Από τις πελλόμασκες, στους κανταδόρους μέχρι το σημερινό καρναβάλι Λεμεσού(pics)
16:16 - 15 Φεβρουαρίου 2018
Απαρχές Καρναβαλιού στην Κύπρο
Στην Κύπρο το καρναβάλι εμφανίζεται τον Μεσαίωνα. Ειδικότερα όμως κατά την περίοδο της Φραγκοκρατίας αλλά και της Ενετοκρατίας, πράγμα που υπονοεί πως το καρναβάλι στην Κύπρο ήρθε από τους Δυτικοευρωπαίους, οι οποίοι έφτασαν στην Κύπρο τον Μεσαίωνα. Λεμεσό το καρναβάλι εντάθηκε στις αρχές της Αγγλοκρατίας αν και υπήρχε για χρόνια στην Κύπρο.
Πριν το 1920, τα καρναβάλια στην Κύπρο στήνονταν πιο αυθόρμητα. Την περίοδο εκείνη είχαμε τις πελλόμασκες. Έτσι ονομάζονται οι αυτοσχέδιες μεταμφιέσεις που για την κατασκευή τους χρησιμοποιήσουν ότι υλικό είχαν στο σπίτι μιας και ο κόσμος τότε ήταν φτωχός. Έχοντας όμως την ανάγκη να διασκεδάσει και μη έχοντας τα απαραίτητα υλικά για να φτιάξει στολή, έφτιαχναν τις αυτοσχέδιες μάσκες ή αντάλλαζαν στολές μεταξύ τους. Πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και έπρεπε κάποιος να τους αναγνωρίσει. Όταν τους αναγνώριζε έπρεπε να βγάλουν τις μάσκες και οι οικοδεσπότες τους κερνούσαν ότι είχαν στο σπίτι.
Πως συνδέεται το καρναβάλι με την Τσικνοπέμπτη και τις νηστείες
Η Τσικνοπέμπτη, σηματοδοτούσε την αρχή της καρναβαλίστικης περιόδου. Ετοίμαζαν τα μεγάλα τραπέζια των «Σίκοσων. Σ΄αυτά τα τραπέζια κατανάλωναν ότι είχαν μέσα στο σπίτι σχετικά με τα κρέατα αλλά και τα γαλακτοκομικά. Έτσι, όσο περνούσαν οι μέρες και φτάναμε στην Καθαρά Δευτέρα έπρεπε όλα να έχουν καταναλωθεί. Οι αρραβώνες, οι γάμοι ακόμη και η σεξουαλική επαφή έπρεπε όλα να λάβουν χώρα πριν την Καθαρά Δευτέρα γιατί μπαίναμε σε μία αυστηρή περίοδο νηστείας. Οι μέρες πριν την Καθαρά Δευτέρα ήταν οι πιο διασκεδαστικές του χρόνου. Εκείνες τις ημέρες γίνονταν όλες οι «αμαρτίες», τα τσικνόματα, τα μιλλόματα, όπως τα έλεγαν οι παλιοί. Εκείνες τις ημέρες σε όλα τα σπίτια και τις γειτονίες χόρευαν και ακούγονταν τραγούδια και τσιαττιστά. Όλα αυτά διοργανώνονταν αυθόρμητα από τον κόσμο.
Μετά το 1920, σιγά- σιγά άρχισαν όλα και γίνονταν όλα πιο οργανωμένα. Οργανώνονταν παρελάσεις, έραβαν μάσκες και στολές από υφάσματα. Η αλλαγή αυτή οφείλεται στο γεγονός της ανάπτυξης της οικονομίας κατά τη δεκαετία του ΄20 αλλά και στις επιδράσεις που είχαν από ξένα καρναβάλια, ειδικότερα στη Λεμεσό. Οι Λεμεσιανοί ξεκίνησαν να αντιγράφουν τα καρναβάλια της Αλεξάνδρειας, τα καρναβάλια της Αθήνας αλλά και της Ευρώπης. Έτσι αποκτούν καλλιτεχνικές μεταμφιέσεις, παρελάσεις αλλά και οργανωμένους χορούς σε σπίτια. Οι άνθρωποι χαμηλότερων κοινωνικών ομάδων συνέχιζαν να διασκεδάζουν εκείνες τις μέρες με τον ίδιο παραδοσιακό τρόπο. Σε αντίθεση όμως η αστική τάξη, οι οποίοι οργάνωναν χορούς στα νεόκτιστα αρχοντικά, έφερναν ορχήστρες στις μεγάλες σάλες, οι οποίες γέμιζαν με μασκαράδες και ήχους από ευρωπαϊκούς χορούς όπως, βαλς .
Το 1916,σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής έγινε το πρώτο καρναβάλι Λεμεσού αλλά όχι το οργανωμένο. Το 1920, θα μπορούσα να πω πως είναι η πρώτη Χρυσή Εποχή του καρναβαλιού στη Λεμεσό, μιας και ξεκινάνε οι οργανωμένες παρελάσεις.
Η δεκαετία του ‘30, είναι η δεκαετία που παίρνει τα ινία της οργάνωσης του καρναβαλιού, το Δημαρχείο Λεμεσού. Ενώ παλαιότερα υπήρχαν κάποιες μικρές επιτροπές , που ονομάζονταν «κομικάτα», τώρα πλέον αναλαμβάνοντας ο Δήμος δίνει περισσότερα κίνητρα στους καρναβαλιστές . Οι πολίτες προσπαθούν να ξεφύγουν από την παράδοση της «πελλόμασκας» και στρέφονται σε πιο καλλιτεχνικές στολές. Επίσης σημαντικό γεγονός ήταν ότι το 1936, αναθέτουν στον Βίκτωρα Ιωαννίδη αλλά και στον Γιώργο Φασουλιώτη, σημαντικούς καλλιτέχνες της εποχής, να φτιάξουν το πρώτο άρμα του Βασιλιά καρνάβαλου.
Αυτό που διαφοροποιεί στο έπακρο από άλλες δεκαετίες την δεκαετία του ΄30, είναι το γεγονός ότι οργανώνονται χοροί στα κινηματοθέατρα, το Ριάλτο, το Μετροπόλ και διάφορα άλλα. Οι αίθουσες των κινηματογράφων την εποχής άδειαζαν και έμενε μόνο η αίθουσα, την οποία χρησιμοποιούσαν για τους χορούς ενώ στην σκηνή έστηναν ορχήστρες που έπαιζαν καρναβαλίστικη μουσική. Η συμμετοχή σε αυτές τις διοργανώσεις γίνεται μαζικά και είναι σαν μια ευκαιρία ώστε να έρθουν σε επαφή οι κοινωνικές τάξεις. Οι μάσκες σε όλο αυτό έπαιζαν τον δικό τους ρόλο μιας και ο καθένας είχε την επιλογή να μην αποκαλύψει το πρόσωπό του. Έρωτας, χορός, διασκέδαση ήταν όλα όσα χαρακτήριζαν αυτή την περίοδο των καρναβαλίστικων χορών.
Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν μια δύσκολη περίοδος για το νησί. Η φτώχεια και η πείνα δεν άφηναν περιθώρια διασκέδασης. Έτσι το καρναβάλι μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Δεν χάνεται τελείως αλλά δεν έχει την ίδια αίγλη. Με το τέλος του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου, ξεκινάνε και πάλι με περίσσιο ενθουσιασμό οι καρναβαλίστικες παρελάσεις.
Τη δεκαετία του ’50, συνεχίζουν να διοργανώνονται οι χοροεσπερίδες στα κινηματοθέατρα αλλά αυτή την περίοδο κάνουν την εμφάνιση τους οι Κανταδόροι. Υπήρχαν από πριν βέβαια, αλλά το ΄50 είναι πιο οργανωμένοι και δίνουν πιο πολύ το στίγμα τους γράφοντας νέα τραγούδια ενώ γίνεται πιο δραστήρια η συμμετοχή τέτοιων ομάδων, όπως είναι οι Γιωργαλέτο. Σημαντικό για την εποχή είναι πως η τότε Αγγλική κυβερνόντες ήταν διορατικοί και έδιναν σημασία στο καρναβάλι γιατί αντιλαμβάνονταν πως είναι μια σημαντική οικονομική ανάσα ενώ μπορούσε να φέρει τουρισμό στη Λεμεσό.
Το 1955 με το που ξεκινάει ο αγώνας της ΕΟΚΑ , επικρατούσε αίσθημα ανασφάλειας στο νησί λόγω της έκρυθμης κατάστασης. Έτσι οι Άγγλοι δεν άφηναν τον κόσμο να κυκλοφορεί με μάσκες ούτε να γίνονται οι μεγάλοι χοροί, ώστε να περιορίσουν τον κίνδυνο.
Η ημέρα της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1960 προμήνυσε μια ακόμη Χρυσή Εποχή του καρναβαλιού της Λεμεσού. Σταματούν να διοργανώνονται οι χοροί στα κινηματοθέατρα και μεταφέρονται στα ξενοδοχεία αλλά και στα νυχτερινά κέντρα . Άρα γίνεται μια μετακίνηση των χορών και γίνονται οι πρώτες μεγάλες ομάδες που παρουσιάζουν συγκριμένα χορευτικά σόου με συγκεκριμένη χορογραφία και κοστούμια, ενώ οι πρόβες γίνονταν μήνες πριν. Ο ανταγωνισμός δεν θα μπορούσε να λείπει μιας και στο τέλος δίνονταν βραβεία. Πλέον το καρναβάλι φτάνει σε μεγάλα καλλιτεχνικά επίπεδα. Αντιγράφουν στολές από τα καμπαρέ στο Παρίσι, ξοδεύοντας χιλιάδες χρήματα για τα κοστούμια.
Μεγάλο πλήγμα για το νησί μας ήταν η Τουρκική εισβολή, που ήταν αναμενόμενο να επηρεάσει και το καρναβάλι, το οποίο σταματάει για περίπου 5 χρόνια μετά την εισβολή. Με τον καιρό όμως ζωντανεύει και πάλι…
Μπαίνοντας στη δεκαετία του ΄80, το καρναβάλι φεύγει από το κέντρο της Λεμεσού καταφεύγοντας στην αναπτυγμένη για την περίοδο περιοχή της Γερμασόγειας,. Το καρναβάλι και πάλι μετακινείται στα ξενοδοχεία. Λόγω της μετακίνησης προσφύγων στη Λεμεσό μετά την εισβολή υπάρχει διχόνοια ανάμεσα στους Λεμεσιανούς και τους πρόσφυγες που δεν μπορούν να καταλάβουν τη σημαντικότητα του καρναβαλιού αλλά και το αντίθετο. Είναι μια αμήχανη στιγμή για το καρναβάλι της Λεμεσού. Με τον καιρό όμως αυτό το «εμπόδιο» ξεπερνιέται γιατί η Λεμεσός είναι μια πόλη που αγκαλιάζει τον κόσμο που μένει μόνιμα εδώ.
Το 1997 το Δημαρχείο Λεμεσού αποφασίζει να φέρει και πάλι το καρναβάλι στο κέντρο της πόλης, διότι πλέον το κέντρο αναπτύσσεται. Γίνονται ανακαινίσεις, κτίζεται το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και έτσι το κέντρο της πόλης αποκτά και πάλι μια ζωντάνια. Ο Δήμος δίνει κίνητρα για να έρθει και πάλι το καρναβάλι στο ιστορικό κέντρο. Τα καταφέρνει και φέρνει και πάλι την ζωντάνια και την πρόσμιξη των ανθρώπων στην πόλη. Το κάνει πιο λαϊκό ώστε να είναι ένα καρναβάλι για όλους ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης.
Ροη Ειδησεων
Πριν 9 λεπτά | ΔΙΕΘΝΗ
Μακρόν και Μερτς προειδοποιούν τη Ρωσία από το Κίεβο-«Θα υπάρξουν σκληρές κυρώσεις»Πριν 26 λεπτά | Ποδόσφαιρο Διεθνή
Γκουαρντιόλα: «Ο Χάαλαντ είναι έτοιμος, ο Ρόδρι δεν είναι ακόμα διαθέσιμος»Πριν 31 λεπτά | ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ψάχνουν τους δράστες για τους βανδαλισμούς στα γραφεία του ΔΗΣΥ-«Τέτοιες ενέργειες στρέφονται κατά της Δημοκρατίας»Πριν 44 λεπτά | ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
Στην Κύπρο καταγράφονται 38 νέα περιστατικά μεταστατικού καρκίνου του μαστού ετησίωςΠριν 56 λεπτά | Ποδόσφαιρο Ελλάδα
Αλλαγή δεδομένων για Παναθηναϊκό ενόψει ισχυρών του δεύτερου προκριματικού γύρου, στο Champions LeagueΠριν 1 ώρα, 13 λεπτά | ΔΙΕΘΝΗ
ΒΙΝΤΕΟ: Τοξικό νέφος χλωρίου στην Καταλονία–Έκκληση σε πάνω από 160.000 κατοίκους να μείνουν στο σπίτιΠριν 1 ώρα, 28 λεπτά | Ποδόσφαιρο Διεθνή
Επιθυμούν ξανά συνεργασία με Τζέραρντ
