Οι ΗΠΑ εκτός της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν
11:38 - 09 Μαΐου 2018
Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο, ενώ τόνισε ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
Τη συγκεκριμένη συμφωνία, που με νύχια και δόντια προσπάθησαν οι Ευρωπαίοι να μεταπείσουν τον Τραμπ από του να αποχωρήσει, είχαν υπογράψει το 2015 το Ιράν και οι χώρες της Ομάδας 5+1 (τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή Κίνα, ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και Ρωσία, μαζί με τη Γερμανία).
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ στο διάγγελμά του το βράδυ της Τρίτης χαρακτήρισε "καταστροφική" τη διεθνή συμφωνία με το Ιράν, λέγοντας ότι υποτίθεται ότι θα προστάτευε την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της, όμως επέτρεψε στην Τεχεράνη να συνεχίσει τον εμπλουτισμό ουρανίου. Πρόσθεσε μάλιστα ότι διαθέτει "αποδείξεις" ότι το Ιράν ψεύδεται.
Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, υπό την κυβέρνηση του οποίου υπεγράφη η διεθνής συμφωνία, χαρακτήρισε «εσφαλμένη» την απόφαση Τραμπ. "Πιστεύω ότι η απόφαση να τεθεί σε κίνδυνο η JCPOA χωρίς καμία παραβίαση της συμφωνίας από το Ιράν, είναι ένα σοβαρό λάθος", τόνισε ο Ομπάμα με ανακοίνωση του.
Απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε, ο Μνούτσιν απέφυγε να αναφερθεί ονομαστικά στις χώρες που περιμένει να αυξήσουν την παραγωγή τους, περιοριζόμενος να δηλώσει πως έχουν γίνει συζητήσεις με "διάφορα μέρη που θα ήταν διατεθειμένα να αυξήσουν την προσφορά πετρελαίου για να αντισταθμιστεί αυτό. Έτσι, η προσδοκία μου δεν είναι ότι οι τιμές του πετρελαίου θα πάνε πιο ψηλά".
Ακόμη ο Μνούτσιν διεμήνυσε ότι θα ανακληθούν οι άδειες που είχαν δοθεί στις αεροπορικές βιομηχανίες Boeing και Airbus να πουλήσουν επιβατικά αεροσκάφη και ανταλλακτικά στο Ιράν, συνεπεία της εκ νέου επιβολής των αμερικανικών κυρώσεων στην Τεχεράνη. Η ανάκλησή τους θα τεθεί σε ισχύ έπειτα από μια περίοδο 90 ημερών.
Ο Χοτζατολεσλάμ Μοτζιτάμπα Ζουλνουρί, ο οποίος ηγείται της κοινοβουλευτικής επιτροπής για τα πυρηνικά, δήλωσε πως η πρόταση καλεί την κυβέρνηση του Χασάν Ροχανί να εξασφαλίσει «τις απαραίτητες εγγυήσεις» από τις υπόλοιπες χώρες που υπέγραψαν την πυρηνική συμφωνία. Αυτές είναι η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ρωσία και η Κίνα.
Ο Ζουλνουρί, βουλευτής της πόλης Κομ, δεν προδιέγραψε ποιες εγγυήσεις θα επιδιωχθεί να διασφαλιστούν, αλλά είπε ότι αν δεν εκπληρωθούν, το Ιράν θα πρέπει να επαναλάβει τον εμπλουτισμό ουρανίου σε υψηλό βαθμό.
Ο Αλί Μοταχαρί, ένας βουλευτής από την Τεχεράνη, είπε πως υπάρχει μια «περιορισμένη ευκαιρία» για τις ευρωπαϊκές δυνάμεις να «προσφέρουν μια στέρεη εγγύηση» η οποία θα επιτρέψει στο Ιράν να παραμείνει στη συμφωνία. «Αλλά αν αυτό δεν συμβεί, τότε είναι πιθανό ότι θα εξέλθουμε από την πυρηνική συμφωνία ή θα λάβουμε άλλα βήματα», δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Η ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι αποσύρει τη χώρα του από τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν ήταν «ανόητη και επιπόλαιη», είπε ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, σύμφωνα με τον επίσημο ιστότοπό του.
«Ακούσατε χθες το βράδυ ότι ο πρόεδρος της Αμερικής έκανε κάποιες ανόητες και επιπόλαιες δηλώσεις», επεσήμανε ο Χαμενεΐ. «Είπε ίσως και περισσότερα από 10 ψέματα στις δηλώσεις του. Απείλησε την κυβέρνηση και τον λαό (του Ιράν), λέγοντας ότι θα κάνω αυτό και το άλλο. Κύριε Τραμπ, σας απαντώ εκ μέρους του ιρανικού λαού: Κάνατε λάθος».
«Δεχθήκαμε την πυρηνική συμφωνία, όμως η εχθρότητα απέναντι στην Ισλαμική Δημοκρατία δεν σταμάτησε», πρόσθεσε ο αγιατολάχ.
Ο Χαμενεΐ είχε στηρίξει με επιφυλάξεις την πυρηνική συμφωνία και έχει επικρίνει επανειλημμένα τις ΗΠΑ ότι δεν τηρούν τις δεσμεύσεις της βάσει αυτής.
Στο μεταξύ, ο Υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας Τάρο Κόνο τόνισε ότι το Τόκιο θα παρακολουθεί στενά το προσεχές διάστημα τις επιπτώσεις που θα έχει η απόφαση του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από τη διεθνή συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Ο Κόνο συμπλήρωσε ότι η ιαπωνική Κυβέρνηση σκοπεύει να συνεχίσει τις επαφές της με τις άλλες χώρες που είχαν υπογράψει το κείμενο το 2015 προκειμένου το Κοινό λοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ) ή μια παρόμοια συμφωνία να παραμείνει σε ισχύ, αναφέρει δελτίο Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα το ΥΠΕΞ στο Τόκιο.
"Η συμφωνία με το Ιράν θα έπρεπε να προστατευθεί. Συμβάλλει στην ασφάλεια της περιοχής και περιορίζει τη διάδοση των πυρηνικών" όπλων, έκρινε μέσω Twitter ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ιταλίας Πάολο Τζεντιλόνι.
Η Ρωσία είναι "βαθιά απογοητευμένη" για την απόφαση του Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, ανακοίνωσε την Τρίτη το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας, καταγγέλλοντας μια "χονδροειδή παραβίαση του διεθνούς δικαίου". Ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ διαβεβαίωσε μάλιστα σήμερα, ότι η Μόσχα παραμένει προσηλωμένη στη συμφωνία του 2015.
Η Συρία αντιθέτως "καταδικάζει σθεναρά" την ανακοίνωση της αποχώρησης των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, εκφράζοντας την "απόλυτη αλληλεγγύη" της με την Τεχεράνη, σημαντικό σύμμαχό της, και την πίστη της στις ικανότητες του Ιράν να ξεπεράσει τις επιπτώσεις της "επιθετικής στάσης" της Ουάσινγκτον.
"Το Συμβούλιο Ασφαλείας είχε επικυρώσει τη συμφωνία ομόφωνα, καμιά χώρα από μόνη της δεν έχει το δικαίωμα να την κηρύξει νεκρή", έκρινε από την πλευρά του ο πρώην Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μπαν Γκι-μουν.
Η Γερμανία θα προσπαθήσει να κρατήσει ζωντανή τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, παρά την απόφαση αποχώρησης της Ουάσιγκτον από αυτήν, την οποία ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, δήλωσε ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας.
Αντιδρά η Ευρώπη και παραμένει προσηλωμένη στη συμφωνία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παραμείνει δεσμευμένη στην πυρηνική συμφωνία με το Ιράν παρά την απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν και θα διασφαλίσει ότι η Τεχεράνη δεν θα αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις που ήρθησαν βάσει της συμφωνίας του 2015.
«Όσο το Ιράν συνεχίζει να εφαρμόζει τις δεσμεύσεις του που σχετίζονται με το πυρηνικό του πρόγραμμα ... η ΕΕ θα παραμείνει δεσμευμένη στη συνεχιζόμενη, πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της πυρηνικής συμφωνίας», αναφέρουν σε κοινή δήλωσή τους οι 28 κυβερνήσεις της ΕΕ.
«Η άρση των κυρώσεων που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα είναι ουσιώδες μέρος της συμφωνίας ... Η ΕΕ υπογραμμίζει τη δέσμευσή της να διασφαλίσει ότι αυτό θα συνεχιστεί», προσθέτουν.
Εξάλλου πηγή στους θεσμούς της ΕΕ δήλωσε σήμερα στο ρωσικό πρακτορείο Sputnik πως οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που θα πραγματοποιηθεί στις 17 Μαΐου στη Σόφια, τη στρατηγική της ένωσης σε σχέση με την απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν.
"Όπως λέμε πάντοτε, η πυρηνική συμφωνία δεν είναι διμερής συμφωνία και δεν είναι στα χέρια μιας μόνο χώρας να την τερματίσει μονομερώς", δήλωσε σήμερα η Ύπατη Εκπρόσωπος, Φεντερίκα Μογκερίνι.
"Με ανησυχεί ιδιαιτέρως η ανακοίνωση νέων κυρώσεων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αποφασισμένη να ενεργήσει σύμφωνα με τα συμφέροντα ασφαλείας της και να προστατεύσει τις οικονομικές επενδύσεις της", ξεκαθάρισε μιλώντας εκ μέρους των κρατών μελών της ΕΕ. "Η πυρηνική συμφωνία με το Ιράν είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της περιοχής, της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου", ανέφερε η κ. Μογκερίνι.
Είχε προηγηθεί κοινή δήλωση Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, που δέχθηκαν την απόφαση Τραμπ "με λύπη και ανησυχία".
Ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν δήλωσε εξάλλου σήμερα ότι η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν «είναι νεκρή», παρά την απόφαση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από αυτή, ενώ πρόσθεσε ότι ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα συνομιλήσει αργότερα σήμερα με τον Ιρανό ομόλογό του Χασάν Ροχανί.
«Η συμφωνία δεν είναι νεκρή», τόνισε ο κ. Λεντριάν μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL.
Ο Γάλλος Υπουργός, ο οποίος έδωσε τη συνέντευξη λίγες ώρες μετά την ανακοίνωση της απόφασης του Τραμπ, ανέφερε ότι, μετά τη συνομιλία του με τον Ροχανί, ο Μακρόν θα έχει και άλλες συναντήσεις την επόμενη εβδομάδα, πιθανόν τη Δευτέρα, με Ιρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Παράλληλα, ο κ. Λεντριάν πρόσθεσε στον RTL ότι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν και με στελέχη της πετρελαϊκής εταιρείας Total, αλλά και άλλων επιχειρήσεων που έχουν οικονομικά συμφέροντα στην περιοχή. «Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος αντιπαράθεσης», υπογράμμισε, εκφράζοντας την ελπίδα «να μην αποτελέσει πισωγύρισμα για την ειρήνη».
Αντιδράσεις στο Βερολίνο για τον νέο Πρέσβη των ΗΠΑ στη Γερμανία
Σε μία άλλη εξέλιξη ο νέος Πρέσβης των ΗΠΑ στη Γερμανία κάλεσε τις γερμανικές επιχειρήσεις να σταματήσουν τις δραστηριότητες τους στο Ιράν, μετά την απόφαση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ για επαναφορά των κυρώσεων ενάντια στην Τεχεράνη.
Όπως δήλωσε ο Ρίτσαρντ Γκρένελ «οι κυρώσεις θα στοχεύουν κρίσιμης σημασίας τομείς της ιρανικής οικονομίας και γερμανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται εκεί θα πρέπει να σταματήσουν άμεσα τις δραστηριότητές τους».
Ο Ρίτσαρντ Γκρένελ ανέλαβε μόλις πριν λίγο καιρό τα καθήκοντα του στη Γερμανία και με τις δηλώσεις του έχει προκαλέσει αρκετά προβλήματα στις ήδη επιβαρυμένες σχέσεις Βερολίνου και Ουάσιγκτον.
Πριν ακόμη επιδώσει τα διαπιστευτήρια του στον Γερμανό Πρόεδρο Φρανκ Βάλτερ Σταινμάγιερ, είχε κατηγορήσει τη Γερμανία για το γεγονός ότι δεν συντάχθηκε στο πλευρό των τριών δυτικών δυνάμεων που βομβάρδισαν στόχους στη Συρία.
Ο κ. Γκρένελ είναι από τους πιο έμπιστους ανθρώπους του Ντόναλντ Τραμπ, που τον διόρισε ως Πρέσβη στη Γερμανία σε μια εποχή που οι σχέσεις των δύο χωρών χαρακτηρίζονται προβληματικές.
Οι δηλώσεις του έχουν ήδη προκαλέσει αντιδράσεις στα πολιτικά κόμματα της Γερμανίας, με εκπρόσωπο του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος να δηλώνει πως «δεν χρειαζόμαστε διδαχές» και τους Πράσινους να υποστηρίζουν πως «ο Γκρένελ δεν υποστηρίζει τα συμφέροντα των ΗΠΑ στη Γερμανία, αλλά τα συμφέροντα του ίδιου του Ντόναλντ Τραμπ».
ΚΥΠΕ