Ο νέος Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου στον REPORTER-Το όραμα και οι στόχοι

Το όραμα και τους στόχους του για το Πανεπιστήμιο Κύπρου καταθέτει ο νεοεκλεγείς Πρύτανης του Πανεπιστημίου Τάσος Χριστοφίδης, ο οποίος λίγες ημέρες μετά την εκλογή του, ανοίγει τα χαρτιά του στον REPORTER.
 
Σε συνέντευξή του στον REPORTER, ο κ. Χριστοφίδης αναλύει τη δική του φιλοσοφία όσον αφορά τον τομέα της εκπαίδευσης στην Κύπρο γενικότερα, υποδεικνύοντας πως πρέπει να ξεφύγουμε από το γνωσιοκεντρικό σύστημα της εκπαίδευσης και να δώσουμε έμφαση σε ένα άλλο σύστημα, που να καλλιεργεί δεξιότητες και κριτική σκέψη.   
 
«Η παιδεία», τονίζει, «θα πάει μπροστά, εάν καθίσουμε συλλογικά κάτω και δούμε τα προβλήματα, δούμε πώς πρέπει ν’ αλλάξουμε το σύστημα της εκπαίδευσης, ώστε να έχουμε καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα».
 
Ο νεοεκλεγείς Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου, υπογραμμίζει πως η εξασφάλιση θέσης στο Πανεπιστήμιο Κύπρου αποτελεί για κάθε μαθητή πολύ καλή επιλογή, επισημαίνοντας ότι αν θέλει να συνεχίσει τις σπουδές το στο εξωτερικό μπορεί να το κάνει με πολύ μεγάλη ευκολία. «Έχοντας ένα πρώτο πτυχίο απ’ εδώ, οι πόρτες είναι ανοικτές», σημειώνει.
 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ο Τάσος Χριστοφίδης νέος Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κύπρου

-Κύριε Χριστοφίδη κατ’ αρχάς συγχαρητήρια για την εκλογή σας στη θέση του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου. Θα θέλαμε αρχικά να μας πείτε πώς και γιατί αποφασίσατε να διεκδικήσετε τη θέση του Πρύτανη;
-Είμαι εδώ από το 1991. Τα πρώτα χρόνια ήμασταν λίγα άτομα και έπρεπε να εμπλακούμε και στη διοίκηση του Πανεπιστημίου. Έχουμε αναλώσει αμέτρητες ώρες σε θέματα διοίκησης, επομένως αγαπώ πολύ το Πανεπιστήμιο. Είμαι συνδεδεμένος μαζί του. Έχω μεγαλώσει εδώ και αποφάσισα πως θα μπορούσα να προσφέρω από το αξίωμα του Πρύτανη. Πιστεύω πως πρέπει να επικεντρωθούμε και σε νέα πράγματα για να συνεχίσει να πηγαίνει καλά και να πάει ακόμη καλύτερα το Πανεπιστήμιο. Πρέπει να ενδυναμώσουμε τις οντότητες του Πανεπιστήμιου. Η απόφασή μου να είμαι υποψήφιος, προέκυψε από την προσέγγιση και τη θέληση που έχω ν’ αναπτύξουμε το Πανεπιστήμιο.
 
-Αυτό είναι και το όραμά σας, ο στόχος σας, για το Πανεπιστήμιο Κύπρου;
-Όπως έχει πει και προηγουμένως, βρίσκομαι στο Πανεπιστήμιο Κύπρου από τον Μάρτιο του 1991, είμαι ένας από τους πρώτους τέσσερις ακαδημαϊκούς του Πανεπιστημίου. Όταν ήρθαμε εδώ, δεν υπήρχε τίποτα, υπήρχε μόνο ένα τραπέζι και τέσσερις καρέκλες. Δεν υπήρχε τίποτα, δεν υπήρχε υποδομή. Σιγά-σιγά, έγιναν πάρα πολλά πράγματα, προσλήφθηκε προσωπικό, φτιάχτηκαν εγκαταστάσεις προσωρινές, αγοράστηκε κάποιος εξοπλισμός. Άρα, λοιπόν, είχα εμπλοκή από την αρχή και έχω ζήσει όλη την ιστορία του Πανεπιστημίου.
Πρέπει να πω ότι έχουμε κάνει μεγάλη πρόοδο συγκριτικά με το πού ήταν το Πανεπιστήμιο το 1991. Ελπίζω να συνεχίσει να προοδεύει, διότι το Πανεπιστήμιο είναι μια αναγκαία οντότητα, ένας αναγκαίος οργανισμός για τη χώρα μας.
Εμένα ο στόχος μου αυτή τη στιγμή είναι, για να μπορέσει να συνεχίσει το Πανεπιστήμιο να είναι ψηλά, να το ενδυναμώσω εσωτερικά. Δηλαδή, θέλω να δυναμώσω τα Τμήματα, τις Σχολές και τις άλλες οντότητες του Πανεπιστημίου από πολλές απόψεις. Κυρίως σε ανθρώπινο δυναμικό, γιατί η οικονομική κρίση μας έχει αφήσει κάποια προβλήματα. Σε πολλά Τμήματα υπάρχει υποστελέχωση. Υπάρχουν Τμήματα όπου αυτή τη στιγμή υπάρχουν μόνο πέντε ακαδημαϊκοί. Υπάρχει η Ιατρική Σχολή, που πρέπει να φθάσει σε μια κατάσταση ισορροπίας και να στελεχωθεί.
 
Η Ιατρική Σχολή
-Σας έχουμε ακούσει πολλές φορές να μιλάτε για την Ιατρική Σχολή. Αποτελεί στοίχημα για εσάς;
-Βεβαίως. Είναι στοίχημα για εμένα, διότι θεωρώ ότι η Σχολή θα πάρει το Πανεπιστήμιο πιο ψηλά. Για εμένα είναι σημαντικό η Ιατρική Σχολή ν’ αποδίδει καρπούς και για τον κόσμο. Μια Σχολή Ιατρικής πρέπει να φθάσει στο σημείο να εξυπηρετεί και να προσφέρει υπηρεσίες. Για παράδειγμα, οι Κύπριοι καταφεύγουν στο εξωτερικό για επεμβάσεις ή ακόμη και για ιατρική περίθαλψη. Η Ιατρική Σχολή θα πρέπει να έχει την πλήρη ανάπτυξη, ώστε να προσφέρει πολλές υπηρεσίες στην κοινωνία. Να υπάρχει κόσμος, που να έρχεται στη Σχολή για να τυγχάνει αυτών των υπηρεσιών.
 
-Πιστεύετε πως μπορεί να φθάσει στα επίπεδα μεγάλων Ιατρικών Σχολών του εξωτερικού;
-Ερευνητικά μπορεί ν’ ανταγωνιστεί τις καλές Ιατρικές Σχολές του κόσμου, διότι το προσωπικό από το οποίο στελεχώνεται είναι εξαιρετικοί και αναγνωρισμένοι επιστήμονες. Εκείνο που η δική μας Ιατρική Σχολή δεν θα μπορέσει να κάνει, είναι να δεχθεί μεγάλο αριθμό φοιτητών. Δεν έχει τη δυνατότητα τώρα, αλλά και σε μεταγενέστερο στάδιο, να δέχεται εκατοντάδες φοιτητές κάθε χρόνο. Είναι και θα είναι μια Σχολή, η οποία θα μπορεί να εκπαιδεύσει ένα μικρό αριθμό φοιτητών, και επομένως θα δώσει έμφαση στην ποιότητα της εκπαίδευσης. Μπορεί να δέχεται 30-35 άτομα ετησίως, αλλά αυτούς θα τους εκπαιδεύει σωστά, να βγάζει στην κοινωνία άριστους γιατρούς .
 
Ερευνητικά Κέντρα
Πέραν της Ιατρικής Σχολής, ποιες άλλες σχολές θα μπορούσαν ν’ αξιοποιηθούν αναλόγως;
-Υπάρχουν Σχολές και Τμήματα που είναι ερευνητικά κέντρα/ερευνητικές μονάδες. Αυτές οι μονάδες παράγουν πολύ σημαντικό έργο, πρώτης τάξεως και αρίστης ποιότητας. Αλλά για να συνεχίσουν να παράγουν έργο, πρέπει να τους δώσουμε ιδιαίτερη σημασία. Δεν αρκεί να ιδρύσεις μια μονάδα, δεν αρκεί να ιδρύσεις ένα ερευνητικό κέντρο. Χρειάζεται να το ενισχύεις συνεχώς. Χρειάζεται να φροντίζεις, ώστε να μπορεί να έχει δυνατότητες, και στο ανθρώπινο δυναμικό και σε εξοπλισμό, για να μπορέσει να παράγει. Υπάρχουν πολλά Κέντρα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Υπάρχει το Κέντρο Νευροεπιστήμης, υπάρχει το Κέντρο Καινοτομίας που έχει ιδρυθεί, υπάρχει το Κέντρο Μοριακής Ιατρικής, και άλλα πολλά ερευνητικά κέντρα.
 
-Μπορεί το Πανεπιστήμιο Κύπρου να καταστεί ένα μεγάλο ερευνητικό κέντρο;
-Το Πανεπιστήμιο Κύπρου είναι εκ φύσεως ερευνητικό κέντρο. Διότι ένα Πανεπιστήμιο έχει τριπλή αποστολή. Να μπορεί να παράξει έρευνα πρώτης ποιότητας, να μπορεί εκπαιδεύει και να προσφέρει έργο στην κοινωνία. Άρα, το Πανεπιστήμιο Κύπρου προσφέρει και τα τρία, και το ένα συμπληρώνει το άλλο. Δεν είναι εντελώς άσχετα αυτά τα τρία μεταξύ τους, γιατί ένα πανεπιστήμιο που μπορεί να παράξει έρευνα υψηλού επιπέδου μπορεί να προσφέρει στην κοινωνία. Ένα πανεπιστήμιο που παρέχει άριστη εκπαίδευση στους φοιτητές, σε βάθος χρόνου η άριστη εκπαίδευση θα έχει επίπτωση στην έρευνα.
 
Το μαθησιακό επίπεδο
-Υπάρχει μια γενική αντίληψη και έχει γίνει κατά καιρούς μεγάλη συζήτηση όσον αφορά τις ελλείψεις στο μαθησιακό επίπεδο των νεοεισερχόμενων φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Εσείς πιστεύετε πως πράγματι υπάρχουν κενά στον τομέα της εκπαίδευσης;
-Η αλήθεια είναι πως δεν είμαι απόλυτα ευχαριστημένος με το επίπεδο των μαθητών που εισέρχονται στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Εγώ θα προτιμούσα να είχαν περισσότερες δεξιότητες και να μπορούσαν να σκέφτονται περισσότερο. Δεν είναι τόσο σημαντικό να έρχονται με πάρα πολλές γνώσεις, και αυτό είναι το θέμα που πρέπει να κοιτάξει η κοινωνία συλλογικά ή η Πολιτεία. Πρέπει να δούμε τι γίνεται με την εκπαίδευση. Εμείς παίρνουμε φοιτητές από την Μέση Εκπαίδευση και μας ενδιαφέρει η Μέση Εκπαίδευση να πηγαίνει καλά.
Πρέπει να πηγαίνει καλά, γιατί αντιλαμβάνεστε πως αν παίρνουμε καλούς φοιτητές, θα έχουμε καλύτερη διδασκαλία, καλυτέρους αποφοίτους και κατ’ επέκταση καλύτερη δραστηριότητα. Εγώ προσωπικά, αλλά και από την εμπειρία των 27 χρόνων, εντοπίζω πως πρέπει να ξεφύγουμε από το γνωσιοκεντρικό σύστημα της εκπαίδευσης και να δώσουμε έμφαση σε ένα άλλο σύστημα, που να καλλιεργεί δεξιότητες και κριτική σκέψη, γιατί οι σύγχρονες ανάγκες αυτό απαιτούν. Δεν απαιτούν πολλές γνώσεις. Απαιτούν ναι μεν γνώσεις, αλλά δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε στο να μεταδώσουμε στεγνή γνώση σε ένα μαθητή. Εμένα με ενδιαφέρει αντί να διδάξω δέκα, να διδάξω τα πέντε και με το μυαλό του να χρησιμοποιήσει αυτά τα πέντε και να παράξει κάτι. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί αν μάθει κάποιος να σκέφτεται ή να έχει την ιδιότητα να συνθέτει πράγματα, θα μπορεί να παράξει και νέα γνώση. Οι μαθητές έχουν γνώσεις, που δεν μπορούν, όμως, να τις συνδυάσουν.
 
Η διδακτέα ύλη
-Πώς μπορεί ν’ αλλάξει αυτό; Ποιες αλλαγές απαιτούνται;
-Πιστεύω, και κρίνοντας μόνο από το αναλυτικό πρόγραμμα των μαθηματικών, ότι η διδακτέα ύλη είναι πολύ μεγάλη στα σχολεία. Θα πρέπει να υπάρξει μια ελάφρυνση της διδακτέας ύλης. Να αποφασιστεί ποια είναι τα σημαντικά και πάνω σε αυτά να κτίσουν. Δηλαδή, κατά την άποψή μου, θα πρέπει να αποφορτιστεί η ύλη. Όπως, επίσης θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό στην τάξη να μπορεί να αναπτύξει κάποια πρωτοβουλία. Για εμένα, αυτή τη στιγμή, ο εκπαιδευτικός είναι ένα ρομπότ. Δεν έχει τη δυνατότητα να προσαρμόσει το μάθημά του, έχοντας αυτή την πληθώρα ύλης που πρέπει να διδάξει και βιάζεται να τη διδάξει. Θα πρέπει, λοιπόν, να έχει τη δυνατότητα προσαρμογής της διδακτέας ύλης.
Πέρσι, για παράδειγμα, είχε γίνει ένας Ευρωπαϊκός Διαγωνισμός Στατιστικής. Η στατιστική στα σχολεία δεν διδάσκεται. Στα πλαίσια αυτού του διαγωνισμού, ομάδες μαθητών, κάτω από την καθοδήγηση του καθηγητή τους, έπρεπε να παρουσιάσουν κάποιο θέμα. Είχαν απόλυτη ελευθερία να το παρουσιάσουν και να βγάλουν συμπεράσματα. Η Κύπρος σε αυτόν το διαγωνισμό εξασφάλισε τη δεύτερη θέση, μετά την Φιλανδία. Αυτό είναι μια ένδειξη πως ίσως θα πρέπει να δοθεί μια ευκαιρία στους καθηγητές της Μέσης Εκπαίδευσης, πως πρέπει να δοκιμάσουμε. Υπάρχουν συστήματα στο εξωτερικό που ακολουθούν αυτόν τον τρόπο. Γιατί, λοιπόν, να μην προσαρμόσουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα στον 21ο αιώνα; Αυτό το σύστημα που έχουμε τώρα απέδωσε και απέδιδε τη δεδομένη στιγμή και σε άλλες εποχές. Έδωσε καλά αποτελέσματα, αλλά τα πάντα ρει. Πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα εποχή, και η εποχή της τεχνολογίας απαιτεί κάτι άλλο. Απαιτεί καλλιέργεια των εκπαιδευτικών, απαιτεί ανάπτυξη δεξιοτήτων και κριτική σκέψη.
 
Το γνωσιοκεντρικό σύστημα
-Το παράδειγμα που δώσατε, το είχατε αναφέρει και σε άρθρο σας, στο οποίο αναφερόσασταν στην κρίση που είχε ξεσπάσει στον τομέα της παιδείας. Ποια είναι η άποψή σας για αυτή την κρίση;
-Να τονίσω πως αυτά αποτελούν την προσωπική μου άποψη. Έχουμε την τάση στην Κύπρο να ασχολούμαστε, δυστυχώς, με λεπτομέρειες. Και για εμένα είναι λεπτομέρεια να ασχολείται κανείς με δύο ώρες επιπλέον διδασκαλίας. Κατ’ αρχάς δεν θα βελτιωθεί η διδασκαλία εάν αναγκάσεις τον εκπαιδευτικό να εργάζεται δύο ώρες περισσότερες. Αυτό είναι προφανές και για οποιοδήποτε εργαζόμενο, όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς, γιατί η ποιότητα της δουλειάς του δεν θα βελτιωθεί. Η παιδεία θα πάει μπροστά, εάν καθίσουμε συλλογικά κάτω και δούμε τα προβλήματα, δούμε πώς πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα της εκπαίδευσης, ώστε να έχουμε καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Όπως ανέφερα και πιο πάνω, γνώμη μου είναι πως πρέπει να αλλάξουμε αυτό το γνωσιοκεντρικό σύστημα, τις πάρα πολλές γνώσεις και τα πάρα πολλά γνωστικά αντικείμενα. Θα πρέπει να δούμε τι πρέπει και πώς θα διδάσκονται τα παιδιά για να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα.
 
-Το Πανεπιστήμιο Κύπρου αποτελεί πρότυπο στη χώρα. Με ψηλές βαθμολογίες εισδοχής, έχει καταταχτεί πολλές φορές ψηλά στους δείκτες κατάταξής παγκοσμίως…
-Δεν εντυπωσιάζομαι από τους δείκτες κατάταξης. Βεβαίως τους αξιολογώ, θέλω το Πανεπιστήμιο Κύπρου να είναι ψηλά στις κατατάξεις, αλλά δεν πρέπει να δίνουμε μεγάλη σημασία σ’ αυτά τα πράγματα γιατί δείκτες αναβαίνον, κατεβαίνουν. Εγώ πιστεύω πως πρέπει να δώσουμε έμφαση στη δουλειά που κάνουμε και οι δείκτες θα μας ακολουθήσουν.
 
Ανοίγει πόρτες…
-Ποιο μήνυμα θα θέλατε να στείλετε στους μαθητές που θέλουν να εξασφαλίσουν μια θέση στο Πανεπιστήμιο Κύπρου;
-Εάν κάποιος μπορεί να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, να το κάνει. Την ίδια συμβουλή έδωσα και στα δικά μου παιδιά. Το Πανεπιστήμιο Κύπρου προσφέρει πάρα πολύ καλή εκπαίδευση, και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι δεν έχω ακούσει από κανέναν από τους αποφοίτους να μην γίνει δεκτός σε πολύ καλά πανεπιστήμια του εξωτερικού. Από τα πρώτα χρόνια η ποιότητα των αποφοίτων ήταν σε πολύ υψηλό επίπεδο. Θεωρώ πως είναι πολύ καλή επιλογή για έναν μαθητή να μπει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, να πάρει ένα πρώτο πτυχίο, ίσως να κάνει και ένα μεταπτυχιακό, αλλά αν θέλει να συνεχίσει τις σπουδές του στο εξωτερικό μπορεί να το κάνει με πολύ μεγάλη ευκολία. Έχοντας ένα πρώτο πτυχίο απ’ εδώ, οι πόρτες είναι ανοικτές.