Επ. Θεσμών: Αναγκαία νομοθετική υποχρέωση εφαρμογής δικαστικών αποφάσεων
16:15 - 20 Σεπτεμβρίου 2017
Η επιτακτική ανάγκη θέσπισης νομοθεσίας που θα υποχρεώνει τις διοικητικές αρχές να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις των Δικαστηρίων, τονίστηκε από τους αρμόδιους φορείς και βουλευτές στη συνεδρία της Επιτροπής Θεσμών.
Στην Επιτροπή εξετάστηκε η μη συμμόρφωση της Δημόσιας Υπηρεσίας, της Αστυνομίας, του Στρατού, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τις αποφάσεις των Δικαστηρίων.
Πρόκειται κυρίως για παλιές αποφάσεις, ενώ όπως τονίστηκε από την πλειοψηφία των φορέων, υπάρχει πλέον πλήρης συμμόρφωση με τις διοικητικές αποφάσεις που επιβάλλουν τα δικαστήρια.
Το Υπουργείο Δικαιοσύνης ετοίμασε νομοσχέδιο, με τίτλο «ο περί Συμμόρφωσης της Διοίκησης προς τις Δικαστικές Αποφάσεις που Εκδίδονται Δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος», και το κατέθεσε στη Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας για νομοτεχνικό έλεγχο όπου και εκκρεμεί.
«Η πολιτική θέση είναι ότι θα πρέπει να υπάρξει νομοθεσία που να ρυθμίζει την υποχρεωτική συμμόρφωση των διοικητικών οργάνων με τις αποφάσεις του Διοικητικού Δικαστηρίου», ανέφερε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Ιωνάς Νικολάου, προσθέτοντας ότι θα πρέπει να εξευρεθεί ο συνταγματικός τρόπος για να υλοποιηθεί αυτή η θέση. Εξέφρασε παράλληλα την πεποίθηση ότι τις προσεχείς ημέρες θα υπάρξει κατάληξη στο θέμα ύστερα από συνάντηση που θα έχει με τον Γενικό Εισαγγελέα την Παρασκευή.
Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής, ο Υπουργός Δικαιοσύνης ανέφερε ότι πρόκειται για μια θεσμική ρύθμιση που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου Αναστασιάδη. Το νομοσχέδιο πρόσθεσε κατατέθηκε στη νομική υπηρεσία το Μάρτιο 2013 και τον Απρίλιο έγινε η πρώτη συζήτηση. Στη συνέχεια έγιναν κάποιες αλλαγές στο νομοσχέδιο ύστερα από διαβούλευση, και το 2014 το τροποποιήθηκε σε μια συμφωνημένη βάση μεταξύ Υπουργείου, Κυβέρνησης και Νομικής Υπηρεσίας. Ο Υπουργός πρόσθεσε ότι τον Οκτώβριο του 2016 άνοιξε ένας νέος κύκλος διαπραγματεύσεων και έκτοτε έγιναν 3-4 συναντήσεις με τη Νομική Υπηρεσία.
Περαιτέρω σημείωσε ότι η συμμόρφωση με τις αποφάσεις του δικαστηρίου δεν αφορά μόνο την ακύρωση μιας πράξης αλλά και το περιεχόμενο μιας απόφασης, ενώ μέχρι σήμερα η δικαιοδοσία του Διοικητικού και Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι αναθεωρητική, δηλαδή δεν εξετάζει την ουσία, ούτε υπεισέρχεται την ουσία, αλλά εξετάζει μόνο τη νομικότητα. Όπως είπε, στο νομοσχέδιο υπάρχει διαδικασία, ώστε η αρμόδια αρχή να απευθύνεται στο δικαστήριο για να δει αν η πράξη αυτή είναι ουσίας και αν το Δικαστήριο αποφασίσει ότι είναι όντως ουσία, τότε η αρμόδια αρχή θα υποχρεώνεται να αποφασίζει, διαφορετικά θα υπάρχει επιβολή ποινών.
Παράλληλα ο κ. Νικολάου ανέφερε ότι σε ό,τι αφορά την Αστυνομία, όταν ο ίδιος ανέλαβε το Υπουργείο έστειλε μια σειρά επιστολών ώστε να υπάρξει συμμόρφωση με τις αποφάσεις δικαστηρίων, εκεί που δεν υπήρχε. Το αποτέλεσμα, είπε, ήταν να υπάρξει στο τέλος συμμόρφωση, ενώ από τον Μάρτιο του 2014, οπότε και ανέλαβε ο νέος Αρχηγός Αστυνομίας υπάρχει πλήρης συμμόρφωση.
Παράλληλα ο Υπουργός ανέφερε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο σε κάποιες τελευταίες αποφάσεις του καθόρισε πως θα έπρεπε να εφαρμόζονται τα κριτήρια προαγωγών. Σημείωσε ότι η αρχαιότητα αποτελεί αποφασιστικό κριτήριο μόνο όταν η αξία και τα προσόντα είναι ίσα, αλλά δεν μπορεί να προτιμηθεί κάποιος με βάση την αρχαιότητα. Είπε επίσης ότι έχουν ακυρωθεί πολλές αποφάσεις επειδή δεν έλαβαν υπόψη τα προσόντα.
Εκ μέρους του Ανωτάτου Δικαστηρίου αναφέρθηκε στην Επιτροπή, ότι η μη συμμόρφωση της διοίκησης με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου δεν συνάδει με τις αρχές του κράτους και μια ευνομούμενης πολιτείας και ότι χρειάζεται νομοθεσία το συντομότερο για θεραπεία αυτού του φαινομένου.
Εκ μέρους της Νομικής Υπηρεσίας αναφέρθηκε ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο προωθείται και την Παρασκευή θα υπάρξει συνάντηση ώστε να εξεταστούν κάποια ζητήματα σε πιο πρακτικό επίπεδο. Ανάμεσα σε αυτά κάποια λεπτά ζητήματα που αφορούν τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου, ώστε να μην υπερβεί κάποια όρια.
Ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης ανέφερε ότι όταν ένα διοικητικό όργανο δεν συμμορφώνεται με τις αποφάσεις, τη «λυπητερή» την πληρώνει συνήθως αφού καλείται να πληρώσει την αποζημίωση. Αναφέρθηκε χαρακτηριστικά σε υπόθεση που αφορά το κοινοτικό συμβούλιο Παλιομετόχου, ο οποίος παρόλο που δικαιώθηκε από το Δικαστήριο δεν επέστρεψε στην υπηρεσία του αλλά τον υποχρέωσαν να πάρει άδεια απουσίας με απολαβές.
Εκ μέρους της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, της Αστυνομίας, της ΑΗΚ, της Cyta, του ΓΕΕΦ, εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης αναφέρθηκε ότι σήμερα υπάρχει πλήρης συμμόρφωση με τις αποφάσεις του Δικαστηρίου, ενώ συμφώνησαν στην ανάγκη θέσπισης σχετικής νομοθεσίας. Παράλληλα αναφέρθηκε ότι πολλές φορές ο χρόνος εκδίκασης των υποθέσεων που παίρνει 2-3 χρόνια, προκαλεί διάφορα διοικητικά προβλήματα.
Εξάλλου, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ζαχαρίας Ζαχαρίου εξέφρασε την απαρέσκεια του γιατί το ΔΣ ΡΙΚ δεν παρέστη στη συνεδρία για τη συζήτηση του θέματος και απλώς απέστειλε επιστολή. Όπως ανέφερε, από τη στιγμή που δεν αποδέχονται τις προσκλήσεις θα έχουν και την ανάλογη αντιμετώπιση από τη Βουλή. Θα πρέπει, πρόσθεσε, να μάθουν να σέβονται και το Κοινοβούλιο.
Μιλώντας μετά το πέρας της Επιτροπής, ο κ. Ζαχαρίου ανέφερε ότι η Επιτροπή θέλει να κινηθεί με έναν τρόπο ώστε όταν οι πολίτες δικαιώνονται στα Δικαστήρια να υπάρχει δικαίωση και στα διοικητικά όργανα. Αναφέροντας ότι ενώ η πολιτική θέση της Κυβέρνησης είναι η δημιουργία νομοθεσίας η οποία βρίσκεται ενώπιον της Νομικής Υπηρεσίας, εξέφρασε την ελπίδα σύντομα να ολοκληρωθεί ώστε η εμβάθυνση του κράτους δικαίου να γίνει πραγματικότητα.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού εξέφρασε λύπη γιατί όπως είπε, από το 2013 υπάρχει πολιτική δέσμευση της Κυβέρνησης Αναστασιάδη ότι θα έφερνε στη Βουλή νομοσχέδιο που θα υποχρέωνε σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις δικαστηρίων. Όπως είπε αυτό το νομοσχέδιο δεν έχει έρθει ποτέ, και όπως ενημερώθηκαν σήμερα βρίσκεται στο στάδιο της συζήτησης μεταξύ Νομικής Υπηρεσίας και του Αρμόδιου Υπουργείου. Συμπλήρωσε ότι για αυτό το λόγο η Βουλή θα προχωρήσει με εξέταση προτάσεων νόμου που έχουν τεθεί επειδή αυτά τα ζητήματα δεν μπορούν να χρονίζουν. «Πρέπει οι πολίτες να νιώθουν πως όταν δικαιώνονται από το δικαστήριο στην πορεία θα δικαιώνονται και από τη διοίκηση», είπε.
Ο βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης αναφέρθηκε σε συνειδητή, εγκληματική σε ορισμένες περιπτώσεις παράλειψη διοικητικών οργάνων να εφαρμόσουν αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου που ορισμένες φορές εξελίσσεται σε κυνηγητό εναντίον εργαζομένων ή αξιωματούχων ή λειτουργών του κράτους, της πολιτείας ή άλλων οργάνων της πολιτείας. Εκφράζοντας την άποψη ότι το νομοσχέδιο θα αργήσει να έρθει στη Βουλή λόγω αμφιβολιών της ΕΔΥ και της Νομικής Υπηρεσίας επί της ουσίας του νομοσχεδίου, πρόσθεσε ότι αν μέχρι το τέλος του χρόνου δεν έρθει θα εισηγηθούν την ψήφιση της πρότασης νόμου που κατέθεσε το Κίνημα.
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ