Economist: Ο Πούτιν και το ρωσικό παιχνίδι με τις δημοκρατίες της Δύσης

Τον τρόπο που ο Ρώσος "Τσάρος" Βλαντίμιρ Πούτιν αναμειγνύεται όλο και περισσότερο στις δημοκρατίες της Ε.Ε. και των ΗΠΑ αναλύει σε εκτενές του άρθρο ο Economist.

"Στα τέλη της δεκαετίας του '80, όταν ο Γκορμπατσόφ εφάρμοσε την περεστρόικα, η Ρωσία έκανε ειρήνη με την Δύση. Από τοτε ήταν πιθανό να πιστέψουμε πως αμφότερες οι δυνάμεις θα σταματούσαν πλέον να υποβαθμίζουν η μία την άλλη με ψυχροπολεμικές τακτικές. Ωστόσο, όταν πριν μερικές ημέρες, ο ειδικός εισαγγελέας Ρόμπερτ Μιούλερ άσκησε δίωξη εις βάρος 13 Ρώσων πολιτών και τριών ρωσικών οντοτήτων, με την κατηγορία της παρέμβασης στις αμερικανικές εκλογές του 2016, φάνηκε πόσο εύθραστη ήταν αυτή μας η πεποίθηση", αναφέρει το δημοσίευμα.

Ο Μιούλερ ισχυρίζεται πως το 2014 η Ρωσία ξεκίνησε μια συνωμοσία εναντίον των ΗΠΑ και θεωρεί πως διαθέτει τις αποδείξεις για να στηρίξει τον ισχυρισμό του.

Ηδη, το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έδωσε στη δημοσιότητα έναν κατάλογο με τα ονόματα Ρώσων αξιωματούχων και επιχειρηματιών, που θεωρείται ότι ανήκουν στο περιβάλλον του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, και ενδέχεται να τους επιβληθούν κυρώσεις. Σε αυτόν υπάρχουν περισσότερα από 200 ονόματα, μεταξύ των οποίων αυτά 114 Ρώσων αξιωματούχων και 96 επιχειρηματιών, συμπεριλαμβανομένων κυρίως του πρωθυπουργού Ντμίτρι Μεντβέντεφ, του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ και υψηλόβαθμων αξιωματούχων των ρωσικών υπηρεσιών πληροφοριών, αλλά και των επικεφαλής των δύο μεγαλύτερων τραπεζών της χώρας, μεγιστάνων του μεταλλουργικού τομέα και του επικεφαλής του ρωσικού κρατικού μονοπωλίου φυσικού αερίου. Ο Ρώσος ιδιοκτήτης της Τσέλσι, Ρομάν Αμπράμοβιτς, βρίσκεται επίσης στην «λίστα Πούτιν» του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. 

Ο κατάλογος δημιουργεί τον κίνδυνο να προκαλέσει μεγαλύτερη ένταση στις σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, ενώ ο γενικός διευθυντής της CIA Μάικ Πομπέο δήλωσε μάλιστα προ ημερών σε συνέντευξη που παραχώρησε στο BBC ότι η ρωσική ανάμειξη δεν έχει σταματήσει και ότι η Μόσχα προσπαθεί, όπως φαίνεται, να επηρεάσει τις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου του 2018 στις ΗΠΑ!

"Ειναι μάταιο να σπεκουλάρουμε για το κατά πόσο η Ρωσία όντως έχει καταφέρει να αναμειχθεί στις αμερικανικές εκλογές και να δηλητηριάσει το πολιτικό κλίμα. Η απάντηση μας είναι ακόμη άγνωστη. Ωστόσο, και μόνο η υπόθεση πως υπάρχει μια συνωμοσία, δείχνει το πόσο ευάλωτη είναι η Δύση και οι δυτικές δημοκρατίες", προσθέτει το άρθρο.

"Τρολεολογία"

Σύμφωνα με το άρθρο, η Ρωσία είναι μάστορας της "τρολεολογίας", δηλαδή της χρήσης "τρολ" του Διαδικτύου που παρεισφρύουν παντού προκαλώντας χάος στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, κατά το δοκούν.

"Τα social media σήμερα ειναι πολύ πιο ισχυρά σε σχέση με τις ψυχροπολεμικές τεχνικές της δεκαετίας του '60, όπως η δωροδοκία δημοσιογράφων και το "φύτεμα" ψεύτικων ιστοριών", λέει.

Και πως γίνεται αυτό; Διαμέσου ενός ολόκληρου "στρατού" από πληρωμένα τρολ, τα οποία εργάζονται κατά κύριο λόγο σε κυβερνητικά γραφεία στην Αγία Πετρούπολη.

Μάλιστα, ο βρετανικός Guardian επισκέφτηκε πριν λίγο καιρό τα γραφεία αυτά της λεγόμενης "Υπηρεσίας Προπαγάνδας", στo κτίριο στον αριθμό 55 της οδού Σαβούσκινα στην Αγία Πετρούπολη, εκεί όπου εργάζονται περίπου 400 "τρολο"-μπλόγκερ.

«Ο στρατός των τρολ πιάνει δουλειά ακριβώς στις 9 κάθε πρωί στο τετραώροφο κτίριο που απέξω μια πινακίδα μας πληροφορεί πως πρόκειται για ένα απλό Business centre. Οι βάρδιες τους διαρκούν 12 ώρες κι είναι είτε πρωινές, είτε βραδινές. Οι μπλόγκερ αυτοί μπαίνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κάνουν σχόλια υπέρ του προέδρου Πούτιν, ενώ ταυτόχρονα ανεβάζουν αλλά σχόλια σχετικά με την άδικη και κακή Δύση», τονίζει το άρθρο του απεσταλμένου της βρετανικής εφημερίδας, ο οποίος μάλιστα βρήκε και συνομίλησε με πρώην εργαζομένους στην υπηρεσία αυτή.

«Εργάστηκα για δυο μήνες σε ένα δωμάτιο με άλλα είκοσι άτομα. Αν αργούσαμε στη δουλειά μας έστω και λίγα λεπτά, μας επέβαλλαν χρηματικό πρόστιμο. Ο μισθός μου ήταν 45.000 ρούβλια (περίπου 650 ευρώ) το μήνα, ενώ οι αναρτήσεις μου επιβλέπονταν από τρεις διαχειριστές περιεχομένου που έπρεπε να ελέγξουν αν τα σχόλια μου ήταν ιδεολογικώς σύμφωνα με το Κρεμλίνο. Δεν υπέγραψα καμία σύμβαση εργασίας, παρά μόνο ένα συμφωνητικό εμπιστευτικότητας και μου είπαν να μην αποκαλύψω στους φίλους μου τι δουλειά κάνω», λέει μια νεαρή κοπέλα προσθέτοντας πως έπρεπε να «ανεβάζει» τουλάχιστον 135 φιλορωσικά σχόλια την ημέρα.

Οσο για το πώς λειτουργούσε η προπαγάνδα; «Η δουλειά μου ήταν να αναρτώ σχόλια σε καθημερινά, lifestyle, πέραν πάσης πολιτικής υποψίας, θέματα όπως «Τα 20 Πιο Ωραία Ευρωπαϊκά Κάστρα» ή «Πώς να καταλάβετε πως βγαίνετε ραντεβού με το λάθος άνθρωπο». Από κάτω, στα σχόλια, περνούσα, δήθεν τυχαία, ένα σχόλιο πως η κυβέρνηση του Κιέβου είναι φασιστική ή πως ο [πολιτικός αντίπαλος του Πούτιν] Αλεξέι Ναβάλνι είναι διεφθαρμένος», συνεχίζει η μπλόγκερ, προσθέτοντας πως η «μονταζιέρα» του Κρεμλίνου δούλευε υπερωρίες για να βγάλει τον Πούτιν… «λάδι» στα μάτια του λαού.

Εκτός από τη στρατιά των απλών τρολ, υπήρχε και η αντίστοιχη των «πολύγλωσσων τρολ»: όσοι Ρώσοι μπλόγκερ χειρίζονταν άψογα την αγγλική γλώσσα και αμείβονταν περισσότερο προκειμένου να εισχωρούν στα διεθνή μέσα κοινωνικής δικτύωσης και να προπαγανδίζουν υπέρ του Πούτιν.

«Η νέα γενιά χρηστών του Internet μπορούν εύκολα να καταλάβουν αν κάποιος σχολιαστής είναι τρολ ή όχι. Όμως αυτό είναι δύσκολο να το καταλάβει κάποιος χρήστης του διαδικτύου που είναι μεγαλύτερος σε ηλικία», συνοψίζει ο Αντρέι Σοσνίκοφ, ένας Ρώσος δημοσιογράφος που το 2013 κατάφερε να εισχωρήσει, ως εργαζόμενος σε αυτή την υπηρεσία, προκειμένου να κάνει ρεπορτάζ.

Η Ρωσία στα Βαλκάνια

Εντωμεταξύ, σε πεδίο ψυχροπολεμικής σύγκρουσης έχουν αναδειχθεί εσχάτως (και) τα Βαλκάνια, στα οποία συντηρείται ένας ακήρυχτος πόλεμος ανάμεσα σε Δύση (ΗΠΑ και Ε.Ε.) και Ρωσία για τον έλεγχο της ευρύτερης περιοχής. 

Η "πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων" είναι και πάλι ενεργή μετά από μερικά χρόνια (σχετικής) ηρεμίας, με τη Μόσχα να υπονομεύει εδώ και καιρό την προσέγγιση των χωρών της περιοχής με την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ.

Δεν προξενεί λοιπόν εντύπωση ο διάλογος της Ελλάδας με τα Σκόπια που ξεκίνησε εδώ και λίγο καιρό, καθώς εντάσσεται στο ίδιο κλίμα, αυτό της "βίαιης λύσης" για είσοδο της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. -μια επιλογή που προωθεί αργά αλλά σταθερά η Ουάσινγκτον με στόχο τα Σκόπια και οι συν αυτώ χώρες να αποτελέσουν ανάχωμα στις επεκτατικές βλέψεις του Βλαντίμιρ Πούτιν ο οποίος οραματίζεται την υπόγεια διείσδυσή του στην περιοχή.

Το καλοκαίρι του 2017 μια σειρά από απόρρητα έγγραφα αποκάλυψαν ότι Ρώσοι κατάσκοποι και διπλωμάτες προσπαθούσαν επί σχεδόν δέκα χρόνια να διχάσουν την πΓΔΜ, στο πλαίσιο της εκστρατείας να παρεμποδιστεί η ένταξη των βαλκανικών χωρών στο ΝΑΤΟ.

Η Μόσχα υποστήριξε σχεδόν φανερά τον εθνικιστή ηγέτη Νίκολα Γκρούεφσκι, ο οποιος αναδείχθηκε κυρίως λόγω της αντιδυτικής του ρητορικής, τορπιλίζοντας κάθε απόπειρα επίλυσης του ονοματολογικού τα προηγούμενα χρόνια.

Η ανάδειξη, ωστόσο, του διαδόχου του στον πρωθυπουργικό θώκο, Ζόραν Ζάεφ σε εκλεκτό της Ε.Ε. και των ΗΠΑ θορύβησε τη Μόσχα, που είδε πως ξαφνικά... οι όροι άλλαξαν και τα ηνία πήρε πάλι η Δύση που προωθεί όσο τίποτα το ζήτημα της επίλυσης του ονοματολογικού, με αντάλλαγμα την ένταξη των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ κι Ε.Ε.

Η Μόσχα έδειξε παρόμοια σφοδρή ενόχληση και για την ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ, το περασμένο καλοκαίρι. Το Κρεμλίνο πάλεψε πολύ να βάλει την χώρα στην σφαίρα επιρροής της, διοργανώνοντας το 2016 ένα πραξικόπημα με στόχο τη δολοφονία του επί 21 χρόνια πρωθυπουργού Μίλο Τζουγκάνοβιτς, ακολούθως τη διάλυση του κοινοβουλίου καθώς και τον έλεγχο όλων των θεσμών. 

Το πραξικόπημα απέτυχε και η φιλοδυτική κυβέρνηση που εκλέχτηκε στο -ύψιστης στρατηγικής σημασίας λόγω της Αδριατικής- κράτος επέλεξε τον Μάιο του 2017 να αγνοήσει τις σειρήνες του Κρεμλίνου και να ενταχθεί στους κόλπους του ΝΑΤΟ, ως το 29o μέλος της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, προκαλώντας την οργή της Ρωσίας. 

Μια Αμερική που αποδεικνύεται "λίγη"

"Το πιο σημαντικό συμπέρασμα από όλα αυτά είναι το πόσο αδύναμη υπήρξε η αντίδραση της Δύσης: ο εισαγγελέας Μιούλερ πήρε πρωτοβουλία επειδή δυο αμερικανοί πρόεδροι στάθηκαν "λίγοι" απέναντι σε αυτήν την υπόθεση. Ο Μπαράκ Ομπάμα είχε στοιχεία για την ρωσική παρέμβαση, αλλά αποφάσισε -λανθασμένα- να το αφήσει να περάσει, πιστεύοντας πως, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ θα έχανε τις εκλογές του 2016, αν μιλούσε θα φαινόταν πως ήθελε να χειραγωγήσει τη διαδικασία", συνοψίζει το δημοσίευμα του Economist. 

"Η αποτυχία του Τραμπ είναι διαφορετική: έχοντας πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες σχετικά με το θέμα αυτό από την πρώτη κιόλας ημέρα της εκλογής του, συμπεριφέρθηκε στο ζήτημα αποκλειστικά και μόνο με όρους που αφορούσαν στην δική του, προσωπική πολιτική αξιοπιστία. Επρεπε να είχε μιλήσει εξαρχής, ωστόσο συνεπικουρούμενος από κάποιους Ρεμπουμπλικανούς γερουσιαστές, επέλεξε να υποβαθμίζει διαρκώς τους αμερικανικούς θεσμούς που διεξήγαγαν την έρευνα, απειλώντας να απολύσει τον Μιούλερ, όπως έκανε πέρσι με τον Τζέιμς Κόμεϊ, διευθυντή του FBI. Κι αν τώρα κάνει κάποια κίνηση να αποδεσμέυσει τον Μιούλερ, αυτό θα φανεί ως παραδοχή της ήττας του", επισημαίνει το άρθρο.

"Αν θέλουμε οι δημοκρατίες μας να ευδοκιμήσουν, πρέπει να έρθει ένα μήνυμα ανθεκτικότητας, κυρίως από ηγέτες κρατών: Η Μέρκελ προειδοποίησε επιτυχημένα τον Πούτιν πως θα υπάρξουν συνέπειες αν επιλέξει να αναμειχθεί στις γερμανικές εκλογές", αναφέρει το Economist.

Αντιθέτως, η προσπάθεια της Ρωσίας να αναμειχθεί στις γαλλικές προεδρικές εκλογές του περασμένου Μαϊου [ύστερα από άρθρα της ρωσικής ειδησεογραφικής ιστοσελίδας Russia Today, τα οποία εμφάνιζαν –ψευδώς– τις τελευταίες ημέρες τον κεντροδεξιό υποψήφιο Φρανσουά Φιγιόν να προηγείται στις δημοσκοπήσεις] έπεσε στο κενό, χάρη στην πονηριά του επιτελείου του Γάλλου προέδρου: "καθώς Ρώσοι πράκτορες είχαν δημιουργήσει ψεύτικα προφίλ στο Facebook για να μπορούν να κατασκοπεύουν τον Μακρόν, το επιτελείο του Γάλλου πολιτικού "φύτεψε" ψεύτικα e-mails ανάμεσα σε αληθινά που αντάλλασαν τα πρόσωπα του στενού περιβάλλοντος του προέδρο, απαξιώνοντας έτσι κάθε απόπειρα διαρροών", καταλήγει με νόημα το άρθρο.

Πηγή: The Toc