Ανοικτή προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων σε ασαφή χρονικό ορίζοντα

Χωρίς να δίνει σαφές και ξεκάθαρο στίγμα όσον αφορά τον χρονικό ορίζοντα επανέναρξης ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, αλλά συντηρώντας ανοικτή μια τέτοια προοπτική, ολοκληρώθηκε το άτυπο δείπνο που είχε στο Βερολίνο με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες.
 
Ουσιαστικά, το δείπνο του Βερολίνου επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις που ήθελαν να μην προκύπτουν συγκεκριμένες αποφάσεις όσον αφορά τις προσπάθειες για επανεκκίνηση ουσιαστικών συνομιλιών, δίνοντας ωστόσο την ίδια ώρα αχτίδα φωτός στο τέρμα του τούνελ όπου εδώ και πάρα πολλούς μήνες-μετά το ναυάγιο του Κρανς Μοντανά-  περιήλθε το Κυπριακό. Και αυτό, με τον Γενικό Γραμματέα να χρυσώνει προς το παρόν το χάπι των αξιώσεων των δύο πλευρών, προβαίνοντας στο τέλος του δείπνου σε μια δήλωση στην οποία αποτυπώνεται με εύσχημο τρόπο η προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών να ισορροπήσουν ανάμεσα στις δύο πλευρές και να διατηρήσουν εν ζωή την όποια προοπτική.
 
Επί της ουσίας, οι δύο ηγέτες επαναβεβαίωσαν για μια ακόμη φορά ως το μοντέλο λύσης του Κυπριακού τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, ενώ όσον αφορά το φλέγον θέμα της πολιτικής ισότητας, αυτή οριοθετήθηκε στο πλαίσιο των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας, με ειδικά αναφορά στην παράγραφο 4 του ψηφίσματος 716 του 1991.
 
Την ίδια ώρα, επαναβεβαιώθηκε η προσήλωση των δύο ηγετών στην Κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, σε προηγούμενες συγκλίσεις και στο πλαίσιο των έξι σημείων που ο Γενικός Γραμματέας παρουσίασε στις 30 Ιουνίου του 2017. Δηλαδή, στα τρία σημεία τα οποία Αναστασιάδης και Ακιντζί, κατά τη συνάντησή τους της 9^ης Αυγούστου, συμφώνησαν ν’ αποτελέσουν τη βάση των όρων αναφοράς.
 
«Υπό το φως αυτών των συζητήσεων», αναφέρει στη γραπτή του δήλωση ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, «έχω συμφωνήσει να συνεχίσω τις προσπάθειες μου για να επιτύχουμε όρους αναφοράς που θα λειτουργήσουν ως ένα εναρκτήριο σημείο συναίνεσης για διαπραγματεύσεις σταδιακές, ουσιαστικές και στοχοπροσηλωμένες σε αποτέλεσμα, με τη συντομότερη δυνατή ευκαιρία».
 
«Προς αυτό τον σκοπό», συνεχίζει, «δεσμεύτηκα να διερευνήσω με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη και τον Ελληνοκύπριο ηγέτη και με τις εγγυήτριες δυνάμεις τη δυνατότητα να συγκληθεί μια άτυπη πενταμερής συν τα Η.Ε., συνάντηση στο κατάλληλο στάδιο. Γίνεται αντιληπτό ότι αυτή τη φορά πρέπει να είναι διαφορετική».
 
Όπως προκύπτει από τις πιο πάνω αναφορές του Αντόνιο Γκουτέρες, ο αρχικός στόχος για καθορισμό ημερομηνίας πραγματοποίησης πενταμερούς συνάντησης δεν ευοδώθηκε, κάτι που εν πολλοίς ήταν αναμενόμενο, με μια τέτοια συνάντηση να τοποθετείται πλέον στο… κατάλληλο στάδιο και συγκεκριμένα, όπως εκτιμάται, για μετά τις λεγόμενες εκλογές στα κατεχόμενα, που θα πραγματοποιηθούν τον προσεχή Απρίλιο.
 
Παράλληλα, βάσει της αναφοράς Γκουτέρες σε άτυπη πενταμερής συν τα Η.Ε., προκύπτει πως απούσα από μια τέτοια συνάντηση, έστω και ως παρατηρητής όπως συνέβη σε Γενεύη και Κρανς Μοντανά, θα είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.
 
Η δήλωση Γκουτέρες
Στη γραπτή δήλωση που εξέδωσε μετά το δείπνο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, αναφέρει τα εξής:
 
«Απόψε είχα άτυπη συνάντηση με τον ηγέτη της ελληνοκυπριακής κοινότητας κ. Νίκο Αναστασιάδη και με τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας κ. Μουσταφά Ακιντζί για να εξετάσουμε τις προσπάθειες για επίτευξη μιας συνολικής λύσης του κυπριακού προβλήματος. Οι συζητήσεις μας ήταν επικεντρωμένες και ειλικρινείς.
 
Και οι δύο ηγέτες χαιρέτισαν την εμπλοκή μου και μου επαναβεβαίωσαν την προσήλωση και την αποφασιστικότητα τους να πετύχουν μια λύση στη βάση μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα όπως προνοείται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας περιλαμβανομένης της παραγράφου 4 του ψηφίσματος 716 του 1991.
 
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης και ο Ελληνοκύπριος ηγέτης με κίνητρο την αίσθηση του κατεπείγοντος, συμφώνησαν ότι η επίτευξη μιας συνολικής και διαρκούς λύσης του κυπριακού προβλήματος εντός του προβλεπτού ορίζοντα είναι ύψιστης σημασίας για τη μελλοντική ευημερία των δύο κοινοτήτων και ότι το στάτους κβο είναι μη βιώσιμο.
 
Ο Ελληνοκύπριος ηγέτης και ο Τουρκοκύπριος ηγέτης βεβαίωσαν για την προσήλωση τους στην Κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, σε προηγούμενες συγκλίσεις και στο πλαίσιο των έξι σημείων που παρουσίασα στις 30 Ιουνίου του 2017 με στόχο την επίτευξη μιας στρατηγικής συμφωνίας που θα ανοίξει τον δρόμο για μια συνολική διευθέτηση.
 
Υπό το φως αυτών των συζητήσεων έχω συμφωνήσει να συνεχίσω τις προσπάθειες μου για να επιτύχουμε όρους αναφοράς που θα λειτουργήσουν ως ένα εναρκτήριο σημείο συναίνεσης για διαπραγματεύσεις σταδιακές, ουσιαστικές και στοχοπροσηλωμένες σε αποτέλεσμα, με τη συντομότερη δυνατή ευκαιρία.
 
Προς αυτό τον σκοπό δεσμεύτηκα να διερευνήσω με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη και τον Ελληνοκύπριο ηγέτη και με τις εγγυήτριες δυνάμεις τη δυνατότητα να συγκληθεί μια άτυπη πενταμερής συν τα ΗΕ, συνάντηση στο κατάλληλο στάδιο. Γίνεται αντιληπτό ότι αυτή τη φορά πρέπει να είναι διαφορετική.
 
Επιθυμώ να εκφράσω της ευχαριστίες μου στην Κυβέρνησης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για τη στήριξη της στη παροχή διευκολύνσεων για τη διεξαγωγή της συνάντησης αυτής».

 
Η αποτίμηση Αναστασιάδη
Ως το πρώτο βήμα για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό χαρακτήρισε το αποτέλεσμα της τριμερούς συνάντησης στο Βερολίνο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.
 
«Κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρας υπήρξε μια δημιουργική προσπάθεια για διαβουλεύσεις εκ μέρους των διαπραγματευτών και της ειδικής απεσταλμένης του Γ.Γ., που οδήγησε με τη συναίνεση, τόσο του Γ.Γ. όσο και των δύο ηγετών, στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε πριν λίγο από τα Ηνωμένα Έθνη», ανέφερε σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
 
«Παρά τις γνωστές δυσκολίες», σημείωσε, «το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης θεωρείται ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου. Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι ο Γ.Γ. επανέλαβε την αποφασιστικότητα του να συνεχίσει-σε συνεργασία πάντα με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις- την προσπάθεια για σύγκληση μιας άτυπης πενταμερούς συνάντησης, με εντολή τη συμφωνία όρων αναφοράς που θα επιτρέψουν την επανάληψη ενός στοχευμένου και δημιουργικού διαλόγου που θα μας οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση».
 
«Ένα άλλο στοιχείο, που θα ήθελα να επισημάνω», τόνισε, «είναι η καταγραφή της σύμπτωσης θέσεων των δύο ηγετών για τις βασικές παραμέτρους που θα διέπουν την επιδιωκόμενη λύση, που όπως καταγράφεται και στο ανακοινωθέν περιλαμβάνουν την κοινή διακήρυξη της 11 του Φλεβάρη του 2014, τις επιτευχθείσες συγκλίσεις και βεβαίως το πλαίσιο των έξι σημείων του Γ.Γ.».
 
Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαμήνυσε πως είναι αυτονόητο ότι για να επαναρχίσουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, πέραν της συμφωνίας των όρων αναφοράς, η Τουρκία να τερματίσει τις έκνομες ενέργειες εις βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις απειλές για εποικισμό της Αμμοχώστου, ή τα όποια απειλούμενα τετελεσμένα στη νεκρή ζώνη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ν. Αναστασιάδης: Πρώτο βήμα για έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων