«Οι προσφυγικές ροές προς την Κύπρο δεν αποκλείεται να περιλαμβάνουν και εξτρεμιστικά στοιχεία»

Δεν έχει εξαλειφθεί η απειλή του Ισλαμικού Κράτους, σύμφωνα με τον Δρ. Ζήνωνα Τζιάρρα, Ερευνητή του PRIO Cyprus Centre και συν-ιδρυτή του Geopolitical Cyprus, ο οποίος εκτιμά ότι η ιδεολογική διάσταση της εν λόγω οργάνωσης είναι σημαντικότερη από την εδαφική της υπόσταση και αναλύει τις τέσσερις εκφάνσεις που θα έχει στο μέλλον η απειλή του Ισλαμικού Κράτους.
 
Θεωρεί επίσης πολύ πιθανόν η διαφυγή μαχητών του Ισλαμικού Κράτους σε γειτονικές χώρες της περιοχής ή η επιστροφή Ευρωπαίων που είχαν ενταχθεί σε αυτό, στις χώρες τους, να δημιουργήσει τρομοκρατικές επιθέσεις είτε μικρής κλίμακας είτε πιο οργανωμένες και δεν αποκλείει οι προσφυγικές ροές προς την Κύπρο να περιλαμβάνουν και εξτρεμιστικά στοιχεία που προσπαθούν να διαφύγουν των κλιμακούμενων εντάσεων και της διαφαινόμενης σύγκρουσης με το καθεστώς Άσαντ.
 
Εκτιμά επίσης ότι μετά και την ανακατάληψη των εδαφών που κατείχε το Ισλαμικό Κράτος, η διευθέτηση του Συριακού είναι μεν ένα βήμα πιο κοντά, ωστόσο θα καθυστερήσει αρκετά ακόμα, προσθέτοντας πως υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την έναρξη ενός νέου κύκλου βίας εάν η πολιτική-διπλωματική διαχείριση δεν επιτύχει τους σκοπούς της.
 
«Η νίκη που διακηρύχθηκε από τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις (SDF) που αποτελούνται κατά πλειοψηφία από Κούρδους, αφορά κυρίως την εδαφική υπόσταση του Ισλαμικού Κράτους. Δηλαδή, έχουν πλέον ανακαταληφθεί όλα τα εδάφη που κατείχε η οργάνωση», δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κ. Τζιάρρας. 
 
Όπως ανέφερε, από τον τελευταίο θύλακα στην Μπαγκούζ της νοτιοανατολικής Συρίας παραδόθηκαν περίπου 500 τζιχαντιστές στις κουρδικές δυνάμεις, ενώ οι νεκροί τζιχαντιστές εκτιμώνται σε μερικές εκατοντάδες, ωστόσο πιστεύεται ότι πολλοί τζιχαντιστές διέφυγαν. Γενικά, είπε, διάφορες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ύπαρξη περίπου 10 με 15 χιλιάδων μαχητών του Ισλαμικού Κράτους συνολικά σε Συρία και Ιράκ, ωστόσο ο ίδιος εκτίμησε ότι αυτός ο αριθμός είναι μάλλον υπερβολικός και βρίσκεται πιο κοντά στις 5 με 10 χιλιάδες.
 
Εξέφρασε την άποψη ότι αν και δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή φανερή κάποια οργανωμένη ομάδα Ισλαμικού Κράτους πολλοί από τους εναπομείναντες τζιχαντιστές κυκλοφορούν ελεύθεροι και κάποιοι από αυτούς πιθανόν να έχουν οργανωθεί σε λεγόμενους "κοιμώμενους πυρήνες" όπου θα προετοιμαστούν και θα περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να χτυπήσουν με διαφόρων ειδών τρομοκρατικές ενέργειες ή ανταρτοπόλεμο.
 
Σημείωσε πως το πρόβλημα στην ανατολική Συρία δεν είναι τόσο μεγάλο όσο στη βορειοδυτική Συρία, όπου η επαρχία Ίντλιμπ παραμένει μια ανοιχτή πληγή με διάφορα σουνιτικά-τζιχαντιστικά κινήματα (περιλαμβανομένων περίπου 10 χιλιάδων μαχητών της Αλ Κάιντα) που απαριθμούν συνολικά γύρω στις 40 χιλιάδες μαχητών, κάποιοι εκ των οποίων ήταν πρώην μαχητές του Ισλαμικού Κράτους, οι οποίοι προσχώρησαν σε άλλα κινήματα - και κυρίως στην Αλ Κάιντα - μετά την αποδυνάμωσή του.
 
«Γενικά, η απειλή του Ισλαμικού Κράτους δεν έχει εξαλειφθεί για κανένα λόγο, καθώς η ιδεολογική του διάσταση είναι σημαντικότερη από την εδαφική του υπόσταση. Η ιδεολογία δεν βομβαρδίζεται και μπορεί εύκολα να συνεχίσει να αποτελεί πηγή έμπνευσης και παρακίνησης σε βία ανά το παγκόσμιο», σημείωσε ο κ. Τζιάρρας. Από αυτή την άποψη, ανέφερε, η απειλή του Ισλαμικού Κράτους στο μέλλον θα έχει τις εξής εκφάνσεις: α) ενεργοποίηση κοιμώμενων πυρήνων στη Μέση Ανατολή ή σε άλλες χώρες στην Ευρώπη ή την Ασία, β) χτυπήματα "μοναχικών λύκων" σε διάφορες περιοχές ανά το παγκόσμιο (ως απόρροια και της επιστροφής των "ξένων μαχητών" που είχαν ενταχθεί στο Ισλαμικό Κράτος), γ) ανασύνταξη και διενέργεια επιθέσεων στη Συρία και στο Ιράκ, και δ) "μετανάστευση" των μαχητών σε άλλες περιοχές όπου επιχειρούν παρακλάδια του Ισλαμικού Κράτους, όπως π.χ. στην Αίγυπτο, τη Λιβύη και άλλες χώρες της Αφρικής.
 
Σύμφωνα με τον κ. Τζιάρρα, «είναι πολύ πιθανό η διαφυγή κάποιων μαχητών του Ισλαμικού Κράτους σε γειτονικές χώρες της περιοχής, ή η επιστροφή κάποιων Ευρωπαίων εξ αυτών στις χώρες τους, να δημιουργήσει ένα νέο κύκλο τρομοκρατικών επιθέσεων κυρίως μικρής κλίμακας - δηλαδή μη-οργανωμένων - στην περιοχή και αλλού στο εξωτερικό, χωρίς να αποκλείονται και πιο οργανωμένες επιθέσεις». Γι` αυτό το λόγο, σημείωσε, οι συνοριακές υπηρεσίες ασφαλείας θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές και σε επαγρύπνηση ούτως ώστε να ταυτοποιούν τέτοια άτομα κατά την επιστροφή τους.
 
Ανέφερε ωστόσο ότι υπάρχουν αρκετά πρόσφατα παραδείγματα μαχητών που έδειξαν ενδιαφέρον να επανενταχτούν στην κοινωνία και σημείωσε πως οι μαχητές που επιστρέφουν δεν επιθυμούν κατ` ανάγκη να δημιουργήσουν προβλήματα.
 
Σε κάθε περίπτωσή, είπε, πρόκειται για μια πληθυσμιακή ομάδα με αυξημένο ρίσκο και αυτό είναι κάτι που πρέπει να αξιολογήσει και να διαχειριστεί η εκάστοτε πολιτεία.
 
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ο κ. Τζιάρρας είπε στο ΚΥΠΕ πως αν και είναι γενικά χαμηλού κινδύνου ως στόχος τρομοκρατικών επιθέσεων από το Ισλαμικό Κράτος, «οι αυξημένες προσφυγικές ροές από την επαρχία Ίντλιμπ - όπου βρίσκεται το τελευταίο οχυρό των αντικαθεστωτικών τζιχαντιστών - εν μέσω ανθρωπιστικής κρίσης υπάρχει περίπτωση να περιλαμβάνουν και εξτρεμιστικά στοιχεία, που προσπαθούν να διαφύγουν των κλιμακούμενων εντάσεων και της διαφαινόμενης σύγκρουσης με το καθεστώς Άσαντ».
 
Σε ό,τι αφορά τη μετέπειτα εξέλιξη του πολέμου στη Συρία, ο Ζήνωνας Τζιάρρας εκτίμησε ότι η εξάλειψη της εδαφικής υπόστασης του Ισλαμικού Κράτους σημαίνει κατ` αρχάς ότι οι κουρδικές δυνάμεις ελέγχουν περισσότερα εδάφη στην ανατολική Συρία αλλά και ότι η αμερικανική παρουσία στην περιοχή δεν έχει πια λόγο παραμονής - τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη διακηρυγμένη της εντολή που ήταν η καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους.
 
«Αν λοιπόν μετά από αυτή την εξέλιξη οι Ηνωμένες Πολιτείες αποφασίσουν να επισπεύσουν την αποχώρησή τους από τη Συρία, είναι πιθανόν να υπάρξουν νέες εξελίξεις στο δίπολο Τουρκία-Κούρδοι, Τουρκία-Συρία, Συρία-Κούρδοι, Τουρκία-Ρωσία-Ιράν, και Ρωσία-ΗΠΑ» ανέφερε. Πρόσθεσε ότι οι Κούρδοι θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις με τον Άσαντ για τη συμμετοχή τους στο κράτος της Συρίας και η Τουρκία θα συνεχίσει να επιδιώκει τον περιορισμό της κουρδικής παρουσίας και επιρροής, τουλάχιστον κατά μήκος των συνόρων της στην βορειοανατολική Συρία.
 
«Γι΄ αυτό τον λόγο η Τουρκία πιθανόν να ζητήσει τη στήριξη του Ιράν και της Συρία που συμμερίζονται σε κάποιο βαθμό τις ανησυχίες της, ενώ Ρωσία και ΗΠΑ θα προσπαθήσουν - μάλλον ανεπίσημα - να βρουν μια μέση λύση που θα εξυπηρετεί στο δυνατό βαθμό όλους τους εμπλεκόμενους και η οποία θα αποτρέπει νέες συγκρούσεις είτε μεταξύ Τουρκίας και Κούρδων, είτε μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, είτε μεταξύ Κούρδων και Συρίας. Συνεπώς, αν και βρισκόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στη διευθέτηση του Συριακού, αυτή θα καθυστερήσει αρκετά ακόμα, ενώ υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την έναρξη ενός νέου κύκλου βίας εάν η πολιτική-διπλωματική διαχείριση δεν επιτύχει τους σκοπούς της», κατέληξε.