Γιατί οι κυπριακές θάλασσες είναι ζήτημα εθνικής ασφάλειας για τους Τούρκους

Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην κυπριακή θάλασσα τις τελευταίες ημέρες, καθώς η Τουρκία έχει εντείνει τις παραβιάσεις της, στέλνοντας το γεωτρύπανο Yavuz να πραγματοποιήσει γεώτρηση εντός της κυπριακής ΑΟΖ, σε μια θαλάσσια περιοχή που σαφώς δεν της ανήκει.
                                                                                                                
Αναπόφευκτα στην Κύπρο διαβάζουμε την τουρκική επιθετικότητα μέσα από τον δικό μας φακό, ως του άμεσα ενδιαφερόμενου κράτους, η κυριαρχία του οποίου αμφισβητείται από τις παράνομες ενέργειες της κατοχικής χώρας και τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Η έκνομη δραστηριότητα της Άγκυρας, ωστόσο, δεν αφορά μόνο την Κύπρο, αλλά εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της περιφερειακής τουρκικής στρατηγικής. Πρόκειται για ένα κάδρο στο οποίο τοποθετούν και την Ελλάδα, τη Συρία, το Ισραήλ και την Αίγυπτο.
 
Αυτή η μεγάλη εικόνα, που περιλαμβάνει τις κυπριακές θάλασσες, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην ανάλυση των τουρκικών δραστηριοτήτων, για να υπάρχει ολοκληρωμένη αντίληψη των τουρκικών ενεργειών στην κυπριακή ΑΟΖ. Θα πρέπει να γίνεται κατανοητό –και στο πλαίσιο των προσπαθειών μας για πρόκληση κόστους ως μέσο αντίδρασης- πως η Τουρκία δοκιμάζει τα όρια των ισορροπιών σε διάφορα επίπεδα και η Κύπρος είναι ένα από αυτά αλλά δεν εξαντλεί την επιθετικότητά της εναντίον μας, όπως είναι, άλλωστε, προφανές από τις τελευταίες, εξαιρετικά σοβαρές εξελίξεις στη Συρία.
 
Οικονομία και αυτονόμηση
Ο τομέας της ενέργειας για την τουρκική πολιτική δεν είναι μονοδιάστατος. Όπως εξήγησε στον REPORTER ο λέκτορας στο τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου Νίκος Μούδουρος, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία και του γεγονότος πως δεν αναμένεται ανάκαμψη στο άμεσο μέλλον, η ενέργεια έχει καταστεί θέμα εθνικής ασφάλειας.
 
Η Τουρκία, ταυτόχρονα, αναζητεί μία μίνιμουμ αυτονόμηση, γι’ αυτό και κάνει κινήσεις σε διάφορα πεδία, όπως είναι για παράδειγμα η πολεμική βιομηχανία, με στόχο να μειώσει την εξάρτησή της από τρίτους, γεγονός που θεωρεί ότι θα την καταστήσει πιο ισχυρή περιφερειακά και παγκόσμια. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής σαφώς εντάσσεται και η παραγωγή ενέργειας.
 
Η θάλασσα ως έδαφος
Αν και το οικονομικό αποτελεί τον ένα άξονα για τον οποίον η ενέργεια αποτελεί ζήτημα εθνικής ασφάλειας για την Άγκυρα, δεν είναι ο μοναδικός και ενδεχομένως ούτε και ο πιο σημαντικός. Αντιθέτως το ζήτημα έχει και ιδεολογικές προεκτάσεις. Η τουρκική εξωτερική πολιτική χειρίζεται τη θάλασσα ως έδαφος, δηλαδή ως προέκταση της χερσαίας της υπόστασης (εξού και οι αναφορές σε «γαλάζια πατρίδα»).
 
Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τον Δρ. Μούδουρο, ότι οι Τούρκοι «προστατεύουν» αυτό που οι ίδιοι θεωρούν δική τους θάλασσα, με τον ίδιο τρόπο που θα προστάτευαν το έδαφός τους, εκδηλώνοντας κατ’ επέκταση τις επιθετικές συμπεριφορές που βλέπουμε ενάντια στην Κυπριακή Δημοκρατία.
 
Στο πλαίσιο των περιφερειακών ενεργειακών συμπλεγμάτων που αναπτύσσονται, εμπλέκονται και οι δύο χώρες τις οποίες η Τουρκία θεωρεί βασικούς περιφερειακούς της αντιπάλους, το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Συνεπώς οι Τούρκοι δεν βλέπουν απλώς αμφισβήτηση της «γαλάζιας πατρίδας» τους από την Κύπρο και την Ελλάδα αλλά ερμηνεύουν τις ενεργειακές συμμαχίες της περιοχής ως «περικύκλωση» της χώρας από τους αντιπάλους της, αντίληψη που ενισχύει την πεποίθηση πως η ενέργεια αποτελεί μείζων ζήτημα εθνικής ασφάλειας και, ως εκ τούτου, δικαιολογεί στα μάτια τους μια πιο επιθετική πολιτική.
 
Συναφές αυτού, όπως επισημαίνει ο κ. Μούδουρος, είναι το γεγονός πως ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει εξασφαλίσει και τις ευλογίες της αντιπολίτευσης, με κοινή διακήρυξη στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, για τις ενέργειές του στην Ανατολική Μεσόγειο. Της ίδιας αντιπολίτευσης που διαρρηγνύει τα ιμάτιά της για άλλα ζητήματα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, όπως για παράδειγμα τη Συρία.

 

• Παραληρήματος συνέχεια-«Κάποιοι κακομαθαίνουν τους Ε/κ», σύμφωνα με τον Τατσόι
• Ντονμέζ: Σήμερα ή αύριο η έναρξη της γεώτρησης του Yavuz