Διαφορετικές προσεγγίσεις γι' αποκεντρωμένη-Δεν κατατέθηκε συγκεκριμένη πρόταση
14:10 - 23 Οκτωβρίου 2018
Κατά τη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου επαναβεβαιώθηκαν οι διαφορετικές προσεγγίσεις των κομμάτων, τόσο επί της ιδέας για συζήτηση αποκεντρωμένης ομοσπονδίας όσο και γενικότερα όσον αφορά τα επόμενα βήματα της ε/κ πλευράς στο Κυπριακό και δη τις προσπάθειες για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Γιώργος Λιλλήκας ανέφερε συναφώς πως κάποιοι είχαν την άποψη ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα πιο εκτεταμένο ανακοινωθέν που να περιλαμβάνει πολλά άλλα ζητήματα, κάτι που δεν απέρριψε η Συμμαχία να συζητηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο, προσθέτοντας ότι στόχος στην παρούσα φάση ήταν η θωράκιση του Προέδρου.
Ο κ. Λιλλήκας ξεκαθάρισε πως την ιδέα αυτή δεν απέρριψε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, χωρίς ωστόσο να κατονομάζει ποιοι ήταν αυτοί που την απέρριψαν.
«Δεν κατατέθηκε συγκεκριμένη πρόταση για μια ενδεχόμενη αποκεντρωμένη ομοσπονδία, αλλά η εισήγηση που έκανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης ενώπιον του Εθνικού ήταν να γίνει ένας προβληματισμός για το συγκεκριμένο θέμα», ανέφερε ο Πρόδρομος Προδρόμου, σημειώνοντας πως συζητήθηκε η πρόταση για προβληματισμό για το ενδεχόμενο ενίσχυσης της λειτουργικότητας της επιδιωκόμενης λύσης μέσα από μια λογική αποκέντρωσης των αρμοδιοτήτων από το κεντρικό κράτος στις δύο πολιτείες της ομοσπονδίας.
«Αλλά», υπογράμμισε, «δεν υπήρχε περίπτωση να κατατεθεί έτοιμη ολοκληρωμένη πρόταση».
Όπως υπέδειξε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έκανε την εισήγηση, ώστε να γίνει ένας προβληματισμός. «Η κριτική ότι δεν κατατέθηκε συγκεκριμένη πρόταση οφείλεται σε παρεξήγηση, καθώς δεν προβλεπόταν να κατατεθεί πρόταση, αλλά να υπάρξει συζήτηση και προβληματισμός», επισήμανε.
Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου αποχώρησε από το Προεδρικό χωρίς να προβεί σε δηλώσεις. Τοποθετήθηκε, ωστόσο, με ανάρτησή του στο twitter, όπου έγραψε τα εξής:
Ολοκληρώθηκε η συνεδρια του ΕΣ. Εξέφρασα τις εκτιμήσεις μου αλλά και την ξεκάθαρη θέση για συνέχιση των προσπαθειών για επανέναρξη του διαλόγου εντός των παραμέτρων των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Και δεν μπορούσαν να ήταν διαφορετικες απο τις δημόσιες μου τοποθετήσεις.
— Averof Neofytou (@AverofCY) October 23, 2018
«Ολοκληρώθηκε η συνεδρία του ΕΣ. Εξέφρασα τις εκτιμήσεις μου αλλά και την ξεκάθαρη θέση για συνέχιση των προσπαθειών για επανέναρξη του διαλόγου εντός των παραμέτρων των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Και δεν μπορούσαν να ήταν διαφορετικές από τις δημόσιες μου τοποθετήσεις».
Ανέτοιμος ο Πρόεδρος
Ο Γενικός Γραμματέας του ΑΚΕΛ, σε ό, τι αφορά την πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, υποστήριξε ότι αυτή η πρόταση έχει κατατεθεί χωρίς προηγουμένως να έχει μελετηθεί σοβαρά.
«Με αποτέλεσμα», σημείωσε, «αυτή τη στιγμή ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μην είναι έτοιμος να πει τι συγκεκριμένο προτείνει αναφορικά με τις εξουσίες και αρμοδιότητες που θα δοθούν στις συνιστώσες οντότητες».
«Δεν μπορούμε», συνέχισε, «να συζητήσουμε αν δεν ξέρουμε τι ακριβώς προτείνει ο κ. Αναστασιάδης. Και σε ό,τι αφορά την τακτική, θα πω ότι στην καλύτερη περίπτωση η πρόταση αποπροσανατολίζει από την ουσία, με την έννοια ότι μας απομακρύνει από τις απαιτήσεις του Γενικού Γραμματέα για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και στη χειρότερη περίπτωση θα δώσει το δικαίωμα στην τουρκική πλευρά και την τ/κ κοινότητα να απαιτούν εξουσίες και αρμοδιότητες που ενδεχομένως να οδηγούν στην κατεύθυνση είτε της συνομοσπονδίας, είτε των δύο χωριστών κρατών και αυτό δεν θα γίνει αποδεκτό σε ό,τι μας αφορά».
Ερωτήματα από ΔΗΚΟ
Σημείωμα με ερωτήματα για την αποκεντρωμένη ομοσπονδία κατέθεσε στο Εθνικό Συμβούλιο το ΔΗΚΟ, με τον πρόεδρο του κόμματος Νικόλα Παπαδόπουλο, να σημειώνει ως θετικό το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει καταθέσει προβληματισμό για τη λειτουργία και βιωσιμότητα της λύσης του Κυπριακού, τον οποίο συμμερίζεται και το ΔΗΚΟ.
«Απ’ εκεί και πέρα», υπέδειξε ωστόσο ο Νικόλας Παπαδόπουλος, «εκφράζουμε έντονες επιφυλάξεις και έντονο προβληματισμό σε σχέση με την θεραπεία που αντιπροτείνεται, καθώς πιστεύουμε ότι ένα κράτος για να λειτουργήσει πρέπει να έχει κάποιες βασικές, κρίσιμες και καθοριστικές εξουσίες που δεν μπορούν να εκχωρούνται σε πολιτείες, πόσο μάλλον στη δική μας περίπτωση, όπου διαπιστώνεται μια κακοπιστία από την άλλη πλευρά με μία ξεκάθαρη πρόθεση να οδηγήσουν το κράτος μας σε μία ενδεχόμενη παράλυση, κάτι φυσικά που θα οδηγήσει τον κυπριακό Ελληνισμό σε επικίνδυνες περιπέτειες».
Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ εξέφρασε την άποψη πως η συζήτηση πρέπει να συνεχίσει στο Εθνικό Συμβούλιο, εκφράζοντας τη θέση του κόμματός του ότι η πρόταση δεν έχει προετοιμαστεί επαρκώς για να μπορέσει να αποτελέσει τη δική μας αντιπρόταση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
«Το αντίθετο, θεωρούμε ότι όπως διαμορφώνεται-και δεν εννοώ από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας-οι όροι θα χρησιμοποιηθούν, κατά τη δική μας εκτίμηση, από την τουρκική πλευρά για να προωθήσουν τη δική τους εκδοχή των πραγμάτων, τη δική τους πάγια αξίωση, για μια συνομοσπονδία, μια λύση των δύο κρατών, και αυτός είναι ένας υπαρκτός κίνδυνος και πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί σε ό,τι αφορά τα επόμενα μας βήματα».
Αρνητική η ΕΔΕΚ
«Η αποκέντρωση εξουσιών, όπως γίνεται η σχετική εισήγηση, δεν απομακρύνει τη βάση της λύσης από την ουσία της ΔΔΟ. Άρα, δεν δίνει προοπτική διάρρηξης του αδιεξόδου, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικές συνέπειες», υποστήριξε ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Μαρίνος Σιζόπουλος, ξεκαθαρίζοντας πως από την ΕΔΕΚ δεν γίνεται αποδεκτή η πρόταση περί αποκέντρωσης.
«Από τη στίμη που παραμένουν τα φυλετικά και ρατσιστικά σημεία της ΔΔΟ, τα οποία είναι ο γεωγραφικός διαχωρισμός του πληθυσμού στη βάση εθνοτικής προέλευσης, η εγγυημένη πλειοψηφία ιδιοκτησίας και πληθυσμού, η αριθμητική εξίσωση σε θεσμικά όργανα του κράτους, η εκ περιτροπής προεδρία, η θετική ψήφος σε σοβαρές αποφάσεις των οργάνων της κεντρικής κυβέρνησης, στην ουσία δεν λύνουν το πρόβλημα. Αντίθετα το διαιωνίζουν και το νομιμοποιούν», τόνισε ο Μαρίνος Σιζόπουλος.
Ο πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών Γιώργος Λιλλήκας έκανε λόγο για αυτοσχεδιασμούς που γίνονται όσον αφορά το ζήτημα της χαλαρής ομοσπονδίας.
«Εμείς», τόνισε, «είχαμε θέσει ως θέμα αρχής ότι πρέπει επιτέλους να πάψουμε να αυτοσχεδιάζουμε, να πάψουμε να θεωρούμε ότι τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου έχουν όλες τις επιστημονικές και ακαδημαϊκές γνώσεις και να παίρνουμε αποφάσεις με βάση τις δικές μας προσωπικές ατομικές εμπειρίες ή γνώσεις».
«Επιβάλλεται», πρόσθεσε, «να ανατεθεί σε ομάδα εμπειρογνωμόνων-και αναφέρομαι σε ακαδημαϊκούς του διεθνούς δικαίου, σε ακαδημαϊκούς που ασχολούνται με θέματα γεωπολιτικής και γεωστρατηγικής, σε νυν και πρώην έμπειρους διπλωμάτες-για να ετοιμάσουν μια συνδετική, συναινετική μελέτη, όλων των επιλογών που έχουμε μπροστά μας, όλων των μοντέλων, ώστε τεκμηριωμένα το Εθνικό Συμβούλιο να γνωρίζει τα μειονεκτήματα και τα πλεονεκτήματα του κάθε μοντέλου, της κάθε επιλογής, τους κινδύνους που ενδεχόμενα ελλοχεύουν σε όλα τα μοντέλα για να μπορέσουμε να λάβουμε αποφάσεις που στηρίζονται σε δεδομένα και όχι σε προσωπικές και ατεκμηρίωτες εκτιμήσεις».
«Δίνουμε και ανταλλάγματα από πάνω»
Σημειώνοντας πως ελάχιστα ήταν τα σημεία στα οποία υπήρξε ομοφωνία στη σημερινή συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου, η πρόεδρος του Κινήματος Αλληλεγγύη Ελένη Θεοχάρους ανέφερε πως η Αλληλεγγύη επιμένει ότι η βάση των συνομιλιών επί της οποίας επιλέχθηκε και ακολουθήθηκε η διαδικασία της επίτευξης της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας είναι πέρα για πέρα λαθεμένη, εξ’ ου και δεν οδήγησε σε κανένα αποτέλεσμα.
«Δεν είναι δηλαδή μια ρεαλιστική λύση, γιατί δεν είναι δίκαιη λύση. Γι' αυτό και βλέπουμε τώρα ότι ενόψει της ενδεχόμενης επανέναρξης των συνομιλιών ξεφεύγουμε από τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και πάμε στα πλαίσια μια αποκεντρωμένης ή χαλαρής ή όπως αλλιώς μπορεί να την πει ο καθένας ομοσπονδίας», είπε η πρόεδρος της Αλληλεγγύης.
«Δηλαδή», σημείωσε, «αυτά τα οποία είχαμε καταθέσει ως προτάσεις στο Κραν Μοντάνα αυτή τη στιγμή προσπαθούμε να τα πάρουμε πίσω, δίνοντας και ανταλλάγματα και από πάνω».
«Από τη σημερινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, προσωπικά δεν άκουσα τίποτα το καινούργιο. Ούτε έχει συγκεκριμενοποιηθεί η ιδέα για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, ούτε κατατέθηκε τίποτε συγκεκριμένο που έχει να κάνει με το επίμαχο ζήτημα της κατανομής των εξουσιών της κεντρικής κυβέρνησης», σημείωσε ο πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών, Γιώργος Περδίκης.
«Από τις 24 καταγραμμένες εξουσίες όπου υπάρχει σύγκλιση-ή σχεδόν σύγκλιση-στις συνομιλίες ότι ανήκουν στην κεντρική κυβέρνηση, δεν ακούσαμε για καμία από αυτές ότι ο Πρόεδρος σκέφτεται να την προσφέρει στους Τουρκοκύπριους ή καλύτερα στις περιφέρειες», υπέδειξε.
«Έγινε», συνέχισε, «μια επανάληψη των πάγιων θέσεων των κομμάτων, ενώ καταθέσαμε και εμείς ως Κίνημα Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών τις προτάσεις μας προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, για αντιμετώπιση του αδιεξόδου. Αλλά οφείλω να πω ότι δεν φεύγω πλουσιότερος από γνώσεις ή από ελπίδες από αυτή την συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου».
Άκρως επικίνδυνα χαρακτήρισε τα όσα συζητούνται πίσω από τις κλειστές πόρτες του Προεδρικού, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΕΛΑΜ Γεάδης Γεάδη, κάνοντας λόγο για πολιτικούς κατώτερους των περιστάσεων, που εκφοβίζουν τον λαό με ψευδοδιλλήματα, κατά την έκφρασή του, που δεν ευσταθούν.
«Ψευδοδιλήμματα τύπου «διχοτόμησης», «λύσης δύο κρατών» και «εθνικά τσουνάμια», για να οδηγήσουν σε νέες ολέθριες υποχωρήσεις που θα τσιμεντώνουν την Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία», υποστήριξε.
«Ξεκαθαρίζουμε τη θέση μας ότι δεν διαφωνούμε με επιμέρους πτυχές, αλλά απορρίπτουμε κάθε μορφή ομοσπονδίας, είτε χαλαρής, είτε ισχυρής, είτε με ορθό, είτε με οποιοδήποτε άλλο περιεχόμενο», υπογράμμισε ο εκπρόσωπος Τύπου του ΕΛΑΜ.