ΑΟΖ–Κυπριακό: Αλληλένδετα ή ανεξάρτητα ζητήματα
10:02 - 18 Νοεμβρίου 2019
Το πρόγραμμα γεωτρήσεων της Κυπριακής έκλεισε αισίως 10 και πλέον έτη κατά την διάρκεια των οποίων οι διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού προβλήματος πέρασαν από την συνήθη διαδικασία αισιοδοξίας πριν την έναρξη, απαισιοδοξία κατά τις συζητήσεις και εν τέλει διακοπή-απαισιοδοξία και ούτω καθεξής.
Η Τουρκία το 2014 και ενώ οι διαπραγματεύσεις για επίλυση του Κυπριακού ήταν σε εξέλιξη, έστειλε το BARBAROS για έρευνες νότια της Λάρνακας στα οικόπεδα 8-9 και η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως αντίδραση στις παράνομες πράξεις της Τουρκίας, αποφάσισε την διακοπή των συνομιλιών μέχρι να αποχωρήσει το BARBAROS. Το ερώτημα που τέθηκε τότε και τίθεται και σήμερα είναι εάν θα πρέπει να πάμε σε συνομιλίες επίλυσης του Κυπριακού ενόσω η Τουρκία παραβιάζει την ΑΟΖ μας με έρευνες ή και γεωτρήσεις. Το ερώτημα δεν είναι εύκολο να απαντηθεί μονολεκτικά αλλά με ανάλυση των δεδομένων σε τόπο και χρόνο, των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων για κάθε πιθανή επιλογή και εν τέλει την λήψη της βέλτιστης, υπό τις περιστάσεις, απόφασης.
ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΔΙΑΜΦΗΣΒΗΤΗΤΑ
· Το Κυπριακό πρόβλημα είναι πρόβλημα εισβολής και κατοχής του 37% του ΧΕΡΣΑΙΟΥ εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
· Υπάρχουν συγκεκριμένα ψηφίσματα του ΟΗΕ για την αποχώρηση των Τουρκικών στρατευμάτων και την ειρηνική επίλυση του Κυπριακού προβλήματος.
· Το status quo αφορά στο χερσαίο έδαφος και οι συνομιλίες μέσω του ΟΗΕ αφορούν στην άρση του με αμοιβαία συμφωνία.
· Η ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ βρίσκεται στο χερσαίο έδαφος της Κύπρου χωρίς καμιά απολύτως δικαιοδοσία στον θαλάσσιο χώρο.
ΑΟΖ: ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΔΙΑΜΦΗΣΒΗΤΗΤΑ
· Η ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας με βάση το διεθνές δίκαιο έχει συμφωνηθεί στη μέση γραμμή με τα απέναντι παράκτια κράτη της Αιγύπτου-Ισραήλ και Λιβάνου και παραμένει σε εκκρεμότητα η συμφωνία με την Τουρκία - που προφανώς είναι αδύνατη- στη Βάση του διεθνούς δικαίου.
· Το πρόγραμμα της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι πλήρως αποδεκτό από την διεθνή κοινότητα και πραγματοποιείται με βάση τον προγραμματισμό παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας για αναστολή του.
· Η συμφωνία για εξόρυξη του οικοπέδου 12 σε συνεργασία με την Αίγυπτο και τον Ισραήλ μας δίδει ισχυρό πλεονέκτημα και ενισχύει τον ρόλο μας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και την διαπραγματευτική μας θέση σε όλα τα ζητήματα.
· Η Τουρκία επιδιώκει την ενσωμάτωση του ζητήματος της ΑΟΖ σε ένα πακέτο με το Κυπριακό ώστε να «χαθεί» μέσα στις συνομιλίες για συνολική διευθέτηση του
Κυπριακού που με τις παράλογες αξιώσεις της γνωρίζει ότι δεν θα έχουν αποτέλεσμα. Με ανοικτό όμως το Κυπριακό και το θέμα της ΑΟΖ πιστεύει ότι μπορέι να αμφισβητεί τα πάντα, μέχρι να πετύχει τον στόχο της για έλεγχο της περιοχής, με τα ανάλογα οφέλη σε πολιτικό, ενεργειακό και οικονομικό επίπεδο.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Με βάση τα παραπάνω έχω την ταπεινή άποψη ότι το Κυπριακό πρόβλημα (το οποίο με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ περιορίζεται στο χερσαίο έδαφος όπου ισχύει το status quo) και η ΑΟΖ είναι δύο ανεξάρτητα ζητήματα και που δεν πρέπει να συνδέονται μεταξύ τους. Είναι 2 ανοικτά μέτωπα με την Τουρκία τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε με διαφορετικά όπλα και τρόπους σε διαφορετικά επίπεδα. Συνεπώς δεν θα πρέπει να τεθούν ποτέ και τα 2 μαζί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Το ζήτημα είναι πολύ ευαίσθητο και απαιτεί πολύ λεπτούς χειρισμούς για να μην πέσουμε στην παγίδα της Τουρκίας. Εάν αποχωρήσουμε από τις διαπραγματεύσεις λόγω των παράνομων γεωτρήσεων που συνεχίζει να εκτελεί στην ΑΟΖ μας τότε αυτόματα τίθενται όλα στο ίδιο πακέτο διαφορών. Η Τουρκία παίζει τα χαρτιά της με επίδειξη ισχύος και εκφοβισμούς γνωρίζοντας ότι δεν θα έχει θετικό αποτέλεσμα εάν εμείς αντέξουμε την πίεση και απαξιώσουμε τις ενέργειες της όχι με λόγια αλλά με συνέχιση του προγράμματος μας παράλληλα με τις διπλωματικές ενέργειες επιβολής κυρώσεων και διεθνούς καταδίκης και απομόνωσης της. Με την συνέχιση δε των διαπραγματεύσεων με βάση την προτροπή του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, επιδεικνύουμε την θέληση μας για ειρηνική επίλυση του Κυπριακού έστω και εάν μας αναγκάσουν να μην αποδεκτούμε τις συνήθεις απαράδεκτες θέσεις τους.
Είμαστε ένα μικρό κράτος αλλά δεν είναι τυχαίο που επιβιώσαμε μέχρι σήμερα και παρά την επί δεκαετίες προσπάθεια της, η Τουρκία δεν κατάφερε να ανακόψει ούτε την πορεία μας προς την Ε.Ε αλλά ούτε και το πρόγραμμα αξιοποίησης της ΑΟΖ μας. Με πίστη και θέληση μπορούμε να είμαστε οι τελικοί νικητές στο πεδίο των ορθών και έγκαιρων αποφάσεων και ενεργειών, καταρχάς αποφυγής των Τουρκικών παγίδων και παράλληλα της ευημερίας και της εθνικής αξιοπρέπειας του λαού μας. Αρκεί το σύνολο της πολιτικής μας ηγεσίας να είναι σε συνεχή εγρήγορση και πλήρη αφοσίωση στην υλοποίηση των εθνικών στόχων. Μπορούν και θέλουν;
*Υποναύαρχος (ε.α) Κώστας Φυτιρής