Τα κόμματα που «παίζουν πελλόν», οι «δικοί τους» και η πολιτική ορθότητα

Ευαγγελίζονται την ηθική και τις αρχές και τις αξίες. Εμφανίζονται με σιγουριά και το παίζουν υπεράνω. Εκφωνούν με στόμφο πύρινους λόγους, μέχρι να πέσει η φωτιά να τους κάψει. Κι ύστερα τρέχουν με πυροσβεστήρες πολιτικής ορθότητας να σβήσουν τις φλόγες. Μέχρι την επόμενη φορά.
 
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του κομματικού συστήματος της Κύπρου είναι η ανοχή του. Η ικανότητα των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων να ανέχονται ανήθικα άτομα, προβληματικές καταστάσεις και αποκλίνουσες συμπεριφορές, απλώς και μόνο επειδή τα εν λόγω πρόσωπα είναι «δικοί τους».
 
Οι «δικοί τους» έφτασαν μέχρι τις Κεντρικές Φυλακές για σκάνδαλα και διαφθορές. Αλλά δεν πειράζει. Επειδή ήταν «δικοί τους» και οι… δικοί των άλλων –το λένε πολλές φορές, για να το πιστέψουν- έχουν κάνει χειρότερα. Οι «δικοί τους» απλώς έχουν πάει θύμα…
 
Τα κόμματα καταφέρνουν να βάζουν στην πολιτική ζυγαριά την κλεψιά, τη διαφθορά, την κακή συμπεριφορά από τη μία και τις ψήφους που οι φορείς τους καταφέρνουν να μαζέψουν από την άλλη και να κερδίζουν πάντα οι σταυροί, που αποτελούν την υπέρτατη αξία στο χρηματιστήριο της κυπριακής πολιτικής σκέψης.
 
Το σύστημα έχει αποτύχει. Δεν μπορεί, κυρίως επειδή δεν θέλει, να απομονώσει τα σάπια μήλα. Αντιθέτως, τούς προσφέρει στέγη και ενίοτε τροφή. Τους επιβραβεύει για την κομματική αφοσίωση, τους επιστρατεύει και συχνά τους εκλέγει.
 
Μέχρι να τα κάνουν θάλασσα. Γιατί δεν μπορεί, κάποια στιγμή, ένας ρατσιστής, θα πει μια ρατσιστική κουβέντα παραπάνω. Ένας κλέφτης, κάποια στιγμή, θα κλέψει κάτι παραπάνω. Ένας σεξιστής, κάποια στιγμή, θα έχει ένα σεξιστικό παραλήρημα παραπάνω.
 
Και τότε τα κόμματα θα σοκαριστούν. Απορροφώντας τις ριπές που έρχονται από παντού και ανοίγουν κι άλλες τρύπες στο χιλιομπαλωμένο ένδυμα του αξιακού καθωσπρεπισμού τους, θα αντιδράσουν. Όχι με γνώμονα την κάθαρση. Όχι με αυτοκριτική διάθεση. Όχι με μια ενδοσκόπηση. Θα αντιδράσουν με την ψυχρή λογική του περιορισμού της ζημιάς.
 
Το έργο το έχουμε δει πολλές φορές. Με πολλά κόμματα και σε πολλές περιπτώσεις. Το σενάριο είναι πάντοτε εξίσου ανιαρό. Ο τάδε «δικός τους», με την προβληματική συμπεριφορά, δεν ήταν πρόβλημα, μέχρι να γίνει πρόβλημα και να δημιουργήσει πρόβλημα. Δεν ήταν ποτέ πρόβλημα γι’ αυτούς που αγκάλιαζαν και προστάτευαν ανθρώπους-προβλήματα. Πρόβλημα ήταν που το ανακάλυψαν οι άλλοι.
 
Κι όταν γίνει το κακό, τρέχουν οι αρχηγοί και οι ηγεσίες με τους πυροσβεστήρες πολιτικής ορθότητας που ξεσκόνισαν βιαστικά από τα ντουλάπια της κομματικής ανυποληψίας. Όχι για να ζητήσουν συγνώμη που ανέχονταν κι αναδείκνυαν αυτούς τους ανθρώπους (ποτέ δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο). Αλλά για να προστατέψουν το κόμμα από την πρόσκαιρη λαϊκή οργή, μέχρι το πρόβλημα, που δεν ήταν πρόβλημα αλλά δημιούργησε πρόβλημα, να ξεχαστεί και να μην είναι πια πρόβλημα.
 
Οι πολιτικές δυνάμεις ακροβατούν μεταξύ ιταμότητας, αδιαφορίας και υποκρισίας. Εμβολιάζουν τη ρητορική τους με αρχές και αξίες, τις οποίες πιστεύουν πως πρέπει να ακολουθούν όλοι οι άλλοι εκτός από τους «δικούς τους». Τα στελέχη τους εξαιρούνται, επειδή προσφέρουν στο κόμμα. Δικαιούνται να συμπεριφέρονται με όση ασυδοσία επιθυμούν, φτάνει το αποτέλεσμα να οδηγεί σε συσπείρωση. Σε περίπτωση που προκαλεί αποσυσπειρωτικές τάσεις, φοράνε οι ηγεσίες βιαστικά το καπέλο της ηθικής και σπεύδουν να καταδικάσουν και να αποστασιοποιηθούν, θυσιάζοντας τον μπελά με μαεστρία, ώστε να σιωπήσουν οι «άλλοι» και να τον λυπηθούν οι «δικοί τους». 
 
Αυτό είναι σύστημα που έχτισαν και μέσα σ’ αυτό κάνουν πρωταθλητισμό. Οι καλοί, πλάι στους κακούς, στον κοινό αγώνα της κάλπης.
 
Η σαπίλα του συστήματος, η προκλητική ανοχή του και η απάθειά του προκαλούν πολιτική αποξένωση. Το γνωρίζουν όλοι πολύ καλά. Αλλά δεν κάνουν τίποτα απολύτως για να το αλλάξουν. «Παίζουν πελλόν» να περάσουμε. Είναι, άλλωστε, πιο βολικό και εύκολο να παραπονιούνται για την ανοδική πορεία των άκρων, από το να βάλουν μια τάξη στο σπίτι τους.
 
Αυτοί που συνειδητά παίζουν το αντισυστημικό χαρτί κατάλαβαν πολύ καλά αυτό που αρνούνται πεισματικά να κατανοήσουν εκείνοι που επιμένουν να διατηρούν αυτή την παθογένεια. Πως αποκτούν ηθικό πλεονέκτημα σε διάφορα στρώματα της κοινωνίας, χωρίς να κάνουν τίποτα απολύτως, απλώς και μόνο επειδή αποστασιοποιούνται από την επιπολαιότητα του συστήματος. Δεν χρειάζεται να είναι ηθικοί. Χρειάζεται, απλώς, να πείσουν ότι δεν είναι ίδιοι με αυτούς που έχουν καταγραφεί στη συλλογική συνείδηση ως ανήθικοι. Πως δεν είναι «δικοί τους»…