Ενισχύουν την συνεργασία στα πλαίσια της PESCO οι Υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της ΕΕ

Οι Υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της ΕΕ, που συνεδριάζουν σήμερα στο Λουξεμβούργο, αποφάσισαν να ενισχύσουν την ικανότητά της ΕΕ να ενεργεί ως πάροχος ασφάλειας, τη στρατηγική αυτονομία της και την ικανότητά της να συνεργάζεται με τους εταίρους, όπως το ΝΑΤΟ.

Συγκεκριμένα οι Υπουργοί εξωτερικών υποθέσεων και οι υπουργοί Άμυνας συζήτησαν την εφαρμογή της παγκόσμιας στρατηγικής της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας και ενέκριναν συμπεράσματα που υπογραμμίζουν τη σημαντική πρόοδο στην ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας και παρέχουν περαιτέρω καθοδήγηση για τα επόμενα βήματα.

Αναλυτικά, σε ό,τι αφορά Μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία (PESCO), το Συμβούλιο ενέκρινε σήμερα ένα κοινό σύνολο κανόνων διακυβέρνησης για τα σχέδια στο πλαίσιο της PESCO. Η σειρά των πιο δεσμευτικών δεσμεύσεων που ανέλαβαν τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στο PESCO αναμένεται να καθοριστεί μέσω σύστασης του Συμβουλίου, κατ’ αρχήν τον Ιούλιο του 2018. Ανανεωμένος κατάλογος των έργων PESCO και των συμμετεχόντων τους, συμπεριλαμβανομένου δεύτερου κύματος έργων, αναμένεται το Νοέμβριο του 2018. Οι γενικοί όροι συμμετοχής τρίτων κρατών σε σχέδια PESCO αναμένεται να καθοριστούν σε απόφαση του Συμβουλίου κατ `αρχήν και το Νοέμβριο.

Σε ό,τι αφορά το σχέδιο ανάπτυξης ικανοτήτων και συντονισμένη ετήσια επισκόπηση της άμυνας (CARD), το Συμβούλιο ενέκρινε τον κατάλογο προόδου 2018, ο οποίος παρέχει μια στρατιωτική εκτίμηση των προτεραιοτήτων όσον αφορά τις ελλείψεις δυνατοτήτων και τους στόχους υψηλού επιπέδου δυνατοτήτων που πρέπει να επιτευχθούν με μια σταδιακή προσέγγιση. Αποτελεί βασική συνεισφορά στις προτεραιότητες ανάπτυξης της ΕΕ στον τομέα των ικανοτήτων.
 
Αυτές οι προτεραιότητες αναγνωρίζονται από το Συμβούλιο ως βασική αναφορά τόσο για τις πρωτοβουλίες ανάπτυξης των αμυντικών δυνατοτήτων των κρατών μελών όσο και για την ΕΕ. Ο στόχος του CARD, για τον οποίο διεξάγεται δοκιμή από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, είναι η καθιέρωση μιας διαδικασίας που θα παρέχει καλύτερη εικόνα των εθνικών σχεδίων αμυντικών δαπανών. Αυτό θα διευκόλυνε την αντιμετώπιση των ελλείψεων των ευρωπαϊκών δυνατοτήτων και θα εντοπίζει νέες ευκαιρίες συνεργασίας, διασφαλίζοντας την αποτελεσματικότερη και συνεκτικότερη χρήση των σχεδίων αμυντικών δαπανών.

Επιπλέον το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, που είναι μία από τις βασικές πρωτοβουλίες ασφάλειας και άμυνας, θα ξεκινήσει με  προτεινόμενο κονδύλιο ύψους 13 δισ. Ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο στοχεύει στην προώθηση της καινοτομίας και στην επίτευξη οικονομιών κλίμακας στην έρευνα στον τομέα της άμυνας και στη φάση της βιομηχανικής ανάπτυξης, υποστηρίζοντας συνεργατικά έργα σύμφωνα με τις προτεραιότητες όσον αφορά τις δυνατότητες που καθορίζουν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της ΚΕΠΠΑ. Αυτό θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης.

Στο πλαίσιο του ισχύοντος δημοσιονομικού πλαισίου, με τους ίδιους στόχους, το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Βιομηχανικής Ανάπτυξης για την Άμυνα (EDIDP) συμφωνήθηκε από τους εκπροσώπους των συννομοθετών στις 22 Μαΐου 2018. Το Συμβούλιο χαιρετίζει αυτή τη συμφωνία. Το EDIDP θα πρέπει να στοχεύει στην παροχή κινήτρων για προγράμματα συνεργατικής ανάπτυξης σύμφωνα με τις προτεραιότητες αμυντικής ικανότητας που συμφωνούνται από τα κράτη μέλη της ΕΕ, ιδίως στο πλαίσιο του σχεδίου ανάπτυξης ικανοτήτων.

Ακόμη, σε ό,τι αφορά τον "Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη", η Ύπατη Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας πρότεινε τη δημιουργία του, στο πλαίσιο του μελλοντικού πολυετούς προϋπολογισμού, ως ταμείου που αφιερώνεται στην ασφάλεια και την άμυνα. Στόχος της διευκόλυνσης θα είναι η χρηματοδότηση του κοινού κόστους των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (που επί του παρόντος καλύπτεται από τον μηχανισμό ΑΘΗΝΑ) και θα έχει καθοριστική συμβολή στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στρατιωτικής στήριξης υπό την καθοδήγηση άλλων διεθνών παραγόντων (οι οποίοι επί του παρόντος καλύπτονται, π.χ., από την Αφρικανική Διευκόλυνση για την Ειρήνη).
 
Παρομοίως θα παρέχει υποστήριξη στις ένοπλες δυνάμεις των τρίτων κρατών για την πρόληψη συγκρούσεων, την οικοδόμηση της ειρήνης και την ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας. Το Συμβούλιο σημειώνει την πρόταση και καλεί τα αρμόδια προπαρασκευαστικά όργανα του Συμβουλίου να προωθήσουν τις εργασίες και να υποβάλουν συγκεκριμένες συστάσεις σχετικά με την προτεινόμενη διευκόλυνση.

Τέλος, αναφορικά με το στόχο της βελτίωσης της στρατιωτικής κινητικότητας, που είναι να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια που εμποδίζουν τη μετακίνηση του στρατιωτικού εξοπλισμού και του προσωπικού σε ολόκληρη την ΕΕ, το Συμβούλιο χαιρετίζει αυτό το σχέδιο δράσης και ζητεί την ταχεία εφαρμογή του. Ως πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, το Συμβούλιο εγκρίνει το γενικότερο υψηλό επίπεδο των στρατιωτικών απαιτήσεων για στρατιωτική κινητικότητα εντός και εκτός της ΕΕ. Το Συμβούλιο τονίζει επίσης ότι η βελτίωση της στρατιωτικής κινητικότητας μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την πλήρη συμμετοχή και δέσμευση όλων των κρατών μελών, με πλήρη σεβασμό της εθνικής τους κυριαρχίας.