Οι πολιτικοί αρχηγοί στον REPORTER: Τι εκτιμούν για το Κυπριακό το 2019

Σαν χρονιά πισωγυρίσματος όσον αφορά τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού θα μπορούσε να χαρακτηριστεί το 2018, καθώς η κλιμακούμενη τουρκική αδιαλλαξία και οι νέες αξιώσεις της τουρκικής και κατ’ επέκταση της  τουρκοκυπριακής πλευράς, βάλτωσαν για τα καλά στην προ πολλού βαλτωμένη διαπραγματευτική διαδικασία.
 
Η χρόνια μας αποχαιρετά, όσον αφορά το Κυπριακό, με τις ελπίδες για επανέναρξη των συνομιλιών να εναποτίθενται στην ευόδωση της εν’ εξελίξει προσπάθειας της ειδικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ, για κατάληξη σε συμφωνία επί των όρων αναφοράς, τους οποίους ζήτησε ο Αντόνιο Γκουτέρες.
 
Οι αρχηγοί των οκτώ κοινοβουλευτικών κομμάτων κλήθηκαν από τον REPORTER να απαντήσουν στο καίριο ερώτημα, κατά πόσο εντός του 2019 θα υπάρξουν, κατά τις εκτιμήσεις τους, εξελίξεις, που να επιτρέψουν την επανέναρξη των συνομιλιών και την επίτευξη προόδου στις διαπραγματεύσεις.
 
Ακολουθούν πιο κάτω οι απαντήσεις των πολιτικών αρχηγών στο ερώτημα που τους υπέβαλε ο REPORTER αναφορικά με το Κυπριακό:
 
Αβέρωφ Νεοφύτου:Πιθανώς μεταξύ Μάϊου και
Ιουλίου του 2019 να έχουμε κάποιες εξελίξεις

Άντρος Κυπριανού: Τυχόν αλλαγή τακτικής θα μας
οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη διχοτόμηση
 
«Οι εξελίξεις είναι πλέον κάτι περισσότερο από κρίσιμες. Το ζητούμενο είναι να αξιοποιηθεί το στενό περιθώριο που έχουμε για να συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς. Η στάση της Τουρκίας και της τ/κυπριακής κοινότητας είναι καθοριστικές για την επίτευξη του στόχου. Το ίδιο και η δική μας όμως.  Ευχόμαστε ο κ. Αναστασιάδης να συνειδητοποιεί ότι αν αυτό δεν γίνει κατορθωτό, υπάρχει κίνδυνος επίρριψης ευθυνών και στη δική μας πλευρά.  Μια τέτοια εξέλιξη θα φέρει την οριστική διχοτόμηση πιο κοντά από ποτέ. 
 
Ως ΑΚΕΛ θα εξακολουθήσουμε να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για απελευθέρωση και επανένωση της κοινής μας πατρίδας. Ο μόνος εφικτός τρόπος για να το πετύχουμε είναι η εμμονή στη συμφωνημένη βάση.
 
Στη λύση δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας. Λύση βασισμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, στα σχετικά Ψηφίσματα του ΟΗΕ, τις Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου και στις αρχές επί των οποίων εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Λύση που θα οδηγεί σε ενωμένο Κράτος, συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ενωμένο κράτος με μία κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα.
 
Με πολιτική ισότητα όπως ερμηνεύεται από τον ΟΗΕ. Λύση που θα μας απαλλάσσει από την κατοχή και τη δυνατότητα του οποιουδήποτε και πρωτίστως της Τουρκίας να επεμβαίνει στα εσωτερικά μας.
 
Τυχόν επιδίωξη απόρριψης ομοσπονδιακής λύσης ή αλλαγή της τακτικής θα μας οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη διχοτόμηση. Είτε η διχοτόμηση συμφωνηθεί στο τραπέζι, είτε έρθει ως αποτέλεσμα της παρέλευσης του χρόνου χωρίς ουσιαστικές διαπραγματεύσεις, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο. Αυτός που θα τολμήσει να ανοίξει την πόρτα στον εφιάλτη, θα πρέπει να έχει το θάρρος να βγει να εξηγήσει στο λαό τι σημαίνει διχοτόμηση».
 
Νικόλας Παπαδόπουλος: Χαμηλές προσδοκίες όσο
η Τουρκία συνεχίζει την αδιάλλακτη πολιτική της
 
«Η όποια επίτευξη προόδου εξαρτάται αποκλειστικώς από την Τουρκία. Τόσο στο διαδικαστικό επίπεδο όσο και στο ουσιαστικό. Όσο η Τουρκία συνεχίζει την αδιάλλακτη, προκλητική και επεκτατική πολιτική της, οι προσδοκίες θα είναι χαμηλές. Γιατί, δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι για να υπάρξει μια σωστή λύση στο κυπριακό πρόβλημα, θα πρέπει η Τουρκία να κάνει υποχωρήσεις. Όσοι πιστεύουν ότι το Κυπριακό μπορεί να λυθεί με τις ήδη πολλές υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς, κάνουν λάθος, παραπλανούν τους εαυτούς τους και παραπλανούν και τον λαό.
 
Επομένως, στόχος μας θα πρέπει να είναι η κάμψη της τουρκικής αδιαλλαξίας. Και για να πετύχουμε ένα τέτοιο στόχο, χρειάζεται ενότητα, συλλογικότητα και, κυρίως, αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, δηλαδή της ιδιότητας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, και αναβάθμιση του γεωστρατηγικού ρόλου της στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου. Τόσο ως πυλώνας σταθερότητας και ανάπτυξης, όσο και ως φορέας αξιοποίησης του φυσικού αερίου της κυπριακής ΑΟΖ».
 
Μαρίνος Σιζόπουλος: Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
θα πρέπει να προτείνει μια νέα διαδικασία
 
«Αυτό που έχει σημασία είναι η όποια προσπάθεια επανέναρξης να στηρίζεται σε σωστή βάση για να έχει θετικό αποτέλεσμα. Για την ΕΔΕΚ θα πρέπει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να εκμεταλλευθεί τη διερεύνηση προθέσεων από τον Γ.Γ. αναλαμβάνοντας την πρωτοβουλία να προτείνει μια νέα διαδικασία, η οποία να αξιοποιεί το σύνολο των ψηφισμάτων και των αποφάσεων του ΟΗΕ και να ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας, για να έχει προοπτικές θετικής κατάληξης.
 
Η πρόταση του ΠτΔ πρέπει να στηρίζεται σε δύο άξονες. Αναφορικά με τη διαδικασία να εμμείνει στη  σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης για το Κυπριακό με τη συμμετοχή και των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, την Κυπριακή Δημοκρατία και τις εγγυήτριες δυνάμεις. Όσον αφορά τη βάση των συνομιλιών αυτή να επικεντρωθεί κατά προτεραιότητα στη διεθνή πτυχή του προβλήματος και την επαναφορά του Κυπριακού στη σωστή του βάση ως θέματος εισβολής, συνεχιζόμενης κατοχής και εθνοκάθαρσης».
 
Γιώργος Λιλλήκας: Νέα Διάσκεψη, με τα δεδομένα όπως
έχουν, θα μας φέρει σε ακόμα πιο δυσμενή θέση
 
«Ποια είναι τα μηνύματα που εκπέμπει η Τουρκία από το Κρανς Μοντάνα μέχρι σήμερα, που επιτρέπουν σε κάποιους να είναι αισιόδοξοι και να έχουν προσδοκίες; Έχουμε την όποια ένδειξη ότι η Άγκυρα έχει μετακινηθεί από τις θέσεις της κι έχει εγκαταλείψει τους επεκτατικούς της στόχους; Το αντίθετο συμβαίνει. Ο Ερντογάν έχει υιοθετήσει μια πολεμική ρητορική, προβαίνει σε επιθετικές δράσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ και στο Αιγαίο, έχει εισβάλει στη Συρία και αναπτύσσει οράματα για διεύρυνση των συνόρων της Τουρκίας. Αυτή την Τουρκία θα συναντήσουμε στο τραπέζι των συνομιλιών σε μια νέα Διάσκεψη.
 
Σύγκληση μιας νέας Διάσκεψης, με τα δεδομένα όπως έχουν πλέον διαμορφωθεί, θα μας φέρει σε ακόμα πιο δυσμενή και ευάλωτη θέση. Δυστυχώς, στην τελευταία του Έκθεση του ο Γ.Γ. του ΟΗΕ υιοθετεί τη λογική των χρονοδιαγραμμάτων τα οποία, όπως γνωρίζουμε, είτε καταλήγουν σε επιδιαιτησία είτε στην αναζήτηση νέων ιδεών.
 
Δεν είναι τυχαίο που στην ίδια έκθεση του ο Γενικός Γραμματέας αναφέρεται και σε «νέες ιδέες» τις οποίες η εκπρόσωπος του κυρία Λουτ δεν παρέλειψε να εγείρει στις επαφές της. Ένα νέο αδιέξοδο θα δικαιώσει και θα βοηθήσει εκείνους που υποστηρίζουν πως πρέπει να αναζητηθούν άλλες λύσεις στο Κυπριακό καθώς κι εκείνους που θέλουν να το κατατάξουν στα μη επιλύσιμα προβλήματα αποσύροντας και την ΟΥΝΦΙΚΥΠ από τη γραμμή αντιπαράταξης.
 
Αντί να επικεντρωθούμε στους στόχους και στην τακτική της Τουρκίας, αντί να μελετήσουμε προσεκτικά και σε βάθος τα νέα δεδομένα, αντί να αξιολογήσουμε επιστημονικά τις αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον, στην Ε.Ε. και στην περιοχή μας, ο δημόσιος διάλογος, αντιπαράθεση για την ακρίβεια, αναλώνεται στο κατά πόσο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης σκέφτεται ή όχι την Συνομοσπονδία ή τη λύση δύο κρατών. Δεν είμαι σε θέση να ξέρω τι σκέφτεται ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, πέραν της ιδέας που έθεσε στο Εθνικό Συμβούλιο για αποκεντρωμένη Ομοσπονδία. Ξέρω, όμως, αυτές και άλλες ιδέες θα παρουσιαστούν ενώπιων μας από διάφορα ξένα κέντρα αποφάσεων, τα οποία ήδη έχουν μπει σε αυτή τη λογική.
 
Εκείνο που σήμερα επιβάλλεται είναι η εθνική ενότητα. Είναι ο νηφάλιος προβληματισμός και η μελέτη των επιλογών που διαθέτουμε. Κι αυτός ο προβληματισμός πρέπει να στηριχθεί πάνω σε μια συγκριτική μελέτη όλων των επιλογών από ένα σώμα που θα συνθέτουν ακαδημαϊκοί, νυν και πρώην διπλωμάτες από την Κύπρο και την Ελλάδα, που εξειδικεύονται στο διεθνές συνταγματικό δίκαιο, στη γεωπολιτική και γεωστρατηγική έτσι ώστε οι αποφάσεις μας να στηρίζονται σε τεκμηριωμένες αναλύσεις και δεδομένα και όχι σε ιδεοληψίες και εμμονές. Μόνον έτσι θα πάψουμε να αυτοσχεδιάζουμε. Μόνο έτσι θα καταστούμε αποτελεσματικοί.
 
Διαφορετικά, οι νέες λεγόμενες ιδέες θα τεθούν ενώπιων μας πιεστικά ή και εκβιαστικά και εμείς για μια ακόμα φορά θα είμαστε αδιάβαστοι, απροετοίμαστοι κι ανέτοιμοι να τις αντιμετωπίσουμε».
 
Ελένη Θεοχάρους: Να αφήσουν στην άκρη
τα μασκαραλίκια οι οπαδοί της όποιας λύσης
 
«Επίλυση του Κυπριακού μπορεί να προκύψει ανά πάσα στιγμή, το ζήτημα είναι στην βάση ποιων όρων θα επιτευχθεί η πολυπόθητη λύση. Και εδώ πρέπει να αφήσουν στην άκρη τα μασκαραλίκια οι οπαδοί της όποιας λύσης, διότι όλοι οι σώφρονες και έντιμοι πολίτες, όλοι οι πατριώτες, θέλουμε λύση. Εντούτοις, πιστεύω ότι οι συνομιλίες θα ξαναρχίσουν διότι αυτό επιβάλλει το σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού με βάση τους τουρκικούς όρους και αυτό έχουν αποδεχθεί όσοι διαχειρίστηκαν την εξουσία τα τελευταία χρόνια.
 
Η ΔΔΟ ήταν ευθύς εξ αρχής μια συγκεκαλυμμένη μορφή συνομοσπονδίας που δεν διασφαλίζει τις 4 ευρωπαϊκές ελευθερίες για τους Κύπριους πολίτες. Το ομολόγησε ξεκάθαρα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην πρόσφατη ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ταυτόχρονα, η ΔΔΟ είναι πια για πολλούς εκτός συζητήσεως, και μια λύση πολύ χειρότερη βρίσκεται στο προσκήνιο, μετά τις νέες τρομακτικές υποχωρήσεις που έχουν γίνει.
 
Οι οπαδοί της νέας λύσης έχουν διασφαλίσει την «Κυπριακή Δημοκρατία» στα όρια των σημερινών ελευθέρων -εισέτι- περιοχών και την Κυπριακή ΑΟΖ στην οικοπεδοποιημένη ζώνη. Αυτά τα εγγυάται και η Αμερική, γι' αυτό οι διαχειριζόμενοι τις τύχες του λαού είναι ιδιαίτερα ευτυχείς. Δεν θέλω να αναφερθώ και για την κατανομή των κερδών εκ των υδρογονανθράκων, αλλά απλώς να επισημάνω ότι τον τόπο τον κυβερνά η ελαχίστη οικονομική ολιγαρχία.
 
Αυτές οι εξελίξεις δεν συνιστούν πρόοδο προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης του τόπου, ωστόσο  θα υπάρξουν εξελίξεις, με το δίλημμα ΔΔΟ ή δύο κράτη να επικρέμαται επί του τραχήλου του λαού. Αναφέρομαι σε μια ΔΔΟ όπως την περιέγραψα προηγουμένως, όχι όπως την περιγράφει το ΑΚΕΛ, γι' αυτό εξακολουθώ να απορρίπτω την ΔΔΟ. 
 
Δυστυχώς, φοβάμαι ότι η προπαγάνδα την οποία υπέστη όλα αυτά τα χρόνια ο λαός και η οικονομική ανέχεια στην οποία έχει καταδικαστεί για να διασώσει το κράτος την οικονομική ολιγαρχία, μπορεί να αποδώσει. Παρ' όλα αυτά, στηρίζω πολλές ελπίδες στην δύναμη της ψυχής του λαού μας». 
 
Γιώργος Περδίκης: Εξελίξεις μόνο αν υπάρξει
θεαματική αλλαγή που θ’ αλλάξει άρδην τα δεδομένα
 
«Δεν φαίνεται κάτι τέτοιο να είναι πιθανόν εκτός εάν υπάρξει μια θεαματική αλλαγή που θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα. Π.χ. εάν η Τουρκία αποφασίσει να γίνει πιο διαλλακτική στο θέμα των εγγυήσεων και στρατευμάτων, τότε η ε/κυπριακή ηγεσία, θα υποχρεωθεί να αποδεχθεί τους όρους των Τούρκων για την εσωτερική διακυβέρνηση και τα δικαιώματα των Τούρκων υπηκόων.
 
Ένα άλλο ενδεχόμενο είναι η άτακτη φυγή και η υποχώρηση στις απαιτήσεις των Τούρκων. Θεωρώ απίθανο ο Πρόεδρος Αναστασιάδης να δεχθεί κάτι τέτοιο. Ήδη έχει κάνει οδυνηρές υποχωρήσεις, που προστέθηκαν σε αυτά  των προκατόχων του.
 
Εξάλλου οι συνομιλίες στο Κυπριακό δεν γίνονται σε ένα δοκιμαστικό σωλήνα, σε ένα ερμητικά κλειστό εργαστήριο. Οι εξελίξεις στο Κυπριακό επηρεάζονται-μέχρι και καθορίζονται θα έλεγα-από τις ευρύτερες εξελίξεις στον γεωπολιτικό χώρο της περιοχής μας. Το πώς θα καταλήξει το Συριακό, η κρίση με το Ιράν και το Παλαιστινιακό επηρεάζουν τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Επ’ αυτού δεν έχω καμιά πρόβλεψη που να είναι ασφαλής, ώστε να αντέχει τη δημόσια προβολή».
 
Χρίστος Χρίστου: Η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία,
κάθε άλλο παρά λύση του Κυπριακού αποτελεί
 
«Το 2018 μας αφήνει με χαμηλές προσδοκίες, έως ανύπαρκτες αν μπορώ να προσθέσω, σε σχέση με την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού, αφού είναι πρόδηλο ότι όσο παραμένουμε εγκλωβισμένοι στον διακανονισμό που θέλουν να μας επιβάλουν, άλλο τόσο θα οδηγούμαστε σε νέα αδιέξοδα, είτε, μοιρολατρικά θα καταλήγουμε σε νέες τραγικές υποχωρήσεις, προ του φάσματος νέων ναυαγίων.
 
Μίλησα για διακανονισμό, καθώς η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, κάθε άλλο παρά λύση του Κυπριακού αποτελεί, αντιθέτως δικαιώνει την τουρκική εισβολή του 1974, καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα και νομιμοποιεί τα εγκλήματα πολέμου που έγιναν εις βάρος της πατρίδας και του λαού μας. Ταυτόχρονα, αντιβαίνει και την ίδια την χάρτα του ΟΗΕ.
 
Ουδέποτε είπαμε ότι το Κυπριακό είναι ένα εύκολο πρόβλημα, που θα λυθεί από την μια μέρα στην άλλη, όμως για να μπορέσουμε να επιτύχουμε επίλυση, πρέπει να έχουμε ξεκάθαρο στόχο, που δεν μπορεί να είναι άλλος από την απελευθέρωση.
 
Ως εκ τούτου, χρειάζεται να χαραχθεί μια Εθνική Στρατηγική Διεκδίκησης, που θα επανατοποθετεί το κυπριακό πρόβλημα πάνω στις ορθές του βάσεις, ως ένα διεθνές πρόβλημα παράνομης εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής, που σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των γεωπολιτικών δεδομένων της εκάστοτε χρονικής στιγμής, θα μπορέσουμε να διεκδικήσουμε τα αναφαίρετα δικαιώματα του λαού μας».
 
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΥΡΙΟ ΣΤΟΝ REPORTER: Ποια θεωρούν ως την μεγαλύτερη πρόκληση που έχει να αντιμετωπίσει η κυπριακή οικονομία το 2019 οι αρχηγοί των οκτώ κοινοβουλευτικών κομμάτων