Κτιριακές εγκαταστάσεις, καθυστερήσεις και ζητήματα ασφαλείας τα κυριότερα προβλήματα των δικαστηρίων

Η άμεση βελτίωση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας και της ασφάλειας στους χώρους όλων των δικαστηρίων, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις εισηγήσεις των εμπειρογνώμων του Ινστιτούτου Δημόσιας Διοίκησης της Ιρλανδίας (ΙΡΑ) για τη μεταρρύθμιση της κυπριακής δικαιοσύνης.
 
Η  έκθεση των εμπειρογνωμόνων παρουσιάστηκε σήμερα, στο πλαίσιο ειδικής τελετής που πραγματοποιήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, στην παρουσία του Προέδρου του Ανωτάτου Μύρωνα Νικολάτου, του Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, του Υπουργού Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Ιωνά Νικολάου, της Αναπληρώτριας Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, Θέας Πιερίδου, βουλευτών και μελών της δικαστικής και δικηγορικής κοινότητας.
 
Στην έκθεσή τους, οι εμπειρογνώμονες παρουσιάζουν μια σειρά από εισηγήσεις με στόχο τη μεταρρύθμιση του συστήματος της δικαιοσύνης προκειμένου να γίνει πιο αποτελεσματικό και να εξαλειφθεί το φαινόμενο των καθυστερήσεων που μαστίζει τα Δικαστήρια τα τελευταία χρόνια.
 
Προβαίνουν επίσης σε εισηγήσεις ως προς τον καλύτερο τρόπο υλοποίησης των συστάσεών τους και παραθέτουν σχέδιο δράσης και οδικό χάρτη για υποβοήθηση της ομάδας που θα αναλάβει την υλοποίηση των εισηγήσεων για μεταρρύθμιση.
 
Οι εμπειρογνώμονες εισηγούνται, μεταξύ άλλων, τη  δημιουργία ειδικής ομάδας εργασίας, η οποία θα πρέπει να ασχοληθεί, κατά κύριο λόγο, με τις καθυστερήσεις, οι οποίες θα πρέπει να εξαλειφθούν, προτού το νέο σύστημα τεθεί σε εφαρμογή, τη σύσταση Δευτεροβάθμιου Εφετείου, μεταξύ Ανωτάτου Δικαστηρίου και πρωτόδικων Δικαστηρίων, τη δημιουργία Ανεξάρτητης Υπηρεσίας Διοίκησης των Δικαστηρίων με στελέχη που είναι εξειδικευμένα στη διοίκηση δημόσιων οργανισμών και την εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας στα Δικαστήρια και την παροχή των απαιτούμενων ηλεκτρονικών μέσων στους Δικαστές.
 
Εισηγούνται, επίσης, την εισαγωγή ηλεκτρονικού συστήματος μηχανογράφησης, ώστε όλες οι διαδικασίες στα Δικαστήρια να διεξάγονται ηλεκτρονικά, την εισαγωγή συστήματος ηχογράφησης των δικαστικών διαδικασιών, την εισαγωγή νέων κανονισμών και πρακτικών που να επιτρέπουν την πιο αποτελεσματική διεξαγωγή της δικαστικής διαδικασίας, την χρήση εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών και την εισαγωγή εντατικών επιμορφωτικών προγραμμάτων για τους Δικαστές και το προσωπικό των Δικαστηρίων.
 
Η έκθεση θα παραδοθεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από το Ανώτατο Δικαστήριο, σε συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί σύντομα.  Επίσης, θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ώστε να μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να έχουν πρόσβαση σε αυτήν.
 
Στο χαιρετισμό του, ο Πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Μύρωνας Νικολάτος ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η κυπριακή δικαιοσύνη αντιμετωπίζει σοβαρότατο πρόβλημα καθυστερήσεων με αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγάλου αριθμού εκκρεμουσών υποθέσεων, που αναμένουν για χρόνια τη σειρά τους προς εκδίκαση.
 
«Υπάρχουν πολλοί λόγοι γι΄ αυτή την απαράδεκτη κατάσταση, η οποία συνιστά τροχοπέδη στις προσπάθειες της Κύπρου να καταστεί εμπορικό και επιχειρηματικό κέντρο στην περιοχή», πρόσθεσε.
 
Ο κ. Νικολάτος είπε ότι «βρισκόμαστε μπροστά στη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση της δομής και λειτουργίας των δικαστηρίων που έγινε τα τελευταία πολλά χρόνια», και ευχήθηκε όπως οι εισηγήσεις που γίνονται στην έκθεση, εφόσον τύχουν της τελικής έγκρισης του  Ανωτάτου Δικαστηρίου υλοποιηθούν, το συντομότερο δυνατό, «με τη συνδρομή της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας, ώστε η Κύπρος να έχει ένα πλήρως αξιόπιστο σύστημα απονομής της δικαιοσύνης, το οποίο θα διασφαλίζει και υψηλή ποιότητα αλλά και εύλογη ταχύτητα».
 
Σε χαιρετισμό του, ο Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Ιωνάς Νικολάου ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι  «από την έναρξη αυτής της διακυβέρνησης πριν από μια πενταετία, ένας από τους κύριους στόχους της ήταν η σφαιρική ενίσχυση των παραγόντων που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη λειτουργία του συστήματος απονομής της δικαιοσύνης», προσθέτοντας ότι «τα τελευταία πέντε χρόνια, με πρωτοβουλία του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως, έχει ενισχυθεί η υποδομή και έχουν προωθηθεί και ψηφισθεί  σειρά τροποποιήσεων με στόχο την επιτάχυνση της εκδίκασης των υποθέσεων».
 
«Ενδεικτικές είναι η σημαντική ενίσχυση των δικαστηρίων σε δικαστικό προσωπικό, η σταδιακή αξιοποίηση της τεχνολογίας με την επέκταση του συστήματος στενοτύπησης για την άμεση καταγραφή των πρακτικών της δικαστικής διαδικασίας και τη μηχανογράφηση των δικαστηρίων, η προώθηση της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης, η αξιολόγηση των προσφορών συμπληρώνεται τον προσεχή Ιούνιο και το έργο αναμένεται να τεθεί σε εφαρμογή το 2020», ανέφερε ο κ. Νικολάου.
 
Ο Υπουργός αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στις αποφάσεις για δημιουργία Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας και Εμπορικού Δικαστηρίου και στην υιοθέτηση ενός σύγχρονου και αποτελεσματικού συστήματος διαμεσολάβησης. «Για το σκοπό αυτό, μετά από διαγωνισμό, επιλέγηκε εξωτερικός συνεργάτης ο οποίος έχει υποβάλει συγκεκριμένες εισηγήσεις για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση του συστήματος διαμεσολάβησης, με στόχο να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών και να αποφορτιστούν τα δικαστήρια μας από σημαντικό αριθμό υποθέσεων», κατέληξε.
 
Ο Υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, στο χαιρετισμό του, σημείωσε ότι «η φιλόδοξη μεταρρύθμιση στον τομέα της δικαιοσύνης αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα», προσθέτοντας ότι «ακόμη και από την σκοπιά της οικονομίας, μετά την σταθεροποίηση του τραπεζικού συστήματος και την εξυγίανση των δημοσίων οικονομικών, θα ιεραρχούσα την μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης ως πρώτη προτεραιότητα».
 
«Είναι ανεπίτρεπτο η Κύπρος, να κατατάσσεται στην 138η θέση από 190 οικονομίες στο δείκτη απόδοσης δικαιοσύνης στον σχετικό δείκτη της Διεθνούς Τράπεζας. Η χαμηλή αυτή κατάταξη οφείλεται κυρίως στην καθυστέρηση στην απόδοση δικαιοσύνης και έχει επιπτώσεις στην οικονομίας αλλά και στην ανταγωνιστικότητα της. Δεν μπορούμε να προωθούμε την Κύπρο ως ένα αξιόπιστο διεθνές επιχειρηματικό κέντρο όταν παρουσιάζονται τόσες καθυστερήσεις στο χειρισμό των υποθέσεων και παρατεταμένη εκκρεμοδικία», σημείωσε.
 
Ανέφερε ότι «ο εκσυγχρονισμός του δικαστικού συστήματος και η ταχεία απόδοση της δικαιοσύνης θα στηρίξει την επιχειρηματική δραστηριότητα και θα ενισχύσει την εικόνα της χώρας μας ως ένα σύγχρονο Επενδυτικό Κέντρο. Θα συμβάλλει επίσης  στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες στην εκπλήρωση των δικών τους υποχρεώσεων. Και ασφαλώς θα προσφέρει αυτό που ο κάθε Κύπριος πολίτης δικαιούται».
 
Η εκτελούσα χρέη Επικεφαλής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο Θέα Πιερίδου, στο δικό της χαιρετισμό, ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η σημερινή μέρα θα μπορούσε να ήταν ένα ορόσημο και η έναρξη μιας ολοκληρωμένες μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης στην Κύπρο.
 
Η κ. Πιερίδου ανέφερε ότι το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στην Κύπρο παρουσιάζει προβλήματα τα οποία υπονομεύουν το γενικό επιχειρηματικό περιβάλλον, δημιουργώντας αβεβαιότητα και δημιουργώντας εμπόδια στην εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας.
 
Η έκθεση των εμπειρογνωμόνων παραδόθηκε επίσημα σήμερα στον Πρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ανέφερε, σημειώνοντας ότι η εφαρμογή της μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος εξαρτάται τώρα μόνο από τις κυπριακές αρχές.
 
Ως εκ τούτου, «καλούμε τις κυπριακές αρχές να εγκρίνουν και να εφαρμόσουν το σχέδιο δράσης που παρουσιάζεται στην έκθεση το συντομότερο δυνατόν. Αυτό το σχέδιο δράσης έχει προσαρμοστεί από τους ειδικούς ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της Κύπρου», κατέληξε.