Από την πρώτη Ανάσταση στη Θεία Λειτουργία τα μεσάνυχτα του Μ. Σαββάτου
07:53 - 27 Απριλίου 2019
Η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής είναι το Μεγάλο Σάββατο, το οποίο είναι αφιερωμένο από την Εκκλησία μας στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη.
Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του.
Εν τω μεταξύ, οι Αρχιερείς με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού. Αυτό το έκαναν για να μην μπορέσουν οι μαθητές Του, να κλέψουν το σώμα Του και να διαδώσουν ότι αναστήθηκε. Οι Αρχιερείς είχαν αυτόν τον φόβο επειδή ο ίδιος ο Ιησούς είχε προαναγγείλει την Ανάστασή Του όσο ήταν ακόμη στη ζωή.
Η Πρώτη Ανάσταση
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται ο εσπερινός της Ανάστασεως συνδυασμένος με τη Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου.
Σ’ αυτόν γίνεται η προαγγελία της Ανάστασης γι’ αυτό και, προγευόμενοι τη μεγάλη αυτή χαρά, αφαιρούμε τα μαύρα καλύμματα των εικόνων.
Ο Ιερέας βγαίνει από το ιερό και μαζί με τα παιδιά που κρατάνε τα εξαπτέρυγα, ψέλνει το «Ανάστα ο Θεός» πετώντας φύλλα δάφνης, με τους πιστούς να κτυπάνε τα στασίδια και να κουνούν τους πολυελαίους, παραπέμποντας συμβολικά στο σεισμό που έγινε την ώρα που ο Χριστός αναστήθηκε.
Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου
Η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας το Άγιο Φως, και ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…», όπου ο κόσμος ανάβει τα κεριά του.
Στη συνέχεια ο ιερέας μαζί με τους ψάλτες βγαίνουν στον περίβολο της εκκλησίας, όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψέλνεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
Τα έθιμα του τόπου μας
Το Άγιο Φως μεταφέρεται από τους νοικοκύρηδες στο σπίτι και παλαίοτερα τουλάχιστον συνήθισαν από τον καπνό της λαμπάδας να κάνουν το σχήμα του σταυρού στο πάνω μέρος της εισόδου.
Κάποιοι άλλοι με το Άγιο Φως ανάβουν το καντήλι του σπιτιού τους και προσπαθούν να το κρατήσουν έως και σαράντα ημέρες αναμμένο.
Μετά τη Λειτουργία της Αναστάσεως, ο κόσμος κάθεται στο Πασχαλινό τραπέζι για να τσουγκρίσει τα πρώτα κόκκινα αυγά, να δοκιμάσει τις φλαούνες του νοικοκυριού εφόσον για κάποιους προηγείται η μακρά νηστεία της Σαρακοστής και ακολούθως απολαμβάνουν την σούπα που ανάλογα η κάθε οικογένεια προτιμά.
Στην Ελλάδα, είθισται μετά τον Καλό Λόγο να τρώνε την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα, μια σούπα από αρνίσια ή βοδινά εντόσθια.
Το νόημα των ημερών
Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του.
Εν τω μεταξύ, οι Αρχιερείς με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού. Αυτό το έκαναν για να μην μπορέσουν οι μαθητές Του, να κλέψουν το σώμα Του και να διαδώσουν ότι αναστήθηκε. Οι Αρχιερείς είχαν αυτόν τον φόβο επειδή ο ίδιος ο Ιησούς είχε προαναγγείλει την Ανάστασή Του όσο ήταν ακόμη στη ζωή.
Η Πρώτη Ανάσταση
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται ο εσπερινός της Ανάστασεως συνδυασμένος με τη Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου.
Σ’ αυτόν γίνεται η προαγγελία της Ανάστασης γι’ αυτό και, προγευόμενοι τη μεγάλη αυτή χαρά, αφαιρούμε τα μαύρα καλύμματα των εικόνων.
Ο Ιερέας βγαίνει από το ιερό και μαζί με τα παιδιά που κρατάνε τα εξαπτέρυγα, ψέλνει το «Ανάστα ο Θεός» πετώντας φύλλα δάφνης, με τους πιστούς να κτυπάνε τα στασίδια και να κουνούν τους πολυελαίους, παραπέμποντας συμβολικά στο σεισμό που έγινε την ώρα που ο Χριστός αναστήθηκε.
Τα μεσάνυχτα του Μεγάλου Σαββάτου
Η Θεία Λειτουργία της Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας το Άγιο Φως, και ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…», όπου ο κόσμος ανάβει τα κεριά του.
Στη συνέχεια ο ιερέας μαζί με τους ψάλτες βγαίνουν στον περίβολο της εκκλησίας, όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως και ψέλνεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».
Τα έθιμα του τόπου μας
Το Άγιο Φως μεταφέρεται από τους νοικοκύρηδες στο σπίτι και παλαίοτερα τουλάχιστον συνήθισαν από τον καπνό της λαμπάδας να κάνουν το σχήμα του σταυρού στο πάνω μέρος της εισόδου.
Κάποιοι άλλοι με το Άγιο Φως ανάβουν το καντήλι του σπιτιού τους και προσπαθούν να το κρατήσουν έως και σαράντα ημέρες αναμμένο.
Μετά τη Λειτουργία της Αναστάσεως, ο κόσμος κάθεται στο Πασχαλινό τραπέζι για να τσουγκρίσει τα πρώτα κόκκινα αυγά, να δοκιμάσει τις φλαούνες του νοικοκυριού εφόσον για κάποιους προηγείται η μακρά νηστεία της Σαρακοστής και ακολούθως απολαμβάνουν την σούπα που ανάλογα η κάθε οικογένεια προτιμά.
Στην Ελλάδα, είθισται μετά τον Καλό Λόγο να τρώνε την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα, μια σούπα από αρνίσια ή βοδινά εντόσθια.
Το νόημα των ημερών
και της Ανάστασης
Ο θεολόγος Γιάννης Αντωνιάδη, μιλώντας στον REPORTER, επισημαίνει πως η Εκκλησία μας καλεί αυτές τις ημέρες να βιώσουμε με συντριβή και κατάνυξη τα άγια και σεπτά Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
«Καλούμαστε να γίνουμε συνειδητοί κοινωνοί των παθημάτων του Λυτρωτή μας, διότι έτσι θα νοιώσουμε το μέγεθος της θείας αγάπης και φιλανθρωπίας. Μόνο έτσι θα καταλάβουμε πως «ου φθαρτοίς αργυρίω ή χρυσίω ελυτρώθημεν εκ της ματαίας αναστροφής πατροπαραδότου, αλλά τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου Χριστού», τονίζει.
Όπως αναφέρει ο θεολόγος, «η σωτηρία μας είναι αποτέλεσμα των Παθημάτων και της άδικης Θυσίας του Κυρίου μας, καθ΄ ότι «τας αμαρτίας ημών αυτός ανήνεγκεν εν τω σώματι αυτού επί το ξύλον, ίνα ταις αμαρτίαις απογενόμενοι τη δικαιοσύνη ζήσωμεν». Ο Χριστός «υπέρ πάντων απέθανεν … ίνα οι ζώντες μηκέτι εαυτοίς ζώσιν, αλλά τω υπέρ αυτών αποθανόντι και εγερθέντι».
Αυτό, συμπληρώνει, προϋποθέτει η βίωση από μέρους μας των σωτηρίων Παθημάτων του Λυτρωτή μας Χριστού να μην είναι τυπική ή μόνο συναισθηματική, αλλά πρέπει να είναι καθολική οντολογική μέθεξη των σωτηριωδών ενεργειών, οι οποίες απορρέουν από «τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν».
Αναφέρει ακόμη ότι, η σημαντική παράμετρος που έχει για μας τους ορθόδοξους Χριστιανούς το Θείο Πάθος είναι ότι, χωρίς αγώνα και παθήματα είναι αδύνατο να υπάρξει νίκη και θρίαμβος. Χωρίς θυσία είναι αδύνατον να υπάρξει λύτρωση. Χωρίς σταυρό δεν μπορεί να υπάρξει ανάσταση. Το Θείο Πάθος δείχνει και σε μας την ανάγκη να ακολουθήσουμε πρόθυμα το δικό μας δρόμο του μαρτυρίου και ανεβούμε στο δικό μας σταυρό, που είναι η σταύρωση και ο θάνατος του παλαιού πτωτικού εαυτού μας, προκειμένου να έχουμε την μακάρια ελπίδα και της δικής μας ανάστασης.
Ο θεολόγος Γιάννης Αντωνιάδη, μιλώντας στον REPORTER, επισημαίνει πως η Εκκλησία μας καλεί αυτές τις ημέρες να βιώσουμε με συντριβή και κατάνυξη τα άγια και σεπτά Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
«Καλούμαστε να γίνουμε συνειδητοί κοινωνοί των παθημάτων του Λυτρωτή μας, διότι έτσι θα νοιώσουμε το μέγεθος της θείας αγάπης και φιλανθρωπίας. Μόνο έτσι θα καταλάβουμε πως «ου φθαρτοίς αργυρίω ή χρυσίω ελυτρώθημεν εκ της ματαίας αναστροφής πατροπαραδότου, αλλά τιμίω αίματι ως αμνού αμώμου και ασπίλου Χριστού», τονίζει.
Όπως αναφέρει ο θεολόγος, «η σωτηρία μας είναι αποτέλεσμα των Παθημάτων και της άδικης Θυσίας του Κυρίου μας, καθ΄ ότι «τας αμαρτίας ημών αυτός ανήνεγκεν εν τω σώματι αυτού επί το ξύλον, ίνα ταις αμαρτίαις απογενόμενοι τη δικαιοσύνη ζήσωμεν». Ο Χριστός «υπέρ πάντων απέθανεν … ίνα οι ζώντες μηκέτι εαυτοίς ζώσιν, αλλά τω υπέρ αυτών αποθανόντι και εγερθέντι».
Αυτό, συμπληρώνει, προϋποθέτει η βίωση από μέρους μας των σωτηρίων Παθημάτων του Λυτρωτή μας Χριστού να μην είναι τυπική ή μόνο συναισθηματική, αλλά πρέπει να είναι καθολική οντολογική μέθεξη των σωτηριωδών ενεργειών, οι οποίες απορρέουν από «τον της πίστεως αρχηγόν και τελειωτήν Ιησούν».
Αναφέρει ακόμη ότι, η σημαντική παράμετρος που έχει για μας τους ορθόδοξους Χριστιανούς το Θείο Πάθος είναι ότι, χωρίς αγώνα και παθήματα είναι αδύνατο να υπάρξει νίκη και θρίαμβος. Χωρίς θυσία είναι αδύνατον να υπάρξει λύτρωση. Χωρίς σταυρό δεν μπορεί να υπάρξει ανάσταση. Το Θείο Πάθος δείχνει και σε μας την ανάγκη να ακολουθήσουμε πρόθυμα το δικό μας δρόμο του μαρτυρίου και ανεβούμε στο δικό μας σταυρό, που είναι η σταύρωση και ο θάνατος του παλαιού πτωτικού εαυτού μας, προκειμένου να έχουμε την μακάρια ελπίδα και της δικής μας ανάστασης.
