικαλούνται τις όποιες διευθετήσεις για να απαλλαγούν από τις νομικές τους υποχρεώσεις, υπογράμμισε η Επιτετραμμένη της Κύπρου στον ΟΗΕ, Πόλυ Ιωάννου, σε παρέμβαση της Κύπρου στην Ολομέλεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ για τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για το διαχωρισμό του Αρχιπελάγους Τσάγκος από το Μαυρίκιο το 1965.

Σύμφωνα με ανακοίνωση, εκφωνώντας χθες ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, δήλωση της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τη συζήτηση της Ολομέλειας του Σώματος με θέμα τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για τις νομικές συνέπειες του διαχωρισμού του Αρχιπελάγους Τσάγκος από το Μαυρίκιο το 1965, η κ. Ιωάννου σημείωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία χαιρετίζει τη γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου και τη σαφή καθοδήγηση του προς την κατεύθυνση του τερματισμού της αποικιοκρατίας και της επίτευξης της ισότητας των κρατών σε μια παγκόσμια τάξη που να στηρίζεται σε κοινές αξίες και αρχές και διέπεται από το κράτος δικαίου.

Αποκαλώντας την αυτοδιάθεση αναφαίρετο δικαίωμα των λαών, η κ. Ιωάννου καλωσόρισε την απόρριψη από το Δικαστήριο της ατελούς αποαποικιοποίησης στις περιπτώσεις που δεν αποτελεί όλη η επικράτεια μιας πρώην αποικίας αναπόσπαστο μέρος του κράτους που ανεξαρτητοποιείται, ενάντια στην βούληση του λαού της. «Οι αποικιακές δυνάμεις τελούν υπό διαρκή υποχρέωση να εφαρμόζουν πλήρως το δικαίωμα αυτοδιάθεσης σε χώρες και εδάφη που στερούνται του δικαιώματος αυτού και δεν μπορούν να επικαλούνται τις όποιες διευθετήσεις για να απαλλαγούν από τις νομικές τους υποχρεώσεις», υπογράμμισε η κ. Ιωάννου.

Τόνισε επίσης ότι σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του Δικαστηρίου ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας αποτελεί βασικό στοιχείο για την ορθή εφαρμογή του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης και ότι η αποαποικιοποίηση πρέπει να εφαρμόζεται ως προς μια εδαφική μονάδα στο σύνολο της. Η διατάραξη της εδαφικής ακεραιότητας μιας αποικίας μέσω εκτομής και διατήρησης μέρους του εδάφους της από την αποικιακή δύναμη πριν τη χορήγηση της ανεξαρτησίας της, απαγορεύεται, εκτός κι αν βασίζεται στην ελεύθερη βούληση και γνήσια συγκατάθεση του λαού της. Υπάρχει όμως πάντα, επεσήμανε, ένα στοιχείο εξαναγκασμού σε τέτοιες περιπτώσεις, έστω κι αν οι σχετικές διευθετήσεις γίνουν νομότυπα, διότι κανένας λαός δεν θέλει να απωλέσει μέρος του εδάφους του.

Αναφορικά με τις υποχρεώσεις της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, η Αναπληρώτρια Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Κύπρου τόνισε ότι το Σώμα διατηρεί, δυνάμει του Καταστατικού Χάρτη του Οργανισμού, τη συνολική αρμοδιότητα για το θέμα της αποαποικιοποίησης. Ως εκ τούτου, η Γενική Συνέλευση οφείλει να αποφασίσει για τις διευθετήσεις βάσει των οποίων θα εφαρμοστεί με τη συνεργασία όλων των κρατών μελών του ΟΗΕ η γνωμοδότηση του Δικαστηρίου, για ολοκλήρωση της αποαποικιοποίησης του Μαυρικίου, διά της ταχείας κατάργησης της διοίκησης του Αρχιπελάγους Τσάγκος από την αποικιακή δύναμη. Αυτό ακριβώς προνοείται από το σχέδιο ψηφίσματος που έχει ενώπιον της η Γενική Συνέλευση και γι’ αυτό η Κύπρος θα το υπερψηφίσει, ανέφερε.

Η κ. Ιωάννου υπογράμμισε ότι δεν πρέπει να αμελείται η ανθρώπινη διάσταση του ζητήματος και η ανάγκη επανόρθωσης των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επεσήμανε ιδιαίτερα το δικαίωμα της επιστροφής των εκτοπισμένων και το δικαίωμα αποκατάστασης των περιουσιών τους σύμφωνα με τις Αρχές Pinheiro και το διεθνές δίκαιο.
Πηγή: ΚΥΠΕ