Η Τουρκία δημιουργεί κρίσεις στο εξωτερικό ποντάροντας στο εσωτερικό

Την μία ημέρα απειλεί ο Ερντογάν. Την επόμενη ο Τσαβούσογλου. Ύστερα πιάνει δουλειά ο Ακάρ. Κάποτε βάζουν και τους υπαλλήλους τους να απειλήσουν. Απειλούν την Κύπρο, την Ελλάδα, τους Κούρδους, την Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, ακόμη και τις ΗΠΑ. Η δημόσια διπλωματία των Τούρκων τους τελευταίους μήνες είναι κατασκευασμένη σε πολύ μεγάλο βαθμό από απειλές. Κι αυτή η στάση είναι προφανής σε όλους κι όχι μόνο σε εμάς, που είμαστε αποδέκτες των απειλών.
 
Όπως επισημαίνει ο Seth Frantzman σε ανάλυσή του στην Jerusalem Post, «σχεδόν κάθε μέρα, το κυβερνών κόμμα της Τουρκίας –είτε είναι ο Πρόεδρος, ο Υπουργός Άμυνας, ο Υπουργός Εξωτερικών ή κάποιος Εκπρόσωπος Τύπου- προκαλούν μια κρίση από κάπου στη χώρα».
 
«Μπορεί να απειλούν να στείλουν εκατομμύρια πρόσφυγες στην Ευρώπη, να απειλούν για μια νέα στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία, να απειλούν να κλείσουν την αεροπορική βάση στο Ιντσιρλίκ. Κι ύστερα να απειλούν την Κύπρο, την Ελλάδα ή να κατηγορούν το Ισραήλ, τα βραβεία Νόμπελ, τη Γαλλία. Ή να ενθαρρύνουν ισλαμικές χώρες να αποστασιοποιηθούν από τον μπαμπούλα στη Δύση», γράφει.
 
Από τα  «μηδενικά προβλήματα» στον αυταρχισμό
Κάποτε, σχολιάζει, το ΑΚΡ μιλούσε για «μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες». Παρουσίαζε την Τουρκία ως μία υπεύθυνη χώρα μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της Ευρώπης, που μπορούσε να βοηθήσει στην επίλυση συγκρούσεων και να φιλοξενήσει συζητήσεις. «Μάλιστα, το ΥΠΕΞ έχει ακόμη αυτή την πολιτική στη σελίδα του. Όμως σήμερα η ηγεσία της Τουρκίας δεν μπορεί να περάσει ούτε μια ημέρα χωρίς να εκστομίσει απειλές, να δοκιμάσει να προωθήσει τον θρησκευτικό εθνικισμό, να μιλήσει για τον μιλιταρισμό της χώρας και να δημιουργήσει προβλήματα με τους γείτονες», τονίζει ο αρθρογράφος.
 
Ερμηνεύοντας αυτή την πολιτική, ο Seth Frantzman αναφέρει πως η Άγκυρα έφτασε σε αυτό το σημείο, επειδή σταδιακά μειώθηκαν οι έλεγχοι στους ηγέτες της. «Υπήρχε μία εποχή που η Τουρκία, ακόμη και υπό το ΑΚΡ, ήθελε να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα, όμως, η Τουρκία προωθεί περισσότερο εμπόριο με το Ιράν, ψάχνει ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα και δεν έχει χρόνο για την Ε.Ε., εκτός αν είναι για να της ασκήσει κριτική», εξηγεί.
 
Ο αναλυτής προσθέτει πως έχουν περιθωριοποιηθεί ή αποστασιοποιηθεί φωνές εντός του κυβερνώντος κόμματος, λόγω της αυταρχικής ροπής της χώρας. «Η Τουρκία κινείται όλο και περισσότερο προς τον αυταρχισμό και τον εθνικισμό», τονίζει, φέρνοντας ως παράδειγμα τις επιθέσεις στον Τύπο και τις καταδίκες δημοσιογράφων που ασκούν κριτική ως «τρομοκράτες». Χιλιάδες μέλη του αντιπολιτευόμενου Δημοκρατικού κόμματος των Λαών συνελήφθησαν και επίσης κατηγορούνται για «τρομοκρατία», προσθέτει.
 
Και ο αυταρχισμός της Τουρκίας δεν τελειώνει εκεί. Η Jerusalem Post επισημαίνει τις διώξεις δημάρχων της αντιπολίτευσης, την απόλυση πάνω από 150,000 ανθρώπων μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, περίπου 50,000 συλλήψεις πολιτών και εκατοντάδες λειτουργών του ΥΠΕΞ, στρατιωτικών και εκπαιδευτικών, που κατηγορούνται ως γκιουλενιστές.
 
«Χωρίς ελεύθερο Τύπο και με μια μεγάλη δεξαμενή ενός αντιπολιτευόμενου κόμματος στη φυλακή, και στοχοποιώντας τα δικαστήρια, την αστυνομία και τον στρατό για υποτιθέμενες συνωμοσίες, η Τουρκία έχει μετασχηματιστεί θεμελιακά. Καταστέλλονται οι διαδηλώσεις για τα δικαιώματα των γυναικών και των γκέι με κανόνια νερού. Οι μέρες των διαμαρτυριών στο πάρκο Gezi έχουν περάσει, τώρα οι διαδηλώσεις περιορίζονται. Χωρίς εσωτερική αντιπολίτευση, το κυβερνών κόμμα μπορεί να επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στην εξωτερική πολιτική», εξηγεί ο αρθρογράφος.
 
Λιγότερες ερωτήσεις
O Frantzman καταγράφει μία σειρά δηλώσεων και πράξεων του Ερντογάν του τελευταίου διαστήματος, χαρακτηριστική της στάσης που τηρεί. Υποστήριξε, όπως αναφέρει μεταξύ άλλων, ότι η Ε.Ε. δεν έχει εντάξει την Τουρκία λόγω των αντι-μουσουλμανικών της απόψεων. Φιλοξένησε μία αποστολή της Χαμάς, ενώ ζητούσε από το ΝΑΤΟ να χαρακτηρίσει το κουρδικό YPG ως τρομοκράτες. Ισχυρίστηκε, επίσης, πως ο δυτικός ιμπεριαλισμός συνεχίζει να διχάζει τον ισλαμικό κόσμο, λέγοντας πως η Δύση κάνει κακό στο Ιράν, τη Συρία, το Σουδάν, τη Σομαλία και την Παλαιστίνη.
 
 «Η ηγεσία της Τουρκίας ξεκάθαρα πιστεύει πως οι συνεχείς κρίσεις είναι το εισιτήριο για την επιτυχία στο εσωτερικό. Αυτό σημαίνει λιγότερες ερωτήσεις για ζητήματα εσωτερικής διακυβέρνησης, όπως είναι η οικονομία. Αντ’ αυτού κάθε μέρα είναι γεμάτη ειδήσεις για το ΝΑΤΟ, την Ε.Ε., τις ΗΠΑ, τη Λιβύη, την Ελλάδα, το Ιράκ, τη Συρία και τη Ρωσία. Περισσότερες ειδήσεις για τουρκικά drones, αντιαεροπορικά, αεροπλάνα, βόμβες, πιθανές στρατιωτικές επιχειρήσεις και περήφανες συναντήσεις με ξένους ηγέτες», αναφέρει ο αρθρογράφος.
 
Όμως αυτές οι κρίσεις δεν είναι χωρίς συνέπειες. Η Τουρκία συνεχώς αντιμετωπίζει κυρώσεις είτε από τις ΗΠΑ είτε από την Ε.Ε. είτε από άλλους. Δημιουργεί προβλήματα με το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ που μπορεί να προκαλέσουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. «Δεν είναι ξεκάθαρο πόσο στρατηγική και υπολογισμένη είναι η ατελείωτη κρίση», αναφέρει ο Seth Frantzman.
 
Μέχρι στιγμής η πολιτική των κρίσεων έχει βοηθήσει την ηγεσία αλλά και την ίδια την Τουρκία, φέρνοντας περισσότερες συμφωνίες με τη Ρωσία και μεγαλύτερο ρόλο στην περιοχή. Εισπράττει, μάλιστα, και σεβασμό από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ για τη δύναμή της. «Αυτό το πέτυχε παρουσιάζοντας τις απειλές και τα γεγονότα επί του εδάφους ως τον τρόπο επίτευξης στόχων, αντί της αναμονής για μια πολυμερή διαδικασία», σημειώνει ο αναλυτής. «Η Τουρκία έχει τοποθετήσει τον εαυτό της με τρόπο που μπορεί να εκμεταλλεύεται αυτές τις κρίσεις αυτή τη στιγμή», καταλήγει.