Ενέργεια: Η επίκληση στο Διεθνές Δίκαιο

 

Εύλογα θα ρωτήσει κάποιος, καλά, μα δεν ήξεραν ότι μια μέρα θα φανερωνόταν η αλήθεια; Βεβαίως και το ήξεραν, αλλά τι τους ένοιαζε την ώρα που προσπαθούσαν να στήσουν πολιτικές καριέρες, καπηλευόμενοι την Αμμόχωστο, την Μόρφου, τον πόνο των προσφύγων και όλα τα υπόλοιπα που ζήσαμε τις δεκαετίες που ακολούθησαν της εισβολής. Μερικά τα ζούμε μέχρι και σήμερα.
 
Δεν έχω σκοπό να αναφερθώ σήμερα στο κυπριακό αλλά στο ζήτημα της ενέργειας και το κατά πόσο είμαστε τόσο (νομικά) δυνατοί όσο νομίζουμε στα δικαιώματα μας στην Ανατολική Μεσόγειο.
 
Μάθαμε τα τελευταία χρόνια να κάνουμε επίκληση στο Διεθνές Δίκαιο, όταν επιβάλλεται να απαντήσουμε είτε σε τουρκικές απειλές είτε σε τουρκικές προκλήσεις. Όπως έγινε για παράδειγμα με την ετσιθελική ματαίωση της γεώτρησης στο «3», μετά την παρέμβαση της Άγκυρας. Αυτό αναμένεται να γίνει σύντομα, όταν το τουρκικό γεωτρύπανο με το όνομα Πορθητής θα κατέβει για έρευνες στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εκτός και αν υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι η κυβέρνηση Ερντογάν αστειεύεται.
 
Πάμε λοιπόν στην ουσία. Υπάρχουν δύο σχολές σκέψεις. Την μια την γνωρίζουμε και την ζούμε. Είναι αυτή που λέει ότι η ΑΟΖ της Κύπρου είναι καθορισμένη με βάση την μέση γραμμή ανάμεσα στις συμβαλλόμενες χώρες. Με τον τρόπο αυτό έχουμε καθορίσει τις ΑΟΖ με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, ενώ υπάρχει συμφωνία και με τον Λίβανο, παρά το γεγονός ότι ακόμη δεν έχει υπογραφεί από την κυβέρνηση της γειτονικής χώρας. Με αυτό ως δεδομένο, θεωρούμε ότι έχουμε μαζί μας το Διεθνές Δίκαιο. Υπάρχει όμως και η άλλη σχολή σκέψεις, που λέει ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
 
Υπάρχουν διπλωμάτες και ειδικοί που λένε ότι σε περίπτωση νομικής μάχης σε διεθνές επίπεδο, θα έχουμε σοβαρά προβλήματα. Κάνουν αναφορά στην δυτική πλευρά της Κύπρου, όπου η Τουρκία αμφισβητεί την κυπριακή ΑΟΖ και πιο συγκεκριμένα τεμάχια όπως το 4, 5 και 6. Λένε λοιπόν ότι κανένας στον διεθνή χώρο δεν πιστεύει ότι με το να θέτει η Τουρκία θέμα οριοθέτησης είναι ανεδαφικό.
 
Οπόταν αν η Τουρκία βάλει το γεωτρύπανό της σε μια περιοχή όπου θεωρεί  αμφισβητούμενη, σημαίνει ότι θα δημιουργηθεί ένα ζήτημα, το οποίο θα έχει διεθνή πτυχή. Σημειώνουν ότι η σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας δεν μας δίνει όλο το δίκαιο, όπως εμείς νομίζουμε.
 
Διπλωμάτης που έτυχε να μιλήσω μαζί του, μου είπε το εξής: «Την δεκαετία του 70΄ έγινε μια διαιτησία για τα αγγλονορμανδικά νησιά που είναι πιο κοντά στη Γαλλία. Το διαιτητικό δικαστήριο και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα νησιά ανήκουν στην Αγγλία, τους αναγνώρισε ότι έχουν θαλάσσια Ζώνη, έδωσε όμως ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα στη Γαλλία, πίσω από αυτά τα νησιά».
 
Αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα ότι, αν έρθει κάποτε η ώρα της κρίσης, που θα έρθει, ίσως τα πράγματα, με βάση τη δεύτερη σχολή σκέψης, να μην είναι όπως τα υπολογίζουμε ή καλύτερα όπως μας τα μεταφέρουν αυτοί που ηγούνται των ενεργειακών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
 
Για να είμαστε όμως δίκαιοι, η δεύτερη σχολή σκέψης, σύμφωνα με την οποία υπάρχουν «κακά προηγούμενα», αναφέρεται σε περιόδους κατά τις οποίες το δίκαιο της θάλασσας ήταν ασαφές και απροσδιόριστο σε αντίθεση με τη σημερινή περίοδο.
 
Σήμερα τα διεθνή αυτά νομικά ζητήματα είναι ξεκάθαρα για τις περισσότερες χώρες πλην της Τουρκίας, η οποία εφαρμόζει τον νόμο με βάση τη δική της εξωπραγματική λογική.
 
Ό,τι και να συμβαίνει, η προσοχή μας πρέπει να είναι αυξημένη ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τυχόν νέες αμφισβητήσεις των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.