Οι ισραηλινοί οικισμοί, η προσέγγιση των ΗΠΑ και η Κύπρος

Την προσέγγιση των ΗΠΑ ότι οι ισραηλινοί οικισμοί δεν είναι ασύμβατοι με το διεθνές δίκαιο ανακοίνωσε ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας Μάικ Πομπέο το βράδυ της Δευτέρας.
 
Ο Πομπέο φρόντισε να διευκρινίσει πως πρόκειται για ανατροπή της προσέγγισης της Κυβέρνησης Ομπάμα στο θέμα, επισημαίνοντας τη διαχρονική ανακολουθία στην αμερικανική πολιτική σε βάθος χρόνου, φέρνοντας ως παράδειγμα ότι το 1978 η διακυβέρνηση Κάρτερ (που ήταν Δημοκρατικός, όπως και ο Μπαράκ Ομπάμα) έκρινε ότι η δημιουργία οικισμών αμάχων δεν ήταν συμβατή με το διεθνές δίκαιο και το 1981 ο Πρόεδρος Ρίγκαν (ο οποίος ήταν Ρεπουμπλικάνος, όπως και η παρούσα διακυβέρνηση) διαφώνησε με αυτό το συμπέρασμα και δήλωσε ότι δεν πίστευε ότι είναι εκ φύσεως παράνομη.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι ισραηλινοί οικισμοί δεν θεωρούνται πλέον παράνομοι από τις ΗΠΑ
 
«Μετά από προσεκτική μελέτη όλων των πλευρών στη νομική συζήτηση, η Κυβέρνηση συμφωνεί με τον Πρόεδρο Ρίγκαν», είπε ο Πομπέο. «Η ίδρυση ισραηλινών οικισμών στη Δυτική Όχθη δεν είναι καθ’ εαυτή ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο», πρόσθεσε.
 
Εξηγώντας περαιτέρω την αντίληψη των ΗΠΑ για το ζήτημα, ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας αναφέρθηκε και σε αποφάσεις ισραηλινών δικαστηρίων ότι κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται στη βάση των ξεχωριστών δεδομένων και συνθηκών και, ως εκ τούτου, η Κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν εκφράζει θέση για το νομικό καθεστώς οποιουδήποτε ανεξάρτητου οικισμού. Αναφέρθηκε σε δικαστικές αποφάσεις, λέγοντας ότι κάποιες δραστηριότητες κρίθηκαν νόμιμες και άλλες όχι.
 
Ο Πομπέο διευκρίνισε ακόμη ότι οι ΗΠΑ δεν προδικάζουν το συνολικό καθεστώς της Δυτικής Όχης, καθώς αυτό είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
 
Η απόφαση των ΗΠΑ, είπε ο Υπουργός Εξωτερικών της χώρας, βασίζεται στα ιδιαίτερα γεγονότα, τις συνθήκες και στην ιστορία της Δυτικής Όχθης και το γεγονός ότι προηγουμένως χαρακτηρίζονταν ασύμβατοι με το διεθνές δίκαιο δεν βοήθησε στην προώθηση της ειρήνης. «Η σημερινή μας απόφαση δεν προδικάζει ή αποφασίζει νομικά συμπεράσματα σε σχέση με καταστάσεις σε άλλα μέρη του πλανήτη», τόνισε.
 
Αποδέκτες εντός και εκτός
Ο τρόπος που ανέπτυξε τη θέση της Κυβέρνησης των ΗΠΑ ο Μάικ Πομπέο, κάνοντας ιστορική αναδρομή και συγκρίνοντας θέσεις δημοκρατικών και ρεπουμπλικανικών κυβερνήσεων, καταδεικνύει ότι, σε μεγάλο βαθμό, απευθυνόταν στο εσωτερικό κοινό της χώρας του, παρά στη διεθνή κοινότητα. 
 
Όπως επεσήμανε στον REPORTER η Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου, ανώτερη επιστημονική συνεργάτιδα στο Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, «όταν ο Πομπέο είπε ότι επιστρέφουμε στην πολιτική Ρίγκαν, έχει ως στόχο το κοινό των Ρεπουμπλικάνων, ενόψει εκλογών. Απευθύνεται στους Ρεπουμπλικάνους με την παραδοσιακή ρεπουμπλικανική πολιτική». Την ίδια στιγμή, ανέφερε, ικανοποιεί και τους Εβραίους ψηφοφόρους εντός ΗΠΑ, εξυπηρετώντας και πάλι τους προεκλογικούς στόχους του Ντόναλντ Τραμπ. «Πέραν τούτου, βοηθά τον Νετανιάχου να παραμείνει στην εξουσία».
 
Στην ουσία πρόκειται για επιβεβαίωση της αμερικανικής πολιτικής έναντι του Ισραήλ, στην οποία εμπίπτει και η μεταφορά της Πρεσβείας της χώρας στην Ιερουσαλήμ και η αναγνώριση της προσάρτησης των υψιπέδων Γκολάν. «Μακροχρόνια είναι ακόμα μία επιβεβαίωση της ξεκάθαρης  αμερικανικής τοποθέτησης υπέρ των θέσεων του ισραηλινού κράτους», ανέφερε η Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου. 
 
«Η κίνηση αυτή δεν πρέπει να μας ξενίζει. Αποτελεί απότοκο προηγούμενων κινήσεων, που τροχοδρόμησε η Κυβέρνηση Τραμπ και συνέχεια της μάλλον μονόπλευρης στήριξής της προς το ισραηλινό κράτος, κάτι που, ομολογουμένως, δεν βοηθά στο να μειωθεί η ένταση  μεταξύ των δύο πλευρών. Ο διαμεσολαβητικός ρόλος, που οι ΗΠΑ συνεχίζουν να θέλουν να παίξουν, μοιάζει πλέον ανέφικτος», ανέφερε.
 
«Πιστεύω ότι υπάρχουν προεκλογικά συμφέροντα των πολιτικών ηγετών, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο Ισραήλ. Ποιος κερδίζει από αυτή την εξέλιξη; Ο Τραμπ, ο οποίος θέλει να παρουσιάζεται ως ο υποψήφιος που προωθεί τις παραδοσιακές θέσεις των Ρεπουμπλικάνων κι επιζητεί τη στήριξη του Εβραϊκού Λόμπι, το οποίο φλερτάρει επικίνδυνα τον τελευταίο καιρό με την πρώην συνεργάτιδα του κ. Τραμπ και πιθανή μελλοντική αντίπαλο του, πρώην Πρέσβη των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη, Νίκι Χέιλι. Ταυτόχρονα, ενδυναμώνεται εσωτερικά  ο  ίδιος ο Νετανιάχου, που χρειάζεται επειγόντως βοήθεια, αφού βρίσκεται στη μέση ενός αβέβαιου και ίσως ατέρμονου, προς το παρόν, προεκλογικού αγώνα. Ας μην ξεχνούμε ότι και οι δύο ηγέτες βρίσκονται ταυτόχρονα και υπό διερεύνηση για σωρεία σκανδάλων», πρόσθεσε.
 
Επηρεάζεται η Κύπρος;
Ερωτηθείσα κατά πόσον η προσέγγιση των ΗΠΑ δημιουργεί κινδύνους ή προηγούμενα για την Κύπρο, δεδομένου του τουρκικού εποικισμού, η κ. Προκοπίου ανέφερε ότι ο κ. Πομπέο ήταν ξεκάθαρος ότι η συγκεκριμένη τοποθέτηση αφορά μόνο την συγκεκριμένη περίπτωση και δεν ισχύει ούτε εφαρμόζεται ως η πολιτική των ΗΠΑ σε άλλες περιπτώσεις. Άρα, θεωρητικά, μπορούμε να καλυφθούμε από αυτό.
 
Την ίδια στιγμή, το καθεστώς στη Δυτική Όχθη δεν είναι το ίδιο με αυτό στην Κύπρο. Οι Ισραηλινοί υποστηρίζουν ότι τα συγκεκριμένα εδάφη δεν βρίσκονται υπό κατοχή αλλά αποτελούν αμφισβητούμενες περιοχές, χωρίς κάποια κρατική υπόσταση που να έχει παραβιαστεί από την παρουσία τους και άρα το ζήτημα αυτό δεν εμπίπτει στη δικαιοδοσία του διεθνούς δικαίου, εξήγησε η κ. Κουκκίδη-Προκοπίου.
 
«Στην πραγματικότητα, ο ισραηλινός στρατός ελέγχει, έτσι κι αλλιώς, περίπου το 60% της συγκεκριμένης περιοχής, όπου βρίσκονται ιστορικές εβραϊκές πόλεις (όπως π.χ. η Βηθλεέμ και η Ιεριχώ), κάτι που εμποδίζει την ύπαρξη μιας συμπαγούς γεωγραφικής περιοχής, η οποία ευκολότερα θα μπορούσε στο μέλλον να αποτελέσει το έδαφος ενός παλαιστινιακού κράτους. Η επίσημη ισραηλινή θέση, την οποία φαίνεται πλέον να ασπάζονται οι Αμερικανοί, είναι ότι στα πλαίσια αυτής της υπάρχουσας εβραϊκής παρουσίας και της ιστορικής πραγματικότητας της περιοχής, δημιουργούνται αυτόβουλα και οι  αντίστοιχοι οικισμοί. Κάτι τέτοιο απορρίπτεται από την παλαιστινιακή πλευρά, η οποία μιλά για ‘νόμο της ζούγκλας’ στην προκειμένη περίπτωση», σημείωσε.
 
Ανησυχητικό για μας θα έπρεπε να είναι ότι ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών δήλωσε πως το ζήτημα των οικισμών δεν εμπίπτει στα θέματα διεθνούς δικαίου,  μιας και οι υποθέσεις για τους οικισμούς εκδικάζονται ήδη στα ένδικα μέσα του ισραηλινού κράτους. Εδώ τα πράγματα είναι που περιπλέκονται περισσότερο, λόγω της ύπαρξης και της χρήσης από Κύπριους πολίτες της λεγόμενης «επιτροπής αποζημιώσεων» στα κατεχόμενα, κάτι το οποίο, ουσιαστικά, επιβεβαιώνει συνθήκες ύπαρξης εσωτερικών ένδικων μέσων για την εκδίκαση ενός «εσωτερικού» ζητήματος.

«Αυτό ακριβώς το γεγονός αποπροσανατολίζει από το θέμα του εποικισμού ως έγκλημα πολέμου που διαπράττει η Τουρκία, ως κατοχική δύναμη στην Κύπρο, κατά παραβίαση του άρθρου 49 της 4ης Συνθήκης της Γενεύης του 1949. Αυτό θα πρέπει να μας ανησυχήσει ως Κυπριακή Δημοκρατία», κατέληξε η Άννα Κουκκίδη-Προκοπίου.