Η κοινωνία πολιτών της ΕΕ ζητά τον τερματισμό της χορήγησης διαβατηρίων σε επενδυτές

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ), επίσημο γνωμοδοτικό όργανο της κοινωνίας των πολιτών στην ΕΕ, στο οποίο μετέχουν εργοδότες και εργαζόμενοι, ζητεί, με γνωμάτευσή του "να δοθεί τέλος σε όλα τα προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές στην ΕΕ".
 
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε η ΕΟΚΕ αναφέρει ότι "η άδεια παραμονής στην Ελλάδα μπορεί να κοστίσει ως και 250.000 ευρώ, ενώ ένα κυπριακό διαβατήριο ως και 2 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας".
 
Αναλυτικά η ΕΟΚΕ "συνιστά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θεσπίσει μηχανισμό συντονισμού που θα επιτρέπει στα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικές με τις εγκριθείσες και απορριφθείσες αιτήσεις χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής με σκοπό να αποφευχθεί το φαινόμενο άτομα με αμφίβολο ποιόν να βγαίνουν προς άγραν των ευνοϊκότερων συνθηκών χορήγησης διαβατηρίου ή θεώρησης μεταξύ διαφόρων αρχών".
 
Επιπλέον ζητά όπως "όλοι οι φορείς και ενδιάμεσοι οργανισμοί που παρέχουν υπηρεσίες στους αιτούντες να υπόκεινται στους κανόνες της ΕΕ περί καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και να αποσαφηνιστεί ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα με τη θέσπιση ενός υποχρεωτικού κώδικα δεοντολογίας, την εποπτεία των ενταγμένων σε ρυθμιστικό πλαίσιο επαγγελματιών και τη δημιουργία ενός δημόσια προσπελάσιμου μητρώου παρόχων υπηρεσιών για τον κλάδο".
 
Η ΕΟΚΕ συνιστά, "κατά την προσπάθεια σταδιακής κατάργησης των υφιστάμενων προγραμμάτων στην ΕΕ, να μην επιτρέπεται στα υποψήφια προς ένταξη μέλη η λειτουργία αντίστοιχων προγραμμάτων κατά την ένταξή τους, έτσι ώστε να μην προστίθενται νέα προγράμματα στα ήδη υφιστάμενα".
 
Η ΕΟΚΕ αναφέρει στη γνωμάτευση ότι "η ιθαγένεια είναι ο δεσμός ενός πολίτη με ένα κράτος, είτε εκ γενετής είτε με πολιτογράφηση", σημειώνοντας πως "τα τελευταία χρόνια πολλά κράτη μέλη της ΕΕ έχουν θεσπίσει προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές για την προσέλκυση επενδύσεων". Τονίζει δε ότι "η πρακτική αυτή ενέχει σοβαρούς κινδύνους και θα πρέπει να απαγορευτεί σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ".
 
Όπως αναφέρεται, "στη γνωμοδότησή της, η ΕΟΚΕ ενστερνίζεται την πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην οποία ζητείται επίσης να καταργηθούν όλα τα υφιστάμενα σχετικά προγράμματα το συντομότερο δυνατόν".
 
Παραπέμπει δε σε "έκθεση της Κομισιόν όπου επίσης επισημαίνεται ότι αυτά τα προγράμματα εγκυμονούν κινδύνους όσον αφορά την ασφάλεια, τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, τη φοροδιαφυγή και την παράκαμψη των κανόνων της ΕΕ".
 
Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι "επί του παρόντος υπάρχουν από 17 έως 20 προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές στην ΕΕ".
 
Παραπέμποντας εκ νέου στην"έκθεση των οργανισμών Διεθνούς Διαφάνειας ( Transparency International ) και Παγκόσμιου Μάρτυρα (Global Witness)", η ΕΟΚΕ αναφέρει ότι "η Κύπρος είναι η δεύτερη χώρα παγκοσμίως σε επενδύσεις προγραμμάτων ιθαγένειας και συνδυασμού προγραμμάτων ιθαγένειας και διαμονής, με ετήσια κέρδη που φτάνουν τα 914 εκατομμύρια ευρώ, λίγο κάτω από την Ισπανία, η οποία φθάνει τα 976 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Μέσω της πώλησης της ιθαγένειας, η Κύπρος αύξησε τα κέρδη της από το 2013 κατά 4,8 δισ".
 
Ο Jean Marc Roirant, εισηγητής της γνωμοδότησης της ΕΟΚΕ, υπογράμμισε ότι «συχνά, αυτά τα προγράμματα δεν συνάδουν με τα θεμελιώδη δικαιώματα στα οποία εδράζεται η ευρωπαϊκή συνεργασία». Τόνισε δε την ανάγκη σταδιακής κατάργησης των εν λόγω προγραμμάτων σε ολόκληρη την ΕΕ, παρατηρώντας: «Η ΕΟΚΕ ανησυχεί έντονα σχετικά με την προώθηση των δικαιωμάτων και της ιθαγένειας της ΕΕ εν είδει προϊόντων προς πώληση».
 
Τέλος, σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΟΚΕ, "στη γνωμοδότηση αναφέρεται ότι δεν θα πρέπει να γίνεται καμία διάκριση ως προς τον τρόπο αντιμετώπισης των κινδύνων που ενέχουν οι τα προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές".
 
Ως τέτοιους αναφέρει "τη Νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και διαφθορά (Τα συστήματα «χρυσής θεώρησης» και «χρυσού διαβατηρίου» παρέχουν τη δυνατότητα ταχείας χορήγησης ιθαγένειας ή άδειας διαμονής –μερικές φορές μέσα σε λίγους μήνες".
 
"Ωστόσο, το προφίλ και η προέλευση των αιτούντων συχνά δυσχεραίνει τη διενέργεια κατάλληλων ελέγχων ασφαλείας, ενώ δεν είναι όλα τα κράτη μέλη εξίσου επιλεκτικά. Επιπλέον, οι ενδιάμεσοι οργανισμοί μέσω των οποίων διοχετεύονται τα ποσά που καταβάλλουν οι αιτούντες δεν υπόκεινται στη νομοθεσία της ΕΕ περί νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες", σημειώνει.
 
Επιπλέον, σημειώνει ότι "η έλλειψη διαφάνειας πολλών από αυτά τα προγράμματα εκθέτει τα κράτη και τους δημόσιους υπαλλήλους στον κίνδυνο της διαφθοράς, εξαιτίας αδυναμιών όπως η ευρεία διακριτική ευχέρεια στη λήψη αποφάσεων, η έλλειψη ανεξάρτητης εποπτείας και ο κίνδυνος σύγκρουσης συμφερόντων που επηρεάζουν ιδιωτικούς φορείς και ενδιάμεσους οργανισμούς που συμμετέχουν τόσο στην υποβολή της αίτησης όσο και στη διαδικασία δέουσας επιμέλειας".
 
Η ΕΟΚΕ "επιθυμεί να διατίθενται περισσότερα επίσημα στοιχεία για το μέγεθος του φαινομένου (ύψος των επενδύσεων, αριθμός αιτούντων, δικαιούχοι, χώρες προέλευσης, ποσό και αντίκτυπος των επενδύσεων κ.τ.λ.)".
 
Αναγνωρίζει ότι "η έλλειψη εναρμονισμένων προτύπων θα μπορούσε να ενθαρρύνει έναν αγώνα μειοδοσίας όσον αφορά τα πρότυπα διαφάνειας".
 
"Όχι μόνο χρησιμοποιείται η ιθαγένεια της ΕΕ ως δέλεαρ για την προσέλκυση επενδυτών, αλλά και η απόφαση που λαμβάνει ένα κράτος μέλος για τη χορήγηση διαβατηρίου ή άδειας διαμονής ενδέχεται να επηρεάσει άλλα κράτη μέλη και την ΕΕ στο σύνολό της, καθότι αυτή η απόφαση παρέχει πρόσβαση σε ολόκληρο τον Χώρο Σένγκεν και την εσωτερική αγορά", αναφέρει.
 
Σημειώνει τέλος ότι "τα προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για λόγους φοροδιαφυγής, δεδομένου ότι επιτρέπουν στους επενδυτές να διατηρούν τη φορολογική τους έδρα στην πατρίδα τους επωφελούμενοι ταυτόχρονα των φορολογικών πλεονεκτημάτων των εν λόγω προγραμμάτων".
 
Πηγή: ΚΥΠΕ