Pesco, συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ και ο προγραμματισμός του EDA στην ατζέντα των ΥΠΑΜ της Ε.Ε.

Η πρόοδος στην PESCO, η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ και το επόμενος προγραμματισμός στο πλαίσιο του EDA, αποτελούν τα βασικά θέματα στην ατζέντα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ (ΣΕΥ) το οποίο συνεδριάζει από το πρωί στις Βρυξέλλες σε σύνθεση Υπουργών Άμυνας.
 
Αναλυτικά, οι υπουργοί Άμυνας θα συζητήσουν την πρόοδο που σημειώθηκε στην PESCO (Μόνιμη Δομημένη Συνεργασία), συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής των 34 σχεδίων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο αυτό. Το Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνει σύσταση που θα αξιολογεί την πρόοδο που έχουν σημειώσει τα συμμετέχοντα κράτη μέλη για την εκπλήρωση των πιο δεσμευτικών δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της PESCO.
 
Υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση για την ίδρυση της PESCO στις 11 Δεκεμβρίου 2017. Η PESCO επιτρέπει στα συμμετέχοντα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενότερα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. Αυτό το μόνιμο πλαίσιο αμυντικής συνεργασίας επιτρέπει σε πρόθυμα και ικανά κράτη μέλη να αναπτύξουν κοινά αμυντικές ικανότητες, να επενδύσουν σε κοινά έργα και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και συμβολή των ενόπλων δυνάμεών τους.
 
Τα 25 κράτη μέλη που συμμετέχουν στην PESCO είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Κροατία, Κύπρος, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Ιρλανδία, , Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ισπανία και Σουηδία
 
Το Συμβούλιο ενέκρινε 17 αρχικά σχέδια στις 11 Δεκεμβρίου 2017 και ενέκρινε επίσημα τις 6 Μαρτίου 2018. Το Συμβούλιο ενέκρινε 17 πρόσθετα έργα στις 11 Νοεμβρίου 2018. Τα έργα καλύπτουν τομείς όπως κατάρτιση, ανάπτυξη ικανοτήτων και επιχειρησιακή ετοιμότητα σε ξηρά, θάλασσα και στον αέρα, καθώς και στην άμυνα στον κυβερνοχώρο.
 
Ακολούθως οι Υπουργοί Άμυνας της ΕΕ θα πραγματοποιήσουν άτυπη συζήτηση σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ, παρουσία του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα του NATO Rose Gottemoeller. Η συζήτηση θα επικεντρωθεί στους τρόπους αντιμετώπισης των υβριδικών απειλών.
 
Οι Υπουργοί συζήτησαν τη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ κατά τη συνάντησή τους στις 20 Νοεμβρίου 2018, μαζί με το Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg. Η συζήτηση έδωσε την ευκαιρία να επιβεβαιωθεί η ισχυρή διατλαντική σχέση και η συνεχιζόμενη δέσμευση και των δύο οργανώσεων να συνεργαστούν. Οι Υπουργοί τόνισαν τη σημασία της συνεργασίας ΕΕ-ΝΑΤΟ, ιδίως στους τομείς της στρατιωτικής κινητικότητας καθώς και στην αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης. Υπογράμμισαν επίσης την ανάγκη συνοχής και συμπληρωματικότητας μεταξύ των δύο οργανισμών. Οι Υπουργοί συζήτησαν επίσης τη συνεργασία της ΕΕ με το ΝΑΤΟ καθώς και με τα Ηνωμένα Έθνη κατά την ανεπίσημη συνάντηση των υπουργών Άμυνας στις 30-31 Ιανουαρίου 2019 στο Βουκουρέστι. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια.
 
Σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker και ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg υπέγραψαν τη δεύτερη κοινή δήλωση για τη συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ στις 10 Ιουλίου 2018, επιβεβαιώνοντας τη σημασία και την ανάγκη για στενότερη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, υπογραμμίζοντας ότι οι πρωτοβουλίες τους στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας επωφελούνται ο ένας από τον άλλο.
 
Η ΕΕ και το ΝΑΤΟ συνεργάζονται μέσω της εφαρμογής 74 κοινών δράσεων στο πλαίσιο της κοινής δήλωσης της Βαρσοβίας στους τομείς των υβριδικών απειλών, της επιχειρησιακής συνεργασίας συμπεριλαμβανομένων των ναυτιλιακών ζητημάτων, της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, των αμυντικών δυνατοτήτων, της αμυντικής βιομηχανίας και της έρευνας, των ασκήσεων, ενίσχυση του πολιτικού διαλόγου μεταξύ των δύο οργανώσεων. Η κοινή εργασία επικεντρώνεται σε συγκεκριμένα πρακτικά αποτελέσματα.
 
Τέλος οι Υπουργοί Άμυνας θα συνέλθουν ως Διοικητικό Συμβούλιο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας (EDA) υπό την προεδρία της Ύπατης Εκπροσώπου Federica Mogherini με την ιδιότητά του ως επικεφαλής του Οργανισμού.
 
Οι Υπουργοί αναμένεται να συζητήσουν την έκθεση του Προϊσταμένου του Οργανισμού σχετικά με την εφαρμογή του αναθεωρημένου καταστατικού του EDA (που εγκρίθηκε το 2015), καθώς και τα συμπεράσματα και τις συστάσεις της μακροπρόθεσμης επανεξέτασης που ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2017, γεγονός που ενίσχυσε την αποστολή του Οργανισμού σε διάφορα επίπεδα. Η μακροπρόθεσμη αναθεώρηση αναγνώρισε κυρίως την EDA ως το κύριο διακυβερνητικό μέσο για την ιεράρχηση των δυνατοτήτων σε επίπεδο ΕΕ, ως τον ευρωπαϊκό κόμβο για την ανάπτυξη πολυεθνικών ικανοτήτων και ως κεντρικός φορέας των δραστηριοτήτων στον τομέα της άμυνας που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ. Η ενίσχυση του Οργανισμού ήταν σημαντική για να μπορέσει να υποστηρίξει την υλοποίηση σημαντικών αμυντικών πρωτοβουλιών της ΕΕ, όπως η συντονισμένη ετήσια επισκόπηση για την άμυνα (CARD), η μόνιμη δομημένη συνεργασία (PESCO) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ).
 
Οι Υπουργοί θα επανεξετάσουν επίσης την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τα συνεχιζόμενα έργα δυνατοτήτων EDA και τα ερευνητικά και τεχνολογικά έργα και θα παράσχουν περαιτέρω καθοδήγηση. Μετά την αναθεώρηση του Σχεδίου Ανάπτυξης Δυνατοτήτων (CDP) το 2018, οι Υπουργοί αναμένεται να αναθέσουν στην EDA να συνεχίσει τις εργασίες του σχετικά με την υλοποίηση των νέων ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων ανάπτυξης ικανοτήτων μέσω της ανάπτυξης των αποκαλούμενων στρατηγικών περιπτώσεων (SCC) σχετικά με την πραγματική απόδοση των δυνατοτήτων.
 
Στο περιθώριο του Διοικητικού Συμβουλίου, οι υπουργοί θα κληθούν να υπογράψουν το νέο πρόγραμμα του EDA με θέμα «Βελτιστοποίηση της αδείας διέλευσης των συνόρων στην Ευρώπη». Το πρόγραμμα στοχεύει στη μείωση του διοικητικού φόρτου στο πλαίσιο των εργασιών της Υπηρεσίας για τη στρατιωτική κινητικότητα