Zhao Yali: Να γίνουν σεβαστά τα κυριαρχικά δικαιώματα και η εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου
13:50 - 14 Νοεμβρίου 2019
Τα κυριαρχικά δικαιώματα και η εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου πρέπει να γίνονται σεβαστά από οποιαδήποτε χώρα, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο πρώην Πρέσβης της Κίνας στην Κύπρο, Zhao Yali, προσθέτοντας πως η θέση της χώρας του στο Κυπριακό υπήρξε ανέκαθεν ξεκάθαρη και σταθερή όλα αυτά τα χρόνια, αφού είναι βασισμένη σε αρχές. Ο κ. Zhao τάχθηκε επίσης ενάντια στο σύστημα των εγγυήσεων σε ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, χαρακτηρίζοντάς το ξεπερασμένο.
Αν και συνταξιούχος πλέον, ο κ. Zhao, ο οποίος υπηρέτησε ως Πρέσβης στην Κύπρο από το 2005 μέχρι το 2009 και προηγουμένως στην κινέζικη πρεσβεία στο νησί ως νεαρός διπλωμάτης, από το 1985 μέχρι το 1991, και μιλά άπταιστα την ελληνική γλώσσα, συνεχίζει να παρακολουθεί την εξέλιξη των σχέσεων της Κίνας με την Κύπρο. Πάντοτε υπάρχει αλληλοεκτίμηση και αλληλοσεβασμός μεταξύ των δυο λαών μας, και αυτή είναι η βάση για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας, για την οποία βλέπω να υπάρχουν μεγάλες προοπτικές, ανέφερε σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στην Κίνα του Προέδρου της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, με τον οποίο ο κ. Zhao συναντήθηκε και συνομίλησε στο Πεκίνο.
«Υπηρέτησα δυο θητείες στην Κύπρο. Η πρώτη θητεία ξεκίνησε από το 1985 και τέλειωσε το 1991. Ως νέος διπλωμάτης τότε ήμουν υπεύθυνος για θέματα τύπου. Το 2005 διορίστηκα Πρέσβης της Κίνας στην Κύπρο και έφυγα στο τέλος του 2009. Για ένα διπλωμάτη αυτό είναι μια μεγάλη εμπειρία, κυρίως επειδή μιλάω και τα ελληνικά. Με τη σύζυγό μου έχουμε τις καλύτερες εντυπώσεις για την Κύπρο και τον λαό της και ως συνταξιούχος πλέον διατηρώ επαφές με τους φίλους μας εκεί», είπε ο κ. Zhao.
Ανέφερε πως από την εγκαθίδρυση των διπλωματικών σχέσεων της Κίνας και της Κύπρου το 1971 κάθε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Κίνα και αυτό είναι ενδεικτικό του ότι υπάρχει πολιτική εμπιστοσύνη μεταξύ των δυο χωρών. «Οι σχέσεις είναι πάρα πολύ καλές, θα έλεγα εξαιρετικές. Έρχεται εδώ ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κύπρου, κινέζικες αντιπροσωπείες ψηλού επιπέδου από το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας και Υπουργεία επισκέπτονται την Κύπρο», ανέφερε.
Σημείωσε πως κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Πρέσβης της Κίνας στην Κύπρο είχε την τιμή να συνοδέψει τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο, κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Κίνα το 2006, και επίσης τον τέως Πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια όταν μετέβη στο Πεκίνο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008.
Επίσης όταν ήμουν στην Κύπρο είχα την ευκαιρία να υποδεχθώ πολλές αντιπροσωπείες τόσο από το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας, όσο και από Υπουργεία της χώρας μου. Αυτή η βάση υπάρχει και είναι πολύ σταθερή για περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων, σημείωσε, προσθέτοντας πως παρόλο που έφυγε το 2009 από την Κύπρο παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών.
Αναφερόμενος στην κινέζικη πρωτοβουλία «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» (Belt and Road initiative) και στη συμβολή της Κύπρου σε αυτήν, ο κ. Zhao είπε πως «κάθε χώρα μεγάλη ή μικρή έχει το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομία,ς οπότε και η Κύπρος έχει τον ρόλο της».
«Φέτος διοργανώθηκε στο Πεκίνο το δεύτερο Φόρουμ Κορυφής για το Belt and Road initiative και ήταν καλεσμένος και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Οι δυο κυβερνήσεις έχουν υπογράψει ένα πρωτόκολλο συνεργασίας στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας και πιστεύω ότι έχουν δημιουργηθεί ευκαιρίες και μεγάλες προοπτικές», είπε ο κ. Zhao.
Πιστεύουμε, πρόσθεσε, «πως όπως λέει και ο (Κινέζος) Πρόεδρος Xi όταν ο κόσμος είναι καλά η Κίνα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση, και έτσι θέλουμε ο κόσμος να είναι ασφαλής, να υπάρχει σταθερότητα. Αυτό είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη. Ταυτόχρονα όταν η Κίνα είναι καλά συμβάλλει στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. Η συνεισφορά της Κίνας στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας είναι περίπου 30%. Αυτό σημαίνει ότι η Κίνα είναι κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη και έχει υποχρεώσεις απέναντι στον κόσμο», ανέφερε.
Είπε πως «η εξωτερική πολιτική της Κίνας βασίζεται στην ισότητα και την ισοτιμία. Κάθε χώρα έχει ένα ρόλο να παίξει, ανεξαρτήτως του μεγέθους και του πληθυσμού της. Σεβόμαστε τις χώρες ανεξαρτήτως του αν είναι μικρές ή μεγάλες. Έχουμε διπλωματικές σχέσεις και με χώρες που έχουν πληθυσμό 300 ή 400 χιλιάδες. Δεν έχει σημασία. Είναι ένα κράτος με μια κυβέρνηση. Δυστυχώς δεν έχουν όλες οι μεγάλες χώρες αυτή την προσέγγιση για αυτό δημιουργούνται και προβλήματα. Βλέπουμε να ακολουθείται πολιτική δύο μέτρων και δυο σταθμών σε πολλά θέματα», σημείωσε.
Ερωτηθείς σε σχέση με το Κυπριακό, ο κ. Zhao ανέφερε: “Δυστυχώς αυτό το πρόβλημα υπάρχει εδώ και 45 χρόνια. Η Κύπρος είναι μια χώρα με κυριαρχικά δικαιώματα, εδαφική ακεραιότητα. Αυτά πρέπει να γίνονται σεβαστά από οποιαδήποτε χώρα. Αλλά δυστυχώς αυτή η τραγωδία συνεχίζεται».
Επεσήμανε πως η θέση της Κίνας υπήρξε ξεκάθαρη ανέκαθεν και παραμένει σταθερή. «Είναι θέμα αρχών. Έχουμε και εμείς τα δικά μας θέματα και όταν ζητάμε και εμείς κάποια βοήθεια πάντοτε η Κύπρος είναι δίπλα μας και αυτά τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Υπάρχει μια κοινή αντίληψη», σημείωσε.
«Γνωρίζω ότι όταν ήταν στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε συνάντηση, μεταξύ άλλων, και με τον ΥΠΕΞ της Κίνας για να συζητήσουν για την προώθηση μιας δίκαιης λύσης για το Κυπριακό. Δυστυχώς υπάρχει αυτό το πρόβλημα, αυτή η πληγή. Είναι δύσκολο. Πέρασαν 45 χρόνια, χάθηκαν και ευκαιρίες στο παρελθόν. Εγώ έζησα αυτή την τραγωδία αφού το 1974 σπούδαζα στην Ελλάδα», είπε ο κ. Zhao.
Σημείωσε πως αν και ο ίδιος είναι πάντοτε αισιόδοξος αναγνωρίζει πως υπάρχουν δυσκολίες στη διευθέτηση του Κυπριακού. «Πρώτα από όλα έχουν περάσει 45 χρόνια και είναι διαφορετικές τώρα οι συγκυρίες στην περιοχή. Όλα αυτά παίζουν ρόλο. Εύχομαι οι δυο κοινότητες να καθίσουν να συνομιλήσουν λαμβάνοντας υπόψη και το πώς είναι ο κόσμος σήμερα. Δεν μπορεί επειδή πέρασαν 45 χρόνια να αφήσουμε αυτό το θέμα έτσι. Η Λευκωσία είναι η μόνη μοιρασμένη πρωτεύουσα. Μπορεί να υπάρχουν πολύ πιο σοβαρά προβλήματα προς επίλυση αυτή τη στιγμή, αφού υπάρχει κόσμος που πεθαίνει σε συρράξεις, όμως χρειάζεται οι δυο πλευρές να τα βρουν μεταξύ τους», ανέφερε.
Ερωτηθείς για το ζήτημα των εγγυήσεων, ο κ. Zhao απάντησε: “Τί πάει να πει εγγύηση; Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ένα κράτος να χρειάζεται ξένες στρατιωτικές δυνάμεις για να το προστατέψουν, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η Κύπρος είναι και μέλος της ΕΕ. Δεν είναι λογικά πράγματα αυτά. Είναι ξεπερασμένα».
Εμείς, πρόσθεσε, «ως Κίνα δεν έχουμε ξένες βάσεις στο εξωτερικό. Συμβάλλουμε μόνο στην ειρηνευτική δύναμη των ΗΕ και από τα πέντε μόνιμα μέλη των ΗΕ έχουμε στείλει τους περισσότερους ειρηνευτές στα ΗΕ».
Αν και συνταξιούχος πλέον, ο κ. Zhao, ο οποίος υπηρέτησε ως Πρέσβης στην Κύπρο από το 2005 μέχρι το 2009 και προηγουμένως στην κινέζικη πρεσβεία στο νησί ως νεαρός διπλωμάτης, από το 1985 μέχρι το 1991, και μιλά άπταιστα την ελληνική γλώσσα, συνεχίζει να παρακολουθεί την εξέλιξη των σχέσεων της Κίνας με την Κύπρο. Πάντοτε υπάρχει αλληλοεκτίμηση και αλληλοσεβασμός μεταξύ των δυο λαών μας, και αυτή είναι η βάση για την ανάπτυξη της συνεργασίας μας, για την οποία βλέπω να υπάρχουν μεγάλες προοπτικές, ανέφερε σε συνέντευξή του στο ΚΥΠΕ, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στην Κίνα του Προέδρου της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, με τον οποίο ο κ. Zhao συναντήθηκε και συνομίλησε στο Πεκίνο.
«Υπηρέτησα δυο θητείες στην Κύπρο. Η πρώτη θητεία ξεκίνησε από το 1985 και τέλειωσε το 1991. Ως νέος διπλωμάτης τότε ήμουν υπεύθυνος για θέματα τύπου. Το 2005 διορίστηκα Πρέσβης της Κίνας στην Κύπρο και έφυγα στο τέλος του 2009. Για ένα διπλωμάτη αυτό είναι μια μεγάλη εμπειρία, κυρίως επειδή μιλάω και τα ελληνικά. Με τη σύζυγό μου έχουμε τις καλύτερες εντυπώσεις για την Κύπρο και τον λαό της και ως συνταξιούχος πλέον διατηρώ επαφές με τους φίλους μας εκεί», είπε ο κ. Zhao.
Ανέφερε πως από την εγκαθίδρυση των διπλωματικών σχέσεων της Κίνας και της Κύπρου το 1971 κάθε Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Κίνα και αυτό είναι ενδεικτικό του ότι υπάρχει πολιτική εμπιστοσύνη μεταξύ των δυο χωρών. «Οι σχέσεις είναι πάρα πολύ καλές, θα έλεγα εξαιρετικές. Έρχεται εδώ ο εκάστοτε Πρόεδρος της Κύπρου, κινέζικες αντιπροσωπείες ψηλού επιπέδου από το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας και Υπουργεία επισκέπτονται την Κύπρο», ανέφερε.
Σημείωσε πως κατά τη διάρκεια της θητείας του ως Πρέσβης της Κίνας στην Κύπρο είχε την τιμή να συνοδέψει τον πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο, κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Κίνα το 2006, και επίσης τον τέως Πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια όταν μετέβη στο Πεκίνο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008.
Επίσης όταν ήμουν στην Κύπρο είχα την ευκαιρία να υποδεχθώ πολλές αντιπροσωπείες τόσο από το Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο της Κίνας, όσο και από Υπουργεία της χώρας μου. Αυτή η βάση υπάρχει και είναι πολύ σταθερή για περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων, σημείωσε, προσθέτοντας πως παρόλο που έφυγε το 2009 από την Κύπρο παρακολουθεί από κοντά την εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών.
Αναφερόμενος στην κινέζικη πρωτοβουλία «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» (Belt and Road initiative) και στη συμβολή της Κύπρου σε αυτήν, ο κ. Zhao είπε πως «κάθε χώρα μεγάλη ή μικρή έχει το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομία,ς οπότε και η Κύπρος έχει τον ρόλο της».
«Φέτος διοργανώθηκε στο Πεκίνο το δεύτερο Φόρουμ Κορυφής για το Belt and Road initiative και ήταν καλεσμένος και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης. Οι δυο κυβερνήσεις έχουν υπογράψει ένα πρωτόκολλο συνεργασίας στα πλαίσια αυτής της πρωτοβουλίας και πιστεύω ότι έχουν δημιουργηθεί ευκαιρίες και μεγάλες προοπτικές», είπε ο κ. Zhao.
Πιστεύουμε, πρόσθεσε, «πως όπως λέει και ο (Κινέζος) Πρόεδρος Xi όταν ο κόσμος είναι καλά η Κίνα είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση, και έτσι θέλουμε ο κόσμος να είναι ασφαλής, να υπάρχει σταθερότητα. Αυτό είναι προϋπόθεση για την ανάπτυξη. Ταυτόχρονα όταν η Κίνα είναι καλά συμβάλλει στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. Η συνεισφορά της Κίνας στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας είναι περίπου 30%. Αυτό σημαίνει ότι η Κίνα είναι κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη και έχει υποχρεώσεις απέναντι στον κόσμο», ανέφερε.
Είπε πως «η εξωτερική πολιτική της Κίνας βασίζεται στην ισότητα και την ισοτιμία. Κάθε χώρα έχει ένα ρόλο να παίξει, ανεξαρτήτως του μεγέθους και του πληθυσμού της. Σεβόμαστε τις χώρες ανεξαρτήτως του αν είναι μικρές ή μεγάλες. Έχουμε διπλωματικές σχέσεις και με χώρες που έχουν πληθυσμό 300 ή 400 χιλιάδες. Δεν έχει σημασία. Είναι ένα κράτος με μια κυβέρνηση. Δυστυχώς δεν έχουν όλες οι μεγάλες χώρες αυτή την προσέγγιση για αυτό δημιουργούνται και προβλήματα. Βλέπουμε να ακολουθείται πολιτική δύο μέτρων και δυο σταθμών σε πολλά θέματα», σημείωσε.
Ερωτηθείς σε σχέση με το Κυπριακό, ο κ. Zhao ανέφερε: “Δυστυχώς αυτό το πρόβλημα υπάρχει εδώ και 45 χρόνια. Η Κύπρος είναι μια χώρα με κυριαρχικά δικαιώματα, εδαφική ακεραιότητα. Αυτά πρέπει να γίνονται σεβαστά από οποιαδήποτε χώρα. Αλλά δυστυχώς αυτή η τραγωδία συνεχίζεται».
Επεσήμανε πως η θέση της Κίνας υπήρξε ξεκάθαρη ανέκαθεν και παραμένει σταθερή. «Είναι θέμα αρχών. Έχουμε και εμείς τα δικά μας θέματα και όταν ζητάμε και εμείς κάποια βοήθεια πάντοτε η Κύπρος είναι δίπλα μας και αυτά τα αισθήματα είναι αμοιβαία. Υπάρχει μια κοινή αντίληψη», σημείωσε.
«Γνωρίζω ότι όταν ήταν στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε συνάντηση, μεταξύ άλλων, και με τον ΥΠΕΞ της Κίνας για να συζητήσουν για την προώθηση μιας δίκαιης λύσης για το Κυπριακό. Δυστυχώς υπάρχει αυτό το πρόβλημα, αυτή η πληγή. Είναι δύσκολο. Πέρασαν 45 χρόνια, χάθηκαν και ευκαιρίες στο παρελθόν. Εγώ έζησα αυτή την τραγωδία αφού το 1974 σπούδαζα στην Ελλάδα», είπε ο κ. Zhao.
Σημείωσε πως αν και ο ίδιος είναι πάντοτε αισιόδοξος αναγνωρίζει πως υπάρχουν δυσκολίες στη διευθέτηση του Κυπριακού. «Πρώτα από όλα έχουν περάσει 45 χρόνια και είναι διαφορετικές τώρα οι συγκυρίες στην περιοχή. Όλα αυτά παίζουν ρόλο. Εύχομαι οι δυο κοινότητες να καθίσουν να συνομιλήσουν λαμβάνοντας υπόψη και το πώς είναι ο κόσμος σήμερα. Δεν μπορεί επειδή πέρασαν 45 χρόνια να αφήσουμε αυτό το θέμα έτσι. Η Λευκωσία είναι η μόνη μοιρασμένη πρωτεύουσα. Μπορεί να υπάρχουν πολύ πιο σοβαρά προβλήματα προς επίλυση αυτή τη στιγμή, αφού υπάρχει κόσμος που πεθαίνει σε συρράξεις, όμως χρειάζεται οι δυο πλευρές να τα βρουν μεταξύ τους», ανέφερε.
Ερωτηθείς για το ζήτημα των εγγυήσεων, ο κ. Zhao απάντησε: “Τί πάει να πει εγγύηση; Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί ένα κράτος να χρειάζεται ξένες στρατιωτικές δυνάμεις για να το προστατέψουν, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η Κύπρος είναι και μέλος της ΕΕ. Δεν είναι λογικά πράγματα αυτά. Είναι ξεπερασμένα».
Εμείς, πρόσθεσε, «ως Κίνα δεν έχουμε ξένες βάσεις στο εξωτερικό. Συμβάλλουμε μόνο στην ειρηνευτική δύναμη των ΗΕ και από τα πέντε μόνιμα μέλη των ΗΕ έχουμε στείλει τους περισσότερους ειρηνευτές στα ΗΕ».