Οι όροι αναφοράς, η άτυπη πενταμερής και ο κατάλληλος χρόνος

«Το αποτέλεσμα της συνάντησης θεωρείται ένα πρώτο θετικό βήμα στην προσπάθεια επανέναρξης του διαλόγου», δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χθες βράδυ, δίνοντας το στίγμα της ανάγνωσης που γίνεται από την ελληνική πλευρά για το αποτέλεσμα της άτυπης τριμερούς, λίγη ώρα αφού ολοκληρώθηκε το δείπνο που είχε με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και τον Μουσταφά Ακιντζί.
 
Αυτός ήταν, άλλωστε, και ο λόγος της μετάβασης στο Βερολίνο. Ένα βήμα, κάτι που θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως πρόοδος, για να διατηρηθεί η διαδικασία στο Κυπριακό ζωντανή, μετά το ναυάγιο του Κραν Μοντανά και την απουσία των συστατικών εκείνων που να μπορούν να επιτρέψουν επανέναρξη των συνομιλιών με δυνατότητες επιτυχίας.
 
Το βήμα αυτό ήρθε με τον Γ.Γ. να επισημοποιεί την συναντίληψη του πλαισίου για τους όρους αναφοράς και την παραπομπή της για συμφωνία σε άτυπη πενταμερή συνάντηση, εν ευθέτω χρόνω.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανοικτή προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων σε ασαφή χρονικό ορίζοντα
 
Η εξέλιξη αυτή φαίνεται να ικανοποιεί τη Λευκωσία, η οποία εμφανιζόταν πρόθυμη εδώ και αρκετούς μήνες για να κάνει όχι μόνο αυτή την κίνηση, αλλά ακόμη και να οδηγήσει τη διαδικασία σε άτυπη πολυμερή διάσκεψη και σύντομη επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιών, αλλά «σκόνταφτε» στις τουρκικές αξιώσεις και το timing που θεωρείτο από τουρκικής πλευράς ακατάλληλο. 
 
Αν και η διαδικασία αυτή δεν έχει ολοκληρωθεί, ο Γ.Γ. του ΟΗΕ δήλωσε ότι ο Πρόεδρος και ο Ακιντζί «βεβαίωσαν για την προσήλωσή τους στην Κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014, σε προηγούμενες συγκλίσεις και στο πλαίσιο των έξι σημείων που παρουσίασα στις 30 Ιουνίου του 2017, με στόχο την επίτευξη μιας στρατηγικής συμφωνίας που θα ανοίξει τον δρόμο για μια συνολική διευθέτηση».
 
Αυτό σημαίνει, βάσει της ερμηνείας που γίνεται από κυβερνητικές πηγές, πως τα πλαίσιο της συζήτησης για τους όρους αναφοράς έχει λάβει συγκεκριμένη μορφή ως το σύνολο των αναφερθέντων στοιχείων, και πλέον θα συζητείται ως πακέτο στη βάση αυτής της σύμπτωσης απόψεων. Αυτό καθιστά πιο δύσκολη την όποια προσπάθεια της Άγκυρας να εντάξει σε αυτό επιπλέον στοιχεία που ήθελε, όπως η τουρκική ερμηνεία για την πολιτική ισότητα, χωρίς, βέβαια, να υπάρχουν οποιεσδήποτε ενδείξεις πως δεν θα συνεχίσει να δοκιμάζει.  
 
Έχει πλέον ξεκαθαρίσει ότι άτυπη πενταμερής δεν θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, αλλά σε κατοπινό στάδιο, όταν ο χρόνος κριθεί κατάλληλος. Και φαίνεται πως εκείνοι που θα κρίνουν την… καταλληλόλητα αυτή θα είναι οι Τούρκοι, οι οποίοι, ως γνωστόν, επέμεναν το τελευταίο διάστημα πως δεν επιθυμούν εξελίξεις στο Κυπριακό πριν από τις παράνομες «προεδρικές εκλογές» των κατεχομένων.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ν. Αναστασιάδης: Πρώτο βήμα για έναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων
 
Δεδομένου ότι ο Νίκος Αναστασιάδης και ο Μουσταφά Ακιντζί έχουν ήδη ανακοινώσει, μέσω του Γ.Γ. τη δική τους συναντίληψη, γίνεται κατανοητό ότι η «επέκταση» της προσπάθειας που ανακοίνωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες αφορά κατά κύριο λόγο τις εγγυήτριες δυνάμεις και δη την Τουρκία, που θέτει τα μεγαλύτερα και ουσιαστικότερα εμπόδια στη διαδικασία του Κυπριακού.
 
Διζωνική και πολιτική ισότητα
Το ζήτημα της πολιτικής ισότητας, που αποτελούσε μέχρι χθες ένας από τους βασικούς  λόγους εμπλοκής στη διαδικασία των όρων αναφοράς, ο Γ.Γ. επέλεξε να το ξεκαθαρίσει μέσα από τις αναφορές σε ψηφίσματα του Σ.Α, αποφεύγοντας, δηλαδή, να υιοθετήσει την τουρκική ερμηνεία του όρου αλλά κάνοντας μία αναφορά που φαίνεται να την καλύπτει.
 
Στην ίδια ακριβώς πρόταση που αναφέρθηκε στην πολιτική ισότητα, ο Γ.Γ. μίλησε και για διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, καθιστώντας πολύ ακόμη πιο άτοπο να συζητηθεί σε επίπεδο άτυπης πενταμερούς η βάση της λύσης, όπως δήλωνε πως θέλει να γίνει ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
 
Άτυπη πενταμερής
«Υπό το φως αυτών των συζητήσεων έχω συμφωνήσει να συνεχίσω τις προσπάθειες μου για να επιτύχουμε όρους αναφοράς που θα λειτουργήσουν ως ένα εναρκτήριο σημείο συναίνεσης για διαπραγματεύσεις σταδιακές, ουσιαστικές και στοχοπροσηλωμένες σε αποτέλεσμα, με τη συντομότερη δυνατή ευκαιρία. Προς αυτό τον σκοπό δεσμεύτηκα να διερευνήσω με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη και τον Ελληνοκύπριο ηγέτη και με τις εγγυήτριες δυνάμεις τη δυνατότητα να συγκληθεί μια άτυπη πενταμερής συν τα ΗΕ, συνάντηση στο κατάλληλο στάδιο. Γίνεται αντιληπτό ότι αυτή τη φορά πρέπει να είναι διαφορετική», δήλωσε ο κ. Γκουτέρες.
 
Δεδομένου ότι το «εναρκτήριο σημείο» έχει ήδη καθοριστεί χθες, η ανάγνωση που γίνεται, σύμφωνα με πληροφορίες του REPORTER, είναι ότι το επόμενο στάδιο βρίσκεται στις πρωτεύουσες των τριών εγγυητριών δυνάμεων και δη της Άγκυρας, η οποία θέτει και τα εμπόδια στις προσπάθειες επανέναρξης του Κυπριακού. Δηλαδή, κατά τους μήνες που θα μεσολαβήσουν μέχρι οι συνθήκες να αλλάξουν και να ευνοείται η πραγματοποίηση της άτυπης πενταμερούς, οι διεργασίες αναμένεται να στραφούν προς αυτήν την κατεύθυνση.
 
Η δήλωση αυτή του Γ.Γ. εκλαμβάνεται ως αποφασιστικότητά του να εμπλακεί ενεργά στις προσπάθειες για τελική κατάληξη επί των όρων αναφοράς. Ο χρόνος υπάρχει, ώστε ο Γ.Γ. και η ομάδα του να προσπαθήσουν να επιλύσουν τις δυσκολίες που παρουσιάζονται σήμερα, με τις διαφωνίες των δύο πλευρών.
 
«Θεωρώ σημαντικό το γεγονός ότι ο ΓΓ επανέλαβε την αποφασιστικότητα του να συνεχίσει –σε συνεργασία πάντα με τους ηγέτες των δύο κοινοτήτων αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις- την προσπάθεια για σύγκληση μιας άτυπης πενταμερούς συνάντησης, με εντολή τη συμφωνία όρων αναφοράς που θα επιτρέψουν την επανάληψη ενός στοχευμένου και δημιουργικού διαλόγου πού θα μας οδηγήσει σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση», ανέφερε ο Νίκος Αναστασιάδης. Επανέλαβε, ωστόσο, πως για να ξαναξεκινήσουν συνομιλίες θα πρέπει, πέραν της συμφωνίας επί των όρων αναφοράς, η Τουρκία να τερματίσει τις έκνομες ενέργειές της σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, τις απειλές για εποικισμό της Αμμοχώστου και τα απειλούμε τετελεσμένα στην νεκρή ζώνη.
 
Ο χρόνος θα δείξει αν αυτή η φορά θα είναι διαφορετική και ορθά προετοιμασμένη…