Μετά το χτύπημα η Δύση γυρίζει στη διπλωματία

Ο Ντόναλντ Τραμπ και οι γάλλοι και οι βρετανοί σύμμαχοί του εκτιμούν πως πέτυχαν οι βομβαρδισμοί τους εναντίον της Συρίας του Μπασάρ αλ-Άσαντ που κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε χημικά όπλα, με την Ουάσινγκτον να δηλώνει πως είναι έτοιμη να προχωρήσει σε νέες επιδρομές σε περίπτωση υποτροπής εκ μέρους της Δαμασκού, παρά την οργή της Μόσχας, η οποία καταγγέλλει μια «επίθεση».

Έπειτα απ' αυτή την «περιορισμένη» στρατιωτική επιχείρηση που είχε στόχο τρεις εγκαταστάσεις που συνδέονται με το συριακό πρόγραμμα χημικών όπλων και δεν προκάλεσε θύματα, σύμφωνα με τους Δυτικούς, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Βρετανία σκοπεύουν να επιστρέψουν στη διπλωματία. Χθες Σάββατο το βράδυ παρουσίασαν στους 12 εταίρους τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ένα νέο σχέδιο απόφασης για τη Συρία που αναμένεται να συζητηθεί από αύριο Δευτέρα, σύμφωνα με διπλωμάτες.

Το κείμενο αυτό περιέχει περισσότερες πλευρές --χημική, ανθρωπιστική και πολιτική-- και περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός νέου μηχανισμού έρευνας για τη χρήση χημικών όπλων, σύμφωνα με το κείμενο που έχει στη διάθεσή του το Γαλλικό Πρακτορείο.

Στον χημικό τομεά, το κείμενο «καταδικάζει με τους πιο έντονους όρους κάθε προσφυγή στα χημικά όπλα στη Συρία, ιδιαίτερα την επίθεση της 7ης Απριλίου στην Ντούμα». Προβλέπει τη δημιουργία «ενός ανεξάρτητου μηχανισμού» έρευνας και απόδοσης ευθυνών «βασισμένου σε αρχές αμεροληψίας και επαγγελματισμού».

Το κείμενο ζητεί επίσης από τη Συρία να συνεργαστεί πλήρως με τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ), αποστολή του οποίου βρίσκεται στη Συρία για να συγκεντρώσει στοιχεία γι' αυτή τη φερόμενη χημική επίθεση που φέρεται ότι στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 40 ανθρώπους στην Ντούμα, σύμφωνα με διασώστες που βρίσκονται εκεί.

• Μπλόκο Συμβουλίου Ασφαλείας στο ρωσικό ψήφισμα

Η Ρωσία, που υποστηρίζει τη συριακή εξουσία, αρνείται, όπως και η Δαμασκός, ότι χρησιμοποιήθηκαν χημικά όπλα σ' αυτή την πόλη της Ανατολικής Γούτα, κοντά στη συριακή πρωτεύουσα -- ζώνη που ελεγχόταν από ισλαμιστές αντάρτες και την οποία η Συρία ανακοίνωσε πως ανακατέλαβε πλήρως χθες Σάββατο έπειτα από δύο μήνες φονικών μαχών.

Περισσότεροι από 1.700 άμαχοι σκοτώθηκαν, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, μια μκο που διαθέτει εκτεταμένο δίκτυο πηγών στην εμπόλεμη Συρία.

Μετά τα δυτικά πληγματα, η Ρωσία συγκάλεσε έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όμως δεν κατάφερε να ψηφιστεί η απόφασή της που καταδίκαζε την ένοπλη «επίθεση» κατά της Δαμασκού, με τον ρώσο αντιπρόσωπο Βασίλι Νεμπένζια να καταγγέλλει «τον νεοαποικισμό» των ΗΠΑ και των δύο συμμάχων τους.

Η αμερικανίδα πρεσβευτής στον ΟΗΕ, η Νίκι Χέιλι, διατήρησε από την πλευρά της την πίεση στον πρόεδρο Άσαντ, αλλά και στους ρώσους και τους ιρανούς συμμάχους του.

«Μίλησα σήμερα το πρωί στον πρόεδρο (Τραμπ), είπε πως, αν το συριακό καθεστώς συνεχίσει να χρησιμοποιεί αυτό το τοξικό αέριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να τραβήξουν και πάλι πιστόλι», δήλωσε η πρεσβευτής σε μια νέα κονταρομαχία ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και τη Μόσχα που συμβολίζει την ακραία ένταση ανάμεσα στους δύο πρώην εχθρούς του Ψυχρού Πολέμου.

Ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε από την πλευρά του πως, μετά τα πλήγματα, έγκειται τώρα στο Συμβούλιο Ασφαλείας να «αναλάβει, με ενότητα, την πρωτοβουλία στους τομείς της πολιτικής, των χημικών όπλων και της ανθρωπιστικής κατάστασης».

Το σχέδιο απόφασης των τριών χωρών που πραγματοποίησαν τα πλήγματα είναι το πρώτο που συνδυάζει τις τρεις όψεις της σύγκρουσης αυτής (χημικά όπλα, ανθρωπιστική κατάσταση και πολιτική) που διαρκεί περισσότερο από επτά χρόνια.

Το σχέδιο απόφασης «απαιτεί από τις συριακές αρχές να δεσμευθούν στη διεξαγωγή διασυριακών διαπραγματεύσεων με καλή πίστη, με τρόπο εποικοδομητικό και χωρίς προϋποθέσεις» σε εφαρμογή των τελευταίων συνομιλιών που πραγματοποιήθηκαν στις 3 Μαρτίου στη Γενεύη.

Οι διαπραγματεύσεις αυτές, που βρίσκονται σε νεκρό σημείο, θα πρέπει να αφορούν τη διακυβέρνηση, το συνταγματικό ζήτημα, τις εκλογές, την αντιτρομοκρατία και μέτρα εμπιστοσύνης.

Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε χθες Σάββατο την ικανοποίησή του για τα πλήγματα και είχε συνομιλία με τον Βλαντίμιρ Πουτιν «για να μειωθούν οι εντάσεις στη Συρία και για να βρεθεί μια πολιτική λύση στην κρίση», σύμφωνα με πηγή στην τουρκική προεδρία.

«Αποστολή εξετελέσθη»

Η επιχείρηση αυτή φαίνεται πως ήταν στοχευμένη ώστε να αποφευχθεί μια κλιμάκωση του πολέμου στη Συρία, ο οποίος έχει γίνει πιο περίπλοκος παρά ποτέ έπειτα από επτά χρόνια σύγκρουσης και την παρουσία στο πεδίο πολλών ξένων δυνάμεων, μεταξύ των οποίων οι στρατοί των ΗΠΑ, της Ρωσίας και του Ιράν.

«Αποστολή εξετελέσθη!», ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ --όπως είχε κάνει το 2003 ο προκάτοχός του Τζορζ Μπους ο νεώτερος, ο οποίος είχε τότε ανακοινώσει πρόωρα το τέλος του πολέμου στο Ιράκ.

Το Πεντάγωνο διέψευσε δήλωση του ρωσικού στρατού σύμφωνα με την οποία η συριακή αντιαεροπορική άμυνα αναχαίτισε 71 πυραύλους από τους 103 που εκτοξεύθηκαν και κατήγγειλε μια «ρωσική εκστρατεία παραπληροφόρησης».

• Αυστηρή προειδοποίηση Ουάσιγκτον σε Άσαντ

Υποστήριξε πως το συριακό χημικό πρόγραμμα «θα χρειαστεί χρόνια για να συνέλθει», χωρίς όμως να μπορεί να εγγυηθεί πως το καθεστώς Άσαντ «δεν θα είναι σε θέση να το αποκαταστήσει».

Ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν δήλωσε επίσης πως «καταστράφηκε» ένα «μεγάλο μέρος του χημικού οπλοστασίου».

Η εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας Ντέινα Γουάιτ επανέλαβε πως οι ΗΠΑ «δεν επιδιώκουν να επέμβουν» στον συριακό εμφύλιο πόλεμο.

Η μόνη αποστολή του αμερικανικού στρατού στη Συρία παραμένει η μάχη εναντίον της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος, η οποία οργάνωση έχει εξασθενήσει σημαντικά, και ο Ντόναλντ Τραμπ τάχθηκε πρόσφατα υπέρ μιας αποδέσμευσης το συντομότερο δυνατόν.

«Επίθεση» και «προσβολή»

Ο πρόεδρος Άσαντ κατήγγειλε μια «επίθεση» που το μόνο που πέτυχε ήταν να «ενισχύσει» την «αποφασιστικότητά (του) να συνεχίσει να μάχεται και να συντρίψει την τρομοκρατία», όρο με τον οποίο περιγράφει τους αντάρτες.

Η Μόσχα μίλησε για «προσβολή» στον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ στο Ιράν ο ανώτατος ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ χαρακτήρισε «εγκληματίες» τους ηγέτες των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρετανίας.

Στη Δαμασκό, τα πλήγματα χαλύβδωσαν τους υποστηρικτές του καθεστώτος. Μόλις ξημέρωσε πολλές δεκάδες απ' αυτούς συγκεντρώθηκαν στην εμβληματική πλατεία των Ομεϊαδών, με κορναρίσματα και πατριωτικά τραγούδια, κρατώντας συριακές σημαίες και τραγουδώντας και χορεύοντας για τη δόξα το Μπασάρ αλ-Άσαντ.

Και γι' αυτούς που απομακρύνθηκαν από την Ντούμα, τους οποίους συνάντησε το Γαλλικό Πρακτορείο 400 χιλιόμετρα μακριά από τα σπίτια τους, σ' έναν καταυλισμό εκτοπισμένων, η επιχείρηση των Δυτικών δεν αλλάζει την κατάσταση.

«Χαιρόμαστε που βλέπουμε ότι κάποιος αισθάνθηκε τελικά ότι υπάρχουμε», λέει η Νάντια Σιντάουι. Όμως, προσθέτει, «τα πλήγματα που έγιναν δεν έχουν αληθινά επίπτωση» στον Μπασάρ αλ-Άσαντ.

ΑΠΕ-ΜΠΕ