Οι επικρίσεις του ΑΚΕΛ, οι ιδέες Αναστασιάδη και οι υπαναχωρήσεις των Τ/κ
15:02 - 05 Νοεμβρίου 2019
Κορυφώθηκε τις τελευταίες ημέρες η αντιπαράθεση του ΑΚΕΛ με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη όσον αφορά το Κυπριακό, με το κόμμα της αντιπολίτευσης να καταλογίζει στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, μεταξύ άλλων τα οποία του καταλογίζει, υπαναχωρήσεις από συγκλίσεις του παρελθόντος και υποβολή νέων ιδεών, που κατά το ΑΚΕΛ, δυσκολεύουν την προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Είναι αληθές πως τους τελευταίους μήνες, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προχώρησε σε υποβολή ιδεών, με σαφή όμως στόχευση την αντιμετώπιση των ανησυχιών της τ/κ πλευράς στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης και δη της αξίωσής της για μία θετική ψήφο για οποιαδήποτε απόφαση της κεντρικής κυβέρνησης ή άλλου θεσμικού οργάνου. Εις απάντηση, δηλαδή, της αξίωσης της τ/κ πλευράς για πολιτική ισότητα, με τον τρόπο που η ίδια αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει, υπαναχωρώντας από σχετικές συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν στο παρελθόν.
Στο πλαίσιο αυτό, και θέλοντας να διασφαλίσει τη λειτουργικότητα του κράτους και τη βιωσιμότητα της λύσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπέβαλε την πρότασή του για αποκέντρωση εξουσιών από την κεντρική κυβέρνηση, βάσει της οποίας η κεντρική κυβέρνηση θα διατηρήσει τις εξουσίες που είναι απολύτως απαραίτητες για την διασφάλιση της ενότητας και της συνοχής του ομοσπονδιακού κράτους, ενώ την ίδια ώρα το κάθε συνιστών κρατίδιο μέσα στη διοικητική του περιοχή θ’ απολαμβάνει μεγαλύτερη διοικητική αυτονομία. Πρόκειται για πρόταση που κινείται στη λογική της αποδοχής, από ελληνοκυπριακής πλευράς, της μίας θετικής ψήφου εκεί και όπου οι αποφάσεις ενδεχομένως να επηρεάζουν τα ζωτικά συμφέροντα μίας κοινότητας ή πολιτείας, δεδομένου ότι θα υπάρχει, ήδη, ένας αποτελεσματικός μηχανισμός επίλυσης διαφορών.
Παράλληλα, στις 7 του περασμένου Απρίλη, σε συνάντησή του με την ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έθεσε στο τραπέζι ως ιδέα-σε συνδυασμό με την πρόταση για αποκέντρωση εξουσιών-, την υιοθέτηση ενός νέου συστήματος εξουσίας με την ονομασία κοινοβουλευτικό σύστημα. Η πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη, προϋποθέτει μόνιμο Ε/κ Πρόεδρο και Τ/κ αντιπρόεδρο, ενώ την ίδια στιγμή θα υπάρχει εκ περιτροπής, με αναλογία τέσσερα προς δύο, Πρωθυπουργό και αναπληρωτή Πρωθυπουργό, οι οποίοι θα εκλέγονται από την Βουλή των Αντιπροσώπων. Ένα τέτοιο σύστημα, κατά τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, θα φέρει τις δύο κοινότητες και τα δύο συνιστώντα κρατίδια πιο κοντά, καθώς θα υπάρχει ανάγκη για συγκλίσεις και συνεργασίες σε ιδεολογικό επίπεδο.
Πέραν των προτάσεων του αυτών, σε συνάντησή του με τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, στις 26 του περασμένου Φλεβάρη, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παρουσίασε πακέτο 21 μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, με στόχο την ανατροπή του κακού κλίματος. Ωστόσο, η αντίδραση του Τ/κ ηγέτη για την πλειονότητα των ΜΟΕ αυτών υπήρξε αρνητική.
Στις 9 Αυγούστου, σε συνάντησή του επίσης με τον Μουσταφά Ακιντζί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπέβαλε προς την κατεύθυνση επιτάχυνσής της διαδικασίας συνομολόγησης των όρων αναφοράς, ώστε να αρχίσουν ουσιαστικές συνομιλίες, την πρόταση, όπως αυτοί περιλαμβάνουν:
Πρώτο: Την Κοινή Δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου του 2014.
Δεύτερο: Τις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί και οι οποίες οδήγησαν στη διάσκεψη του Κρανς Μοντάνα.
Τρίτο: Τη βάση της συζήτησης επί των έξι παραμέτρων του Γ.Γ. του ΟΗΕ, όπως αυτή εξελίχθηκε κατά τη Διάσκεψη για την Κύπρο μέχρι το δείπνο της 6ης Ιουλίου 2017.
Το τρίπτυχο αυτό έγινε αποδεκτό από τον Μουσταφά Ακιντζί και οδήγησε στην κάθοδο Λουτ στη Λευκωσία τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπόταν και τα εμπλεκόμενα μέρη βρέθηκαν πιο κοντά, όσο ποτέ άλλοτε, στη συμφωνία για συνομολόγηση των όρων αναφοράς.
Ωστόσο, υπήρξε στη συνέχεια η γνωστή υπαναχώρηση από τον Τ/κ ηγέτη, κατόπιν παρέμβασης της Άγκυρας, με αποτέλεσμα για μια ακόμη φορά να μην καταστεί εφικτή η συνομολόγηση των όρων αναφοράς.
Οι τουρκικές υπαναχωρήσεις
Αξίζει να σημειωθεί πως σε όλο αυτό το διάστημα, η τουρκική πλευρά, πέραν του ζητήματος της πολιτικής ισότητας, προχώρησε και σε άλλες ουσιαστικές υπαναχωρήσεις, όπως η απόσυρση του χάρτη που κατέθεσε στη Γενεύη τον Ιανουάριο του 2017 για το εδαφικό, η υπαναχώρηση από τις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ για το φυσικό αέριο(σ.σ. έστω και αν το ζήτημα του φυσικού αερίου δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης στις συνομιλίες για το Κυπριακό), ενώ ξεκάθαρα και ανοιχτά πλέον η Άγκυρα αμφισβητεί τη συμφωνημένη βάση λύσης, που είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, θέτοντας επιτακτικά την «ανάγκη» αναζήτησης και συζήτησης άλλων μορφών λύσης.
Είναι αληθές πως τους τελευταίους μήνες, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προχώρησε σε υποβολή ιδεών, με σαφή όμως στόχευση την αντιμετώπιση των ανησυχιών της τ/κ πλευράς στο κεφάλαιο της διακυβέρνησης και δη της αξίωσής της για μία θετική ψήφο για οποιαδήποτε απόφαση της κεντρικής κυβέρνησης ή άλλου θεσμικού οργάνου. Εις απάντηση, δηλαδή, της αξίωσης της τ/κ πλευράς για πολιτική ισότητα, με τον τρόπο που η ίδια αντιλαμβάνεται και ερμηνεύει, υπαναχωρώντας από σχετικές συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν στο παρελθόν.
Στο πλαίσιο αυτό, και θέλοντας να διασφαλίσει τη λειτουργικότητα του κράτους και τη βιωσιμότητα της λύσης, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας υπέβαλε την πρότασή του για αποκέντρωση εξουσιών από την κεντρική κυβέρνηση, βάσει της οποίας η κεντρική κυβέρνηση θα διατηρήσει τις εξουσίες που είναι απολύτως απαραίτητες για την διασφάλιση της ενότητας και της συνοχής του ομοσπονδιακού κράτους, ενώ την ίδια ώρα το κάθε συνιστών κρατίδιο μέσα στη διοικητική του περιοχή θ’ απολαμβάνει μεγαλύτερη διοικητική αυτονομία. Πρόκειται για πρόταση που κινείται στη λογική της αποδοχής, από ελληνοκυπριακής πλευράς, της μίας θετικής ψήφου εκεί και όπου οι αποφάσεις ενδεχομένως να επηρεάζουν τα ζωτικά συμφέροντα μίας κοινότητας ή πολιτείας, δεδομένου ότι θα υπάρχει, ήδη, ένας αποτελεσματικός μηχανισμός επίλυσης διαφορών.
Παράλληλα, στις 7 του περασμένου Απρίλη, σε συνάντησή του με την ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έθεσε στο τραπέζι ως ιδέα-σε συνδυασμό με την πρόταση για αποκέντρωση εξουσιών-, την υιοθέτηση ενός νέου συστήματος εξουσίας με την ονομασία κοινοβουλευτικό σύστημα. Η πρόταση του Προέδρου Αναστασιάδη, προϋποθέτει μόνιμο Ε/κ Πρόεδρο και Τ/κ αντιπρόεδρο, ενώ την ίδια στιγμή θα υπάρχει εκ περιτροπής, με αναλογία τέσσερα προς δύο, Πρωθυπουργό και αναπληρωτή Πρωθυπουργό, οι οποίοι θα εκλέγονται από την Βουλή των Αντιπροσώπων. Ένα τέτοιο σύστημα, κατά τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, θα φέρει τις δύο κοινότητες και τα δύο συνιστώντα κρατίδια πιο κοντά, καθώς θα υπάρχει ανάγκη για συγκλίσεις και συνεργασίες σε ιδεολογικό επίπεδο.
Πέραν των προτάσεων του αυτών, σε συνάντησή του με τον Τ/κ ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, στις 26 του περασμένου Φλεβάρη, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παρουσίασε πακέτο 21 μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, με στόχο την ανατροπή του κακού κλίματος. Ωστόσο, η αντίδραση του Τ/κ ηγέτη για την πλειονότητα των ΜΟΕ αυτών υπήρξε αρνητική.
Στις 9 Αυγούστου, σε συνάντησή του επίσης με τον Μουσταφά Ακιντζί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπέβαλε προς την κατεύθυνση επιτάχυνσής της διαδικασίας συνομολόγησης των όρων αναφοράς, ώστε να αρχίσουν ουσιαστικές συνομιλίες, την πρόταση, όπως αυτοί περιλαμβάνουν:
Πρώτο: Την Κοινή Δήλωση της 11ης Φεβρουαρίου του 2014.
Δεύτερο: Τις συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί και οι οποίες οδήγησαν στη διάσκεψη του Κρανς Μοντάνα.
Τρίτο: Τη βάση της συζήτησης επί των έξι παραμέτρων του Γ.Γ. του ΟΗΕ, όπως αυτή εξελίχθηκε κατά τη Διάσκεψη για την Κύπρο μέχρι το δείπνο της 6ης Ιουλίου 2017.
Το τρίπτυχο αυτό έγινε αποδεκτό από τον Μουσταφά Ακιντζί και οδήγησε στην κάθοδο Λουτ στη Λευκωσία τον περασμένο Σεπτέμβριο, οπόταν και τα εμπλεκόμενα μέρη βρέθηκαν πιο κοντά, όσο ποτέ άλλοτε, στη συμφωνία για συνομολόγηση των όρων αναφοράς.
Ωστόσο, υπήρξε στη συνέχεια η γνωστή υπαναχώρηση από τον Τ/κ ηγέτη, κατόπιν παρέμβασης της Άγκυρας, με αποτέλεσμα για μια ακόμη φορά να μην καταστεί εφικτή η συνομολόγηση των όρων αναφοράς.
Οι τουρκικές υπαναχωρήσεις
Αξίζει να σημειωθεί πως σε όλο αυτό το διάστημα, η τουρκική πλευρά, πέραν του ζητήματος της πολιτικής ισότητας, προχώρησε και σε άλλες ουσιαστικές υπαναχωρήσεις, όπως η απόσυρση του χάρτη που κατέθεσε στη Γενεύη τον Ιανουάριο του 2017 για το εδαφικό, η υπαναχώρηση από τις συγκλίσεις Χριστόφια-Ταλάτ για το φυσικό αέριο(σ.σ. έστω και αν το ζήτημα του φυσικού αερίου δεν αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης στις συνομιλίες για το Κυπριακό), ενώ ξεκάθαρα και ανοιχτά πλέον η Άγκυρα αμφισβητεί τη συμφωνημένη βάση λύσης, που είναι η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, θέτοντας επιτακτικά την «ανάγκη» αναζήτησης και συζήτησης άλλων μορφών λύσης.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: