«Θετική εξέλιξη τα ΜΟΕ, ζητούμενο η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων»

Η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς και του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι ότι το συντομότερο δυνατόν θα πρέπει να συνομολογηθούν οι όροι αναφοράς και να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις, τόνισε σήμερα ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου, στον απόηχο της χθεσινής άτυπης συνάντησης Νίκου Αναστασιάδη-Μουσταφά Ακιντζί.
 
Σε δηλώσεις του στο Προεδρικό, και σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι μετά τη χθεσινή συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, τα πλείστα πολιτικά κόμματα αφήνουν αιχμές περί μετατόπισης της ουσίας του Κυπριακού, στα ΜΟΕ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος υπογράμμισε ότι «εμείς θεωρούμε αυτή καθ’ αυτή τη συνάντηση ως μια θετική εξέλιξη, διότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από την επόμενη μέρα της επανεκλογής του επεδίωκε να υπάρξουν συναντήσεις και διάλογος με την τουρκοκυπριακή πλευρά, έστω και αν ήταν μια άτυπη συνάντηση που δεν είναι στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, αλλά δεν παύει από το να είναι χρήσιμη».
 
Και συνέχισε: «Όπως επίσης καταγράφουμε ότι είναι θετικό το γεγονός ότι έχουν εγκριθεί και ανακοινωθεί κάποια ΜΟΕ, ιδιαίτερα μέτρα που αφορούν την ευρύτερη κοινωνία, την καθημερινότητα των ανθρώπων, όπως είναι η τηλεφωνική διασύνδεση και η μονιμότητα της διασύνδεσης του ηλεκτρικού δικτύου.
 
Η τηλεφωνική διασύνδεση
Βεβαίως, για την τηλεφωνική διασύνδεση θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι, υιοθετήθηκε μια πρόταση για σύνδεση μέσω ενός κόμβου στο εξωτερικό, σε κάποια ευρωπαϊκή χώρα, για να αποφευχθεί ακριβώς το πρόβλημα που υπάρχει με βάση τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές νομοθεσίας που δεν επέτρεπαν ειδικά στον πάροχο που είναι η ΑΤΗΚ να συμβληθεί με μη αδειοδοτημένες εταιρείες.
 
Αυτή η διασύνδεση μέσω κόμβου, αντίθετα από ό,τι έχει παρατηρηθεί χθες, δεν συνεπάγεται οποιαδήποτε δικαιοπραξία, οποιαδήποτε συμβατική σχέση ανάμεσα στους παρόχους που λειτουργούν αδειοδοτημένοι στην Κυπριακή Δημοκρατία και σε μη αδειοδοτημένους παρόχους που λειτουργούν στα κατεχόμενα, και συγκεκριμένα δεν συνεπάγεται κάποια συμβατική σχέση ανάμεσα στην ΑΤΗΚ και οποιονδήποτε πάροχο στα κατεχόμενα.
 
Βεβαίως, αυτά τα ΜΟΕ, και άλλα ενδεχομένως από ένα ευρύ κατάλογο που έχει προτείνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με κανένα τρόπο δεν υποκαθιστούν το κύριο ζητούμενο το οποίο αυτή τη στιγμή είναι η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
 
Καμιά μετατόπιση
Δεν υπάρχει καμιά μετατόπιση και για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το επίκεντρο της χθεσινής συζήτησης ήταν η ανάγκη να συνομολογηθούν το ταχύτερο δυνατόν όροι αναφοράς, όπως ζήτησε ο Γ.Γ. των ΗΕ μέσω της κ. Λουτ που διαμεσολαβεί, προκειμένου και πάλι το συντομότερο δυνατόν να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις.
 
Θέλω να υπενθυμίσω ότι η δική μας πλευρά δεν συμμερίζεται την άποψη ότι οι διαπραγματεύσεις θα μπορούν να γίνουν μόνο μετά τον Ιούνιο. Δεν διαπιστώνουμε να συντρέχουν λόγοι καθυστέρησης. Βεβαίως, τα αντικειμενικά δεδομένα είναι τέτοια που φαίνεται ότι μοιραία θα ακολουθήσουμε αυτό τον χρονικό προσδιορισμό. Όμως, η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς και του Προέδρου της Δημοκρατίας είναι ότι το συντομότερο δυνατόν θα πρέπει να συνομολογηθούν οι όροι αναφοράς και να ξεκινήσουν ξανά οι διαπραγματεύσεις.
 
Και λέμε να ξεκινήσουν ξανά-έχει διευκρινιστεί πολλές φορές- γιατί θα πρέπει να κρατήσουμε την πρόοδο που είχε επιτευχθεί, να μην ξεκινήσουμε από την αρχή και αυτό διασφαλίζεται και με τις έξι παραμέτρους που πρότεινε ο Γ.Γ. των Η.Ε. με αυτό που ονομάζεται πλαίσιο Γκουτέρες».
 
Η διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας
Σε παρατήρηση ότι πρόσφατα είδε το φως της δημοσιότητας θέμα που αφορά κλοπή ηλεκτρικού ρεύματος από τις ελεύθερες περιοχές στα κατεχόμενα κατά τα τελευταία χρόνια, συνολικού κόστους ενός δις ευρώ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος είπε ότι «η διασύνδεση ηλεκτρικής ενέργειας υπάρχει και λειτουργεί εδώ και ενάμιση-δύο χρόνια και έχει διαπιστωθεί στην πράξη ότι λειτουργεί κανονικά. Βεβαίως παρέχεται ηλεκτρισμός εκεί όπου υπάρχει ανάγκη, επί πληρωμή. Ενδεχόμενα ζητήματα που μπορεί να αποτελούν θέματα παραβατικότητας εξετάζονται χωριστά και σίγουρα η λογική της διασύνδεσης είναι με όρους αγοράς και με όρους πληρωμής».
 
Εθνικό Συμβούλιο
Σε άλλη ερώτηση ο Πρόδρομος Προδρόμου είπε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει προσκαλέσει τους πολιτικούς ηγέτες, τους πρώην Προέδρους της Δημοκρατίας και τον Πρόεδρο της Βουλής, την 1η Μαρτίου, στις εννέα το πρωί για να τους ενημερώσει, στο πλαίσιο του Εθνικού Συμβουλίου, για τη συνάντηση του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.
 
Σε ερώτηση αν στο Εθνικό Συμβούλιο θα συζητηθεί και η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου για τον Μαυρίκιο και τις Βρετανικές Βάσεις, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «η πολύ σημαντική αυτή απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου δεν αφορά το Κυπριακό άμεσα, εντούτοις, άλλα θέματα τα οποία σχετίζονται με την πρωτοβουλία της κ. Λουτ δεν αποκλείεται να συζητηθούν στο Εθνικό Συμβούλιο. Το κύριο θέμα, όμως, είναι η συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη».
 
Η αποκέντρωση εξουσιών
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι ηγέτες κομμάτων λένε ότι ο Πρόεδρος ανέπτυξε την πρότασή του περί αποκέντρωσης εξουσιών στον Τουρκοκύπριο ηγέτη χωρίς να έχει ενημερώσει σε βάθος τους ίδιους και ερωτηθείς αν το θέμα θα συζητηθεί στο Εθνικό Συμβούλιο, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «η πρώτη ενημέρωση η οποία έχει γίνει ήταν στο Εθνικό Συμβούλιο.
 
Οι πρώτοι με τους οποίους έχει μοιραστεί ο Πρόεδρος τον προβληματισμό  και την ιδέα του για μια λογική αποκέντρωσης είναι τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου. Πρώτα το Εθνικό Συμβούλιο ενημερώθηκε και μετά έγινε οποιαδήποτε συζήτηση είτε δημόσια είτε χθες με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη.
 
Θέλω, επίσης, να υπογραμμίσω ότι με την ιδέα του Προέδρου για να επιτευχθεί λειτουργικότητα του ομοσπονδιακού συστήματος μέσω μιας αποκέντρωσης η οποία, όπως έχει εξηγήσει ο Πρόεδρος, δεν αφορά τους τρεις βασικούς πυλώνες ενός κανονικού κράτους- δηλαδή τα τρία singles, όπως λέμε στην Αγγλική, και τα θέματα Ευρώπης και τα θέματα Οικονομίας-για όλα τα υπόλοιπα μπορεί να συζητηθεί αποκέντρωση, προκειμένου ενόψει και της συζήτησης για την αποτελεσματική συμμετοχή και το αίτημα για την ανάγκη μιας θετικής ψήφου Τουρκοκυπρίου στα διάφορα όργανα, να πετύχουμε λειτουργικότητα του συστήματος, ούτως ώστε να μην υπάρχει η ανησυχία ότι μπορεί να έχουμε διαρκείς εμπλοκές.
 
Αυτή είναι η λογική και αυτή η συζήτηση που γίνεται και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη είναι πάντα στο πλαίσιο των παραμέτρων του Γ.Γ.. Μια από τις παραμέτρους που αφορούσε την πολιτική ισότητα και την πολιτική συμμετοχή συνοδευόταν από την παραίνεση του κ. Γκουτέρες ότι θα πρέπει στις συζητήσεις να διευκρινιστεί πού, πότε και πώς θα μπορεί να προνοείται θετική ψήφος, με τη διευκρίνιση επίσης, που είναι πάντα θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας, ότι θετική ψήφος θα πρέπει να εφαρμόζεται εκεί όπου ενδεχομένως οι αποφάσεις να αφορούν δυσμενώς-αν θέλετε-τα συμφέροντα ειδικά της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Είναι ξεκάθαρη αυτή η συζήτηση, όπως είναι ξεκάθαρο ότι το ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι να υπάρξει κάποια κοινή αντίληψη και συμφωνία για τους όρους αναφοράς βάσει των οποίων-όχι μοναδικοί- αλλά βάσει των οποίων θα πρέπει να είναι και οι έξι παράμετροι που είχε προτείνει ο Γ.Γ.».
 
Σε ερώτηση αν όσα γνωρίζει ο κ. Ακιντζί τα γνωρίζουν και τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «ο Πρόεδρος έχει προτείνει μια ιδέα, μια κατεύθυνση, έναν προβληματισμό. Αιτήματα που ακούγονται για να γίνει πιο συγκεκριμένη η συζήτηση αυτή αφορούν την τελική καθ’ αυτή διαπραγμάτευση. Αυτή τη στιγμή δεν γίνονται διαπραγματεύσεις. Ούτε η συνάντηση με τον κ. Ακιντζί ήταν στα πλαίσια μιας διαπραγμάτευσης. Γίνεται ένας ελεύθερος διάλογος.
 
Ναι μεν έχει ενημερώσει ο Πρόεδρος τον Τουρκοκύπριο ηγέτη κ. Ακιντζί τόσο χθες όσο και σε προηγούμενη συνάντησή τους σε κάποιο βαθμό, αλλά ταυτόχρονα πλήρους ενημέρωσης έχει τύχει και το Εθνικό Συμβούλιο. Ο Πρόεδρος, μάλιστα, στο Εθνικό Συμβούλιο είχε απευθυνθεί στους πολιτικούς ηγέτες ζητώντας και δικές τους εισηγήσεις ή προβληματισμούς για το θέμα».
 
Η θετική ψήφος
Σε παρατήρηση δημοσιογράφου ότι αν ο κ. Ακιντζί εμμένει στο θέμα της θετικής ψήφου τότε το ζήτημα της αποκέντρωσης θα είναι περιττό, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει μεταφέρει χθες αυτή τη θέση που άκουσε με τη διευκρίνιση ότι ο ίδιος δεν συμφωνεί. Θα μπορούσε να είναι υποβοηθητική η διευκρίνιση  την οποία πρότεινε ο ΓΓ ότι θα μπορεί να εξεταστεί η άσκηση θετικής ψήφου στα ζητήματα εκείνα όπου οι αποφάσεις αφορούν ιδιαίτερα την τουρκοκυπριακή κοινότητα».
Σε ερώτηση αν θεωρεί ότι υπάρχει αντικείμενο περαιτέρω συζήτησης δεδομένων των τοποθετήσεων των δύο πλευρών, ο κ. Προδρόμου είπε ότι «εμείς θεωρούμε ότι αυτή την ώρα είναι η ιδιαίτερης σημασίας να καταγραφεί η επανέναρξη των διαπραγματεύσεων μέσω των όρων αναφοράς πάνω στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες, το οποίο, όπως είχε λεχθεί και στο Κραν Μοντανά, αποσκοπεί στο να κάνει την Κύπρο με τη λύση, με όλα αυτά τα ζητήματα του περιεχομένου και της δομής μιας ομοσπονδίας, κανονικό κράτος, όπως ήταν η έκφραση του Γ.Γ.
 
Και αυτό παραπέμπει στο ότι ένα κανονικό κράτος μέλος της ΕΕ δεν νοείται να κηδεμονεύεται με εγγυήσεις, με δικαιώματα επεμβάσεων ή με την παρουσία κατοχικού στρατού.
 
Αυτό είναι μια βασική πτυχή της όλης συζήτησης και γι’ αυτό περιμένουμε τις επαφές που έχει η κα Λουτ, ιδιαίτερα με τις εγγυήτριες δυνάμεις και ιδιαίτερα με εκείνη την εγγυήτρια δύναμη από την οποία εξαρτάται η λύση του Κυπριακού, δεδομένου ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Βρετανία έχουν τοποθετηθεί θετικά στο ζήτημα των εγγυήσεων και νοουμένου ότι είναι η Τουρκία που διατηρεί κατοχικό στρατό στην Κύπρο».
 
Η άσκηση της Τουρκίας
Κληθείς να σχολιάσει τον τρόπο που παρουσιάζεται η άσκηση της Τουρκίας σε περιοχές που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία Κύπρου και Ελλάδας ότι είναι μήνυμα προς Ισραήλ, Κύπρο, Ελλάδα ότι δεν μπορούν να αγνοούν τα συμφέροντα της Τουρκίας στην περιοχή, ο Εκπρόσωπος ανέφερε ότι «κάποιοι επίσης λένε ότι είναι μήνυμα σχετικό με τις εκλογές που γίνονται στην Τουρκία.
 
Δεν θα μπω σε ανάλυση των αποφάσεων και των ενεργειών που κάνει η Τουρκία, θα επαναλάβω ότι τα μηνύματα και οι θέσεις που στέλνει η Κυπριακή Κυβέρνηση και Κυπριακή Δημοκρατία είναι μηνύματα συνεργασίας, αμοιβαίου οφέλους με βάση το διεθνές δίκαιο, μέσα από όλες τις σχέσεις που έχουμε με όλα τα γειτονικά κράτη, πλην, δυστυχώς, της Τουρκίας. Με Αίγυπτο, Ισραήλ, Παλαιστίνη, Λίβανο, Ιορδανία και ούτω καθεξής.
 
Συνεργασίες, οι οποίες αποδεικνύουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δραστηριοποιείται διεθνώς με τη λογική του αλληλοσεβασμού όλων των κρατών, του αμοιβαίου οφέλους στη βάση του διεθνούς δικαίου. Οι επιδείξεις στρατιωτικής δύναμης είναι μια άλλη λογική και βεβαίως η Κυπριακή Δημοκρατία και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και χθες με την ευκαιρία της συνάντησής του με τον κ. Ακιντζί είχε τονίσει ότι οι ενέργειες της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, δυστυχώς, δεν συμβάλλουν στην κατεύθυνση επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και επίλυσης του Κυπριακού».